Kentsel alan kullanımlarındaki vejetasyon yapısının analizi: Aydın kenti örneği

EŞBAH, Hayriye; ŞİRİN, UĞUR; KÜÇÜKERBAŞ, Vecdi Erhan; DENIZ, BÜLENT

Kentsel alan kullanımlarındaki vejetasyon yapısının analizi: Aydın kenti örneği

Bülent DENİZ, (Adnan Menderes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Aydın, Türkiye)

Hayriye EŞBAH, (Adnan Menderes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Aydın, Türkiye)

Vecdi Erhan KÜÇÜKERBAŞ, (Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Uğur ŞİRİN (Adnan Menderes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, Aydın, Türkiye)

Ekoloji

19 2

Yıl: 2008 Cilt: 17 Sayı: 66 Sayfa Aralığı: 55 - 64 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kentsel alan kullanımlarındaki vejetasyon yapısının analizi: Aydın kenti örneği

Öz:

Kentsel alanlardaki alan kullanım türlerinin her biri kendine özgü karakteristik vejetasyon yapısına ve yaban hayatı değerine sahiptir. Araştırmada; Aydın kentsel alanındaki alan kullanım türlerine ait vejetasyon yapılarının belirlenmesi ve vejetasyon örtüsü analizi uygulanarak değerlendirilmesi hedeflenmektedir. Vejetasyon örtüsü analizi farklı alan kullanım türlerinin yaban hayatı habitat değerlerine katkısı hakkında bir gösterge oluşturmaktadır. Analizde 1) vejetasyon örtüsü kaplama oranla 2) vejetasyon örtüsü doğallık değeri ile 3) vejetasyon örtüsü yapısal çeşitliliği değişkenleri kullanılmıştır. Analiz sonuçları vejetasyon yapısı indeksinden en yüksek değeri doğal alanların aldığını göstermektedir (%93). Bu alan kullanım türünü otobanlar (%76) ve düşük yoğunluklu konut alanları (%67) takip etmektedir. En düşük değerler ise akarsu yatakları (%45), ticaret alanları (%39) ve sanayi alanlarında çıkmıştır (%34). Araştırmada elde edilen veriler; doğal alanların kentin ekolojik kalitesinde en anlamlı alan kullanım türü olarak öne çıktığına, giderek artan konut alanlarındaki açık alanlarda yapılacak iyileştirmelerin kent açık alan sistemine önemli katkı sağlayacağına ve ekolojik koridor niteliği taşıyan yol ve akarsu yatakları gibi alan kullanım türlerinin kent ekosisteminin iyileştirilmesine yönelik önemli fırsatlar sunduğuna işaret etmektedir.

Anahtar Kelime: vejetasyon vejetasyon yönetimi Aydın Ege Bölgesi alan kullanım planlaması ekosistem kentsel planlama kentsel alanlar

Konular: Çevre Çalışmaları Coğrafya Çevre Bilimleri Çevre Mühendisliği Kentsel Çalışmalar

Analysis of vegetation structure in urban land uses: case of the city of Aydın

Öz:

In urban areas, each land use type possesses its own vegetation characteristics. The purpose of this study is to determine the vegetation structure of land uses in Aydin urban area by means of vegetation cover analysis. Vegetation cover analysis is an indicator of different land uses' contribution to wildlife habitat value. In the analysis, the variables of 1) vegetation ratio, 2) vegetation cover naturalness level, and 3) vegetation cover structural diversity have been used. Results of the analysis indicated that in terms of sum of all variables, natural areas (93%) obtained the highest value followed by highways (76%), and low-density residential areas (67%). Riverbeds (45%), commercial areas (39%) and industrial areas (34%) received the lowest value. The results shows that natural areas are critical in maintaining the ecological qualities of urban environments; improvement of the open spaces in the increasing residential developments contribute to the urban open space system significantly; and ecological corridor alternatives such as roads and waterways presents opportunities in improving the urban ecosystems.

