Necropoleis and Funerary Monuments in Pisidia During the Roman Period

Yıl: 2007 Cilt: 0 Sayı: 10 Sayfa Aralığı: 155 - 204 Metin Dili: İngilizce İndeks Tarihi: 29-07-2022

Necropoleis and Funerary Monuments in Pisidia During the Roman Period

Öz:
Mezar mimarisi Anadolu'nun sivil topografyasında önemli bir yere sahiptir. Roma ve Yunanistan'da halkın önde gelenleri haricindekilerin şehrin resmi sınırı dahilinde veya yakınında gömülmesi yasaktı. Halbuki Anadolu'da farklı bir yöntem izleniyordu ve mezarlıklar yaşam alanlarına veya sivil bölgelere doğru sokuluyordu. Pisidya'da bu doku, İmparatorluk döneminde özellikle dikkat çekmektedir. Hellenistik Dönem'de mezarlıklar normalde şehir surları dışındaydı, fakat Augustus döneminde sağlanan barış ile surlar önemini yitirdi ve bazı durumlarda kısmen söküldü. Kentlerin büyümesine paralel olarak mezarlıklar da her yönde yayılmaya devam etti. Muhtemelen bu dönemde mezarlıklar yaşam alanlarına doğru da yayıldı. Böylece bazı kentlerde ise yâlnızca Sagalassos ve territoryumunda görülmektedir. Dikdörtgen ostotheklere benzer şekilde tipik Pisidya lahitlerinde de arkasında çapraz yerleştirilmiş mızraklar bulunan kalkanlar gibi silah motifleri ve ortada bir tabula ansata yer alır. Bu tip Sagalassos, Termessos, Ariassos, Sia ve Neapolis (Doyran)'de çok yaygındır. Girlantlı lahitler İ.S. 2. yy.'m ilk yarısında görülmeye başlanmış ve bezemeleri Prokonnessos, Dokimeion, Aphrodisias ve Ephesos ana atölyelerindekileri izler. Bunların yanı sıra görülen yerel kreasyonlar ve bağımsız motifler de muhtemelen mezar sahibinin zevkine göre tasarlanmış olmalıdır. Hatta Selge ve Pednelissos gibi Pisidya kentleri bile Prokonnessos'un yarım bitmiş girlantlı lahitlerini kopyalamış ve kendi yerel tiplerini geliştirmiştir. Çok sık karşılaşılmasa da 'Likya motifli, 'Torre Nova Tipi', sütunlu lahit, khamosorion ve kayadan oyma lahitler gibi diğer lahit tipleri de Pisidya'da görülmektedir. İnhümasyon amaçlı kaya mezarları da Roma Dönemi Pisidyası'nda yaygındır. En yaygın tipi, Etenna'da çok sayıda karşımıza çıkan çoklu klineli 'loculus tipi'dir. Bu açıdan Etenna inhümasyon kaya mezarlarının en yaygın olduğu tek Pisidya kentidir.Kremasyonlarda kullanılan arcosoliumlar yalnızca birkaç kentte görülür. Sagalassos bu tip mezardan çok sayıda ve önemli bir koleksiyona sahip tek Pisidya kentidir. Sagalassos'un arkosoliumlarınm tarihi bize hem arkosolium hem de lahitlerin, farklı gömme geleneğine ait olmalarına karşın aynı dönemde kullanıldıklarını göstermektedir. Kapıkaya'da da Roma İmparatorluk Dönemi'ne tarihlenmesi gereken çeşitli arkosoliumlar vardır. Bunların arasında intramural bir arkosolium Erken İmparatorluk Dönemi'ne tarihlenmelidir. Pisidya kentlerinde belirli mezar tiplerinin varlığı veya yokluğu ile dağılımları yukarıda açıklanmıştı. Belirli bir mezar tipi bazı Pisidya kentlerinde büyük miktarlarda karşımıza çıkmasına karşın görünüşe göre, nekropolislerle olduğu gibi Pisidya'da mezar tiplerinin dağılımında da gerçek bir coğrafi ayrım söz konusu değildir.Anadolu'nun diğer bölgelerinde olduğu gibi Pisidya'da da mezarlar, ölülerin 'evleri' idi ve hatta (kapılar ve çatı biçimli kapaklar gibi) evleri de taklit ederlerdi. Ölünün evi iyi bakılmalıydı, saygı gösterilmeliydi ve talan veya kötü kullanıma karşı korunmalıydı. Böylece eski insanlar nihai istirahatgahlarmı kamu belgeleri gibi çeşitli yollarla, bu tür durumlarda ceza uygulamalarıyla, ya da daha etkili olduğu düşünülen veya umulan lanetlerle belirlemişlerdir. Bu tür yazıtların sayıca çokluğunun, mezarların talan edilmesinin yaygın bir durum olmasından kaynaklanabileceği akla gelmekle birlikte bunun, bir yazım geleneği olabileceği de unutulmamalıdır.