Saruhan Sancağında Temettuat Tahriri
Yıl: 2008 Cilt: 0 Sayı: 45 Sayfa Aralığı: 73 - 90 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Saruhan Sancağında Temettuat Tahriri
Öz: XIX. Yüzyılın ilk yarısında vergi kaynaklarını yeniden tespit ederek halkın üzerindeki vergi yükünü hafifletmek ve vergi adaletsizliğini önlemek amacıyla yapılan temettuat yazımları pek çok şehrin ve kazanın sosyo-ekonomik ve demografik yapısını ortaya koymamızı sağlayacak önemli bilgiler içermektedir. Manisa ve kazalarında da belirtilen amaçlar için Temmuz 1845’te başlayıp Mart 1846 yılında biten yazımlar yapılmıştır. Temettuat yazımları için pek çok kâtip istihdam edilmiştir. Yazımlar sırasında, kâtiplere ödenen maaşlar yanında, yazım malzemeleri ve kâtip yollukları için bazı harcamalar yapılmıştır. Bu çalışmada, Başbakanlık Osmanlı Arşivi’ndeki 8222 numaralı Maliye Masârifât defterindeki bilgilere göre, bu yazımlarda yapılan masrafların kazalara göre dağılımı, yazımlarda görev alan kâtiplerin sayısı ve temettuat yazımlarının ne zaman bitirildiğine ilişkin bilgiler verilmiştir.
Anahtar Kelime: Dividend Registers in the Sandjack of Saruhan
Öz: The “temettuat” (dividend) registers were kept throughout the first half of the 19th century in order to re-identify sources of tax revenue to prevent injustice in tax payment and to decrease the amount of tax citizens were expected to pay. These registers contain a lot of valuable information to help us determine the social, economic and demographic structure of many cities and towns. Such registers were also kept in Manisa and surrounding towns from July 1845 to March 1846. Many clerks were employed for keeping these registers, and the expenditures made during this time included not only clerks’ salaries but also travel allowances and writing material costs. This study makes use of the “Maliye Masafirat” record no. 8222 in the Prime Ministry archive in order to provide information on the expenditures made by each surrounding town, the number of clerks employed for keeping the registers and the amount of time it took to complete registration.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi, ML. MSF, No: 8222
- Ak, Ahmet-Öztürk, Said (2000), Yozgat Temettuat Defterleri, İstanbul.
- Bilgi Nejdet, (1997), “Saruhan Sancağı’nın 1842 Yılı Nüfusu”, Manisa Dergisi, Sayı 14, s. 23-32
- Çoruh, Haydar (1997), Temettuat Defterlerine Göre Erzurum Şehri (1260-1844), (M. Ü. Basılmamış Yüksek lisans Tezi), İstanbul.
- Çoruh, Haydar (2002), “Temettü Vergisinin Yapısı ve 1844 Yılı Sayım Sonuçları”, Yeni Türkiye Türkoloji ve Türk Tarihi Araştırmaları Özel Sayısı III, (45), s. 650-670
- Gökmen, Ertan (2007), Tanzimat’tan İkinci Meşrutiyet’e Demirci Kazası, İzmir.
- Güran, Tevfik (1985), “On Dokuzuncu Yüzyıl Ortalarında Ödemiş Kasabasının Sosyo-Ekonomik Özellikleri”, Ord. Prof. Ömer Lütfi Barkan’a Armağan, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 41/14, İstanbul, s. 301-345
- Kütükoğlu, Mübahat (1995), “Osmanlı Sosyal ve İktisadî Tarihi Kaynaklarından Temettü Defterleri ”, Belleten, c.LIX/.225, s. 395-413
- Kütükoğlu, Mübahat (1999), “İzmir Temettü Sayımları ve Yabancı Tebaa”, Belleten, 63/ 238, s. 755-774
- Ortaç, Hilâl (1996), Tanzimat’tan I. Meşrutiyet’e Manisa Kazası, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir (Basılmamış Doktora Tezi).
- Öztürk, Said (1996), Tanzimat Döneminde Bir Anadolu Şehri Bilecik, İstanbul.
- Öztürk, Said (2000), “Konya Temettuat Defterleri “, Uluslararası Kuruluşunun 700. Yıldönümünde Bütün Yönleriyle Osmanlı Devleti Kongresi 7-9 Nisan 1999, s. 533-540, Konya,
- Serin, Mustafa (1998), “Osmanlı Arşivinde Bulunan Temettuat Defterleri”, T.C Başbakanlık I. Milli Arşiv Şurası, 20-21 Nisan 1998, Tebliğler, Tartışmalar, s. 717-728, Ankara,
- Sürgevil, Sabri (2000), Kemalpaşa (Nif) Çevresinin Tarihi, İzmir.
- Tozduman, Arzu (1992), Aydın Güzelhisarı’nın Sosyal ve İktisadî Durumu 1844, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Osmanlı Müesseseleri ve Medeniyeti Tarihi Bilim Dalı, İstanbul, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi).
| APA | GÖKMEN E (2008). Saruhan Sancağında Temettuat Tahriri. , 73 - 90. |
| Chicago | GÖKMEN ERTAN Saruhan Sancağında Temettuat Tahriri. (2008): 73 - 90. |
| MLA | GÖKMEN ERTAN Saruhan Sancağında Temettuat Tahriri. , 2008, ss.73 - 90. |
| AMA | GÖKMEN E Saruhan Sancağında Temettuat Tahriri. . 2008; 73 - 90. |
| Vancouver | GÖKMEN E Saruhan Sancağında Temettuat Tahriri. . 2008; 73 - 90. |
| IEEE | GÖKMEN E "Saruhan Sancağında Temettuat Tahriri." , ss.73 - 90, 2008. |
| ISNAD | GÖKMEN, ERTAN. "Saruhan Sancağında Temettuat Tahriri". (2008), 73-90. |
| APA | GÖKMEN E (2008). Saruhan Sancağında Temettuat Tahriri. Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 0(45), 73 - 90. |
| Chicago | GÖKMEN ERTAN Saruhan Sancağında Temettuat Tahriri. Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi 0, no.45 (2008): 73 - 90. |
| MLA | GÖKMEN ERTAN Saruhan Sancağında Temettuat Tahriri. Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, vol.0, no.45, 2008, ss.73 - 90. |
| AMA | GÖKMEN E Saruhan Sancağında Temettuat Tahriri. Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi. 2008; 0(45): 73 - 90. |
| Vancouver | GÖKMEN E Saruhan Sancağında Temettuat Tahriri. Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi. 2008; 0(45): 73 - 90. |
| IEEE | GÖKMEN E "Saruhan Sancağında Temettuat Tahriri." Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 0, ss.73 - 90, 2008. |
| ISNAD | GÖKMEN, ERTAN. "Saruhan Sancağında Temettuat Tahriri". Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi 45 (2008), 73-90. |
