Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarını Yordamada Fen Bilgisi Öğretimi Öz-Yeterlik İnançları

Öner ÇELİKKALELİ, (Mersin Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Mersin, Türkiye)
Ahmet AKBAŞ (Mersin Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Bölümü, Mersin, Türkiye)
Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
9 3
Yıl: 2007 Cilt: 3 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 21 - 34 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarını Yordamada Fen Bilgisi Öğretimi Öz-Yeterlik İnançları

Öz:
Bu araştırmanın amacı, sınıf öğretmeni adaylarının fen bilgisi dersine yönelik tutumlarının fen bilgisi öğretimi öz-yeterlik inançları ile yordanıp yordanmadığını araştırmaktır. Bu amaçla araştırmaya, farklı üniversitelerin sınıf öğretmenliği programı 4. sınıfına devam etmekte olan toplam 491 öğretmen adayı (kız=253, erkek=258) katılmıştır. Araştırmada sınıf öğretmeni adaylarının fen bilgisi dersine yönelik tutumlarını belirleyebilmek için Kan ve Akbaş (2005) tarafından geliştirilen “Kimya Dersine Yönelik Tutum Ölçeği”nin araştırmacılar tarafından geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılan “Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutum Ölçeği”ne dönüştürülmüş formu; fen öğretimine yönelik öz-yeterlik inançlarını ölçmek için ise Riggs ve Enochs (1990) tarafından geliştirilen, Bıkmaz (2002) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Öğretiminde Öz-yeterlik İnancı Ölçeği (İki faktörden oluşmaktadır: Öz-yeterlik İnancı ve Sonuç Beklentisi)” kullanılmıştır. Bulgulara göre; Öz-yeterlik İnancı öğretmen adaylarının fen bilgisi dersine yönelik tutum varyansının %39’unu açıklamaktadır. Cinsiyetler açısından ele alındığında ise Öz-yeterlik İnancı kız öğretmen adaylarının fen bilgisi dersine yönelik tutum varyansının %37’sini açıkladığı görülürken, erkek öğretmen adaylarının fen bilgisi dersine yönelik tutum varyansının %41’ini açıkladığı görülmektedir. Ayrıca, Sonuç Beklentisi puanları ne toplam grubun ne de farklı cinsiyetteki öğretmen adaylarının fen bilgisi dersine yönelik tutum varyansını yordamaktadır.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akbaş, A. ve Çelikaleli, Ö. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimi öz-yeterlik inançlarının cinsiyet, öğrenim türü ve üniversitelerine göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 98-110.
  • Altunçekiç, A., Yaman S., ve Koray, Ö. (2005). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik inanç düzeyleri ve problem çözme becerileri üzerine bir araştırma (Kastamonu İli Örneği), Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 93-102.
  • Aycan, Ş., Aycan, N., Arı, E., ve Türkoğuz, S. (2001). Manisa Demirci Lisesi’nde kimya laboratuar uygulamalarının kimya dersi başarısına etkisi üzerine bir çalışma. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi 2000, Bildiler Kitabı, 486-489. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • Aydoğdu, C. (2000). Kimya öğretiminde deneylerle zenginleştirilmiş öğretim ve geleneksel problem çözme etkinliklerinin kimya ders başarısı açısından karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 29-31.
  • Bandura, A. (1977). Social learning theory. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice Hall, Inc.
  • Bandura, A. (1977a). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84, 191-215.
  • Bandura, A. (1982). Self-efficacy mechanism in human agency. American Psychologist, 37, 122-147.
  • Bandura, A. (1984). Recycling misconception of perceived self-efficacy. Cognitive Therapy and Research, 8, 231-255.
  • Bandura, A. (1986). Social foundation of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
  • Bandura, A. (1990). Reflection on nonability determinant of competence. In Strernberg, R.J. ve Kolligian Jr., J. (Eds.), Competence considered (pp. 315-362). New Haven, CT: Yale University Press.
  • Bandura, A. (1991). Social cognitive theory of self-regulation. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50, 248-287.
  • Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. NY: Freeman.
  • Baykul, Y. (1990). İlkokul beşinci sınıftan lise ve dengi okulların son sınıflarına kadar matematik ve fen derslerine karşı tutumda görülen değişmeler ve öğrenci seçme sınavındaki başarı ile ilişkili olduğu düşünülen bazı faktörler, Ankara: ÖSYM Yayınları.
  • Bıkmaz, H.F. (2002). Fen Öğretiminde Öz-yeterlik İnancı Ölçeği. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 1(2), 197-210.
