TY - JOUR TI - Trafikte öfke ifadesi: sürücü öfke ifadesi envanteri'nin geçerlik ve güvenilirliği AB - Amaç: Bu çalışmanın amacı, trafik psikolojisi alanında, sürücü davranışları ve trafik güvenliği konusunda son yıllarda yaygın olarak kullanılmakta olan Sürücü Öfke İfade Envanteri'nin (SÖİE) ülkemizde de geçerli ve güvenilir bir ölçek olarak kullanılıp kullanılamayacağını saptamaktır.Yöntem: Araştırma Ankara, İstanbul ve Samsun'da oturan ve gelişigüzel yöntemle seçilen, 20-65 yaş arası 220 sürücü ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya katılan kişilere; Sürücü Öfke İfade Envanteri, Sürücü Öfke Ölçeği, Kısa Semptom Envanteri, Çok Boyutlu Öfke Ölçeği'nin ?öfke belirtileri?, ?öfkeye ilişkin davranışlar? ve ?öfkeye yol açan durumlar? alt ölçekleri uygulanmıştır. Bulgular: Yapılan analizler sonucunda SÖİE'nin faktör örüntüsünün orijinal ölçeğe benzer yapıda olduğu, 4 alt boyut ve bir indeksten oluştuğu, erkek sürücülerin ve 21-30 yaş grubu bireylerin, trafikte öfkelerini daha fazla ?bedenle? ve ?araçla? ifade ettikleri, kadın sürücülerin ise trafikte öfkelendiklerinde, ?uyum sağlayıcı/yapıcı? ifadeleri daha çok kullandıkları bulunmuştur. Üniversite mezunu sürücülerin, trafikte öfkelerini daha çok ?sözel? olarak ifade ettikleri, ilk ve ortaöğretim mezunu sürücülerin ise ?bedenle? ifade ettikleri görülmüştür. Trafik cezası almanın, trafik zabıtasının varlığının, diğer sürücünün saygısız ve kaba davranışları ve yavaş araç kullanmasının, genel olarak trafikte öfke ifade etmeyi (sözel, araçla ve bedenle) yordayan değişkenler olduğu görülmüştür. Sonuç: Bu çalışmanın sonucunda; SÖİE'nin ülkemizde geçerli ve güvenilir olarak kullanılabilecek bir ölçek olduğu saptanmıştır. Ayrıca, trafikte öfkeyle baş etme yöntemleri açısından da önemli ipuçları bulunmuştur. Bunların yanı sıra ölçeğin, güvenli sürücü seçimi, ceza puanı yüksek sürücüler, sürücü belgesi alıkonmuş ve psiko-teknik değerlendirmeye yönlendirilmiş kişilerde, değerlendirme sürecinde kullanılabileceği de görülmüştür. AU - KORKUSUZ, İrfan AU - EŞİYOK, Burcu PY - 2007 JO - Türk Psikiyatri Dergisi VL - 18 IS - 3 SN - 1300-2163 SP - 231 EP - 243 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/72506 ER -