Travmatik beyin yaralanmalı hastalarda rehabilitasyonun erken dönem sonuçları

Başkurt, Zeliha; KARA, Bilge; Başkurt, Ferdi; ARDA, M. Nuri

Travmatik beyin yaralanmalı hastalarda rehabilitasyonun erken dönem sonuçları

Bilge KARA, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksek Okulu, İzmir, Türkiye)

Zeliha BAŞKURT, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksek Okulu, İzmir, Türkiye)

Ferdi BAŞKURT, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksek Okulu, İzmir, Türkiye)

M. Nuri ARDA (Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Nöroşirürji Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Van Tıp Dergisi

3 0

Yıl: 2007 Cilt: 14 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 102 - 108 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Travmatik beyin yaralanmalı hastalarda rehabilitasyonun erken dönem sonuçları

Öz:

Amaç: Çalışmada; travmatik beyin yaralanması geçiren hastalarımızda erken dönemde uyguladığımız rehabilitasyon programının etkinliğinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmamıza 18 kadın 20 erkek olmak üzere Glasgow Koma Skalası (GKS)’na göre skoru 9 ve üzerinde olan, subdural hematom nedeniyle opere edilmiş 38 hasta dahil edilmiştir. Travmatik beyin yaralanmasının (TBY) nedenleri açısından trafik kazaları ilk sırayı alıyordu. Nörolojik etkilenimi olan hastalara nörofizyolojik rehabilitasyon yaklaşımlarından oluşan tedavi programı, nörolojik etkilenimleri olmayanlara normal eklem hareketleri günde iki kez yaptırılmıştır. Hastaların tedavi programları fonksiyonel seviyeye uygun olarak; yatak içinde mobilizasyon, oturma, oturmada denge eğitimi, yatak dışına çıkma ve transfer aktiviteleri, ayağa kalkma, ayakta denge eğitimi, yürüme, merdiven çıkma ve günlük yaşam aktivitelerinin eğitimi şeklinde ilerletilmiştir. Uyguladığımız tedavi programının etkinliğini değerlendirmede Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçütü (FBÖ) ve Özürlülük Değerlendirim Skalası (ÖDS) kullanılmıştır. Değerlendirmeler rehabilitasyon programına başlanılan ilk gün ve taburculuk gününde yapılmıştır. Bulgular: Uyguladığımız tedavi programı sonucunda hastaların bilinç düzeyinde ve nörolojik etkilenimlerinde iyileşme yönünde değişiklikler olmuştur. Fonksiyon ve özürlülük değerlendirmelerinde rehabilitasyona başlangıç ve taburculuktaki FBÖ ve ÖDS skorları karşılaştırıldığında istatiktiksel olarak anlamlı düzelmeler olduğu saptanmıştır. GKS ile ÖDS ve FBÖ skorları arasında anlamlı korelasyonlar bulunmuştur. Sonuç : Erken dönemde uyguladığımız rehabilitasyon programıyla hastaların fonksiyonel bağımsızlık düzeylerinde artış, özürlülük düzeylerinde azalmalar elde edilmiş, rehabilitasyon programımızın etkili olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Rehabilitasyon Geriatri ve Gerontoloji

Early period rehabilitation results of the patients with traumatic brain injury

Öz:

Aim: The purpose of our study was to evaluate the effectiveness of the early period rehabilitation programme applied to the patients with traumatic brain injury. Methods: A total of 38 patients, 18 females and 20 males, with over 9 points of Glasgow Coma Scale (GCS) who had been operated because of subdural hematoma were included in the study. Most common cause of traumatic brain injury was motor vehicle accident. Treatment program, consisted of neurophysiological approaches, was applied to the patients who had neurologic deficits and the patients who had not neurologic deficits were instructed to perform normal range of motion movements twice a day. The treatment programs of the patients were progressed as mobilization in bed, sitting, sitting balance, standing, standing balance, walking, stairing up and activity of daily living training with respect to functional level. To evaluate the effectiveness of the program; Functional Independent Measure (FIM) and Disability Rating Scale (DRS) were used. The evaluations were made on the first day of the rehabilitation program and on the day the patients were discharged. Results : At the end of the treatment program, positive improvements were assessed in the level of consciousness of the patients and the neurologic deficits. According to FIM and DRS scores, statistically significant improvements were assessed at the functional level and in the disability scores. The GCS scores correlated significantly with FIM and DRS scores. Conclusion : We conclude that the rehabilitation program that we applied in the early period of TBI is effective in increasing the independence level and decreasing the disability level.

Anahtar Kelime:

Konular: Rehabilitasyon Geriatri ve Gerontoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Krych DK, Ashley MJ. An overview of traumatic brain injury rehabilitation :The field evaluation. In: Krych DK, Ashley MJ eds. Traumatic Brain Injury Rehabilitation. CRC Pres: Boca Raton, Newyork, London, Tokyo pp:1-23, 1995.
2. Gökalp HZ, Erongun U. Nöroşirurji Ders Kitabı, Mars Matbaası, Ankara pp: 202-251, 1988.
3. Özyurt E, Uzan M. Kafa Travmaları.İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri.Acil Hekimlik Sempozyumu 16 -17 Ekim, İstanbul 69-79, 1997.
4. Kraus JF. Epidemiology of head injury. In: Cooper PR, ed. Head Injury. 3rd edition. Baltimore:Williams & Wilkinspp 1-25, 1993.
5. Corrigan JD, Deming R. Psychometric charactersitics of The Community Integration Questionnaire: replication and extension. J Head Trauma Rehabil 10(4):41-53, 1995.
6. Snyder S, Winkler S, Winkler PA. Traumatic Head Injuries. In: Umphred DA ed. 2 nd edition. Neurological Rehabilitation. The C.V. Mosby Company: ST Louis, Baltimore, Philadelphia, Toronto pp:347- 97, 1990.
7. Katz DI, Alexander MP. Traumatic brain injury: predicting course of recovery and outcome for patients admitted to rehabilitation. Arch Neurol 51: 661-70,1994.
8. Zafonte RD, Mann NR, Millis SR, Wood DL, Lee CY, Black KL. Functional outcome after violence related traumatic brain injury. Brain Inj 79: 403-7, 1997.
9. Bogner JA, Corrigan JD, Mysiw WJ, Clinchot D, Fugate L. A comparison of substance abuse and violence in the prediction of long-term rehabilitation outcomes after traumatic brain injury. Arch Phys Med Rehabil 82:571-7, 2001.
10. Kaya A, Dalyan M, Ülker H, Koçyiğit H, Akyüz M. Travmatik beyin yaralanmalı hastalarımızın fonksiyonel, kognitif değerlendirimleri ve rehabilitasyon sonuçları. Fiziksel Tıp 2(3): 29-65, 1999.
11. Bode RK, Heinemann AW. Course of functional improvement after stroke, spinal cord injury, and traumatic brain injury. Arch Phys Med Rehabil 83:100-6, 2002.
12. Hammond FM, Grattan KD, Sasser H et al. Long-term recovery course after traumatic brain injury: a comparison of the functional independence measure and Disability Rating Scale. J Head Trauma Rehabil 16(4): 318-29, 2001.
13. Teasdale G, Jennett B. Assessment of coma and impaired consciousness: a practical scale. Lancet 2:81-4,1974.
14. Meray J.Travmatik beyin hasarında değerlendirme. Türk Fiz Tıp Rehab Derg 51(Özel Ek B): B30-B34, 2005.
15. Hamilton BB, Laughlin JA, Fiedler RC, Granger CV. Interrater agreement of the seven-level Functional Independence Measurement (FIM). Scand J Rehabil Med 26(3):115-9,1994.
16. Heinemann AW, Linacre JM, Wright BD, Hamilton BB, Granger C. Relationships between impairment and physical disability as measured by the functional independence measure. Arch Phys Med Rehabil 74(6):566-73, 1993.
17. Rappaport M, Hall KM, Hopkins HK. Disability Rating Scale for severe head trauma: coma to community. Arch Phys Med Rehabil 63:118-23, 1982.
18. Kieran M, McCoy P, Webber BA, Pryor JA. Surgical patients and patients requiring intensive care. In: Webber BA, Pryor JA, eds. Physiotherapy for Respiratory and Cardiac Problems. Churchill Livingstone:Edinburg, London, Madrid, Melbourne, Newyork, Tokyo, pp:237-281, 1993.
19. Otman S, Karaduman A, Livanelioğlu A. Hemipleji rehabilitasyonunda nörofizyolojik yaklaşımlar.Dizayn Ofset, Ankarapp 93-144, 2001.
20. Hamilton BB, Granger CV, Sherwin FS, Zielezny M, Tashman JS. A uniform national data system for medical rehabilitation. In: Fuhrer MJ, edition. Rehabilitation outcomes : analysis and measurement. Baltimore: Brooks pp:137-50, 1987.
21. Hall KM, Mann N, High W, Wright J, Kreutzer JS, Wood D. Functional measures after traumatic brain injury: ceiling effects of FIM FIM+ FAM, DRS and C IQ . J Head Trauma Rehabil 11(5):27-39, 1996.
22. Kelly PJ, Furie KL, Shafqat S, Rallis N, Chang Y, Stein J. Functional recovery following rehabilitation after hemorrhagic and ıschemic stroke. Arch Phys Med Rehabil 84: 968- 72, 2003.
23. Linacre JM, Heinemann AW, Wright BD, Granger CV, Hamilton BB. The structure and stability of the Functional Independence Measure. Arch Phys Med Rehabil 75:127-132, 1994.
24. Fleming J, Thy BO, Maas F. Prognosis of rehabilitation outcome in head injury using the Disability Rating Scale. Arch Phys Med Rehabil 75:156-63, 1994.
25. Hall KM, Hamilton BB, Gordon WA, Zaster ND. Characteristics and comparisons of functional assessment indices: Disability Rating Scale, Functional Independence Measure, Functional Assessment Measure. J Head Trauma Rehabil 8(2): 60-74, 1993.
26. Blackerby WF.Intensity of rehabilitation and length of stay. Brain Inj 4:167-73, 1990. 27. Aronow HU. Rehabilitation of effectiveness with severe brain injury: translating research into policy. J Head Trauma Rehabil 2(3):24-36,1987.
28. Spivack G, Spettell CM, Ellis DW, Ross SE. Effect of intensity of treatment and length of stay on rehabilitation outcomes. Brain Inj 6:419-34, 1992.
29. Heinemann AW, Hamilton B, Linacre JM, Wright BD, Granger C. Functional status and therapeutic intensity during inpatient rehabilitation. Am J Phys Med Rehabil 74:315-26, 1995.