Ölü kültü ve ölümden sonraki yaşam inançları hakkında maddi kanıtlar yetersiz olmasına karşın, mevcut veriler, kültürden kültüre değiştikleri için, kültürlerin yerel profillerini anlamamıza yardımcı olmaktadır. Günümüzde mezarların içindeki, çevresindeki veya onlarla ilintili durumdaki mimari unsurlar, yazıtlar ve tasvirler, ölüler için kült uygulamaları hakkında bilgi toplamanın başlangıç noktasını ve ana kaynaklarını oluşturur. Arkeolojik kanıtlardan bilinen uygulamalar arasında libasyon sunumu, sunular, mezar alanında ölünün onuruna ziyafet sayılabilir ki, bunlar zaten Hellenistik Dönem'den beri bilinen Roma Dönemi'nde de yaşayan kavramlardır. Pisidya'da mezar yakınındaki nişler ve sekiler ile libasyon çukurları, ölüler için yiyecek sağlama geleneğine işaret eder ki, bu zaten İmparatorluk genelinde yaygındı. Bu yazıda Pisidya'dan sunulan örneklerle İmparatorluk döneminde hem yeni formlar kullanılmaya başladığı hem de kahramanlaştırma kavramında değişiklik gerçekleştiği görülmekte, fakat yine de mezarlıkların, geleneklerin ve ölüm sonrası yaşama ilişkin inançlarla ilgili geniş çaplı bir değişikliğin gerçekleştiği saptanamamaktadır. Her şeyden önce, yolboyu mezarları, tapmak tipi mezarlar, vazo biçimli ostothekler ve kahramanlaştırmanın patlaması, bölgedeki Roma idaresinin dolaylı bir sonucu olarak yorumlanabilir. nekropolisler ile yaşayanların kenti nihayet birbirine karışmış oldu. Pisidya kentleri, nekropolislerinin konumu açısından farklı durumlar sergilemektedir. Bazı kentlerde mezarlıklar ya kentten tamamen ayrı veya şehri kuşatırken diğer kentlerde yaşam alanlarına bitişmekte veya içine sokulmaktadır. Buna ek olarak bazı kentlerde evler ve mezarlar birbirine karışmış durumdadır. Fakat burada çağdaşlık sorunu gündeme gelmektedir. Bu durumda, iki olasılık söz konusudur. Birincisi, evler daha önceki dönemlere ait olup hâlihazırda terk edilmiş olabilir. İkincisi ise, evler, mezarlar hâlihazırda oradayken inşa edilmiş olabilir ama mezarlar yıkılmamıştır. Ancak genelde, Pisidya'da, Romalılaşmanın mezarlıkların planlanması ve daha sonraki genişlemeleri üzerine hiçbir etkisi görülmez ama İmparatorluk döneminde gelen refah sayesinde mezarlıklar sosyal gösteriş ve kamu reklamı için kullanılan mükemmel yerler haline gelmiştir.Anadolu'nun diğer bölgelerinde olduğu gibi Pisidya'da da kahramanlaştırma kavramında bir değişiklik olmuştur. Bilindiği üzere İ.Ö. 7. yy.'dan itibaren heroonlar ve anıt mezarlar yalnızca kent kurucuları, kent tarafından onurlandırılan idareciler, hayır sahipleri, başarılı atletler ve askeri 'k
Anahtar Kelime: roman period pisidia burial tradition tomb architectural detail necropolis sarcophagus east mediterranean funerary monuments southwestern anatolia rock-cut tomb

Konular: Arkeoloji

Roma Dönemi Pisidya'sında Nekropoller ve Mezar Anıtları

Öz:
-
Anahtar Kelime: mimari detay nekropol lahit doğu akdeniz mezar anıtları güneybatı anadolu kaya mezarı roma dönemi pisidia ölü gömme geleneği mezar

Konular: Arkeoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Abbasoğlu - İplikçioğlu 1991 H. Abbasoğlu - B. İplikçioğlu, "Antik Termessos Kenti ve Çevresinde Epigrafya Araştırmaları", AST VII, 1991, 209-14.
