Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı

Kucukkocaoglu, Guray; KÜÇÜKSÖZEN, Cemal; BENLİ KESKİN, Benli

Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı

Güray KÜÇÜKKOCAOĞLU, (Başkent Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Ankara, Türkiye)

Benli BENLİ KESKİN, (Gazi Üniversitesi, Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi, İşletme Bölümü, Ankara, Türkiye)

Cemal KÜÇÜKSÖZEN (Sermaye Piyasası Kurulu, Muhasebe Standartları Dairesi Başkanlığı, Ankara, Türkiye)

İ M K B Dergisi

9 1

Yıl: 2007 Cilt: 9 Sayı: 36 Sayfa Aralığı: 1 - 30 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı

Öz:

Finansal bilgi manipülasyonunun tespitinde sıklıkla kullanılan tahakkuk esaslı modeller önemli eleştirilere maruz kalmaktadır. Tahakkuk esaslı yaklaşımlara karşı alternatif olarak kullanılan probit ve logit modellerin yanı sıra çok değişkenli, çok kriterli modeller finansal bilgi manipülasyonunun tespitinde tahakkukların yanı sıra, bir takım finansal oranları ve endeksleri de kullanmaktadırlar. Bu çalışmanın amacı, finansal bilgi manipülasyonunun tespitinde kullanılan tahakkuk esaslı modellerin tarihsel gelişimini anlatmak, ardından ortaya çıkan diğer alternatif metodolojileri tanıtmaktır. Çalışmada aynı zamanda, finansal sıkıntıda bulunan firmaları tespit için kullanılan Yapay Sinir Ağı Modeli'nin finansal bilgi manipülasyonunun tespitine nasıl bir katkı sağlayacağı da tartışılmaktadır. Yapay sinirlerin kullanımına dayanan modelin İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) yer alan şirketlerin finansal bilgi manipülasyonu uygulamalarını tespit etmek bakımından diğer modellerin bulgularıyla (bire bir karşılaştırma yapma imkânı bulunmasa da) karşılaştırıldığında daha iyi sonuçlar ürettiği gözlenmektedir

Anahtar Kelime: enformasyon istatistiksel analiz çok değişkenli analizler sinir ağları yapay sinir ağları (ysa) İstanbul menkul kıymetler borsası finansal tablolar kar yönetimi İstanbul menkul kıymetler borsası (İMKB)

Detecting the Manipulation of Financial Information by Using Artificial Neural Network Models

Öz:

Despite their widespread usage, models of accrual based methods in detecting false financial statements have been subject to significant criticism. An alternative to the accruals approach is to use binary probit and logit models and some other multivariate statistical techniques where they combine accruals and some other financial ratios and/or indexes. The objective of this paper is to explain the historical evolution of the accrual based methods where they provide some evidence of earnings management practices and than extend to some other alternative methods in detecting manipulative practices in financial reporting. This paper also, introduces a new method that has been widely used in detecting financial distress companies. An Artificial Neural Network Model, which is based on the concept of using artificial neurons, to estimate the manipulative financial reporting practices of the companies listed in the Istanbul Stock Exchange (ISE). The results indicate that the proposed Artificial Neural Network Model outperforms the traditional statistical techniques used in earnings manipulation practices.

Anahtar Kelime: neural networks artificial neural network (ann) Istanbul stock exchange financial statements earnings management Istanbul stock exchange (ISE) information statistical analysis multivariate analysis

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Beneish, M. D., "Detecting GAAP Violation: Implications for Assessing Earnings Management Among Firms with Extreme Financial Performance", Journal of Accounting and Public Policy, Vol: 16, No: 3, 1997, pp:271-309.
Beneish, M. D., "The Detection of Earnings Manipulation", Financial Analysts Journal, Vol:55, No:5, 1999, pp:24-36.
DeAngelo, L. E., "Accounting Numbers as Market Valuation Substitutes: A Study of Management Buyouts of Public Stockholders", The Accounting Review, Vol:61, No:3, 1986, pp. 400-420.
Dechhow, P. M., Sloan, R. G., Sweeney, A. P., "Detecting Earnings Management", The Accounting Review, Vol:70, No:2, 1995, pp. 193-225.
Healy, P.. M., "The Effect of Bonus Schemes on Accounting Decisions" Journal of Accounting and Economics, Vol:7, 1985, pp:85-107.
Fanning K, Cogger KO, Srivastava R., "Detection of Management Fraud: A Neural Network Approach", Intelligent Systems in Accounting, Finance and Management, 4: No. 2, 1995, pp: 113-126.
Fanning K, Cogger KO, "Neural Network Detection of Management Fraud Using Published Financial Data", Intelligent Systems in Accounting, Finance and Management,. 7, 1998, pp:21-41
Gülseçen, S., "Yapay Sinir Ağları ile Finansal Uygulamalar ve Döviz Kuru Tahmini İçin Bir Öneri", 4.Türk Yapay Zeka ve Yapay Sinir Ağları Sempozyumu Bildirileri, 26-28 Haziran (TAINN'95), 1995, pp:51-61.
Güneri, N., Öğrenci Başarısızlıklarının Analizinde Sinir Ağları Yaklaşımının Lojistik Regresyon Analizi İle Karşılaştırılması, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Ankara Üniversitesi, 2001.
Hecht-Neilsen, R., Neurocomputing, Massachusetts, Addison-Wesley Pub. Comp., 1989.
Jones, J., "Earnings Management During Import Relief Investigations", Journal of Accounting Research, Vol: 29, No:2, 1991, pp:193-228,
Koh, H. C, Tan, S. S., "A Neural Network Approach to the Prediction of Going Concern Status", Accounting and Business Research, Vol: XXIX, No:3, 1999, pp: 211-216.
Küçükkocaoğlu, G., Küçüksözen, C, "Gerçeğe Aykırı Finansal Tabloların Ortaya Çıkarılması: İMKB Şirketleri Üzerine Ampirik Bir Çalışma", Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı 28, 2005.
Küçüksözen, C, "Finansal Bilgi Manipülasyonu: Nedenleri, Yöntemleri, Amaçları, Teknikleri, Sonuçları Ve İMKB Şirketleri Üzerine Ampirik Bir Çalışma", SPK Yayınları, No. 183, Temmuz 2005, Ankara.
Küçüksözen, C, Küçükkocaoğlu, K., "Finansal Bilgi Manipülasyonu: İMKB Şirketleri Üzerine Ampirik Bir Çalışma", "1st International Accounting Conference On The Way To Convergence" Kasım 2004. İstanbul, Muhasebe Bilim Dünyası (Mödav) Bildiri Kitabı, 2005.
Salchenberger, L. M., Çınar, M., Lash, N. A., "Neural Networks: A New Tool for Predicting Thrift Failure", Decision Sciences, Vol: XXIII, No: 4, 1992, pp: 899-916.
Spathis, C, "Detecting False Financial Statements Using Published Data: Some Evidence From Greece", Managerial Auditing Journal, Vol: 17, No: 4, 2002, pp: 179-191.
Spathis, C, Doumpos M., Zopounidis, C, "Detecting Falsified Financial Statements: A Comparative Study Using Multicriteria Analysis and Multivariate Statistical Techniques", The European Accounting Review, Vol: 11, No: 3, 2004, pp: 509-535.
Sungur, M. (Ed.), Mühendis Gözüyle Yapay Sinir Ağları, Ankara, ODTÜ, 1995.
Wilson, N., Chong, K. S., "Neural Network Simulation and Prediction of Corporate Outcomes: Some Empirical Findings", International Journal of the Economics of Business, Vol: II, No: 2, 1995, pp: 31-51.
Yıldız, B., "Finansal Başarısızlığın Öngörülmesinde Yapay Sinir Ağı Kullanımı ve Halka Açık Şirketlerde Ampirik Bir Uygulama", İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Dergisi, Vol:17, 2001, pp: 51-67.

APA	Kucukkocaoglu G, BENLİ KESKİN B, KÜÇÜKSÖZEN C (2007). Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı. , 1 - 30.
Chicago	Kucukkocaoglu Guray,BENLİ KESKİN Benli,KÜÇÜKSÖZEN Cemal Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı. (2007): 1 - 30.
MLA	Kucukkocaoglu Guray,BENLİ KESKİN Benli,KÜÇÜKSÖZEN Cemal Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı. , 2007, ss.1 - 30.
AMA	Kucukkocaoglu G,BENLİ KESKİN B,KÜÇÜKSÖZEN C Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı. . 2007; 1 - 30.
Vancouver	Kucukkocaoglu G,BENLİ KESKİN B,KÜÇÜKSÖZEN C Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı. . 2007; 1 - 30.
IEEE	Kucukkocaoglu G,BENLİ KESKİN B,KÜÇÜKSÖZEN C "Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı." , ss.1 - 30, 2007.
ISNAD	Kucukkocaoglu, Guray vd. "Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı". (2007), 1-30.

APA	Kucukkocaoglu G, BENLİ KESKİN B, KÜÇÜKSÖZEN C (2007). Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı. İ M K B Dergisi, 9(36), 1 - 30.
Chicago	Kucukkocaoglu Guray,BENLİ KESKİN Benli,KÜÇÜKSÖZEN Cemal Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı. İ M K B Dergisi 9, no.36 (2007): 1 - 30.
MLA	Kucukkocaoglu Guray,BENLİ KESKİN Benli,KÜÇÜKSÖZEN Cemal Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı. İ M K B Dergisi, vol.9, no.36, 2007, ss.1 - 30.
AMA	Kucukkocaoglu G,BENLİ KESKİN B,KÜÇÜKSÖZEN C Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı. İ M K B Dergisi. 2007; 9(36): 1 - 30.
Vancouver	Kucukkocaoglu G,BENLİ KESKİN B,KÜÇÜKSÖZEN C Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı. İ M K B Dergisi. 2007; 9(36): 1 - 30.
IEEE	Kucukkocaoglu G,BENLİ KESKİN B,KÜÇÜKSÖZEN C "Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı." İ M K B Dergisi, 9, ss.1 - 30, 2007.
ISNAD	Kucukkocaoglu, Guray vd. "Finansal Bilgi Manipülasyonunun Tespitinde Yapay Sinir Ağı Modelinin Kullanımı". İ M K B Dergisi 9/36 (2007), 1-30.