APA	KARA B, Başkurt Z, Başkurt F, ARDA M (2007). Travmatik beyin yaralanmalı hastalarda rehabilitasyonun erken dönem sonuçları. , 102 - 108.
Chicago	KARA Bilge,Başkurt Zeliha,Başkurt Ferdi,ARDA M. Nuri Travmatik beyin yaralanmalı hastalarda rehabilitasyonun erken dönem sonuçları. (2007): 102 - 108.
MLA	KARA Bilge,Başkurt Zeliha,Başkurt Ferdi,ARDA M. Nuri Travmatik beyin yaralanmalı hastalarda rehabilitasyonun erken dönem sonuçları. , 2007, ss.102 - 108.
AMA	KARA B,Başkurt Z,Başkurt F,ARDA M Travmatik beyin yaralanmalı hastalarda rehabilitasyonun erken dönem sonuçları. . 2007; 102 - 108.
Vancouver	KARA B,Başkurt Z,Başkurt F,ARDA M Travmatik beyin yaralanmalı hastalarda rehabilitasyonun erken dönem sonuçları. . 2007; 102 - 108.
IEEE	KARA B,Başkurt Z,Başkurt F,ARDA M "Travmatik beyin yaralanmalı hastalarda rehabilitasyonun erken dönem sonuçları." , ss.102 - 108, 2007.
ISNAD	KARA, Bilge vd. "Travmatik beyin yaralanmalı hastalarda rehabilitasyonun erken dönem sonuçları". (2007), 102-108.

APA	KARA B, Başkurt Z, Başkurt F, ARDA M (2007). Travmatik beyin yaralanmalı hastalarda rehabilitasyonun erken dönem sonuçları. Van Tıp Dergisi, 14(4), 102 - 108.
Chicago	KARA Bilge,Başkurt Zeliha,Başkurt Ferdi,ARDA M. Nuri Travmatik beyin yaralanmalı hastalarda rehabilitasyonun erken dönem sonuçları. Van Tıp Dergisi 14, no.4 (2007): 102 - 108.
MLA	KARA Bilge,Başkurt Zeliha,Başkurt Ferdi,ARDA M. Nuri Travmatik beyin yaralanmalı hastalarda rehabilitasyonun erken dönem sonuçları. Van Tıp Dergisi, vol.14, no.4, 2007, ss.102 - 108.
AMA	KARA B,Başkurt Z,Başkurt F,ARDA M Travmatik beyin yaralanmalı hastalarda rehabilitasyonun erken dönem sonuçları. Van Tıp Dergisi. 2007; 14(4): 102 - 108.
Vancouver	KARA B,Başkurt Z,Başkurt F,ARDA M Travmatik beyin yaralanmalı hastalarda rehabilitasyonun erken dönem sonuçları. Van Tıp Dergisi. 2007; 14(4): 102 - 108.
IEEE	KARA B,Başkurt Z,Başkurt F,ARDA M "Travmatik beyin yaralanmalı hastalarda rehabilitasyonun erken dönem sonuçları." Van Tıp Dergisi, 14, ss.102 - 108, 2007.
ISNAD	KARA, Bilge vd. "Travmatik beyin yaralanmalı hastalarda rehabilitasyonun erken dönem sonuçları". Van Tıp Dergisi 14/4 (2007), 102-108.