  • Blake, T.R. ve Rust, J.O. (June 2002). Self-esteem and self-efficacy of college students with disabilities. College Student Journal, 36(2), 214-221.
  • Britner, S.L. ve Pajares, F. (2006). Sources of science self-efficacy beliefs of middle school students. Journal of Research in Science Teaching, 43(5), 485-499.
  • D'Amico, A. ve Cardaci, M.. (2003). Relations among perceived self-efficacy, self-esteem, and school achievement. Psychological Reports, 92(3), 745-755.
  • Dick, W., Carey, L., ve Carey, J. (2001). The systematic design of instruction (5th ed.). New York: Longman.
  • Driscoll, M. P. (2000). Psychology of learning for instruction (2nd ed.). Boston, MA: Allyn & Bacon.
  • Enochs, L.G. ve Riggs, L.M. (1990). Further development of an elementary science teaching efficacy belief instrument: A preservice elementary scale. School Science and Mathematics, 90, 694-706.
  • Ergin, Ö., Akgün, D., Küçüközer H., ve Yakal, O. (2001). Deney ağırlıklı fen bilgisi öğretimi. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi 2000 Bildiler Kitabı, 345-348. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • Gabriella, P. ve Miglioretti, M. (2004). Italian youth subculture: Collection, self-esteem, and self-efficacy. Psychological Reports, 95(2), 564-576.
  • Gibson, S. ve Dembo, M. (1984). Teacher efficacy: A construct validation. Journal of Educational Psychology, 76, 569-582.
  • Gürkan, T. ve Gökçe, E. (2001). İlköğretim öğrencilerinin fen bilgisi dersine yönelik tutumları. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi 2000, Bildiler Kitabı, 188-192. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • Hill, O., Pettus, W.C., ve Hedin, B. (1990). Three Studies of factors affecting the attitudes of blacks and female toward the pursuit of science and science-related careers. Journal of Research in Science Teaching, 27(4), 289-314.
  • Kağıtçıbaşı, Ç. (1996). İnsan ve insanlar. 9. Basım. İstanbul: Evrim Basım Yayın Dağıtım.
  • Kamradt, T.F., ve Kamradt, E.J. (1999). Structured design for attitudinal instruction. In Reigeluth, C.M. (Ed.), Instructional-design theories and models: A new paradigm of instructional theory (Vol. 2, pp. 563–590). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Kan, A. ve Akbaş, A. (2005). Lise öğrencilerinin kimya dersine yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 227-237.
  • Kim, B.S.K. ve Omizo, M.M. (2005). Asian and European American cultural values, collective self-esteem, acculturative stress, cognitive flexibility, and general self-efficacy among Asian American college students. Journal of Counseling Psychology, 52(3), 412-419.
  • Lane, J., Lane A.M. ve Kyprianou, A. (2004). Self-effıcacy, self esteem and their impact on academic performance. Social Behavior and Personalit, 32,(3), 247-257.
  • Lent, R.W. Brown, S.D., ve Larkin, K.C. (1986). Self-efficacy in the prediction of academic performance and perceived career option. Journal of Counseling Psychology, 33(3), 265-269.
  • Morgil, İ., Seçken, N. ve Yücel, A.S. (2004). Kimya öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. BAÜ Fen Bil. Enst. Dergisi. 6(1), 62-72.
  • Naiper, J.D. ve Riley, J.P (1985). Relationship between affective determinants and achievement in science for seventeen years olds. Journal of Research in Science Teaching, 12, 365-383.
  • Newbill, P.L. (2005). Instructional strategies to improve women’s attitudes toward science. Unpublished doctoral sissertation, Faculty of Virginia Polytechnic Institute and State University, Department of Curriculum and Instruction. VA-USA.
  • Petty, R.E., ve Cacioppo, J.T. (1986). The elaboration likelihood model of persuasion. Advances in Experimental Social Psychology, 19, 123-205.
  • Pössel, P., Baldus, C., Horn, A B., Groen, G. ve Hautzinger, M. (2005). Influence of general self-efficacy on the effects of a school-based universal primary prevention program of depressive symptoms in adolescents: a randomized and controlled follow-up study. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 46(9), 982-998.
  • Riggs, I.M. (1991). Gender difference in primary science teacher-efficacy. Paper presented the Annual Meeting of the American Educational Research Association, Chicago, IL.
