Yıl: 2007 Cilt: 16 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 169 - 186 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Mersin Müzesi'nde Bulunan Megara Kaseleri

Öz:
Hellenistik çömlek sanatının ana formlarından biri olan Megara kaseleri, Mısırdan İspanya’ya kadar tüm Akdeniz Bölgesine yayılmıştır. Yarım küre biçimli, kulpsuz ve ayaksız olan bu kaseler kalıpla yapılmışlardır. Sadece dış yüzlerinde kabartma bezemeler bulunur. O.Bendorf’un yalnışlıkla bu türün üretim merkezinin Megara olduğunu yazması ile bu ad günümüze kadar gelmiştir. Son zamanlarda “kalıp yapımı kaseler” olarak da adlandırılmaktadırlar. Antik dünyadaki adı olasılıkla “hemitomos” idi.Kabartmalı kaselerin ön örnekleri metal işlerinin yoğun olduğu Mısır’da aranmıştır. Bu türün ortaya çıkışı Atina’da İ.Ö. 3. yüzyılın ortalarından biraz sonradır. Anadolu’da Bergama (İ.Ö.2. yüzyılın başı) gibi erken örnekler veren merkezlerin yanı sıra genel olarak İ.Ö. 2. yüzyılın ortalarında yoğun bir şekilde üretilir. Delos kaseleri olarak bilinen yaygın form, batı Anadolu kaynaklıdır. Efes’te ele geçen kase kalıplarıyla, Delos mallarının en azından bir kısmının Efes’te üretildiği anlaşılmıştır. Mersin Müzesi deposunda bulunan dört adet Megara kasesi Antakya kaselerinin özelliklerini taşımaktadır. Waage, bu kaseleri erken ve geç kaseler olarak gruplamıştır. Müzedeki iki kase erken özellikler göstermekte olup kaselerin birinde şaha kalkmış bir keçi motifi yer almaktadır. Karşılıklı şaha kalkmış keçi motifi Atina’da çok sevilen bir motiftir ve ön Asya kökenlidir. Müzedeki diğer kaselerden biri geç döneme geçiş safhasına, diğeri ise hem biçim hem de üzerindeki çok nadir bulunan deniz kabuğu bezemesiyle tipik geç kaseler grubuna girer. Antakya’nın kronolojisinin tartışmalı olduğu ileri sürülmektedir. Bizim örneklerimiz İ.Ö. 150 – İ.Ö. 1. yüzyılın son çeyreğine tarihlenebilir.
Anahtar Kelime: dekoratif figürler çanak çömlek arkeolojik tarihleme seramik objeler müze kolleksiyonu megara kaseleri Mersin arkeolojik buluntular

-

Öz:
Megarian bowls, one of the pot arts of the Hellenistic period, spread out entire mediterrenean from Egypt to Spain.These bowls which are hemispherical shaped, without a handle and footless are made up with a mould.There are relief ornamentation only on the pots outer covering. The name reached until today because O.Bendorf had mistakenly written these pots production center as Megara. They are recently called as “moulded bowl” and they were probably called “hemitomos” in the ancient world. Prototypes of Relief bowls had been searched in Egypt where metal works were widespread. Megarian bowls appeared in Athens just after the middle of 3rd century B.C. They were widely produced in such early centers as Pergamon (early 2. century B.C.) in Anatolia and in general in the middle of 2nd century B.C.Delian bowls which were known as a commen form originated in West Anatolia. Bowl moulds which were found in Ephesus and some of the Delian bowls were produced in Ephesus. Four Megarian bowls which are kept in Mersin Museum warehouse carry very similar characteristics of Antakya bowls. Waage classifed these bowls as early and late bowls. Two bowls in the museum have early bowl characteristics and one has ramped goat motif. Antithetical ramped goats motif is most liked motif in Athens, and it originated from fore Asia. Another bowl in the museum includes transition to late period. One another bowl includes typical late period bowl with its shape and its rare found shell ornamentation. İt is said the chronology of Antakya have been disputable. Megarian bowls in Mersin Museum are dated back from 150 B.C. and to the last quarter of the 1st century B.C.
Anahtar Kelime: ceramic objects museum collection megarian bowls Mersin archaeological findings decorative figures pottery archaeological dating

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Kısaltmalarda Jahrbuch des Deutschen Archäologischen Instituts kısaltmaları kullanılmıştır.
  • Anlağan, T., 2000, Sadberk Hanım Müzesi Kalıplı Kaseler ve Kabartmalı Kaplar, İstanbul
  • Athenaios, Deipnosophistai XI
  • Bendorf, O., 1883, Griechische und Sizilische Vasenbilder, Berlin
  • De Luca,D., und O.Ziegenaus, 1968, Das Asklepieion,Berlin
  • Hausmann, U.,1959, Hellenistische Reliefbecher aus attischen und böotischen Werkstätten, Stuttgart
  • Kenyon , K.M., 1934, J.W.Crowfoot - G.M. Crowfoot – K.M.Kenyon ,
  • Samaria/Sebaste, Report of the Works of the Joint Expedition in 1935 Nr.3
  • Kossatz,U., 1990, Funde aus Milet. Die Megarischen Becher, Berlin
  • Kraus, T., 1954/55, “Antithetische Böcke”, AM 69-70
  • Lapp, P.W., 1961, Palestinian Ceramic Chronology 200 B.C. – A.D.70, New Haven
  • Laumonier, A.,1977, La ceramique hellenistique a reliefs 1.Ateliers “İoniens”, Delos XXXI
  • Pagenstecher, R., 1913, Expedition Ernst von Sieglin II,3, Die Gefässe in Stein und Ton ,Knochenschnitzerieen, Leipzig
  • Parlasca, K., 1955, “Das Verhältnis der Megarischen Becher zum Alexandrinischen Kunsthandwerk, JdI 70
  • Rotroff, S.I., 1982, Hellenistic Pottery, Athenian and Imported moldmade Bowls,Agora XXII, Princeton
  • Schwabacher, W., 1941, “Hellenistische Reliefkeramik am Kerameikos”,AJA 45
  • Sevin, V., 1982, Anadolu Uygarlıkları Ansiklopedisi, Görsel Yayınlar
  • Seiterle, G.,” Funde aus Ephesos”, AntK.25
  • Thomson, H., 1934, Two Centuries of Hellenistic Pottery, Hesperia, 3
  • Waage, F., 1948, Ceramics and İslamic Coins,Antioch-on-the-Orontes IV,1, Wisconsin
APA ÇORBACI YILMAZER H (2007). Mersin Müzesi'nde Bulunan Megara Kaseleri. , 169 - 186.
Chicago ÇORBACI YILMAZER Hatice Mersin Müzesi'nde Bulunan Megara Kaseleri. (2007): 169 - 186.
MLA ÇORBACI YILMAZER Hatice Mersin Müzesi'nde Bulunan Megara Kaseleri. , 2007, ss.169 - 186.
AMA ÇORBACI YILMAZER H Mersin Müzesi'nde Bulunan Megara Kaseleri. . 2007; 169 - 186.
Vancouver ÇORBACI YILMAZER H Mersin Müzesi'nde Bulunan Megara Kaseleri. . 2007; 169 - 186.
IEEE ÇORBACI YILMAZER H "Mersin Müzesi'nde Bulunan Megara Kaseleri." , ss.169 - 186, 2007.
ISNAD ÇORBACI YILMAZER, Hatice. "Mersin Müzesi'nde Bulunan Megara Kaseleri". (2007), 169-186.
APA ÇORBACI YILMAZER H (2007). Mersin Müzesi'nde Bulunan Megara Kaseleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 169 - 186.
Chicago ÇORBACI YILMAZER Hatice Mersin Müzesi'nde Bulunan Megara Kaseleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 16, no.2 (2007): 169 - 186.
MLA ÇORBACI YILMAZER Hatice Mersin Müzesi'nde Bulunan Megara Kaseleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.16, no.2, 2007, ss.169 - 186.
AMA ÇORBACI YILMAZER H Mersin Müzesi'nde Bulunan Megara Kaseleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2007; 16(2): 169 - 186.
Vancouver ÇORBACI YILMAZER H Mersin Müzesi'nde Bulunan Megara Kaseleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2007; 16(2): 169 - 186.
IEEE ÇORBACI YILMAZER H "Mersin Müzesi'nde Bulunan Megara Kaseleri." Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, ss.169 - 186, 2007.
ISNAD ÇORBACI YILMAZER, Hatice. "Mersin Müzesi'nde Bulunan Megara Kaseleri". Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 16/2 (2007), 169-186.