Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik

Güngör, Bener; YILMAZ, Ömer; KAYA, Vedat

Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik

Ömer YILMAZ, (Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Erzurum, Türkiye)

Bener GÜNGÖR, (Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Erzurum, Türkiye)

Vedat KAYA (Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Erzurum, Türkiye)

İ M K B Dergisi

30 8

Yıl: 2006 Cilt: 9 Sayı: 34 Sayfa Aralığı: 1 - 16 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik

Öz:

Bu makalenin amacı hisse senedi fiyatları ile bazı makro ekonomik değişkenler arasında bir ilişki olup olmadığını tespit etmektir. 1990: 01-2003: 12 dönemini kapsayan analizlerde, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası endeksi, tüketici fiyat endeksi, para arzı, faiz oranı, döviz kuru, dış ticaret dengesi ve sanayi üretim endeksi değişkenlerine yer verilmiştir. Çalışmada kullanılan en küçük kareler tahmin yöntemi, Johansen-Juselius eşbütünleşme testi, Granger Nedensellik testi ve VEC modelinden elde edilen varyans ayrımlaştırma sonuçları, hisse senedi fiyatı ile makro ekonomik değişkenlerden bazıları arasında uzun dönemli bir ilişkinin var olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelime: makro ekonomi eşbütünleşim testi İstanbul menkul kıymetler borsası Granger nedensellik testi İstanbul menkul kıymetler borsası (İMKB) hisse senedi fiyatları ekonomik analizler finans sektörü