Anahtar Kelime: ecosystems urban planning urban areas vegetation vegetation management Aydin Aegean Region land use planning

Konular: Çevre Çalışmaları Coğrafya Çevre Bilimleri Çevre Mühendisliği Kentsel Çalışmalar

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Anonymous (1993) 1990 Genel Nüfus Sayımı. Yayın No: 1599, DİE Matbaası, Ankara.
Anonymous (2001) Aydın İli Arazi Varlığı. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları, İl Rapor No: 09, KHGM Baskı İşleri Şube Müdürlüğü, Ankara.
Anonymous (2002) 2000 Genel Nüfus Sayımı Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri. Yayın No: 2636, DİE Matbaası, Ankara.
Adams LW (1994) Urban Wildlife Habitats: A Landscape Perspective. University of Minnesota Press, Minneapolis.
Bairoch P (1988) Cities and Economic Development: From the Dawn of History to the Present. Mansell, London.
Cook EA (1991) Urban landscape networks: an ecological planning framework. Landscape Research 16, 7-15.
Cook EA (2002) Landscape structure indices for assessing urban ecological networks. Landscape and Urban Planning 58, 269-280.
Çelik A (1995) Aydın Dağları'nın (Aydın) flora ve vejetasyonu. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
Davey Resource Group (1993) Consolidating and Communicating Urban Forest Benefits. ISA Research Trust, Savoy, Illinois.
Deniz B (2005) Kentsel alan kullanımlarındaki dönüşümlerin peyzaj strüktür indeksleriyle irdelenmesi ve kent planlama çalışmalarını yönlendirmede değerlendirilmesi: Aydın kenti örneği. Doktora tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
Esbah H (2006) Aydın'da kent parklarının bazı ekolojik kalite kriterleri yönünden irdelenmesi. Ekoloji 58,42-48.
Forman RTT (1995) Land Mosaics: The Ecology of Landscapes and Regions. Cambridge University Press, Cambridge.
Green DM, Baker MG (2003) Urbanization impacts on habitat and bird communities in a Sonoran Desert ecosystem. Landscape and Urban Planning 63, 4, 225-239.
Groom MJ, Meffe GK, Carroll RC (2005) Principles of Conservation Biology. Sinauer Assoc. Inc., Sunderland.
Hobbs ER (1988) Species richness of urban forest patches and implications for urban landscape diversity. Landscape Ecology 1, 3, 141-152.
Johnson CW (1995) Planning and designing for the multiple use role of habitats in urban/suburban landscapes in the Great Basin. Landscape and Urban Planning 32, 219-225.
Keskin S, Bircan M (2002) Aydın Tarım Mastır Planı. Tarım İl Müdürlüğü, Aydın.
Leitâo AB, Ahern J (2002) Applying landscape ecological concepts and metrics in sustainable landscape planning. Landscape'and Urban Planning 59, 2, 65-93.
Lillesand TM, Kiefer RW, Chipman JW (2004) Remote Sensing and Image Interpretation. John Wiley & Sons Inc., New York.
Livingston M, Shaw WW, Harris LK (2003) A model for assessing "wildlife habitats in urban landscapes of Eastern Pima County, Arizona (USA). Landscape and Urban Planning 64, 131-144.
Mazlum SC (2000) Çevre Yönetimi aracı olarak çevre envanteri ve bir örnek çalışma: Aydın ili çevre envanteri. Doktora tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
McGarigal K, Marks BJ (1995) Fragstats: Spatial Pattern Analysis Program for Quantifying Landscape Structure. Oregon State University Press, Corvallis.
Noss RF (1987) Corridors in real landscapes: a reply to Simberloff and Cox. Conservation Biology 1, 2, 159-64.
Rohde CLE, Kendle AD (1994) Human well-being, natural landscapes and wildlife in urban areas. English Nature Science Series 22, Peterborough.
Shaw WW, Haris LK, Livingston M (1998) Vegetative characteristics of urban land covers in metropolitan Tucson. Urban Ecosystem 2, 65-75.
Shaw WW, Haris LK, Livingston M, Charpentier JP, Wissler C (1996) Pima County Habitat Inventory: Phase II. Report to Arizona Game and Fish Department, Arizona.
Soule ME (1991) Land use planning and wildlife maintenance guidelines for conserving wildlife in an urban landscape. American Planning Association Journal 57, 3, 313-323.

APA	DENIZ B, EŞBAH H, KÜÇÜKERBAŞ V, ŞİRİN U (2008). Kentsel alan kullanımlarındaki vejetasyon yapısının analizi: Aydın kenti örneği. , 55 - 64.
Chicago	DENIZ BÜLENT,EŞBAH Hayriye,KÜÇÜKERBAŞ Vecdi Erhan,ŞİRİN UĞUR Kentsel alan kullanımlarındaki vejetasyon yapısının analizi: Aydın kenti örneği. (2008): 55 - 64.
MLA	DENIZ BÜLENT,EŞBAH Hayriye,KÜÇÜKERBAŞ Vecdi Erhan,ŞİRİN UĞUR Kentsel alan kullanımlarındaki vejetasyon yapısının analizi: Aydın kenti örneği. , 2008, ss.55 - 64.
AMA	DENIZ B,EŞBAH H,KÜÇÜKERBAŞ V,ŞİRİN U Kentsel alan kullanımlarındaki vejetasyon yapısının analizi: Aydın kenti örneği. . 2008; 55 - 64.
Vancouver	DENIZ B,EŞBAH H,KÜÇÜKERBAŞ V,ŞİRİN U Kentsel alan kullanımlarındaki vejetasyon yapısının analizi: Aydın kenti örneği. . 2008; 55 - 64.
IEEE	DENIZ B,EŞBAH H,KÜÇÜKERBAŞ V,ŞİRİN U "Kentsel alan kullanımlarındaki vejetasyon yapısının analizi: Aydın kenti örneği." , ss.55 - 64, 2008.
ISNAD	DENIZ, BÜLENT vd. "Kentsel alan kullanımlarındaki vejetasyon yapısının analizi: Aydın kenti örneği". (2008), 55-64.

APA	DENIZ B, EŞBAH H, KÜÇÜKERBAŞ V, ŞİRİN U (2008). Kentsel alan kullanımlarındaki vejetasyon yapısının analizi: Aydın kenti örneği. Ekoloji, 17(66), 55 - 64.
Chicago	DENIZ BÜLENT,EŞBAH Hayriye,KÜÇÜKERBAŞ Vecdi Erhan,ŞİRİN UĞUR Kentsel alan kullanımlarındaki vejetasyon yapısının analizi: Aydın kenti örneği. Ekoloji 17, no.66 (2008): 55 - 64.
MLA	DENIZ BÜLENT,EŞBAH Hayriye,KÜÇÜKERBAŞ Vecdi Erhan,ŞİRİN UĞUR Kentsel alan kullanımlarındaki vejetasyon yapısının analizi: Aydın kenti örneği. Ekoloji, vol.17, no.66, 2008, ss.55 - 64.
AMA	DENIZ B,EŞBAH H,KÜÇÜKERBAŞ V,ŞİRİN U Kentsel alan kullanımlarındaki vejetasyon yapısının analizi: Aydın kenti örneği. Ekoloji. 2008; 17(66): 55 - 64.
Vancouver	DENIZ B,EŞBAH H,KÜÇÜKERBAŞ V,ŞİRİN U Kentsel alan kullanımlarındaki vejetasyon yapısının analizi: Aydın kenti örneği. Ekoloji. 2008; 17(66): 55 - 64.
IEEE	DENIZ B,EŞBAH H,KÜÇÜKERBAŞ V,ŞİRİN U "Kentsel alan kullanımlarındaki vejetasyon yapısının analizi: Aydın kenti örneği." Ekoloji, 17, ss.55 - 64, 2008.
ISNAD	DENIZ, BÜLENT vd. "Kentsel alan kullanımlarındaki vejetasyon yapısının analizi: Aydın kenti örneği". Ekoloji 17/66 (2008), 55-64.