Farklı Ülkelerde Çalışan Çocukların Büyüme Örüntüleri: Z-Skorlarına Dayalı bir Karşılaştırma

duyar, izzet; ÖZENER, ECEVİT BARIŞ

Farklı Ülkelerde Çalışan Çocukların Büyüme Örüntüleri: Z-Skorlarına Dayalı bir Karşılaştırma

ECEVİT BARIŞ ÖZENER, (Hacettepe Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Antropoloji Bölümü, Ankara, Türkiye)

İzzet DUYAR (Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Antropoloji Bölümü, Ankara, Türkiye)

Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi

6 2

Yıl: 2004 Cilt: 21 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 13 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Farklı Ülkelerde Çalışan Çocukların Büyüme Örüntüleri: Z-Skorlarına Dayalı bir Karşılaştırma

Öz:

Bu çalışmada, sanayide çalışan çocuk ve gençlerin büyüme ve beslenme durumları çocuk işçiliğinin yoğun olduğu toplumlarla karşılaştırmalı olarak ele alınmaktadır. Ülkemiz verileri için, 14-18 yaş grubunda yer alan ve Ankara'da çalışan 532 erkek çırağın vücut ağırlığı ve boy uzunluğu değerleri kullanılmıştır. Çırakların büyüme ve beslenme durumları, ABD'nin NCHS (National Center of Health Statistics) yüzdelik eğrileri ve CDC (Center for Disease Control) 2000 zskorlan temel alınarak belirlenmiştir. Çırakların z-skoru ortalamaları ağırlık için -0,66, boy için -0,94 beden kitle indeksi (BKİ) için -0,31 olarak bulunmuştur. Çalışan çocuklarda düşük kiloluluk (underweight) oranı %2,6, kısa boyluluk (stunting) oranı %14,3 ve zayıflık (wasting) oram %0,2'dir. Büyüme eğrileri temel alınarak yapılan karşılaştırmalarda, Ankara'da çalışan çocukların gerek boy uzunluğu gerek vücut ağırlığı yönünden Hindistan'daki yaşıtlarından daha büyük değerlere sahip olduğu belirlenmiştir. Z-skorları açısından değerlendirildiğinde ise, Ankara'da çalışan çıraklarda beslenme yetersizliği oranı Nepal, Hindistan ve Endonezya'ya kıyasla daha düşük, Ürdün'e göre daha yüksek bulunmuştur. Çalışmamızda elde edilen diğer bir bulgu da, tüm araştırmalarda çalışan çocukların vücut ağırlığından çok boy uzunluğu yönünden büyüme geriliği içerisinde olmalarıdır. Sonuç olarak, Ankara'da çalışan çocukların, büyüme ve beslenme açısından karşılaştırma yapılan ülkelere kıyasla daha "iyi" durumda olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelime: hindistan beden kitle indeksi beslenme anket antropometrik özellikler sosyoekonomik düzey kötü beslenme antropometri fiziksel büyüme Türkiye çalışan çocuklar z puanı sağlık kayıtları

Growth Patterns of Working Cihildern in Different Countries: A Comparasion Based on Z-Scores

Öz:

In this study growth and nutritional status of children and youths working in industry is investigated comparatively among societies where child labour is common. For the data from our country, body weight and height values of 532 male apprentices working in Ankara have been used. Growth and nutritional assessment of apprentices have been determined based on USA NCHS (National Center of Health Statistics) percentile values and CDC (Center for Disease Control) 2000 z-scores. Z-score averages of the apprentices have been found to be -0.66 for weight, -0.94 for height, -0.31 for body mass index (BMI). Among the working children, ratio of underweight was 2.6 %, stunting ratio was 14.3 % and wasting ratio was 0.2 %. In comparisons made based on the growth curves, it was found that the working children in Ankara displayed greater values both in height and in weight than the children of the same age in India. When assessed from the standpoint of z-scores, undernutrition ratios of apprentices working in Ankara were found to be lower compared to the ratios of those in Nepal, India and Indonesia but higher compared to the ratios of those in Jordan. Another finding obtained in our study is that the working children in all studies displayed underdevelopment in height rather than in body weight. As a result, it can be said that the working children in Ankara are in a "better" condition in growth and nutrition compared to their peers in other countries in consideration.