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abdullah, D. A., S. C. Hayworths "Macroeconometrics of Stock Price Fluctuations", Quarterly Journal of Business and Economics, vol: 32, Issue: 1,1993, pp: 50-68.
Aggarwal, R., "Exchange Rates and Stock Prices: A Study of U.S. Capital Market under. Floating Exchange Rates," Akron Business and Economic Review, 7-12,1981.
Alexakis, P., N. Apergis, E. Xanthakis, "Inflation Volatility and Stock Prices: Evidence from ARCH Effects", International Advances in Economic Research, Vol:2, Issue: 2,1996, pp: 101-112.
Binswanger, M., Stock Markets, Speculative Bubbles and Economic Growth, Edward Elgar, Aldershot, 1999.
Binswanger, M,, "How Important Are Fundamentals? Evidence from A Structural VAR Model for the Stock Markets in the US, Japan and Europe", Int. Fin. Markets, Inst And Money, 14,2004, pp: 185-201.
Charemza, W. W., D. F. Deadman, Econometric Practice, Vermont, 1993.
Chatrat, A., S. Ramchander, F. Song, "Stock Prices, Inflation and Output: Evidence from India", Journal of Asian Economics, Vol: 7, Issue: 2, 1996, pp: 237-244.
Chopin, M., M. Zhong, "Stock Returns, Inflation and the Macroeconomy: The Long- and Short-Run Dynamics", Forthcoming Advances in Investment Analysis and Portfolio Management, 2000.
Cook, T., T. Hahn, "The Information Content of Discount Rate Announcements and Their Effect on Market Interest Rates", Journal of Money, Credit, and Banking, Vol: 20, No:2,1988, pp: 167-180.
Cooper, R. V. L., "Efficient Capital Markets and the Quantity Theory of Money", Journal of Finance, 29,1974, pp: 887-908.
Durham, J. B., "Monetary Policy and Stock Price Returns", Financial Analyst Journal, Jul/Aug, 59(4), 2003, pp: 26-35.
Durukan, M. B., "Istanbul Menkul Kıymetler Borsasında Makroekonomik Değişkenlerin Hisse Senedi Fiyatlarına Etkisi", İMKB Dergisi, Yıl:3, Sayı: 11,1999, pp: 19-48.
Enders, W., Applied Econometric Time Series, John Willey & Sons, Inc., New York, 1995.
Engle, R. E., C. W. J. Granger, "Cointegration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing, Econometrica, 55, 1987, pp: 251=276.
Fama, E. F., "Stock Returns, Real Activity, Inflation, and Money", American Economic Review, 71,1981, pp: 545-565.
Fama, E. F., "Stock Returns, Expected Returns, and Real Activity", Journal of Finance, XLV, 1990, pp: 1089-1108.
Feldstein, M., Inflation and Stock Market, American Economic Review, 70, 1980,pp.389-47.
Feldstein, M., Summers, L., Inflation and the Taxation of Capital Gains in the Corporate Sector, National Tax Journal, 32, (1) 1979, pp. 445-70.
Fitzpatrick B. D., "Stock Prices and Macroeconomic Data", Journal of Applied Business Research, vol:10, Issue: 4,1994, pp: 69-77.
Flannery, M. J., A. A. Protopapadakis, "Macroeconomic Factors do Influence Aggregate Stock Returns'", The Review of Financial Studies, C.I5, 2002, pp: 751-82.
Fosback, N. G., Stock Market Logic, Dearborn Financial Publishing, Inc., Florida, 1991.
Fung, H. G., C. J. Lie, Stock Market and Economic Activity: A Causal Analysis, in S. L. Rhee and R. P. Chang (eds), Pacific-Basin Capital Markets Research, North-Holland, Amsterdam, 1.990.
Graham, F. C, "Inflation, Real Stock Returns, and Monetary Policy", Applied Financial Economics, 6, 1996, pp: 29-35.
Groenewold, N., G. O'Rourke, S. Thomas, "Stock Returns and Inflation: A Macro Analysis'", Applied Financial Economics, No: 7,1997, pp: 127-136.
Gujarati, D. N. Basic Econometrics, Third Edition, New York: McGraw-Hill, 1995.
Hamilton, J. D. Time Series Analysis, Prenceton University Press, 1994.
Ho, Y. K., "Money Supply and Equity Prices: An Empirical Note ön Far Eastern Countries'", Economic Letters, 1, 1983, pp: 161-165.
Hodrick, R. J., "Volatility in the Foreign Exchange and Stock Markets: Is it Excessive?", The American Economic Review, Vol:80, Issue: 2, 1990, pp: 186-192.
Jensen G. R., Johnson R. R,, "Discount Rate Changes and Security Returns- in the U.S., 1962-1991" Journal of Banking and Finance, Volume 19, Number 1, April 1995, pp. 79-95
Joos S., "Stock Returns and Inflation: A Covariance Decomposation", Applied Economic Letters, 7,2000, pp: 233-237.
Kaul, G., Stock Returns and Inflation: the Role of the Monetray Sector," Journal of Financial Economics, 18,1987, pp. 253-76.
Kessel, R. A., Inflation-caused Wealth Redistribution: a Test of Hypothesis, American Economic Review, 46,1956, pp. 128-41.
Kim, Ki-ho, "Dollar Exchange Rate and Stock Price: Evidence from Multivariate Cointegration and Error Correction Model, Review of Financial Economics, 12,2003, pp: 301-313
Kwon, C. S., T. S. Shin, "Cointegration and Causality between Macroeconomic Variables and Stock Market Returns", Global Finance Journal, 10(1), 1999, pp: 71-81.
Lee,B.S., "Causal Relations Among Stock Returns, Interest Rates, Real Activity, and Inflation", The Journal of Finance, XLVII(4), 1992, pp: 1591-1603.
LeRoy,S. F., Nominal Prices and Interest Rates in General Equilibrium: Endowment Shocks, Journal of Business, 57, 1984, pp. 197-213.
Leroy, S., R. Porter, "The Present Value Relation: Tests Based on Implied Variance Bonds", Econometrica, C.49,1981, pp: 555-74.
Lin, S, M,, "Stock Returns and Money Supply: A Comparison Among Three Asian Newly Industrialised Countries", in K.A. Wong, F. Koh and K.G, Lim (eds), Proceedings of the Third International Conference on Asian-Pacific Financial Markets, National University of Singapore, Singapore, 1993.
MacKinnon, J. G., "Critical Values for Cointegration Tests, in Long-Run Econometric Relationships: Readings in Cointegration", (ed.) Robert F. Engle and Clive WJ. Granger, Oxford Press, New York, 1991, pp: 266-276.
Mahdavi, S., A. Sohrabian, "The Link between the Rate of Growth of Stock Prices and the Rate of Growth of GNP in the United States: A Granger Causality Test", American Economist, Vol: 35, Issue: 2, 1991, pp: 41-49.
Malliaris, A. G., J. L. Urrutia, "An Empirical Investigation among Real, Monetary and Financial Variables", Economic Letters, 37, 1991, pp: 151-158.
Marshall, D, A., Inflation and Asset Returns in a Monetary Economy, Journal of Finance, 52,1992, pp. 1315-42.
Mascaro, A., Meltzer, A. H., "Long and Short-Term Interest Rates in A Risky World", Journal of Monetary Economics, 12,1983, pp: 485-518.
Modigliani, F., Cohn, R., Inflation, rational valuation and the market, Financial Analysts Journal, 35,1979, pp. 24- 44.
Nasseh, A., J. Strauss, "Stock Prices and Domestic and International Macroeconomic Activity: A Cointegration Approach", The Quarterly Review of Economics and Finance, 40,2000, pp: 229-245.
Palmer, M,, "Money Supply, Portfolio Adjustments and Stock Prices", Financial Analyst Journal, 26,1970, pp: 19-22.
Pindyck, R. S,, D. L. Rubinfeld Econometric Models and Economic Forecasts, 3r4.Ed., McGraw Hill, 1991.
Rigobon, R., B. Sack, "Measuring the Reaction of Monetary Policy to the Stock Market", Finance and Economic Discussion Series, No: 14 (April) 2001, http://www.federalreserve.gov/pubs/feds/2001, Erişim Tarihi: 13.09.2005.
Rittenberg, L., "Exchange Rate Policy and Price Level Changes: Casualty Tests for Turkey in the Post-Liberalisation Period", The Journal of Development Studies, 29 (2), 1993, pp: 245-59.
Rozeff, M. S., "Money and Stock Prices: Market Efficiency and The Lag Effect of Monetary Policy", Journal of Financial Economics, 1, 1974, pp: 245-302.
Saunders, A., Yourougou, P., "Are banks special? The s'eperation of banking from commerce and interest rate risk", Journal of Economics and Business, 42, 1990, pp:171-182.
Shiller, R. J., 'The Use of Volatility Measures in Assessing Market Efficiency", Journalof Finance, C.36, 1981, pp: 291-304.
Shiller, R. J. Irrational Exuberance, Princeton: Princeton University Pres, 2000.
Shwert, W., "Stock Returns and Real Activity: A Century of Evidence", Journal of Finance, 45,1990, pp: 1237-1257.
Smirlock, M., J. Yawitz, "Asset Returns, Discount Rate Changes, and Market Efficiency", Journal of Finance, Vol:40, No: 4, 1985, pp: 1141-1158.
Soenen, L. A., E. S. Hennigar, "An Analysis of Exchange Rates and Stock Prices: the U.S. Experience between 1980 and 1986", Akron Business and Economic Review, 1988, pp:7-16.
Solnik, B., "Using Financial Prices to Test Exchange Rate Models: A Note", Journal of Finance, 42,1987, pp: 141-149.
Spirinkel, B. W., Money and Markets: A Monetarist View, Richard D.Irwin Homevood, 1971.
Thorbecke, W., "On Stock Returns and Monetary Policy", The Journal of Finance, LII(2), 1997, pp: 635-654.
Thornton, J., "Money, Output and Stock Prices in the UK: Evidence on Some (non)relationships", Applied Financial Economics, 3, 1993, pp: 335-338.
Zhâo, X. Q., "Stock Prices, Inflation and Output: Evidence from China", Applied Economic Letters, 6,1999, pp: 509-511.

APA	YILMAZ Ö, Güngör B, KAYA V (2006). Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik. , 1 - 16.
Chicago	YILMAZ Ömer,Güngör Bener,KAYA Vedat Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik. (2006): 1 - 16.
MLA	YILMAZ Ömer,Güngör Bener,KAYA Vedat Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik. , 2006, ss.1 - 16.
AMA	YILMAZ Ö,Güngör B,KAYA V Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik. . 2006; 1 - 16.
Vancouver	YILMAZ Ö,Güngör B,KAYA V Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik. . 2006; 1 - 16.
IEEE	YILMAZ Ö,Güngör B,KAYA V "Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik." , ss.1 - 16, 2006.
ISNAD	YILMAZ, Ömer vd. "Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik". (2006), 1-16.

APA	YILMAZ Ö, Güngör B, KAYA V (2006). Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik. İ M K B Dergisi, 9(34), 1 - 16.
Chicago	YILMAZ Ömer,Güngör Bener,KAYA Vedat Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik. İ M K B Dergisi 9, no.34 (2006): 1 - 16.
MLA	YILMAZ Ömer,Güngör Bener,KAYA Vedat Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik. İ M K B Dergisi, vol.9, no.34, 2006, ss.1 - 16.
AMA	YILMAZ Ö,Güngör B,KAYA V Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik. İ M K B Dergisi. 2006; 9(34): 1 - 16.
Vancouver	YILMAZ Ö,Güngör B,KAYA V Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik. İ M K B Dergisi. 2006; 9(34): 1 - 16.
IEEE	YILMAZ Ö,Güngör B,KAYA V "Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik." İ M K B Dergisi, 9, ss.1 - 16, 2006.
ISNAD	YILMAZ, Ömer vd. "Hisse Senedi Fiyatları ve Makro Ekonomik Değişkenler Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik". İ M K B Dergisi 9/34 (2006), 1-16.