Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler

TAHTA, Yahya; Karagozoglu, Serife; ÇABUK, Sibel; TEMEL, Fatma

Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler

Şerife KARAGÖZOĞLU, (Cumhuriyet Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, Sivas, Türkiye)

Sibel ÇABUK, (Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Araştırma ve Uygulama Hastanesi, Sivas, Türkiye)

Yahya TAHTA, (Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Araştırma ve Uygulama Hastanesi, Sivas, Türkiye)

Fatma TEMEL (Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Araştırma ve Uygulama Hastanesi, Sivas, Türkiye)

Toraks Dergisi

24 5

Yıl: 2007 Cilt: 8 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 234 - 240 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler

Öz:

Bu araştırma hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen faktörlerin incelenmesi amacı ile tanımlayıcı olarak yapıldı. Araştırmanın örneklemini, Üniversite Hastanemizin Nöroloji, Nöroşirurji, Üroloji, Genel Cerrahi, Fizik Tedavi, Dahiliye, İntaniye, Göğüs, Ortopedi, Kalp Damar ve El Cerrahisi Klinikleri’nde yatan 200 hasta oluşturdu. Araştırmada veriler Kişisel Bilgi Formu ve literatüre uygun olarak geliştirilen Uyku Aktivitelerine Yönelik Soru Formu aracılığı ile toplandı. Verilerin analizi ve değerlendirilmesinde, SPSS paket programında frekans dağılımı ve Ki-Kare önemlilik testi kullanıldı. Araştırmada hastaların büyük çoğunluğunun hastane ortamında uyku alışkanlığında önemli bir değişim yaşadığı (%69.5) saptandı. Hastaların hastane ortamında uykularını etkileyen faktörlere bakıldığında, ilk sıraları yatılan odanın fazla havasız olması, ortam değişikliği, uyku saatlerinde yapılan tedavi ve bakım uygulamaları ve odaya fazla girilip çıkılması gibi çevresel ve yaşanılan ağrı gibi bireysel faktörlerin aldığı saptandı. Hastaların hastane ortamında uyku alışkanlığındaki değişime cinsiyet ve eğitim düzeyinin etki ettiği (p<0.05), fakat yaş, yatılan klinik, yatış süresi, odanın özelliği ve daha önce hastane deneyimine sahip olmanın etki etmediği belirlendi (p>0.05).

Anahtar Kelime: Uyku Hastaneler, üniversite Anketler Hastaneye yatırma

Konular: Tıbbi İnformatik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Hemşirelik Davranış Bilimleri

Some factors influencing the sleep of hospitalized adult patients

Öz:

A descriptive study was carried out to examine the factors influencing the sleep of adult patients staying in hospital. 200 patients hospitalized on the Neurology, Neurosurgery, Urology, General Surgery, Physical Therapy, Internal Diseases, Infectious Diseases, Chest Diseases, Orthopedics, Cardiovascular, and Hand Surgery wards of our university hospital consititute the samples of this survey. Data of the survey was collected using the questionnaire for the sleeping activities developed according to the literature as well as the personal information form. Frequency distribution of the SPSS package program and the chi-square importance test were applied for data assessment and analysis. The survey indicated that the majority of patients were experiencing changes in their sleep behaviors in hospital (69.5%). As for the factors affecting the patient’s sleep; environmental factors such as poor ventilation of hospital rooms, treatments and assessments during sleeping hours, frequent visits, and individual factors such as pain were noted. Gender and the education level of patients were considered to influence sleep patterns (p<0.05), but the patient’s age, clinics stayed in, duration of hospital stay, room characteristics and former experience were not considered to influence the patient’s sleep pattern (p>0.05).

Anahtar Kelime: Hospitals, University Questionnaires Hospitalization Sleep

Konular: Tıbbi İnformatik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Hemşirelik Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1) Papilla İ, Acıoğlu E. Obstrüktif uyku apne sendromu, Hipokrat Dergisi 2004; 13:3 87-91.
2) Akdemir N, Birol L. İç Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı: Dinlenme-uyku ve düzensizlikleri. Birinci Baskı. İstanbul: Vehbi Koç Vakfı Yayınları, 2003: 129-39.
3) Atalay M, Sabuncu N, Alpar Ş ve ark. Hemşirelik Esasları El Kitabı: Uyku ve dinlenme. İstanbul: Vehbi Koç Vakfı Yayınları, 1997: 90-4.
4) Aydın H, Özgen F. Psikiyatrik bozukluklarda uyku çalışmaları. Klinik Psikiyatrisi Dergisi 1998; 1: 89-97.
5) Guyton AC, Hall JE. Tıbbi Fizyoloji: Beynin Etkinlik Durumları-Uyku. Çavuşoğlu H.(çev). İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri, 2001: 689-96.
6) Gülçiçek S. Hastanedeki fiziksel cevrenin 6-12 yaş grubu çocukların uykusu üzerine etkisi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 1989.
7) Köktürk O. Uykunun izlenmesi (1) normal uyku. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 1999; 47: 372-80.
8) Görgülü Ü. KOAH hastalarında uyku kalitesinin değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Bilim Uzmanlığı Tezi, Ankara, 2003.
9) Çağlayan Ş. Yaşam Bilimi Fizyoloji: Beynin entelektüel fonksiyonları. İstanbul: Panel Matbaacılık, 1995: 62-71.
10) Kara M. Uyku hijyeni. Hemşireler ve Ebeler İçin Türk Hemşireler Dergisi 1997; 47: 22-4.
11) Kawada T, Suzuki S. Circadian rhythm, monitoring sleep hours using a sleep diary and errors in rotating shiftworkers. Psychiatry Clin Neurosci 2002; 56: 213-4.
12) Menteş SÇ, Sezerli M, Dinçer F ve ark. Kronik hemodiyaliz hastalarında uyku sorunları. Hemşirelik Forumu 1998; 1: 166-72.
13) Bonnet MH, Arand DL. We are chronicaly sleep deprived. Sleep 1995; 18: 908-11.
14) Aydın H. Yaşamın gizli kalmış kesiti: uyku. Bilim ve Teknik Aylık Popüler Bilim Dergisi 1994; 27: 32-7.
15) Edward GB, Schuring LM. Pilot study: validating staff nurses observations of sleep and wake states among critically ill patients, using polysomnography. American Journal of Critical Care 1993; 2:25-31.
16) Lee CY, Low LPL, Twinn S. Older men’s experiences of sleep in the hospital. J Clin Nurs 2007; 16: 336-43
17) Gökdoğan F. Normal Uyku. Doğal veya tedaviye bağlı uyku problemlerine ilişkin hemşirelerin bilgi düzeylerinin incelenmesi, II. Ulusal Hemşirelik Kongresi, İzmir, 1990: 242-51.
18) Gordon M. Nursing diagnosis process and application: assessing sleep and rest. Third Edition, St. Louis: Mosby Company, 2000: 455-73.
19) Kara M. Hastanede yatan hastaların uyku ile ilgili sorunları ve hemşirelerin bu soruna ilişkin tutumları. Atatürk Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Enstitüsü Bilim Uzmanlığı Tezi, Erzurum, 1996.
20) Öztürk M. Hastanede yatan yetişkin hastaların uyku gereksinimlerini etkileyen faktörlerin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Adana, 2003.
21) Dogan O, Ertekin S, Dogan S. Sleep quality in hospitalized patients. J Clin Nurs 2005; 14: 107-13.
22) Ertekin Ş. Hastanede yatan hastalarda uyku kalitesinin değerlendirilmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Sivas, 1998.
23) Potter PA, Perry AG. Fundamentals of nursing concepts, process and practice: Sleep. Fifth Edition. Philadelphia: Mosby Year Book, 2001: 1250-80.
24) Kozier B, Erb G. Fundamentals of nursing, concepts, process and practice: Rest and Sleep. Sixth Edition. California: Addison Wesley Nursing, 2000; 1061-79.
25) Jensen DP, Herr KA. Sleeplessness. Nurs Clin North Am 1993; 28: 385-405.
26) Jarman H, Jacobs E, Walter R, et al. Allowing the patients to sleep: Flexible medication times in an acute hospital. Int J Nurs Pract 2002; 8: 75-80.
27) Batlaş A, Batlaş Z. Stres ve Başa çıkma yolları: Uyku ve bozuklukları. Yirmibirinci Baskı. İstanbul: Remzi Kitabevi A.Ş., 2002: 133-40.
28) Gonony WF. Tıbbi Fizyoloji: Uyku ve beynin elektriksel etkinliği. Babar E. (çev). Yirmibirinci Baskı. İstanbul: Beta Basım, 1999: 187-96.
29) Smith MT, Haythornthwaite JA. How do sleep disturbance and chronic pain inter-relate? Insights from the longitudinal and cognitive-behavioral clinical trials literature. Sleep Medicine Reviews 2004; 8: 119-32.
30) Call-Schmidt TA, Richardson SJ. Prevalence of sleep disturbance and its relationship to pain in adults with chronic pain. Pain Manag Nurs 2003; 4: 124-33.
31) Khorshid L. Uyku ve dinlenmenin önemi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 1996; 12: 133-40.
32) Vitiello MV, Larsen LH, Moe KE. Age-related sleep change. Gender and estrogen effects on the subjective–objective sleep quality relationships of healthy, noncomplaining older men and women. J Psychosom Res 2004; 56: 503-10.
33) Hodgson LA. Why do we need sleep? Relating Theory to Nursing Proactive. J Adv Nurs 1991; 16: 1503-10.
34) Hakan K. Bedenimizin iç mimarı uyku. Zoom Dergisi 2002; 2: 4-7.
35) Ocakçı A. Hastaların uykularını etkileyen olumlu ve olumsuz faktörlerin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Bilim Uzmanlığı Tezi, Ankara, 1981.l.

APA	Karagozoglu S, ÇABUK S, TAHTA Y, TEMEL F (2007). Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler. , 234 - 240.
Chicago	Karagozoglu Serife,ÇABUK Sibel,TAHTA Yahya,TEMEL Fatma Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler. (2007): 234 - 240.
MLA	Karagozoglu Serife,ÇABUK Sibel,TAHTA Yahya,TEMEL Fatma Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler. , 2007, ss.234 - 240.
AMA	Karagozoglu S,ÇABUK S,TAHTA Y,TEMEL F Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler. . 2007; 234 - 240.
Vancouver	Karagozoglu S,ÇABUK S,TAHTA Y,TEMEL F Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler. . 2007; 234 - 240.
IEEE	Karagozoglu S,ÇABUK S,TAHTA Y,TEMEL F "Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler." , ss.234 - 240, 2007.
ISNAD	Karagozoglu, Serife vd. "Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler". (2007), 234-240.

APA	Karagozoglu S, ÇABUK S, TAHTA Y, TEMEL F (2007). Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler. Toraks Dergisi, 8(4), 234 - 240.
Chicago	Karagozoglu Serife,ÇABUK Sibel,TAHTA Yahya,TEMEL Fatma Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler. Toraks Dergisi 8, no.4 (2007): 234 - 240.
MLA	Karagozoglu Serife,ÇABUK Sibel,TAHTA Yahya,TEMEL Fatma Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler. Toraks Dergisi, vol.8, no.4, 2007, ss.234 - 240.
AMA	Karagozoglu S,ÇABUK S,TAHTA Y,TEMEL F Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler. Toraks Dergisi. 2007; 8(4): 234 - 240.
Vancouver	Karagozoglu S,ÇABUK S,TAHTA Y,TEMEL F Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler. Toraks Dergisi. 2007; 8(4): 234 - 240.
IEEE	Karagozoglu S,ÇABUK S,TAHTA Y,TEMEL F "Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler." Toraks Dergisi, 8, ss.234 - 240, 2007.
ISNAD	Karagozoglu, Serife vd. "Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler". Toraks Dergisi 8/4 (2007), 234-240.