Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi

YÜKSEL, Murad; GÜRBÜZ, Sait

Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi

Sait GÜRBÜZ, (Kara Kuvvetleri Dokuzuncu Kolordu Komutanlığı, Ankara, Türkiye)

Murad YÜKSEL (Kara Kuvvetleri Dokuzuncu Kolordu Komutanlığı, Ankara, Türkiye)

Doğuş Üniversitesi Dergisi

9 7

Yıl: 2008 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 174 - 190 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi

Öz:

Bu çalışmanın amacı, duygusal zekanın iş performansı, iş tatmini, örgütsel vatandaşlık davranışı ve bazı demografik özelliklerle olan muhtemel ilişkisini tespit etmektir. Bu amaçla, İstanbul bölgesinde bankacılık, hazır giyim, turizm, medikal malzemesi satışı, tekstil imalatı ve perakende sektörlerinde faaliyet gösteren çeşitli işletmelerde çalışan toplam 494 işgören üzerinde görgül bir araştırma yapılmıştır. Araştırma sonucunda, duygusal zekanın işgörenlerin bazı demografik özellikleri ile ilişkili olduğu görülmüştür. Buna karşın, duygusal zekanın iş performansı, iş tatmini, örgütsel vatandaşlık davranışı ile anlamlı bir ilişkisi tespit edilememiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm İşletme İşletme Finans

Emotional Intelligence Workplace: Its Relation With Job Performance, Job Satisfaction, Organizational Citizenship Behavior, and Some Demographic Factors

Öz:

Aim of this study is to find out the relation between emotional intelligence and job performance, job satisfaction, organizational citizenship behavior, and some demographic factors. With this aim, an empirical study was conducted on 494 employees working in banking, ready-made clothing, tourism, medical, textile production, and retail sector in Istanbul region. According to the results of the study, it is proved that there is a significant association between emotional intelligence and some demographic factors of the employees. However, the results indicated that there is no significant relation between emotional intelligence and job performance, job satisfaction, and organizational citizenship behavior.

Anahtar Kelime:

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm İşletme İşletme Finans

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

ARICIOĞLU, A. (2002). Yönetsel başarının değerlemesinde duygusal zekanın kullanımı, Akdeniz İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4: 26-42
ASHFORTH, B. E. ve HUMPHREY, R. H. (1995). Emotions in the workplace: A reappraisal, Human Relations, 48: 97–125.
ASHKANASY, N.M. ve DAUS, C.S. (2002). Emotion in the workplace: the new challenge for managers, Academy of Management Executive, 16 (1): 76–86.
BACHMAN, J. S. ve diğerleri (2000). Emotional intelligence in the collection of debt. International Journal of Selection and Assessment, 8: 176–182.
BAR-ON, R. (2001). Emotional intelligence and self-actualization. In J. CİARROCHI, J.P. FORGAS, and J. D. MAYER (eds.), Emotional Intelligence in Everyday Life : 82–97. Philadelphia, Taylorand Francis.
BARRETT, G.V. ve diğerleri (2001). Emotional intelligence: The Madison Avenue approach to science and professional practice. Paper Presented At The Annual Meeting Of The Society For Industrial and Organizational Psychology, San Diego,CA.
BATEMAN, T.S. ve ORGAN, D.W. (1983). Job satisfaction and the good soldier: the relationship between affect and employee citizenship , Academy of Management Journal, 26 (4): 587-595.
BECKER, T. (2003). Is emotional intelligence available concept? Academy of Management Review, 28:192–195
BİNGÖL, D. (2003). İnsan kaynakları yönetimi, Beta Yayınları, 5. Baskı.
BOYATZIS, R.E., STUBBS, E.C. ve TAYLOR, S.N. (2002). Learning cognitive and emotional intelligence competencies through graduate management education. Academy of Management Learning and Education, 1:150–162.
BÜLBÜLOĞLU, A. (2001). Duygusal zeka kuramı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi.
CARMELI, A. ve JOSMAN, (2006). E. The Relationship Among Emotional Intelligence, Task Performance, and Organizational Citizenship Behaviors, Human Performance, 19 (4): 403-419
COOPER, R.K. ve SAWAF, A. (1997). Executive EQ: Emotional Intelligence in Leadership and Organizations, New York, Grosset/Putnam.
COTE, S. ve MINERS, T. H. (2006). Emotional intelligence, cognitive intelligence, and job performance, Administrative Science Quarterly, 51: 1–28
CUMMING, E.A. (2005). An investigation into the relationship between emotional intelligence and workplace performance: an exploratory study, Presented Paper. Lincoln University.
DULEWICZ, V. ve HIGGS, M. (1998). Emotional intelligence: can it be measured reliably and validly using competency data?, Competency, 6 (1): 1-15
ERDOĞAN, İ. (1999). İşletme yönetiminde örgütsel davranış. İşletme Fakültesi Yayını, No.5, İstanbul.
GARDNER, H. (1983). Frames of mind, New York, Basic Books.
GATES, G. (1995). A review of literature on leadership and emotion: exposing theory, posing questions, and forwarding an agenda, Journal of Leadership Studies, 2 (3): 98–110.
GOLEMAN, D. (1995). Emotional Intelligence, New York, Bantam.
GOLEMAN, D., (1997). Emotional intelligence: Why it can matter more than IQ. New York, Bantam Books.
GROSS, J.J., ve JOHN, O.P. (2002). Wise emotion regulation. In L. Feldman Barrett & P. Salovey (Eds.), The Wisdom Of Feelings: Psychological Processes In Emotional Intelligence (297-318) . New York, Guilford.
GÜRBÜZ, S. ve DİKMENLİ, O. (2007). An empirical study on identifying performance appraisal biases in a public organization in Turkey, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (1), 108-138
HOGAN, R.T. ve ROBERTS, B.W. (2000). A Socioanalytic perspective on person/environment interaction. In W. B. Walsh, K. H. Craik, & R. H. Price (Eds.), New Directions In Person-Environment Psychology (1-24) Mahway, NJ: Earlbaum
JANOVICS, J . ve CHRISTIANSEN, N.D. (2001). Emotional intelligence at the workplace. Paper presented at the annual meeting of th eSociety of Industrial and Organizational Psychology, San Diego, CA.
JORDAN, P.J. ASHKANASY, N.M., HARTEL, C.E.J. VE HOOPER, G.S. (2002). Workgroup emotional intelligence: Scale development and relationship to team process effectiveness and goal focus. Human Resource Management Review, 12:195–214.
LAM, L.T. ve KIRBY, S.L. (2002). Is emotional intelligence an advantage? An exploration of the impact of emotional and general intelligence on individual performance. Journal of Social Psychology, 142:133–143.
LANDY, F.J. (2005). Some historical and scientific issues related to research in emotional intelligence. Journal of Organizational Behavior, 26: 411–424.
LAW , K.S., WONG, C. ve SONG, L.J. (2000). The construct and criterion validity of emotional intelligence and its potential utility for management studies, Journal of Applied Psychology, 89 (3): 483–496.
LAW , K.S., WONG, C. ve SONG, L.J., (2004). The construct and criterion validity of emotional intelligence and its potential utility for management studies. Journal of Applied Psychology, 89: 483–496.
LOCKE, E.A. (2005). Why emotional intelligence is an invalid concept. Journal of Organizational Behavior, 26: 425–431.
LYONS, J.B. ve SCHNEIDER, T.R. (2005). The influence of emotional intelligence on performance, Personality and Individual Differences, 39(4): 693-703
MACKENZIE, S.B., PODSAKOFF, P.M. ve AHEARNE, M. (1998). Some possible antecedents and consequences of in role and extra role salespersons performance, Journal of Marketing, 62 (3): 87-98.
MAYER, J.D. ve SALOVEY, P. (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition, and Personality, 9, 185-211.
MAYER, J.D. SALOVEY, P. ve CARUSO, D.R. (1997). The multifactor emotional intelligence scale. Erişim adresi: http://www.eiconsortium.org/measures/meis.htm [Erişim tarihi: 19.02.2007].
MAYER, J.D. SALOVEY, P. ve CARUSO, D.R, (1999). A Field Guide To Emotional Intelligence, Chapter 1, Cambridge University Press.
MAYER, J.D. SALOVEY, P. ve CARUSO, D.R, (2004). A further consideration of issues regarding emotional intelligence. Psychological Inquiry, 15: 249-255.
MEGERIAN, L.E ve John SOSIK, J. (1996). An affair of the heart: emotional intelligence and transformational leadership, Journal of Leadership Studies, 3 (4): 31–48.
MUMCUOĞLU, Ö. (2002). Bar-On duygusal zeka testi’nin türkçe dilsel eşdeğerlik, güvenilirlik ve geçerlik çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi.
NETEMEYER, R.G. ve BOLES, J.S. (1997). An Investigation into the antecedents of organizational citizenship behaviors in a personal selling context, Journal of Marketing, 61 (3): 85-98.
NEWSOME, S., DAY, A.L. ve CATANO, V.M. (2000). Assessing the predictive validity of emotional intelligence, Personality and Individual Difference, 29(6): 1005-1016.
ORGAN, D. W. (1988). Organizational citizenship behavior: The Good Soldier Syndrome, Lexington, MA: Lexington Books.
PETRIDES, K.V., FREDERICKSON, N. ve FURNHAM, A. (2004). The role of trait emotional intelligence in academic performance and deviant behavior at school. Personality and Individual Differences, 36: 277–293
RAPISARDA, B.A. (2002). The impact of emotional intelligence on work team cohesiveness and performance. International Journal of Organizational Analysis, 10:363–379.
SALOVEY, P. ve MAYER, J.D. (1990). Emotional intelligence, Imagination, Cognition, and Personality, 9: 185–211
SCHWARTZ, T. (2000). How do you feel?, Fast Company, 35: 296.
SHAFFER, R.D. ve SHAFFER M.A. (2005). Emotional intelligence abilities, personality and work place performance, Hong Kong Baptist University Academy of Management Best Conference Paper, HR: M 1
SHELLY, Y.S. ve BROWN, L., (2004). A Review of the emotional intelligence literature and implications for corrections, Research Branch Correctional Service of Canada
SLASKI, M. ve CARTWRIGHT, S. (2002). Health, performance and emotional intelligence: an exploratory study of retail managers. Stress and Health, 16: 63–68.
SUE-CHAN, C. ve LATHAM, G.P. (2004). The situational interview as a predictor of academic and team performance: A study of the mediating effects of cognitive ability and emotional intelligence. International Journal of Selection and Assessment, 12: 312–320.
THORNDIKE, E.L. (1920). Intelligence and its uses, Harper’s Magazine, 140: 227–235.
URAL, A. (2001). Yöneticilerde duygusal zekanın üç boyutu , Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (2): 209-219.
WEISINGER, H. (1998). İş yaşamında duygusal zeka, (çev. N. SÜLEYMANGİL), İstanbul, MNS Yayıncılık.
WONG, C.S. ve LAW, K.S. (2002). The effects of leader and follower emotional intelligence on performance and attitude: An exploratory study. Leadership Quarterly, 13: 243–274.

APA	GÜRBÜZ S, YÜKSEL M (2008). Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi. , 174 - 190.
Chicago	GÜRBÜZ Sait,YÜKSEL Murad Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi. (2008): 174 - 190.
MLA	GÜRBÜZ Sait,YÜKSEL Murad Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi. , 2008, ss.174 - 190.
AMA	GÜRBÜZ S,YÜKSEL M Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi. . 2008; 174 - 190.
Vancouver	GÜRBÜZ S,YÜKSEL M Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi. . 2008; 174 - 190.
IEEE	GÜRBÜZ S,YÜKSEL M "Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi." , ss.174 - 190, 2008.
ISNAD	GÜRBÜZ, Sait - YÜKSEL, Murad. "Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi". (2008), 174-190.

APA	GÜRBÜZ S, YÜKSEL M (2008). Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(2), 174 - 190.
Chicago	GÜRBÜZ Sait,YÜKSEL Murad Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi 9, no.2 (2008): 174 - 190.
MLA	GÜRBÜZ Sait,YÜKSEL Murad Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, vol.9, no.2, 2008, ss.174 - 190.
AMA	GÜRBÜZ S,YÜKSEL M Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi. 2008; 9(2): 174 - 190.
Vancouver	GÜRBÜZ S,YÜKSEL M Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi. 2008; 9(2): 174 - 190.
IEEE	GÜRBÜZ S,YÜKSEL M "Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi." Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9, ss.174 - 190, 2008.
ISNAD	GÜRBÜZ, Sait - YÜKSEL, Murad. "Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi". Doğuş Üniversitesi Dergisi 9/2 (2008), 174-190.