Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi

Özlem AYVAZ (Balıkesir Üniversitesi, Bandırma İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Ekonometri Bölümü, Balıkesir, Türkiye)
Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
13 1
Yıl: 2006 Cilt: 8 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1 - 14 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi

Öz:
Bu çalışmada Türkiye 'de hisse senetleri piyasası ve döviz kuru arasındaki ilişki, zaman serisi analiziyle aylık veriler kullanılarak araştırılmıştır. Bu amaçla, döviz kuru, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası ulusal 100 endeksi ve sektör bazında hisse senetleri endeksleri alınmıştır. Türkiye 'de en fazla işlem yapılan döviz kuru ABD doları olduğu için, döviz kuru olarak bu kur tercih edilmiştir. Sektörlere göre alınan hisse senetleri endeksleri, mali sektör endeksi, sanayi sektör endeksi ve hizmet sektör endeksleridir. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasından alınan verilerin başlangıç dönemi farklıdır. Hizmet sektör endeksi, 1997:01-2004:12 dönemini, diğer veriler ise 1991:01-2004:12 dönemini kapsamaktadır. Yapılan eşbütünleşme testi sonucunda, döviz kuru ile ulusal 100 endeksi, döviz kuru ile mali sektör endeksi ve döviz kuru ile sanayi sektör endeksi arasında uzun dönemli istikrarlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ancak döviz kuru ile hizmet sektör endeksi arasında ilişki yoktur. Ayrıca, değişkenler arasındaki nedenselliğin yönü, Granger'in nedensellik tanımına dayanan Hsiao (1981) testi kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, döviz kuru ile hisse senetleri fiyat endeksleri arasında iki yönlü nedensellik olduğunu göstermiştir.
Anahtar Kelime: nedensellik döviz kuru merkez bankası imkb ulusal 100 endeksi İstanbul menkul kıymetler borsası Granger nedensellik testi İstanbul menkul kıymetler borsası (İMKB) hisse senedi fiyatları

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans

The Causality Relationship Between Exchange Rate and Stock Prices

Öz:
In this paper, the relationship between stock exchange market and exchange rate in Turkey is examined with time series analysis based on monthly data. To that end, exchange rate, National 100 from Istanbul Stock Exchange and sectorbased stock indexes were taken. Since the most popular exchange rate in Turkeyis U.S. dolar, it is taken for this study as the exchange rate. The sector-based stock exchange indexes include financial sector index, industry sector index and service sector index. The starting term of the data taken from the Central Bank of The Republic of Turkey is different. The service sector index covers the period 1997:01-2004:12 and other data 1991:01-2004:12. The cointegration test results reveal that there exists a long-term stable relationship between exchange rate and National 100, exchange rate and financial sector index, and exchange rate and industry sector index. But, there is no relationship between exchange rate and service sector index. Besides, the direction of causality among variables was analyzed by using Hsiao (1981) test, which relies on Granger's causality definition. The results indicate that there is a bi-directional causality among exchange rate and stock price indexes.
Anahtar Kelime: central bank ise national 100 index Istanbul stock exchange Granger causality test Istanbul stock exchange (ISE) stock prices causality foreign exchange rate

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ABDALLA, I. and MURINDE, V. (1997), "Exchange Rate and Stock Price Interactions in Emerging Financial Markets: Evidence on India, Korea, Pakistan and Philippines", Applied Financial Economics, Vol. .7, No : 1, pp. 25-35.
  • AGGARWAL, Raj. (1981), "Exchange Rates and Stock Prices: A Study of U.S. Capital Market under Floating Exchange Rates", Akron Bussiness and Economic Review, Vol. 12, No : 3, pp. 7-12.
  • AJAYI, R. and MOUGOUE, M. (1996), "On The Dynamic Relation Between Stock Prices and Exchange Rates", Journal of Financial Research, Vol. 19, No : 2, pp. 193-207.
  • ALTINAY, G. ve KARAGÖL, E. (2004), "Structural Break, Unit Root, and The Causality Between Energy Consumption and GDP in Turkey", Energy Economics, Vol. 26, No : 6, pp. 985-994.
  • BAHMANİ-OSKOOEE, M. and SOHRABIAN, A. (1992), "Stock Prices and Effective Exchange Rate of Dolar", Applied Economics, Vol. 24, No : 4, pp. 459-464.
  • BHATTACHARYA, B. and MUKHERJEE, J. (2003), "Causal Relationship Between Stock Market and Exchange Rate, Foreign Exchange Reserves and Value of Trade Balance: A Case Study for India", The Fifth Annual Conference on Money and Finance in the Indian Economy, pp. 1-24, 30 January-01 February, India.
  • DICKEY, D. and FULLER, W. (1981), "Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with A Unit Root", Econometrica, Vol. 49, No : 4, pp. 1057-1072.
  • GUJARATI, Damador. (1995), Basic Econometrics, Third Edition, McGraw-Hill, New York.
  • HSIAO, Cheng. (1981), "Autoregressive Modelling and Money-Income Causality Detection", Journal of Monetary Economics, Vol. 7, No : 1, pp. 85-106.
  • IŞIĞIÇOK, Erkan. (1994), Zaman Serilerinde Nedensellik Çözümlemesi, Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa.
  • KADILAR, Cem. (2000), Uygulamalı Çok Değişkenli Zaman Serileri Analizi, Bizim Büro Basımevi,Ankara.
  • KASMAN, Saadet. (2003), "The Relationship Between Exchange Rates and Stock Prices: A Causality Analysis", Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 2, ss.70-79.
  • KOUTOULAS, G. and KRYZANOWSKI, L. (1996), "Macrofactor Conditional Volatility, Time-Varying Risk Premia and Stock Return Behavior", Financial Review, Vol. 31, No : 1, pp. 169-195.
  • MOK, Henry. (1993), "Causality of Interest Rate, Exchange Rate and Stock Prices at Stock Market Open and Close in Hong Kong", Asia Pasific Journal of Management"', Vol. 10, No : 2, pp.123-143.
  • MUHAMMAD, N. and RASHEED, A. (2004), "Stock Prices and Exchange Rates: Are They Related?Evidence from South Asian Countries", Pakistan Development Review,Vol. 41, No : 4, pp.535-549.
  • ÖNAL, Yıldırım B.; DOĞANLAR, Murat ve CANBAŞ, Serpil. (2002), "Döviz Kuru Riskinin Özel Türk Bankalarının Hisse Senedi Fiyatlarına Etkisinin Araştırılması", İMKB Dergisi, Cilt : 6,Sayı: 22, ss. 17-33.
  • SOENEN, L. and HENNIGAR, E. (1988), "An Analysis of Exchange Rates and Stock Prices: The U.S. Experience Between 1980 and 1986", Akron Business and Economic Review, Vol. 19, No: 4, pp. 7-16.
  • SMITH, Charles. (1992), "Stock Market and Exchange Rate: A Multi-country Approach", Journal of Macroeconomics, Vol. 14, No : 4, pp. 607-629.
  • YAMAK, Nebiye. (2000), "Cointegration, Causality and Kaldor's Hypothesis: Evidence from Turkey, 1946-1995", Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 1, ss.75-79.
  • YILMAZ, Mustafa K. (1997), "Hisse Senedi Fiyat Oynaklığı ve Fiyat Oynaklığının Vade Yapısı: Türkiye İçin Genel Bir Değerlendirme", İMKB Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 3, ss. 25-45.
APA AYVAZ Ö (2006). Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi. , 1 - 14.
Chicago AYVAZ Özlem Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi. (2006): 1 - 14.
MLA AYVAZ Özlem Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi. , 2006, ss.1 - 14.
AMA AYVAZ Ö Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi. . 2006; 1 - 14.
Vancouver AYVAZ Ö Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi. . 2006; 1 - 14.
IEEE AYVAZ Ö "Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi." , ss.1 - 14, 2006.
ISNAD AYVAZ, Özlem. "Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi". (2006), 1-14.
APA AYVAZ Ö (2006). Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 1 - 14.
Chicago AYVAZ Özlem Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 8, no.2 (2006): 1 - 14.
MLA AYVAZ Özlem Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.8, no.2, 2006, ss.1 - 14.
AMA AYVAZ Ö Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2006; 8(2): 1 - 14.
Vancouver AYVAZ Ö Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2006; 8(2): 1 - 14.
IEEE AYVAZ Ö "Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi." Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8, ss.1 - 14, 2006.
ISNAD AYVAZ, Özlem. "Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi". Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 8/2 (2006), 1-14.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 13:7

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları