Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü

ÜSTÜNLÜOĞLU, Evrim

Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü

Evrim ÜSTÜNLÜOĞLU (İzmir Ekonomi Üniversitesi, Yabancı Diller Yüksek Okulu, İzmir, Türkiye)

Çağdaş Eğitim Dergisi

269 0

Yıl: 2006 Cilt: 31 Sayı: 331 Sayfa Aralığı: 17 - 24 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü

Öz:

Üst düzey düşünmek; bilgiyi kullanmayı, karşılaşılan yeni durumlarla ilgili problemler çözmeyi, açıklama, sentez, analiz ve genelleme yapmayı, hipotezler geliştirmeyi, kısaca bilimsel yöntem becerilerini kullanmayı gerektirir. Günümüz dünyasında eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, analitik düşünme, yansıtıcı düşünme ve probleme dayalı düşünme olarak da adlandırılan bu beceriler öğretme ve öğrenme sürecinde ikinci plana itilmişler ve daha çok alt düzey düşünme becerileri ön plana çıkarılmıştır. Oysaki sınıf içi süreçlerde kullanılan sorularla bu düşünce becerilerinin edinilmesi arasında doğrusal bir ilişki vardır. Soruların niteliği, üst düzeydüşünmenin kapılarını açar; çünkü nitelikli sorular düşünmeyi tetikler ve derinlemesine anlamayı sağlar. Bu çalışmada üst düzey düşünme becerileri ve bu becerileri geliştirmeye yönelik soru örnekleri hakkında bilgi verilmiş, bu sorula-rı yapılandırırken dikkat edilmesi gereken noktalar, alanda yapılan araştırma sonuçları da göz önüne alınarak özetlenmiştir.

Anahtar Kelime: üst düzey düşünme becerileri bilişsel yaklaşım bilimsel düşünme soru sorma stratejileri bilimsel yaklaşım

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Anthony V. M., Matthew M. T., Ula Casale M., (2004). Content Area Literacy. John Wiley & Sons Inc. ISBN: 047115167X
Barbara, R. H., & Merchant, L. J. (1990). "The Effects of Embedding Generative Cognitive Strategies in Science Software." Journal of Computers in Mathematics and Science Teaching, 10 (1): 59-65.
Bloom, B. S (ed.) (1956). Taxonomy of Educational Objectives, the classification of educational goals – Handbook I: Cognitive Domain. New York: McKay
Canella, G.S. & Reiff. J.C. (1994). “Individual constructivist teacher education: teachers as empowered learners”. Tacher Education Quarterly, 21.
Cano, J., & Newcomb, L.H. (1990). “Cognitive level of instruction and student performance among selected Ohio production agriculture programs”. Journal of Agricultural Education, 31(1): 46-51.
Crump, W. D., Schlichter, C. L., & Palk, B. E. (1988). "Teaching HOTS in the Middle and High School: A District-Level Initiative in Developing Higher Order Thinking Skills." Roeper Review. 10 (4): 205-211.
Ellis, K. (1993). “Teacher questioning behavior and student learning: What research says to teachers”. (paper presented at the 1993 Convention of the Western States Communication Association, Albuquerque, New Mexico). ( ERIC Documented Reproduction No. 359 572)
Fosnot, C. (1996). Constructivism: a psychological theory of learning. In C. Fosnot (Ed). Constructivism. Theory, Perspectives, and Practice, (pp. 8-33). New York, NY. Teachers College Press.
Freseman, R. D. (1990). Improving Higher Order Thinking of Middle School Geography Students by Teaching Skills Directly. Fort Lauderdale, FL: Nova University. (ED 320 842)
Haller, E. P., Child, D. A., & Walberg, H. J. (1988). "Can Comprehension Be Taught? A Quantitative Synthesis of ‘Metacognitive' Studies." Educational Researcher. 17(9): 5-8.
Hollingsworth, J. (2002). Instructional Questions and Activities, Bloom’s Taxonomy. Educational Research. http://www.local_Site_AskIT/Lesson Plans/Bloom’s Taxonomy.
Jacobson, D., Eggen, P. & Kanchak, D. (1993). Methods for teaching; A skills approach (4th ed.). Columbus OH: Merrill
Jonassen, D. (1991). “Objectivisim vs. Constructivisim”. Educational Technology research and Development, 39 (3): 5-17.
McKenzie, J. (1999). ”Questions and questioning: The most powerful technologies of all”. The Educational Technology Journal, 9(3), http://fno.org/dec99/covdec.html
Morgan, N., & Saxton, J. (1991). Teaching, Questioning, and Learning. New York: Routledge.
McMurry, E. & Sanft, M. (2005). “Metacognitive Application Process”. A paper presented at College Survival Becoming a Master Student. National Conference.
Paul, R. (1996). Critical Thinking: What every Person Needs to survive in Rapidly Changing World. Santa Rosa, CA: Foundation for Critical Thinking.
Robinson, I. S. (1987). A Program to Incorporate High-order Thinking Skills into Teaching and Learning for grades K-3. Fort Lauderdale, FL: Nova University, (ED 284 689).
Sousa, D (1995). How the brain learns. Reston, VA: National Association of Secondary School Principals
Underbakke, M., Borg, J. M., & Peterson, D. (1993). “Researching and developing the knowledge base for teaching higher order thinking”. Theory Into Practice, 32 (3), 138-144.
Yzerbyt, V.Y.A; Lories, G. & Dardenne, B. (1998). Metacognition. SGA publications, 6 Bonhill street London.
Whittington, M. S., & Newcomb, L. H. (1991). “Raising cognitive levels of college instruction”. NACTA Journal, 36 (2): 8-11.
Whittington.M.S. (1995). “Higher order thinking opportunities provided by professors in college of agriculture classrooms”. Journal of Agriculture Education. 36(4): 32-38
Wilson, L., O. (2002). Newer views of learning- types of questions. . Theories of learning index. Retrieved June 10, 2005, from University of Steven Point, School of Education, Dr. Leslie Owen
Wilson's Web site: http://www.uwsp.edu/education/lwilson/learning/quest2.htm

APA	ÜSTÜNLÜOĞLU E (2006). Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü. , 17 - 24.
Chicago	ÜSTÜNLÜOĞLU Evrim Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü. (2006): 17 - 24.
MLA	ÜSTÜNLÜOĞLU Evrim Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü. , 2006, ss.17 - 24.
AMA	ÜSTÜNLÜOĞLU E Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü. . 2006; 17 - 24.
Vancouver	ÜSTÜNLÜOĞLU E Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü. . 2006; 17 - 24.
IEEE	ÜSTÜNLÜOĞLU E "Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü." , ss.17 - 24, 2006.
ISNAD	ÜSTÜNLÜOĞLU, Evrim. "Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü". (2006), 17-24.

APA	ÜSTÜNLÜOĞLU E (2006). Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü. Çağdaş Eğitim Dergisi, 31(331), 17 - 24.
Chicago	ÜSTÜNLÜOĞLU Evrim Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü. Çağdaş Eğitim Dergisi 31, no.331 (2006): 17 - 24.
MLA	ÜSTÜNLÜOĞLU Evrim Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü. Çağdaş Eğitim Dergisi, vol.31, no.331, 2006, ss.17 - 24.
AMA	ÜSTÜNLÜOĞLU E Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü. Çağdaş Eğitim Dergisi. 2006; 31(331): 17 - 24.
Vancouver	ÜSTÜNLÜOĞLU E Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü. Çağdaş Eğitim Dergisi. 2006; 31(331): 17 - 24.
IEEE	ÜSTÜNLÜOĞLU E "Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü." Çağdaş Eğitim Dergisi, 31, ss.17 - 24, 2006.
ISNAD	ÜSTÜNLÜOĞLU, Evrim. "Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel Soruların Rolü". Çağdaş Eğitim Dergisi 31/331 (2006), 17-24.