  • Riggs, I.M. ve Enochs, L.G. (1990), Toward the development of an elementary teacher’s science teaching efficacy belief instrument, Science Education, 74 (6), 625-637.
  • Ramey-Gassert, L., ve Shroyer, M.G. (1992). Enhancing science teaching self-efficacy in preservice elementary teachers. Journal of Elemantary Science Education, 4, 26-34.
  • Scharmann, L.S. ve Hampton, C.O. (1995). Cooperative learning and preservice elementary teacher science self-efficacy. Journal of Science Teacher Education, 6, 125-133.
  • Schibeci, R.A. ve Riley J.P. (1986). Influence of students’ background and perceptions on science attitudes and achievement. Journal of research in Science Teaching, 23, 177-187.
  • Smith, E.P., Walker, K., Fields, L., Brookins, C.C., ve Seay, R.C. (1999). Ethnic identity and its relationship to self-esteem, perceived efficacy and prosocial attitudes in early adolescence. Journal of Adolescence, 22(6), 867-880.
  • Smith, H.M. ve Betz, N.E. (2002). An examination of efficacy and esteem pathways to depression in young adulthood. Journal of Counseling Psychology, 49(4), 438-448.
  • Tezbaşaran, A. (1997) Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. İkinci Baskı. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  • Tschanen-Moran, M. & Woolfolk-Hoy, A. (2001). Teacher efficacy: Capturing on elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17, 783-805.
  • Tschanen-Moran, M., Woolfolk-Hoy, A., ve Hoy, W.K. (1998). Teacher efficacy. Its meaning and measure. Review of Educational Research, 68(2), 202-248.
  • Woolfolk-Hoy, A. ve Hoy, W.K. (1998). Prospective teachers’ sense of efficacy and belief about control. Journal of Educational Psychology, 82, 81-91.
APA ÇELİKKALELİ Ö, akbas a (2007). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarını Yordamada Fen Bilgisi Öğretimi Öz-Yeterlik İnançları. , 21 - 34.
Chicago ÇELİKKALELİ Öner,akbas ahmet Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarını Yordamada Fen Bilgisi Öğretimi Öz-Yeterlik İnançları. (2007): 21 - 34.
MLA ÇELİKKALELİ Öner,akbas ahmet Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarını Yordamada Fen Bilgisi Öğretimi Öz-Yeterlik İnançları. , 2007, ss.21 - 34.
AMA ÇELİKKALELİ Ö,akbas a Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarını Yordamada Fen Bilgisi Öğretimi Öz-Yeterlik İnançları. . 2007; 21 - 34.
Vancouver ÇELİKKALELİ Ö,akbas a Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarını Yordamada Fen Bilgisi Öğretimi Öz-Yeterlik İnançları. . 2007; 21 - 34.
IEEE ÇELİKKALELİ Ö,akbas a "Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarını Yordamada Fen Bilgisi Öğretimi Öz-Yeterlik İnançları." , ss.21 - 34, 2007.
ISNAD ÇELİKKALELİ, Öner - akbas, ahmet. "Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarını Yordamada Fen Bilgisi Öğretimi Öz-Yeterlik İnançları". (2007), 21-34.
APA ÇELİKKALELİ Ö, akbas a (2007). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarını Yordamada Fen Bilgisi Öğretimi Öz-Yeterlik İnançları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 21 - 34.
Chicago ÇELİKKALELİ Öner,akbas ahmet Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarını Yordamada Fen Bilgisi Öğretimi Öz-Yeterlik İnançları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 3, no.1 (2007): 21 - 34.
MLA ÇELİKKALELİ Öner,akbas ahmet Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarını Yordamada Fen Bilgisi Öğretimi Öz-Yeterlik İnançları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.3, no.1, 2007, ss.21 - 34.
AMA ÇELİKKALELİ Ö,akbas a Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarını Yordamada Fen Bilgisi Öğretimi Öz-Yeterlik İnançları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007; 3(1): 21 - 34.
Vancouver ÇELİKKALELİ Ö,akbas a Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarını Yordamada Fen Bilgisi Öğretimi Öz-Yeterlik İnançları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007; 3(1): 21 - 34.
IEEE ÇELİKKALELİ Ö,akbas a "Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarını Yordamada Fen Bilgisi Öğretimi Öz-Yeterlik İnançları." Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, ss.21 - 34, 2007.
ISNAD ÇELİKKALELİ, Öner - akbas, ahmet. "Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarını Yordamada Fen Bilgisi Öğretimi Öz-Yeterlik İnançları". Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 3/1 (2007), 21-34.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 13:8

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları