Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ön Çalışma
Yıl: 2008 Cilt: 11 Sayı: 21 Sayfa Aralığı: 41 - 53 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ön Çalışma
Öz: Travma mağdurlarıyla yapılan çalışmalar, insanların doğuştan sahip oldukları varsayımlara göre davrandığını ve travmatik olayların, bu varsayımların sarsılmasına neden olduğunu ortaya koymaktadır. Janoff-Bulman (1989), 'Temel Varsayımlar Modeli' ile insanların temel inançlarını açıklamaya yönelik bir kuramsal çerçeve sunmuştur. Bu modelde, bireyin sahip olduğu temel varsayımlar, 'dünyanın iyiliği varsayımı', 'dünyanın anlamlılığı varsayımı' ve 'kendilik değeri varsayımı' olarak üç ana grupta ele alınmaktadır. Janoff-Bulman (1989), bu modeldeki üç ana varsayımı temel alarak, travmaya maruz kalmış kişilerin varsayımlarında ortaya çıkan değişimleri ölçmek amacıyla "Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği"ni (DİVÖ) (World Assumptions Scale) geliştirmiştir. Bu ölçek, her biri birer varsayımı temsil eden yedi alt boyuttan oluşmaktadır: Dünyanın iyiliği, adalet, olayların kontrol edilebilirliği, rastlantısallık, kendilik değeri, yaşam üzerinde kişisel kontrol, şans. Bu çalışmanın amacı da, DÎVÖ'nün Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliğine ilişkin bir ön-çalışma yapmaktır. Araştırmanın örneklemi, farklı eğitim düzeylerine sahip 137'si kadın, 82'si erkek olmak üzere 219 yetişkinden oluşmaktadır. Veri toplamak amacıyla DİVÖ'nün Türkçe formunun yanı sıra, ölçüt geçerliği için Rotter İç-Dış Kontrol Odağı Ölçeği ve Kısa Semptom Envanteri kullanılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğine ilişkin bilgi elde etmek amacıyla temel bileşenler analizi yapılmış; bunun sonucunda ölçeğin altı faktörlü bir yapıya sahip olduğu bulunmuştur. Ölçeğin iç-tutarlık katsayısı .70, test-tekrar test güvenirlik katsayısı ise .58'dir. Bulgular, DİVÖ'nün Türkçe formunun, çeşitli türden travmatik yaşantılara maruz kalmış gruplardan elde edilecek veriler de kullanılarak yeniden ele alınmasının ardından, ülkemizde ruhsal travma alanında kullanılan değerlendirme araçlarına katkı sağlayacak bir ölçek olabileceğini ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelime: Konular:
Reliability and Validity Study of World Assumptions Scale: Pilot Study
Öz: Studies on the psychological aftermath of traumatic events suggest that people operate according to unquestioned assumptions and traumatic experiences shatter these assumptions. Janoff-Bulman (1989) provided a theoretical framework and suggested a model called 'Model of Basic Assumptions' to explain people's beliefs and assumptive worlds. According to this model, people have three basic assumptions: benevolence of the world, meaningfulness of the world, and worthiness of self. Based on these three assumptions, Janoff-Bulman (1989) developed a scale called "World Assumptions Scale" (WAS) to measure basic assumptions of trauma victims. The scale has seven sub-scales, each of which represents an assumption in the model: benevolence of the world, justice, control, randomness, self-worth, self-control, luck. The purpose of this research was to make a pre-study to investigate the reliability and validity of the Turkish version of WAS. The sample of the study consisted of 219 adults (137 females, 82 males). Besides WAS, the Rotter Internal-External Locus of Control Scale and Brief Symptom Inventory were used to determine the criterion validity of the scale. The principal component analysis revealed that the scale had six factors. The internal consistency of the scale was .70, and the test-retest reliability coefficient was .58. Findings suggested that the reliability and validity of this scale should be repeated based on data gathered from samples consisted of individuals exposed to different kinds of traumatic events. The usage of this scale in trauma research would contribute knowledge on psychological aftermath of trauma.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ayvaşık, H. B. (2000). Kaygı duyarlığı indeksi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 15 (46), 43-57.
- Becker, E. (1973). The denial of death. NY: Free Press
- Bowlby, J. (1969). Attachment and loss: Attachment. London: Hogarth.
- Dağ, İ. (1991). Rotter'in İç-Dış Kontrol Odağı Ölçeği'nin (RİDKOÖ) üniversite öğrencileri için güvenirliği ve geçerliği. Psikoloji Dergisi, 7(26), 10-16.
- Dekel, R., Solomon, Z., Elklit, A. ve Ginzburg, K. (2004). World assumptions and combat-related posttraumatic stress disorder. The Journal of Social Psychology, 144, 407-420.
- Elklit, A., Shevlin, M., Solomon, Z. ve Dekel, R. (2007). Factor structure and concurrent validity of the world assumptions scale. Journal of Traumatic Stress, 20 (3), 291-301.
- Epstein, S. (1973). The self-concept revisited, or a theory of a theory. American Psychologist, 28, 404-416.
- Foa, E. B., Ehlers, A., Clark, D. M., Tolin, D. F. ve Orsillo, S. M. (1999). The posttraumatic cognition's inventory (PTCI) development and validation. Psychological Assessment, 77,303-314.
- Janoff-Bulman, R. ve Berg, M. (1998). Disillusionment and the creation of value: From traumatic loss to existential gains. J. Harvey, (Ed.), Perspectives on loss: A sourcebook. Washington, DC: Taylor & Francis.
- Janoff-Bulman, R. ve Frieze, I. H. (1983). A theoreticalperspective for understanding reactions to victimization. Journal of Social Issues, 39, 1-17.
- Janoff-Bulman, R. (1989). Assumptive worlds and the stress of traumatic events: Applications of the schema construct.Social Cognition, 7, 113-136.
- Janoff-Bulman, R. (1992). Our fundamental assumptions: Shattered assumptions. NewYork: The Free Pres.
- Janoff-Bulman, R. (2004). Posttraumatic growth: Three explanatory models. Psychological Inquiry, 15, 30-34.
- Janoff-Bulman, R. ve Yopyk, D. J. (2004). Random outcomes and valued commitments: Existential Dilemmas and the Paradox of meaning. J. Greenberg, S. L. Koole ve T. Pyszczynski, (Ed.), Handbook of existential psychology. NY: Guilford.
- Lerner, M. J. (1980). The belief in a just world. NewYork: Plenum.
- Magwaza, A. S. (1999). Assumptive worlds of traumatized South African adults. The Journal of Social Psychology, 139, 622-630.
- Marris, P. (1975). Loss and change. Garden City, NY: Anchor/ Doubleday.
- Matthews, L. T. ve Marwit, S. J. (2004). Examining the assumptive world views of parents bereaved by accident, murder, and illness. Omega, 48,115-136.
- Parkes, C. M. (1971). Psycho-social transitions: Afield of study. Social Science and Medicine, 5, 101-115.
- Rini, C, Manne, S., DuHamel, K. N., Austin, J., Ostroff, J., Boulad, F., Parsons, S. K., Martini, R., Williams, S., Mee, L., Sexson, S. ve Redd, W. H. (2004). Changes in mothers' basic beliefs following a child's bone marrow transplantation: The role of prior trauma and negative life events. Journal of Traumatic Stress, 17, 325-333.
- Rotter, J. B. (1966). Generalized expectancies for internal vs external control of reinforcement. Psychological Monographs, 80, 1-28.
- Savaşır, I. ve Şahin,N. H. (1997). Bilişsel-Davramşçı terapilerde değerlendirme: Sık kullanılan ölçekler. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınlan.
- Schwartzberg, S. S. ve Janoff-Bulman, R. (1991). Grief and the search for meaning: Exploring the assumptive worlds of bereaved college students. Journal of Social and Clinical Psychology, 10, 270-288.
- Solomon, Z., Iancu, I. ve Tyano, S. (1997). World assumptions following disaster. Journal of Applied Social Psychology, 27, 1785-1798.
- Stern, D. N. (1985). The interpersonal world of the infant: A view from psychoanalysis and developmental psychology. NewYork: Basic Boks.
- Şahin, N. H. ve Durak, A. (1994). Kısa Semptom Envanteri'nin Türk gençleri için uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi, 31,44-56.
- Tabachnick, B. G. ve Fidel, L. S. (2001). Using multivariate statistics (4. baskı). Boston: Allyn and Bacon.
- Wickie, S. K. ve Marwit, S. J. (2000). Assumptive world views and the grief reactions of parents of murdered children. Omega, 42, 101-13.
- Zung, W. K. (1965). A self-rating depression scale. Archives of General Psychiatry, 12, 63-70.
| APA | YILMAZ B (2008). Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ön Çalışma. , 41 - 53. |
| Chicago | YILMAZ BANU Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ön Çalışma. (2008): 41 - 53. |
| MLA | YILMAZ BANU Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ön Çalışma. , 2008, ss.41 - 53. |
| AMA | YILMAZ B Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ön Çalışma. . 2008; 41 - 53. |
| Vancouver | YILMAZ B Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ön Çalışma. . 2008; 41 - 53. |
| IEEE | YILMAZ B "Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ön Çalışma." , ss.41 - 53, 2008. |
| ISNAD | YILMAZ, BANU. "Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ön Çalışma". (2008), 41-53. |
| APA | YILMAZ B (2008). Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ön Çalışma. Türk Psikoloji Yazıları, 11(21), 41 - 53. |
| Chicago | YILMAZ BANU Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ön Çalışma. Türk Psikoloji Yazıları 11, no.21 (2008): 41 - 53. |
| MLA | YILMAZ BANU Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ön Çalışma. Türk Psikoloji Yazıları, vol.11, no.21, 2008, ss.41 - 53. |
| AMA | YILMAZ B Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ön Çalışma. Türk Psikoloji Yazıları. 2008; 11(21): 41 - 53. |
| Vancouver | YILMAZ B Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ön Çalışma. Türk Psikoloji Yazıları. 2008; 11(21): 41 - 53. |
| IEEE | YILMAZ B "Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ön Çalışma." Türk Psikoloji Yazıları, 11, ss.41 - 53, 2008. |
| ISNAD | YILMAZ, BANU. "Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ön Çalışma". Türk Psikoloji Yazıları 11/21 (2008), 41-53. |
