The relative effects of family socio-economic characteristics on participation in education in Turkey

Yıl: 2008 Cilt: 8 Sayı: 30 Sayfa Aralığı: 153 - 168 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

The relative effects of family socio-economic characteristics on participation in education in Turkey

Öz:
Problem Durumu: Bilgiye dayalı ekonomi ve insan haklarına dayalı gelişme eğilimleri eğitimi kalkınmanın anahtar rolü haline getirmiştir. Son yarım yüzyılda gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasındaki ilköğretim tamamlama farkı giderek azalırken, ortaöğretimi tamamlama farkı ise giderek artmıştır. Bunun içindir ki ortaöğretim Herkesi İçin Eğitim çabalarının ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Zorunlu öğretim sonrası eğitim kademelerinde okullaşma düzeyinin artırılması için engelleyici faktörlerin belirlenmesi ve önleyici politikaların geliştirilmesi için dünya çapında artan bir biçimde politika tartışmaları ve analizler yapılmaktadır. Yapılan çalışmalarda okulu terk etmeyi etkileyen faktörlerin birçoğunun uluslararası düzeyde benzerlik gösterdiği belirtilmekle birlikte birçok faktörün ise ülkelere özgü olduğu hatta ülke içinde cinsiyet, bölge ve yerleşim yerine göre farklılık gösterdiği belirtilmektedir. Yapılan ilgili çalışmalarda anne-baba eğitim düzeyi ve gelirin eğitime katılımda önemli değişkenler olduğu ve diğer sosyo ekonomik değişkenlerle yüksek düzeyde bir korelasyon gösterdiği belirtilmektedir. Genç nüfus yapısına sahip Türkiye’de bölge, cinsiyet, yerleşim yeri düzeyinde önemli eğitim eşitsizliklerinin olması zorunlu öğretim sonrası eğitim kademelerinde okullaşmayı artırmak için kapsamlı politikalara geliştirilmesini gerektirmektedir. Eğitime katılımda etikli ailesel değişkenlerin belirlenmesinin uygulanan eğitim politikalarının sonuçlarını görebilme, geliştirilecek eğitim politikalarında ailesel dinamikleri dikkate almada ölçülebilir ve karşılaştırılabilir ham ve işlenmiş veri sağlama açısından önemli olacağı düşünülmektedir. Araştırmanın Amacı: Bu çalışma; cinsiyet ve yerleşim yerine (kır-kent) göre 15–18 yaş arası nüfusun öğrenci olmasında rol oynayan ailesel değişkenlerinin (anne/babanın eğitim düzeyi, hanehalkı büyüklüğü, gelir düzeyi) göreli etkisini belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın Yöntemi: Bu çalışma, Devlet İstatistik Enstitüsü 2005 Hanehalkı Bütçe Anketi Sonuçları ile elde edilen ham verilere dayanarak yapılmıştır. Araştırmada bağımlı değişken olarak “öğrenci olma (öğrenci)” alınmıştır. Bağımlı değişken ikili ve kesiklidir (öğrenci (1)/öğrenci değil (0)). Bu çalışma; 15–18 yaş arası nüfusu kapsamaktadır. Bu çağ nüfusun belli bir eğitim kademesine göre öğrenci olma durumu dikkate alınmamıştır. Bağımsız değişkenler ise, babanın eğitim düzeyi, annenin eğitim düzeyi, hanehalkı büyüklüğü ve gelir düzeyi alınmıştır. Bağımlı değişken üzerinde bağımsız değişkenlerin etki durumlarını belirlemek için iki aşamalı Binary Logistic Regresyon modeli denenmiştir. Modelin ilk aşamasında babanın eğitim düzeyi, annenin eğitim düzeyi, hane halkı büyüklüğü ve gelir düzeyi değişkenlerinin her birinin bağımlı değişken üzerindeki tek başına etkisi belirlenmiştir. Modelin ikinci aşamasında ise etkili her bir bağımsız değişkenin alt kategorilerinin bağımlı değişken üzerindeki göreli etkisini belirten katsayılar (Exp(B)) belirlenmiştir. Bağımlı değişken üzerinde bağımsız değişkenlerin alt kategorilerinin etki durumları (Exp(B)) incelenerek “eşik” etkileri yorumlanmıştır. Bağımlı değişken üzerinde alt kategorilerin etki durumlarının yorumlanmasında; Anne/babanın eğitim düzeyinde “mezun değil”, hanehalkı büyüklüğünde “ 8 ve daha fazla kişi” ve gelir düzeyinde ise “alt gelir” referans değer olarak alınmıştır. Bağımlı değişken üzerinde bağımsız değişkenlerin etkili olup olmadığı P<0,05 anlamlılık düzeyine göre değerlendirilmiştir. Araştırmanın Bulguları: Babanın eğitim düzeyi, annenin eğitim düzeyi, hanehalkı büyüklüğü ve gelir düzeyi çocuğun öğrenci olmasında etkili değişkenlerdir. Gelir ve anne/babanın eğitim düzeyindeki artış çocuğun öğrenci olmasını olumlu, hanedeki fert sayısının artması ise olumsuz etkilemektedir. Kısmi korelasyon değerleri (R) sıralandığında, etki düzeyi en yüksek olan değişkenin babanın eğitim düzeyi, en düşük değişkenin ise gelir düzeyi olduğu söylenebilir. Ancak Exp(B) değerlerine göre ise çocuğun öğrenci olmasında en fazla annenin eğitim düzeyindeki bir birimlik artışın etkili olduğu söylenebilir. Çocuğun öğrenci olmasında bu ailesel değişkenlerin etki durumu cinsiyet ve yerleşim yerine göre farklılık göstermektedir. Babanın eğitim düzeyi arttıkça çocuğun öğrenci olma olasılığı artmaktadır. Genel olarak babası mezun olmayan çocuğa göre babası yükseköğretim mezunu çocuğun öğrenci olma olasılığı 12 kat daha fazladır. Babanın eğitim düzeyindeki artışın etkisi erkeklere göre kızların eğitime katılımı üzerinde daha fazladır. Kentlere göre kırsal kesimde çocuğun öğrenci olmasında babanın eğitim düzeyindeki artış daha fazla etkili olmaktadır. Annenin eğitim düzeyi arttıkça çocuğun öğrenci olma olasılığı artmaktadır. Genel olarak annesi mezun olmayan çocuğa göre annesi yükseköğretim mezunu çocuğun öğrenci olma olasılığı 13 kat daha fazladır. Bu etki annenin ortaokul ve lise mezunu olması düzeyleri arasında giderek artmaktadır. Erkek çocuklarına göre kız çocukların eğitime katılımı üzerinde annenin eğitim düzeyinin etkisi daha fazladır. Lise mezunu annenin eğitimi çocuğun öğrenci olmasında marjinal etki yapmaktadır. Kırsal kesimde annenin yükseköğretim mezunu olması çocuğun öğrenci olmasında etkili değildir. Kentlerde lise mezunu annenin eğitimi çocuğun öğrenci olmasında marjinal etki yapmaktadır. Hanehalkı büyüklüğü arttıkça ailedeki çocuğun öğrenci olma olasılığı azalmaktadır. Hanehalkı büyüklüğü küçüldükçe eğitime katılma olasılığı artmaktadır. Sekiz ve daha fazla kişili hanedeki çocuğa göre, üç ve daha az kişili hanede olan çocuğun okula gitme olasılığı 3 kat fazladır. Hane büyüklüğünün kırsalda dört kişi, kentte ise üç ve daha az kişi olması çocuğun öğrenci olmasında marjinal etki göstermektedir. Çocuğun öğrenci olmasında hanedeki gelir artışı etkilidir. Çocuğun öğrenci olmasında gelir artışının etkisi “orta gelir” düzeyine kadar artmakta ve daha sonraki düzeylerde bu etki azalma eğilimine girmektedir. Hanedeki gelir artışının etkisi erkeklere göre kızların eği
Anahtar Kelime: aile hanehalkı geliri sosyoekonomik düzey cinsiyet farklılıkları sosyoekonomik sorunlar ebeveynler eğitim eşitsizliği eğitim düzeyi eğitim politikaları sosyokültürel etkiler eğitime katılım

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Türkiye’de ailenin sosyo-ekonomik özelliklerinin eğitime katılım üzerinde göreli etkisi

Öz:
Problem Statement: In the last half of the century, the discrepancy in primary school graduation between the developed and developing countries has continually narrowed, while the discrepancy in the rates of secondary completion have widened. Debates on policies and analyses are on the worldwide increase in order to determine and prevent the impediments to increasing school participation rates at the post-compulsory education stages. According to the results of related research, there is a strong relationship between children&#8217;s participation in education and their family&#8217;s socio-economic variables. Parents&#8217; level of education and family income are stated to be significant variables in participation in education and to correlate strongly with other socio-economic variables. Purpose of Study: This study aims to determine the effect of family variables, which play a role in school attendance among the population between the ages of 15-18 by gender and place of residence. Methods: This study is of an analytical nature. The dependent variable for the analytical data analysis is binary and cross-sectional. For the nature of the data, the Binary Logistic regression was employed to analyze the nature of the effect of independent variables on the dependent variable. The dependent variable in this research is the student. The independent variables are the father&#8217;s level of education, mother&#8217;s level of education, size of the household, and level of income. Findings and Results: Parents&#8217; level of education, household size, and level of income are variables, which affect children&#8217;s participation in education. However, there are differences in the effects of the family variables in the child attending school. For example, the father&#8217;s level of education shows the highest effect and the level of income shows the lowest effect. The family variables have a particularly high effect on girls&#8217; participation in education. It can be said that the positive developments in the family variables play an important role in girls going to school. The parents being elementary school graduates show the maximum effect in the child&#8217;s attendance to school. The size of the household being 4 or fewer members has a marginal effect on the child going to school. Similarly, middle income has a marginal effect on the child&#8217;s participation in education.Conclusions and Recommendations: It can be said that negative conditions have a negative effect on girls&#8217; education particularly. Improvements in these conditions play an important role in girls going to school.
Anahtar Kelime: educational inequality educational level educational policies socio-cultural influences educational participation family household income socio-economic level gender differences socio-economic problems parents

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Acemoglu, D. & Pischke, S. (2001). Changes in the wage structure, family income, and children’s education. European Economic Review, 45, 890–904.
  • Behrman, J. R. & Knowles, J. C. (1999). Household income and child schooling in Vietnam.
  • The World Bank Economic Review, 13 (2), 211–56
  • Blanden, J., Gregg, P. & Machin, S. (2004). Family income and educational attainment: A review of approaches and evidence for Britain. CMPO Working Paper Series No. 04/101
  • Corak, M., Lipps, G. & Zhao, J. (2004). Family income and participation in post-secondary education. Discussion paper series. Forschungsinstitut zur Zukunft der Arbeit Institute for the Study of Labor. IZA DP No. 977. Retrieved March 3, 2007, from http:// www.statcan.ca/cgibin/downpub/listpub.cgi?catno=11F0019MIE2003210 - 7k -
  • Checchi, D. (2003). Inequality in incomes and access to education: A cross-country analysis (1960–95). Labour, 17 (2),153–201
  • Chevalier, A., Harmon, C., O’Sullivan, V. & Walker, I. (2005). The impact of parental income and education on the schooling of their children. IFS Working Papers W05/05, Institute for Fiscal Studies. Retrieved March 3, 2007, from http:// www.ifs.org.uk /wps/wp0505.pdf
  • Chevalier, A. & Lanot, G. (2002). The relative effect of family characteristics and financial situation on educational achievement. Education Economics, 10 (2),165-181
  • Carneiro, P. & Heckman, J. (2003). The evidence on credit constraints in post-secondary schooling. Economic Journal, 112(482),705-734.
  • Crosnoe, R., Mıstry, R. S. & Elder, G. H. (2002). Economic disadvantage, family dynamics, and adolescent enrollment in higher education. Journal of Marriage and Family, 64, 690–702
  • Devlet İstatistik Enstitüsü. (2005). 2003 Hanehalkı Bütçe Anketi Sonuçları, Yayınlanmamış ham veri seti CD’si.
  • European Commission (2005). Early School Leavers Final Report (Ref. DG EAC 38/04) DG EAC A report submitted by GHK September 2005
  • Finnie, R., Lascelles, E. & Sweetman, A . (2005). Who Goes? The Direct and Indirect Effects of Family Background on Access to Post-secondary Education. Research paper Statistics Canada, No: 237. Retrieved August 8, 2007, from http://www.statcan.ca/cgibin/ downpub/listpub.cgi?catno=11F0019MIE2005237 - 7k -
  • Gylfason, T. & Zoega, G. (2003). Education, social equality and economic growth: a view of the landscape. Economic Studies, 49(4),557–579
  • Harmon, C. & Walker, I. (2000). The returns to the quantity and quality of education: evidence for men in England and Wales. Economica, 67(265),19-35
  • Keyder, Ç. & Üstündağ, N. (2006). Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da sosyal ve ekonomik öncelikler, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'nun Kalkınmasında Sosyal Politikalar TESEV Raporu.
  • Knighton, T. & Mirza, S. (2002). Postsecondary participation: the effects of parents’ education and household income. Education Quarterly Review, 8(3),25-32
  • Le, A. T. & Miller, P. W. (2002). The rising education levels of females in Australia. Education Economics, 10(1),1–24
  • Maitra, P. (2003). Schooling and educational attainment: evidence from Bangladesh. Education Economics, 11 (2),129–153
  • OECD. (1998). Human capital investment, an international comparison. Paris: OECD publications, 2, printed in France ISBN 92-64-16067-1 – No. 50053 1998
  • OECD. (2006). Education at a glance: OECD indicators. Retrieved January 27, 2007, from www.oecd.org/bookshop/
  • Özdamar, K. (2004). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. Eskişehir: 5. baskı Kaan Kitabevi.
  • Qian, X & Smyth, R. (2005). Measuring regional inequality of education in China: widening coastinland gap or widening rural-urban gap? Department of Economics, Monash University, Australia ABERU Discussion Paper 12.
  • Şahabettinoğlu, M., Uyank, D., Ayhan, N., ,Bakır, A.& Ataöv, A. (2002). Çocukların temel eğitime katılmasının sosyo-ekonomik engelleri ve destekleri. Türkiye’de Çalışan Çocuklar Semineri, 29–31 Mayıs 2001, DİE-ILO, 235–256, Ankara: DİE Yayın No. 2534, DİE Matbaası,.
  • Seçer, G. (1996). Logistic regression analysis & application, Ankara: Yayınlanmamış, Lisans Sonrası Uygulamalı İstatistik Sertifika Programı mezunuiyet tezi, DİE Uluslararası Araştırma, Eğitim ve Lisansüstü Öğretim Merkezi
  • Smits, J & Hoşgör, A. G. (2006). Effects of family background characteristics on educational participation in Turkey. International Journal of Educational Development, 26, 545–560
  • Tansel, A. (2002). Determinants of school attainment of boys and girls in Turkey: individual, household and community factors. Economics of Education Review, 21, 455–470.
  • Traag, T & van der Velden, R. K.W. (2006). Early school-leaving in lower secondary education. The role of student-, family- and school factors. Word count: 10170
  • TÜSİAD. (2006). Eğitim ve sürdürülebilir büyüme-Türkiye deneyimi, riskler ve fırsatlar. İstanbul:TÜSİAD, Yayın No. TÜSİAD-T/2006–06–420
  • UNICEF. (2005). A Report card on gender parity and primary education. Progress For Chıldren,2, Aprıl 2005.
  • UNICEF. (2007). Education for some more than others? A regional study on education in central and eastern Europe and the commonwealth of independent states. Retrieved November 21,2007, from http://www.unicef.org/media/files/Regional_Education_Study_-.pdf -
  • Vella, F. (1994). Gender roles and human capital investment: the relationship between traditional attitudes and female labor market performance. Economica, 61, 191-211.
  • World Bank. (2005). Expanding opportunities and building competencies for young people: A new agenda for secondary education. Washington: Published by World Bank. ISBN: 0-8213-6170-8
APA TOMUL E (2008). The relative effects of family socio-economic characteristics on participation in education in Turkey. , 153 - 168.
Chicago TOMUL EKBER The relative effects of family socio-economic characteristics on participation in education in Turkey. (2008): 153 - 168.
MLA TOMUL EKBER The relative effects of family socio-economic characteristics on participation in education in Turkey. , 2008, ss.153 - 168.
AMA TOMUL E The relative effects of family socio-economic characteristics on participation in education in Turkey. . 2008; 153 - 168.
Vancouver TOMUL E The relative effects of family socio-economic characteristics on participation in education in Turkey. . 2008; 153 - 168.
IEEE TOMUL E "The relative effects of family socio-economic characteristics on participation in education in Turkey." , ss.153 - 168, 2008.
ISNAD TOMUL, EKBER. "The relative effects of family socio-economic characteristics on participation in education in Turkey". (2008), 153-168.
APA TOMUL E (2008). The relative effects of family socio-economic characteristics on participation in education in Turkey. Eurasian Journal of Educational Research, 8(30), 153 - 168.
Chicago TOMUL EKBER The relative effects of family socio-economic characteristics on participation in education in Turkey. Eurasian Journal of Educational Research 8, no.30 (2008): 153 - 168.
MLA TOMUL EKBER The relative effects of family socio-economic characteristics on participation in education in Turkey. Eurasian Journal of Educational Research, vol.8, no.30, 2008, ss.153 - 168.
AMA TOMUL E The relative effects of family socio-economic characteristics on participation in education in Turkey. Eurasian Journal of Educational Research. 2008; 8(30): 153 - 168.
Vancouver TOMUL E The relative effects of family socio-economic characteristics on participation in education in Turkey. Eurasian Journal of Educational Research. 2008; 8(30): 153 - 168.
IEEE TOMUL E "The relative effects of family socio-economic characteristics on participation in education in Turkey." Eurasian Journal of Educational Research, 8, ss.153 - 168, 2008.
ISNAD TOMUL, EKBER. "The relative effects of family socio-economic characteristics on participation in education in Turkey". Eurasian Journal of Educational Research 8/30 (2008), 153-168.