Van bölgesi içme ve kullanma sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin araştırılması

AĞAOĞLU, Sema; ALEMDAR, Süleyman; ALİŞARLI, MUSTAFA; DEDE, Semiha

Van bölgesi içme ve kullanma sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin araştırılması

Sema AĞAOĞLU, (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı, Van, Türkiye)

Mustafa ALİŞARLI, (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı, Van, Türkiye)

Süleyman ALEMDAR, (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı, Van, Türkiye)

Semiha DEDE (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Van, Türkiye)

Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi

3 0

Yıl: 2007 Cilt: 18 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 17 - 24 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Van bölgesi içme ve kullanma sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin araştırılması

Öz:

Bu çalısmada, Van bölgesi su kaynaklarında nitrat ve nitrit düzeylerinin arastırılması amaçlanmıstır. Bu amaçla, Van merkez ve ilçelerinde (Ercis, Özalp, Saray, Muradiye, Çaldıran, Gürpınar, Gevas ve Edremit) bulunan kuyu, dere, kaynak/çesme, musluk ve depo sularından alınan toplam 366 adet su örnegi materyal olarak kullanılmıstır. Örneklerde nitrat ve nitrit düzeyleri spektrofotometrik yöntem ile belirlenmistir. Analiz bulgularına göre; Van merkez ve ilçelerinde bulunan su kaynaklarında ortalama nitrat düzeyleri sırasıyla 35.927±5.706 ppm ve 24.752±9.262 ppm (kuyu), 5.158±0.931 ppm ve 4.990±0.665 ppm (dere), 19.065±3.770 ppm ve 14.610±2.523 ppm (kaynak/çesme), 9.609±3.021 ppm ve 14.114±2.503 ppm (musluk), 6.325±2.850 ppm ve 7.390±1.582 ppm (depo) olarak saptanmıstır. Nitrit düzeyi; Van merkez ve ilçelerden alınan içme suyu örneklerinde genelde standartlara uygun bulunmus ve 0,1 ppm’in altında belirlenmistir. Ancak Van merkezdeki bir kuyuya ait su örnegi (% 2) ile bir kaynak suyu örnegi (% 3), ilçelerde ise Erçis’te bir kaynak suyu örnegi (% 2) standart degerlerin üzerinde çıkmıstır. Nitrit düzeyi, gerek Van merkez gerekse ilçelerdeki dere sularının tamamında 0.691 ppm ile 0.060 ppm arasında belirlenmistir. Sonuç olarak; nitrat düzeyi yüksek suların uzun süre ve fazla miktarda kullanımı zehirlenmelere sebep olabilir. Çevre ve su kaynaklarının kirlenmesinin önlenmesi, ilgili kurumların uyarılması ve denetimlerin sıklastırılması toplum saglıgının korunması açısından büyük önem tasımaktadır.

Anahtar Kelime: kuyu suyu Van halk sağlığı içme suyu nitrit Doğu Anadolu Bölgesi nitratlar Türkiye kaynak suyu musluk suyu mevsimsel değişimler su kalitesi

Konular: Su Kaynakları

The determination of nitrate and nitrite contents of dirinking water in the region of Van

Öz:

In the present study, nitrate and nitrite levels of the water samples obtained from the region of Van were investigated. For this purpose, in the city center and its towns (Ercis, Özalp, Saray, Muradiye, Çaldıran, Gürpınar, Gevas and Edremit), a total of 366 water samples were taken from well, stream, fountain, tap and tanks were used as material. Nitrate and nitrite concentrations were measured by the spectrophotometric method. According to the results, mean nitrate concentrations were 35.927±5.706 ppm and 24.752±9.262 ppm (well), 5.158±0.931 ppm and 4.990±0.665 ppm (stream), 19.065±3.770 ppm and 14.610±2.523 ppm (fountain), 9.609±3.021 ppm and 14.114±2.503 ppm (tap), 6.325±2.850 ppm and 7.390±1.582 ppm (tank) in the water sources in the city center and its provinces, respectively. Generally, nitrite values in drinking water samples obtained from city center and its provinces were appropriate the limits given in the related regulations, and it were measured under 0.1 ppm. But one well water sample(2%) and one fountain water sample (3%) obtained from city center, and one fountain water (2%) sample obtained from its province were higher than the limits given in the standard regulations. Nitrit values were determined between 0.691 ppm to 0.060 ppm in all stream samples. As a result; when people consume the waters with particularly high nitrate levels for a long time and excessively, it may cause toxication. That’s why, for the sake of public health, it is very important to prevent environment and water sources from pollution; and for the responsible associations to act accordingly and to make regularly controls for this purpose.

Anahtar Kelime: nitrates Turkey springs (water) tap water seasonal variation water quality well drainage Van public health drinking water nitrites East Anatolia Region

Konular: Su Kaynakları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Abercrombie FN, Caskey AL (1972): The Spectrofotometric Determination of Nitrate in Water. Res.Rep. Univ. III. Urbana-Champaign, 49, 1-79.
2. Agaoglu S, Ekici K, Alemdar S, Dede S (1999): Van ve yöresi kaynak sularının mikrobiyolojik, fiziksel ve kimyasal kaliteleri üzerine arastırmalar. Van Tıp Derg., 6(2): 30-33.
3. Akgül A (1997): Tıbbi Arastırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri, SPSS Uygulamaları, YÖK Matbaası, Ankara.
4. Anonim (1995): Türkiye’nin Çevre Sorunları’95. Türkiye Çevre Vakfı Yayını, Önder Matbaası, Ankara.
5. Anonim (1995): Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater. 19th Ed., American Public Health Association, A.P.H.A, AWWA & WEF, Washington.
6. Anonim (1996): Gıdalarda Katkı-Kalıntı ve Bulasanların zlenmesi. Tarım ve Köyisleri Bakanlıgı, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlügü, Bursa.
7. Anonim (1997): Sular-çme ve Kullanma Suları. TS 266, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
8. Anonim (2000): Dogal Kaynak, Maden ve içme Suları ile Tıbbi Suların stihsali, Ambalajlanması ve Satısı Hakkında Yönetmelik. 26 Temmuz 2000/24121 Sayılı Resmi Gazete, Basbakanlık Basımevi, Ankara.
9. Anonim (2004): Su kirliligi Kontrolü Yönetmeligi. T.C. Çevre ve Orman Bakanlıgı, 31 Aralık 2004/25687 sayılı Resmi Gazete, Basbakanlık Basımevi, Ankara
10. Atay D, Pulatsü S (2000): Su Kirlenmesi ve Kontrolü. Ankara Üniv. Zir. Fak. Su Ürünleri Yay. No: 1513, Ankara.
11. Cammack R, Joannou CL, Cui XY, Martinez CT, Maraj SR, Hughes MN (1999): Nitrite and nitrosyl compound in food preservation. Biochim. Biophys. Acta, 1411(2-3): 475-488.
12. Dagoglu G, Bildik A, Aksoy A (1995): Van yöresindeki sularda nitrat ve nitrit düzeyi. Fırat Üniv. Sag. Bil. Derg., 9(2): 240-244.
13. Egemen Ö, Sunlu U (1999): Su Kalitesi. Ege Üniv. Su Ürünleri Fak. Yay. No: 14, İzmir.
14. Gray JI, Irvine DM, Kakuda Y (1979): Nitrates and N-nitrosamines in cheese. J. Food Prot., 42(3): 263-272.
15. Haugen KS, Semmens MJ, Novak PJ (2002): A Novel in situ technology for the treatment of nitrate contaminated groundwater. Water Res., 36: 3497-3506.
16. Kaplan A, Smith C, Promnitz DA, Joffe BI, Seftel HC (1990): Methaemoglobinemia due to accidental sodium nitrite poisoning. Report of 10 cases. S. Afr. Med. J., 77(6): 300-301.
17. Kaplan M, Sahriye S, Selim T (1999): Antalya- Kumluca yöresi kuyu sularının nitrat içerikleri. Turk J. Agric. For., 23: 309-313.
18. Kaya S (1995): Veteriner Klinik Toksikoloji. Medisan Yay. No: 21, Ankara.
19. Keven F (2002): Elazıg içme sularının yedi yıllık periyottaki kimyasal ve mikrobiyolojik degisimi. Gıda Derg., 27(5): 407-410.
20. Omurtag GZ (1992): Marmara ve Trakya bölgelerindeki yeraltı ve yüzey sularının sentetik gübre atıklarıyla kirlenmeleri bakımından nitrat düzeylerinin saptanması. stanbul Üniv. Vet. Fak. Derg., 18: 9-21.
21. Özdemir M, Yavuz H, nce S (2004): Afyon bölgesi kuyu sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin belirlenmesi. Ankara Üniv. Vet. Fak. Derg., 51(1): 25-28.
22. Parsons ML (1978): Is the nitrate drinking water standard unnecessarily low. current research indivates that ıt is. Am. J.Med.Tech., 44: 952-954.
23. Patır B, Güven AM, Arslan A (1992): Elazıg bölgesi içme ve kullanma, kaynak, kuyu ve göl sularının hijyenik kaliteleri üzerinde arastırmalar. Fırat Üniv. Sag. Bil. Derg., 6(1-2): 127-134.
24. Patterson RLS, Mottram DS (1974): The occurrence of volatile amines in uncured and cured pork meat and their role in nitrosamine formation in Bacon. J. Sci. Food Agric., 25: 1419-1425.
25. Pirinçci i, Kelestimur H (1987): Koyunlarda nitrat ve nitrit zehirlenmesi üzerine deneysel çalısmalar. DOGA TU Vet. Hay. Derg., 11(3): 255-265.
26. Pirinçci , Servi K (1993): Elazıg bölgesinde kullanılan sularda nitrat ve nitrit düzeylerinin belirlenmesi. Fırat Üniv. Sag. Bil. Derg., 7: 91-100.
27. Saatçi F, Altıntas Ü, Anaç D, Vural S (1998): Melez çayı (İzmir) içerigindeki bazı organik ve inorganik kökenli maddeler ile agır metallerin nitelik ve nicelik dagılımları üzerine arastırmalar. Ege Üniv. Zir. Fak. Derg., 25(1): 137-151.
28. Scorer R (1974): Nitrogen: a problem of decreasing dilution. New Scientist, 62: 182-184.
29. Sönmez S (1992): Bursa Büyüksehir Belediyesi içme (baraj, kuyu ve kaynak) sularının bazı kimyasal özellikleri ve mikrobiyolojik kirliligi üzerinde bir arastırma. Uludag Üniv. Vet. Fak. Derg., 3(11): 1-9.
30. Speijers, GJA (1998): Nitrate and Nitrite. Guidelines for Drinking Water Quality, 2nd Edition, Addendum to Volume 2, Health Criteria and Other Supporting Information, pp.63-80, WHO/EOS/98.1, World Health Organization, Geneva.
31. Stahr, H.M. (1977): Analytical Toxycology Methods Manual. Iowa State Univ. Press, Ames-Iowa, USA.
32. Tekinsen OC, Yalçın S (1990): Su Hijyeni ve Muayenesi. Selçuk Üniv. Aksaray Meslek Yüksek Okulu Ders Notları, Teksir No: 2, Aksaray.
33. Uçar S (1990): Tekirdag çme Suyu, Kaynak Suyu, Kuyu Suyu, Deniz Suyunda Bakteriyolojik Kirlilik ve Nitrit Aranması Üzerine Bir Arastırma. Tekirdag Üniv. Fen Bilimleri Enst., Yüksek Lisans Tezi, Tekirdag.
34. Verep B, Serdar O, Turan D, Sahin C (2005): İyidere (Trabzon)’nin fiziko-kimyasal açıdan su kalitesinin belirlenmesi. Ekoloji Çevre Derg., 14(57): 26-35.
35. Walley T, Flanagan M (1987): Nitrite-induced methaemoglobinaemia. Clinical Toxicolgy, 63: 643-644.
36. Wirth F (1991): Restricting and dispensing with curing agent in meat products. Fleischwirtschaft, 71(9): 1051-1054.
37. Yalçın S, Tekinsen OC, Nizamlıoglu M (1988): Konya il merkezindeki içme ve kullanma sularının hijyenik kalitesi. Selçuk Üniv. Vet. Fak. Derg., 4(1): 83-89.
38. Yavuz H, Kaya S, Akar F (1993): Hayvanlarda içme suyu olarak kullanılan kuyu sularında nitrat ve nitrit düzeyleri. Ankara Üniv. Vet. Fak. Derg., 40: 16-22.

APA	AĞAOĞLU S, ALİŞARLI M, ALEMDAR S, DEDE S (2007). Van bölgesi içme ve kullanma sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin araştırılması. , 17 - 24.
Chicago	AĞAOĞLU Sema,ALİŞARLI MUSTAFA,ALEMDAR Süleyman,DEDE Semiha Van bölgesi içme ve kullanma sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin araştırılması. (2007): 17 - 24.
MLA	AĞAOĞLU Sema,ALİŞARLI MUSTAFA,ALEMDAR Süleyman,DEDE Semiha Van bölgesi içme ve kullanma sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin araştırılması. , 2007, ss.17 - 24.
AMA	AĞAOĞLU S,ALİŞARLI M,ALEMDAR S,DEDE S Van bölgesi içme ve kullanma sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin araştırılması. . 2007; 17 - 24.
Vancouver	AĞAOĞLU S,ALİŞARLI M,ALEMDAR S,DEDE S Van bölgesi içme ve kullanma sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin araştırılması. . 2007; 17 - 24.
IEEE	AĞAOĞLU S,ALİŞARLI M,ALEMDAR S,DEDE S "Van bölgesi içme ve kullanma sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin araştırılması." , ss.17 - 24, 2007.
ISNAD	AĞAOĞLU, Sema vd. "Van bölgesi içme ve kullanma sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin araştırılması". (2007), 17-24.

APA	AĞAOĞLU S, ALİŞARLI M, ALEMDAR S, DEDE S (2007). Van bölgesi içme ve kullanma sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin araştırılması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 18(2), 17 - 24.
Chicago	AĞAOĞLU Sema,ALİŞARLI MUSTAFA,ALEMDAR Süleyman,DEDE Semiha Van bölgesi içme ve kullanma sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin araştırılması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 18, no.2 (2007): 17 - 24.
MLA	AĞAOĞLU Sema,ALİŞARLI MUSTAFA,ALEMDAR Süleyman,DEDE Semiha Van bölgesi içme ve kullanma sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin araştırılması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, vol.18, no.2, 2007, ss.17 - 24.
AMA	AĞAOĞLU S,ALİŞARLI M,ALEMDAR S,DEDE S Van bölgesi içme ve kullanma sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin araştırılması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2007; 18(2): 17 - 24.
Vancouver	AĞAOĞLU S,ALİŞARLI M,ALEMDAR S,DEDE S Van bölgesi içme ve kullanma sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin araştırılması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2007; 18(2): 17 - 24.
IEEE	AĞAOĞLU S,ALİŞARLI M,ALEMDAR S,DEDE S "Van bölgesi içme ve kullanma sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin araştırılması." Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 18, ss.17 - 24, 2007.
ISNAD	AĞAOĞLU, Sema vd. "Van bölgesi içme ve kullanma sularında nitrat ve nitrit düzeylerinin araştırılması". Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 18/2 (2007), 17-24.