  • Abbasoğlu 1988 H. Abbasoğlu, "1986 Yılı Termessos Yüzey Araştırmaları", AST V.l, 1988, 213-29.
  • Asgari 1990 N. Asgari, "Onvoltooide, Half Voltooide, en Voltooide Marmeren Voorwerpen van de Prokonnesos", M. Waelkens (ed.), Eeuwige Steen van Nijl tot Rijn Groeven en Prefabricatie (1990) 106-26.
  • Asgari 1977 N. Asgari, "Die Halbfabrikate kleinasiatischer Girlandensarkophage und ihre Herkunft", AA 1977, 329-80.
  • Aydal 1998 S. Aydal et al., "1996 Yılı Pisidia Yüzey Araştırması", AST XV.2, 1998, 275-94.
  • Aydal et al. 1997 S. Aydal et al., "The Pisidian Survey 1995: Panemoteichos and Ören Tepe", AnatSt 47, 1997, 141-72.
  • Bean I960 G. E. Bean, "Notes and Inscriptions from Pisidia, Part II", AnatSt 10, I960, 43-82.
  • Bean 1959 G. E. Bean, "Notes and Inscriptions from Pisidia, Part I", AnatSt 9, 1959, 67-117.
  • Berges 1993 D. Berges, "Frühe Girlandsarkophage in Kleinasien", G. Koch (ed.), Grabeskunst der Romischen Kaiserzeit (1993) 23-35.
  • Berns 2003 C. Berns, Untersuchungen zu den Grabbauten der frühen Kaiserzeit in Kleinasien, Asia MS 51 (2003).
  • Bracke 1993 H. Bracke, "Pisidia in the Hellenistic Times (334-25 BC)", M. Waelkens (ed.) Sagalassos I: First General Report on the Survey (1986-1989) and Excavations (1990-1991), Acta Archaeologica Lovaniensia Monographiae 5 (1993) 15-29.
  • Büyükkolancı 1998 M. Büyükkolancı, Adada. Pisidia'da Antik Bir Kent (1998).
  • Cahill 1988 N. Cahili, "Taşkule: A Persian Period Tomb near Phokaia", AJA 92, 1988, 481-501.
  • Cormack 1997 S. Cormack, "Funerary Monuments and Mortuary Practice in Roman Asia Minor", S. E. Alcock (ed.) The Early Roman Empire in the East, Oxbow Monographs 95 (1997) 137-56.
  • Cormack 1996 S. Cormack, "The Roman Period Necropolis of Ariassos, Pisidia", AnatSt: 46, 1996, 1-25.
  • Cormack 1989 S. Cormack, "A Mausoleum at Ariassos, Pisidia", AnatSt 39, 1989, 31-40.
  • Çelgin et al. 1992 A. V. Çelgin et al., "Antik Termessos Kenti ve Çevresinde Epigrafya Araştırmaları", AST IX, 1992, 193-202.
  • Çelgin 1990 A. V. Çelgin, Termessos Kenti Nekropolleri (Unpubl. Ph.D. Dissertation, İstanbul,1990).
  • Çevik 2005 N. Çevik, "New finds from Neapolis regarding the cult of the dead", Adalya VIII, 2005,121-33.
  • Çevik 2003 N. Çevik, "New rock-cut tombs at Etenna and the rock-cut tomb tradition in Southern Anatolia", AnatSt 53, 2003, 97-116.
  • Çevik 1998 N. Çevik, "Yuvarlak Kaya Ostothekleri, Trebenna'da Belgelenen Yeni Bir Mezar Tipi ve Onun Işığında Benzeri Çukurların Yeniden İrdelenmesi", Adalya II, 1998, 127-50.
  • Çevik et al. 2005 N. Çevik et al., "Beydağları Yüzey Araştırmaları 2003: Neapolis-Kelbessos Çevreleri", AST XXII. 1, 2005, 101-114.
  • Dörtlük 1976 K. Dörtlük, "Keraitae Araştırma Raporu", TürkArkDerg 23, 1976, 17-23.
  • Dörtlük - Varkıvanç - Kahya et al. 2006 K. Dörtlük - B. Varkıvanç - T. Kahya et al., The Illrd Symposium on Lycia Symposium Proceedings Vol. I (2006).
  • Drew-Bear 2002 . T. Drew-Bear, "Pisidia Antiocheia ve Apollonia'sı, Kotiaeion ve Yanık Laodikeia'da Yapılan Araştırmalar", AST XIX.2, 2002, 133-7.
  • Fedak 1990 J. Fedak, Monumental Tombs of the Hellenistic Age (1990).
  • Hall 1999 s M. J. Hall, "Beyond the Polis: the Multilocality of Heroes", R. Hâgg (ed.), Ancient Hero Cult. Proceedings of the Fifth International Seminar on Ancient Greek Cult, organized by the Department of Classical Archaeology and Ancient History, Göteborg University, 21-23 April 1995 (1999) 49-59.
  • Haspels 1971 C. H. Haspels, The Highlands of Phrygia. Sites and Monuments, 2 vols. (1971).
  • Hopkins - Letts 1985 K. Hopkins - M. Letts, "Death in Rome", K. Hopkins (ed.) Death and Renewal (1985) 232-256
  • Horsley - Mitchell 2000 G. H. R. Horsley - S. Mitchell, The Inscriptions of Central Pisidia including Texts from Kremna, Ariassos, Keraia, Hyia, Panemotheicos, the Sanctuary of Apollo of the Perminoundeis, Sia, Kocaeliler and the Döşeme Boğazı, Inschriften griechischer Stâdte aus Kleinasien 57 (2000).
  • Hughes 1999 D. D. Hughes, "Hero Cult, Heroic Honors, Heroic Dead: Some Developments in the Hellenistic and Roman Periods", R. Hâgg (ed.), Ancient Hero Cult. Proceedings of the Fifth International Seminar on Ancient Greek Cult, organized by the Department of Classical Archaeology and Ancient History, Göteborg University, 21-23 April 1995 (1999) 167-175.
  • Işın 1998 G. Işın, "The Ruins at Kozan-Bodrumkaya: Pednelissos", Adalya III, 1998, 111-27
  • Işık 1993 F. Işık, "Zur Kontinuitâtsfrage der Kleinasiatischen Girlandsarkophage wahrend des Hellenismus und der frühen Kaiserzeit", G. Koch (ed.) Grabeskunst der Römischen Kaiserzeit (1993) 9-21.
  • İplikçioğlu et al. 2001 B. İplikçioğlu et al., "Doğu ve Kuzeydoğu Lykia- Güneybatı Pisidia Epigrafik Tarihi Coğrafi Yüzey Araştırmaları Projesi 1999 Çalışmaları", AST XVIII. 1, 2001, 241-246.
  • İplikçioğlu et al. 1993 B. İplikçioğlu et al., "Termessos 1991 epigrafya araştırmaları", AST X, 1993, 219-226.
  • Kader 1995 I. Kader, "Heroa und Memorialbauten", M. Worrle und P. Zanker (ed.) Stadtbild und Burgerbild im Hellenismus. Koloquium, München 24 bis 26 Juni 1993 (1995) 199-230.
  • Kearns 1992 E. Kearns, "Between God and Man: Status and Function of Heroes and their Sanctuaries", A. Schachter (ed.), Le sanctuaire grec, Entretiens sur l'antiquite clas-sique 37 (1992) 65-99.
  • Koch - Sichtermann 1982 G. Koch - H. Sichtermann, Römische Sarkophage (1982).
  • Kosmetatou - Waelkens 1997 E. Kosmetatou - M. Waelkens, "The Macedonian Shields of Sagalassos", M. Waelkens - J. Poblome (eds.) Sagalassos IV. Report on the survey and excavation campaigns of 1994 and 1995, Acta Archaeologica Lovaniensia Monographiae 9 (1997) 277-291.
  • Kosmetatou 1997 E. Kosmetatou et al., "The NE 'Heroon' at Sagalassos", M. Waelkens - J. Poblome (eds.) Sagalassos IV. Report on the survey and excavation campaigns of 1994 and 1995, Acta Archaeologica Lovaniensia Monographiae 9 (1997) 353-66.
  • Köse 2006 V. Köse, Nekropolen und Grabdenkmâler von Sagalassos in Pisidien in hellenistischer und römischer Zeit, SEMA VII (2006).
  • Köse 2004 V. Köse, "Pisidia kenti Pednelissos'tan yarım işlenmiş girlandlı lahit", Anadolu'da Doğdu. 60. Yaşında Fahri Işık'a Armağan/Festschrift für Fahri Işık zum 60 Geburstag (2004) 461-9.
  • Köse 1998 V. Köse, "Eine augusteische Ostotek aus Sagalassos in Pisidien", IstMitt 48, 1998,249-61.
  • Lanckoronski 1892 K. Lanckoronski et al., Stâdte Pamphyliens und Pisidiens, II. Pisidien (1892).
  • Machatschek - Schwarz 1981 A. Machatschek - M. Schwarz, Bauforschungen in Selge, Ergânzungsbânde zu den Tituli Asiae Minoris no: 9, Österreichischen Akademie der Wissenschaften (1981).
  • Merkelbach 1976 R. Merkelbach, Die Inschriften von Assos. Inschriften Griechischer Stadte aus Kleinasien 4 (1976).
  • Milner 1998 N. P. Milner, An Epigraphical Survey in the Kibyra-Olbasa Region, conducted by A.S. Hall, BIAA Mon. 24 (1998).
  • Milner 1996 N. Milner, "Alan Hall Nachlass: Kibyratis Surveys 1984/85", AnatA 2, 1996, 30-31.
  • Mitchell 1997 S. Mitchell, "1995 Yılı Pisidia Araştırması", AST XTV. 1, 1997, 47-62.
  • Mitchell 1996 S. Mitchell, "Pisidia", AnatA 2, 1996, 19-21.
  • Mitchell 1995a S. Mitchell, Cremna in Pisidia, An Ancient City in Peace and in War (1995a).
  • Mitchell 1995b S. Mitchell, "Pisidian Survey", AnatA 1, 1995b, 15-8.
  • Mitchell 1994 S. Mitchell, "Three Cities in Pisidia", AnatSt 44, 1994, 129-48.
  • Mitchell 1992 S. Mitchell, "Ariassos 1990", AST IX, 1992, 93-108.
  • Mitchell 1991a S. Mitchell, "Hellenisation of Pisidia", MeditArch 4, 1991a, 119-45.
  • Mitchell 1991b S. Mitchell, "Ariassos 1990", AnatSt 41, 1991b, 159-72.
  • Mitchell - Güceren 1995 S. Mitchell -1. Güceren, "1993 Yılı Pisidia Yüzey Araştırmalan", AST 12, 1995, 497-511.
  • Mitchell - Waelkens 1987 S. Mitchell - M. Waelkens, "Sagalassos and Cremna 1986", AnatSt 37, 1987, 37-47.
  • Mitchell - Waelkens 1998 S. Mitchell - M. Waelkens, Pisidian Antioch, The Site and its Monuments (1998).
  • Mitchell et al. 1989 S. Mitchell et al., "Ariassos and Sagalassos 1988", AnatSt 39, 1989, 63-77.
  • Morris 1994 I. Morris, Death-Ritual and Social Structure in Classical Antiquity (1994).
  • Morris 1987 I. Morris, Burial and Ancient Society. The Rise of the Grek City-State (1987).
  • Nolle 1992 J. Nolle, "Zur Geschichte der stadt Etenna in Pisidien", E. Schwertheim (ed.)
  • Forschungen in Pisidien, AMS 6, 1992, 61-141.
  • Özsait 2002 M. Özsait, "1999-2000 Yıllarında Burdur ve İsparta Yüzey Araştırmaları", AST XIX,2002, 179-90.
  • Özsait - Şahin 1998 M. Özsait - H. Şahin, "1996 Yılı İsparta ve Çevresi Yüzey Araştırmaları", AST XV.2 1998, 121-42.
  • Pekridou 1986 A. Pekridou, Das Alketas Grab in Termessos, İstMitt-BH 32 (1986).
  • Purcell 1987 N. Purcell, "Tomb and Suburb", H. Von Hesberg - P. Zanker (eds.), Römische GraberstraSen: Selbstdarstellung, Status, Standard, Kolliquiumin München vom 28 bis 30 Oktober 1985 (1987) 25-41.
  • Ramage - Ramage 2005 N. H. Ramage - A. Ramage, Roman Art. Romulus to Constantine4 (2005).
  • Roosevelt 2006 C. H. Roosevelt, "Symbolic Doorstelae and Graveside Monuments in Western Anatolia", AJA 110.1, 2006, 65-91,
  • Sevinç - Rose 1999 N. Sevinç - C. Brian Rose, "A Child's Sarcophagus from the Salvage Excavations at Gümüşçay", Studia Troica 9, 1999, 489-509.
  • Strong 1973 D. E. Strong, "The Early Roman Sarcophagi of Anatolia and the West", E. Akurgal(ed.), Proceedings of the 10th International Congress of Classical Archaeology, Ankara-tzmir, 23-30. IX. 1973 (1973) 677-83-
  • Strubbe 1991 J- H. M. Strubbe, "Cursed be he that moves my bones" Magika Hiera, Ancient Greek Magic and Religion (1991) 33-59.
  • Toynbee 1971 J. M. C. Toynbee, Death and Burial in the Roman World (1971).
  • Uysal 1985 M. Uysal et al., Termessos. The ancient city where nature blends with history(1985).
  • Vandeput et al. 2005 L. Vandeput et al., "Pisidien Survey Projekt: Survey kampagne 2 in Pednelissos", AST XXII.2, 2005, 235-44.
  • Vandeput - Köse 2002 L. Vandepvjt - V. Köse, "Pisidia Survey Project: The Third Survey Campaign at Melli", AST XIX, 2002, 15-28.
  • Vandeput - Köse 2001 L. Vandeput - V. Köse, "The 1999 Pisidia Survey at Melli", AnatSt 51, 2001, 133-45.
  • Vandeput et al. 2001 L. Vandeput et al, "Pisidia Survey Project: Melli 1999", AST XVIII.l, 2001, 257-70.
  • Vanhaverbeke - Waelkens 2003 H. Vanhaverbeke - M. Waelkens, The Chora of Sagalassos, The Evolution of the Settlement Pattern from Prehistoric until Recent Times, SEMA V (2003).
  • von Hesberg 1992 H. von Hesberg, Römische Grabbauten (1992).
  • von Hesberg 1987 H. von Hesberg, "Planung und Ausgestaltungder Nekropolen Roms im 2. jh. n.Chr", H. von Hesberg - P. Zanker (ed.), Römische GraberstralSen: Selbstdarstellung, Status, Standard, Kolliquiumin München vom 28 bis 30 Oktober 1985 (1987) 43-60.
  • Waelkens 2004 M. Waelkens, "Ein Blick von der Feme. Seleukiden und attaliden in Pisidien", IstMitt 54, 2004, 435-71.
  • Waelkens 2002 M. Waelkens, "Romanization in the East. A Case Study: Sagalassos and Pisidia (SW Turkey)", IstMitt 52, 2002, 311-68.
  • Waelkens 1995 M. Waelkens, "The 1993 Survey in the District South and East of Sagalassos", M.
  • Waelkens - J. Poblome (eds.), Sagalassos III. Report on the Fourth Excavation Campaign of 1993, Acta Archaeologica Lovaniensia Monographiae 7 (1995) 11-22.
  • Waelkens 1990 M. Waelkens, "Groevetechniek, Prefabricatie en Ateliers in de Klassieke Beschavingen. Griekse en Romeinse Wereld", M. Waelkens (ed.) Eeuwige Steen van Nijl tot Rijn Groeven en Prefabricatie (1990) 106-26.
  • Waelkens 1986 M. Waelkens, Die Kleinasiatischen Türsteine. Typologische und epigraphische Untersuchungen der kleinasiatischen Grabreliefs mit Scheintür (1986).
  • Waelkens .1984 M. Waelkens, "Privatdeifikation in Kleinasien und in der griechisch-römischen Welt zu einer neuen Grabinschrift aus Phrygien", Archeologie et Religions de l'Anatolie Ancienne. Melanges en l'honneur du professeur Paul Naster (1984) 259-301.
  • Waelkens 1982 M. Waelkens, Dokimeion. Die Werkstatt der Reprâsentativen Kleinasiatischen Sarkophage, Chronologie und Typologie ihrer Produktion (1982).
  • Waelkens et al. 2000a M. Waelkens et al., "The 1996 and 1997 surveys in the territory of Sagalassos", M. Waelkens - L. Loots (eds.), Sagalassos V. Report on the Survey and Excavation Campaigns of 1996 and 1997, Acta Archaeologica Lovaniensia Monographiae 11/A, (2000) 17-216.
  • Waelkens et al. 2000b M. Waelkens et al., "The Northwest Heroon at Sagalassos", M. Waelkens and L. Loots (eds.), Sagalassos V. Report on the Survey and Excavation Campaigns of 1996 and 1997, Acta Archaeologica Lovaniensia Monographiae 11/B (2000) 553-594.
  • Waelkens et al. 1997a M. Waelkens et al., "The 1994 and 1995 Surveys on the Territory of Sagalassos", M. Waelkens and J. Poblome (eds.), Sagalassos IV. Report on the Survey and Excavation Campaigns of 1994 and 1995, Acta Archaeologica Lovaniensia Monographiae 9 (1997) 11-102.
  • Waelkens et al. 1997b M. Waelkens et al., "The 1994 and 1995 excavation seasons at Sagalassos", M. Waelkens and J. Poblome (eds.), Sagalassos IV. Report on the Survey and Excavation Campaigns of 1994 and 1995, Acta Archaeologica Lovaniensia Monographiae 9, (1997) 103-216.
  • Waelkens 1997 M. Waelkens - P. M. Vermeersch, "Sagalassos 1995", KST XVIII.2 (1997) 119-51.
  • Wiegartz 1965 H. Wiegartz, Kleinasiatische Saulensarkophage. Untersuchungen zum sarkophagtypus und zu den figurlichen Darstellungen (1965).
APA YILMAZ N (2007). Necropoleis and Funerary Monuments in Pisidia During the Roman Period. , 155 - 204.
Chicago YILMAZ Neslihan Necropoleis and Funerary Monuments in Pisidia During the Roman Period. (2007): 155 - 204.
MLA YILMAZ Neslihan Necropoleis and Funerary Monuments in Pisidia During the Roman Period. , 2007, ss.155 - 204.
AMA YILMAZ N Necropoleis and Funerary Monuments in Pisidia During the Roman Period. . 2007; 155 - 204.
Vancouver YILMAZ N Necropoleis and Funerary Monuments in Pisidia During the Roman Period. . 2007; 155 - 204.
IEEE YILMAZ N "Necropoleis and Funerary Monuments in Pisidia During the Roman Period." , ss.155 - 204, 2007.
ISNAD YILMAZ, Neslihan. "Necropoleis and Funerary Monuments in Pisidia During the Roman Period". (2007), 155-204.
APA YILMAZ N (2007). Necropoleis and Funerary Monuments in Pisidia During the Roman Period. Adalya, 0(10), 155 - 204.
Chicago YILMAZ Neslihan Necropoleis and Funerary Monuments in Pisidia During the Roman Period. Adalya 0, no.10 (2007): 155 - 204.
MLA YILMAZ Neslihan Necropoleis and Funerary Monuments in Pisidia During the Roman Period. Adalya, vol.0, no.10, 2007, ss.155 - 204.
AMA YILMAZ N Necropoleis and Funerary Monuments in Pisidia During the Roman Period. Adalya. 2007; 0(10): 155 - 204.
Vancouver YILMAZ N Necropoleis and Funerary Monuments in Pisidia During the Roman Period. Adalya. 2007; 0(10): 155 - 204.
IEEE YILMAZ N "Necropoleis and Funerary Monuments in Pisidia During the Roman Period." Adalya, 0, ss.155 - 204, 2007.
ISNAD YILMAZ, Neslihan. "Necropoleis and Funerary Monuments in Pisidia During the Roman Period". Adalya 10 (2007), 155-204.