Anahtar Kelime: physical growth Turkey working children z score health records india body mass index nutrition questionnaire anthropometric properties socio-economic level malnutrition anthropometry

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ambadekar, N.N., Wahab, S.N., Zodpey, S.P., Khandait, D.W. (1999) Effect of child labour on growth of children. Public Health, 113:303-306.
DİE/ILO (Devlet İstatistik Enstitüsü/Uluslararası Çalışma Örgütü) (2001) Türkiye'de Çalışan Çocuklar 1999. Ankara: DİE, Yayın No: 2461.
Duyar, İ. (1992) 12-17 yaş grubu Türk çocuklarının büyüme standartları. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
Duyar, İ., Özener, B. (2003a) Çocuk İşçiler: Çarpık Gelişen Bedenler. Ankara: Ütopya Yayınları.
Duyar, İ., Özener, B. (2003b) Assessment of growth and nutritional status of male adolescent labourers in Ankara, Turkey. International Anthropological Congress: "Anthropology and Society" 22-24 May 2003, Prague, Czech Republic.
Fişek, G. (1986) Çocuk İşçilerin Mediko-Sosyal Sorunları Araştırması (Yayımlanmamış Araştırma Raporu).
Gross, R., Landfried, B., Herman, S. (1996) Height and weight as a reflection of the nutritional situation of school-aged children working and living in the streets of Jakarta. Social Science and Medicine, 43:453-458.
Hamill, P.V., Drizd, T.A., Johnson, C.L., Reed, R.B., Roche, A.F., Moore, W.M. (1979) Physical growth: National Center for Health Statistics percentiles. American Journal of Clinical Nutrition, 32:607-629.
Hawamdeh, H., Spencer, N. (2001) Work, family socioeconomic status, and growth among working boys in Jordan. Archive of Diseases in Childhood, 84:311-314.
Hawamdeh, H., Spencer, N. (2003) Effect of work related variables on growth among working boy in Jordan. Journal of Epidemiology and Community Health, 57:154-158.
ILO (International Labour Office) (2002) Every child counts: New global estimates on child labour. Geneva: International Labour Office.
Köksal, O. (Haz.) (1977) Türkiye'de Beslenme: Ankara: UNICEF.
Kuczmarski, R.J., Ogden, C.L., Guo, S.S., Grummer-Strawn, L.M., Flegal, K.M., Mei, Z., Wei,R., Roche, A.F., Johnson, C.L. (2002) 2000 CDC growth charts for the United States: Methods and development. National Center for Health Statistics. Vital Health Statistics,11 (246).
Mehta, M.N., Prabhu, S.V., Mistry, H.N. (1985) Child labour in Bombay. Child Abuse and Neglect,9:107-111.
Neyzi, O., Binyıldız, P., Alp, H. (1978) Türk Çocuklarında Büyüme ve Gelişme Normları I. Tartı ve Boy Değerleri. İstanbul Tıp Fakültesi Mecmuası, 41 (Suppl. 74): 1-22.
Ogden, C.L., Kuczmarski, R.J., Flegal, K.M., Mei, Z., Guo, S., Wei, R., Grummer-Strawn, L.M., Curtin, L.R., Roche, A.F., Johnson, C.L. (2002) Centers for Disease Control and Prevention 2000 growth charts for the United States: improvements to the 1977 National Center for Health Statistics version. Pediatrics, 109:45-60.
Özarslan, Ü., Güneyli, U. (1983) Antalya sanayi bölgesinde çalışan çocukların enerji harcamaları,beslenme ve sağlık durumları üzerine bir araştırma. Beslenme ve Diyet Dergisi,12:57-66.
Panter-Brick, C, Todd, A., Baker, R. (1996) Growth status of homeless Nepali Boys: do they differ from rural and urban controls? Social Science and Medicine, 43:441-451.
Polat, A., Köseli, O. (1999) Sanayide çalışan adolesanlarda antropometrik ölçümler. 43. Milli Pediatri Kongresi, 20-23 Eylül 1999, Ankara.
Raina, V., Bhan, V.K., Bhat, N.A. (1990) Nutritional status of school age girls working different handicraft centers of Srinagar City. British Journal of Industrial Medicine, 47:502-504.
Ray, S.K. Mishra, R., Biswas, R, Kumar, S., Haider, A., Chatterjee, T. (1999) Nutritional status of pavement dweller children of Calcutta City. Indian Journal of Public Health,43:49-54.
Shah, P.M. (1984) The health care of working children. Child Abuse and Neglect, 8:541-544.
Singh, M.B., Haldiya, K.R., Yadav, S.P., Lakshminarayana, J., Mathur, M.L., Sachdeva, R., Beniwali V.K. (1996) Nutritional status of school aged children of salt-workersin Rajastan. Indian Journal of Medical Research, 103:304-309.
Tunçbilek, E., Ünalan, T., Coşkun, T. (1996) Indicators of nutritional status in Turkish preschool children: Results of Turkish Demographic and Health Survey 1993. Journal of Tropical Pediatrics, 42:78-84.
Wetherilt, H., Açkurt, F., Brubacher, G., Okan, B., Aktaş, S., Turdu, S. (1992) Blood vitamin and mineral levels in 7-17 years old Turkish Children. International Journal of Vitamin and Nutritional Research. 62:21 -29.
WHO (World Health Organization) (1994) WHO working group on infant growth. Geneva: Nutritional Unit.

APA	ÖZENER E, duyar i (2004). Farklı Ülkelerde Çalışan Çocukların Büyüme Örüntüleri: Z-Skorlarına Dayalı bir Karşılaştırma. , 1 - 13.
Chicago	ÖZENER ECEVİT BARIŞ,duyar izzet Farklı Ülkelerde Çalışan Çocukların Büyüme Örüntüleri: Z-Skorlarına Dayalı bir Karşılaştırma. (2004): 1 - 13.
MLA	ÖZENER ECEVİT BARIŞ,duyar izzet Farklı Ülkelerde Çalışan Çocukların Büyüme Örüntüleri: Z-Skorlarına Dayalı bir Karşılaştırma. , 2004, ss.1 - 13.
AMA	ÖZENER E,duyar i Farklı Ülkelerde Çalışan Çocukların Büyüme Örüntüleri: Z-Skorlarına Dayalı bir Karşılaştırma. . 2004; 1 - 13.
Vancouver	ÖZENER E,duyar i Farklı Ülkelerde Çalışan Çocukların Büyüme Örüntüleri: Z-Skorlarına Dayalı bir Karşılaştırma. . 2004; 1 - 13.
IEEE	ÖZENER E,duyar i "Farklı Ülkelerde Çalışan Çocukların Büyüme Örüntüleri: Z-Skorlarına Dayalı bir Karşılaştırma." , ss.1 - 13, 2004.
ISNAD	ÖZENER, ECEVİT BARIŞ - duyar, izzet. "Farklı Ülkelerde Çalışan Çocukların Büyüme Örüntüleri: Z-Skorlarına Dayalı bir Karşılaştırma". (2004), 1-13.

APA	ÖZENER E, duyar i (2004). Farklı Ülkelerde Çalışan Çocukların Büyüme Örüntüleri: Z-Skorlarına Dayalı bir Karşılaştırma. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 21(1), 1 - 13.
Chicago	ÖZENER ECEVİT BARIŞ,duyar izzet Farklı Ülkelerde Çalışan Çocukların Büyüme Örüntüleri: Z-Skorlarına Dayalı bir Karşılaştırma. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 21, no.1 (2004): 1 - 13.
MLA	ÖZENER ECEVİT BARIŞ,duyar izzet Farklı Ülkelerde Çalışan Çocukların Büyüme Örüntüleri: Z-Skorlarına Dayalı bir Karşılaştırma. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, vol.21, no.1, 2004, ss.1 - 13.
AMA	ÖZENER E,duyar i Farklı Ülkelerde Çalışan Çocukların Büyüme Örüntüleri: Z-Skorlarına Dayalı bir Karşılaştırma. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 2004; 21(1): 1 - 13.
Vancouver	ÖZENER E,duyar i Farklı Ülkelerde Çalışan Çocukların Büyüme Örüntüleri: Z-Skorlarına Dayalı bir Karşılaştırma. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 2004; 21(1): 1 - 13.
IEEE	ÖZENER E,duyar i "Farklı Ülkelerde Çalışan Çocukların Büyüme Örüntüleri: Z-Skorlarına Dayalı bir Karşılaştırma." Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 21, ss.1 - 13, 2004.
ISNAD	ÖZENER, ECEVİT BARIŞ - duyar, izzet. "Farklı Ülkelerde Çalışan Çocukların Büyüme Örüntüleri: Z-Skorlarına Dayalı bir Karşılaştırma". Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 21/1 (2004), 1-13.