Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi

SEMERCİ, Çetin

Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi

Çetin SEMERCİ (Fırat Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Elazığ, Türkiye)

Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri

73 0

Yıl: 2007 Cilt: 7 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1351 - 1377 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi

Öz:

Araştırmanın amacı, öğretmen ve öğretmen adayları için yansıtıcı düşünme eğilimi (YANDE) ölçeğinin geliştirilmesidir. Araştırmanın yöntemi tarama modeli şeklindedir. Uygulamada 599 denekle çalışılmıştır. Bu deneklerden 456'sı Fırat Üniversitesinde okuyan ilköğretim ve Türkçe eğitimi bölümlerinin 2., 3., ve 4. sınıfında okuyan öğrencilerdir. Söz konusu sınıflarda okuyan toplam öğrenci sayısı 960'tır. Bu evrenin örnekleme oranı yüzde 47.5'tir. Deneklerin diğer kısmını Diyarbakır İli Çermik İlçesi'nde görev yapan 143 ilköğretim ikinci kademe öğretmeni oluşturmaktadır. Burada toplam görev yapan öğretmen sayısı 194'tür. Bu anlamda öğretmenler için belirlenen evrenin örnekleme oranı yüzde 71'dir. Faktör analizi sonuçlarına göre YANDE ölçeğinin KMO değeri 0.909, Bartlett testi değeri 6811.461 (p<0.05)'dir. Bu ölçekte 7 faktöre verilen temalar şunlardır: Sürekli ve amaçlı düşünme, açık fikirlilik, sorgulayıcı ve etkili öğretim, öğretim sorumluluğu ve bilimsellik, araştırmacı, öngörülü ve içten olma, mesleğe bakıştır. YANDE ölçeği için yapılan analiz sonuçlarında, madde toplam korelasyonları 0.308 ile 0.607 arasında değişmiş, test tekrar test korelasyonu 0.742 (p<0.01) ve iki yarı puanları arasındaki korelasyon kat sayısı 0.77 (p<0.01) bulunmuştur. Geliştirilen ölçek ile Kökdemir (2003, s. 80-82)'in Türkçeye uyarladığı 51 maddelik California Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği arasındaki korelasyon 0.687 ve Semerci (2000, s. 23-26)'nin Kritik Düşünme Becerileri Ölçeği arasındaki korelasyon kat sayısı 0.611 (p<0.01) bulunmuştur. YANDE ölçeğinin Cronbach Alpha kat sayısı 0.908'dir. Ölçek, 20'si olumsuz ve 15'i olumlu olmak üzere 35 maddeden oluşmuştur. Bu sonuçlar, ölçeğin geçerlik ve güvenirliğe sahip olduğunu göstermektedir. Ölçek, öğretmen ve öğretmen adaylarına uygulanabilir düzeydedir.

Anahtar Kelime: diyarbakır fırat üniversitesi geçerlik ölçek geliştirme güvenirlik yansıtıcı düşünme ölçeği ölçek uyarlama öğretmen adayları öğretmenler

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Alp, S. & Taşkın, Ç. S. (2007, Nisan). İlköğretim I. kademe öğretmenlerinin yansıtıcı düşünce üzerine bakış apılan. VI. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyu-mu'nda sunulan bildin. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
Altınok, H. (2002). Yansıtıcı öğretim: Önemi ve öğretmen eğitimine yansımaları. Eğitim Araştırmaları Dergisi,..8, 66-73.
Arslantaş, H. (2003). Yansıtıcı öğretime genel bir bakış. Eğitim Araştırmaları, 12, 47-55.
Bell, G. (2007). Teaching in the spirit of John Dewey. Unpublished PhD, Department of Education, The University of Chicago, Illinois.
Bloom, B. S. (1913). Human characteristics and school learning. New York: McGraw-Hill Book Company.
Brockbank, A. (2002). Reflective learning in pratice. Brookfield, VT, USA: Go-ver Publishing Limited.
Büyüköztürk, Ş. (2002). Veri analizi el kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık. Cruickshank, D. R., Bainer, D. L., & Metcalf, K. K. (1995). The act of teaching. USA, New York: McGraw-Hill.
Demirel, Ö. (2002). Kuramdan uygulamaya program geliştirme (dördüncü baskı). Ankara: PcgcmA Yayıncılık.
Dewey, J. (1910). How we think. Boston, New York and Chicago: D.C. Heath & Co., Publishers.
Ennis, R. (1962). A concept of critical thinking. Harward Educational Review, 32,81-111.
Ennis, R. H. (1987). A taxonomy of critical thinking dispositions and abilities In (Ed.) J. Baron, & R. Sternberg Teaching for thinking (pp. 9-26). New York: Freeman.
Ennis, R. H. (1991). Goals for a critical thinking curriculum. In (Ed.) A. L. Costa Developing minds, a resource book for teaching thinking (pp. 68-71). Alexandria, Virginia: ASCD.
Gardner, H. (1995). Reflections on multiple intelligences: Myths and messages. Phi Delta Kappan, 77(3), 200-203.
Gagnon, W. G., & Colhy, J. M. (2001). Designing for learning: six elements in constructivist classrooms. Thousand Oaks, California, USA: Corwin Press.
Gelter, H. (2003). Why is reflective thinking uncommon? Reflective Thinking Practice, 4 (3), 337-344.
Grossman, S., & Williston, J. (2001). Strategies for teaching early childhood students to connect reflective thinking to practice, Childhood Education, 4 (77), 236-240.
Kaptan, S. (1998). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri. Ankara: Tekışık Web Ofset Tesisleri.
Karasar, N. (1995). Bilimsel araştırma yöntemi (yedinci basım). Ankara: Alkım Kitabevi.
Kember, D., Leung, D. Y. P., Jones A., Löke, A. Y., McKay, J., Sinclair, K. et al. (2000). Development of a questionnaire to measure the level of reflective thinking. Assesment and Evalution in Higher Education, 25 (4), 381-395.
Kökdemir, D. (2003). Belirsizlik durumlarında karar verme ve problem pözme. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30, 607-610.
Langer, A. M. (2002). Reflecting on practice: Using learning journals in higher and continuing education, Teaching and Higher Education, 7(3), 337-351.
Lee, H. (2005). Understanding and assessing preservice teachers' reflective teaching. Teaching and Teacher Education, 21, 699-715.
Loughran, H. (1996). Developing reflective practice: Learning about teaching and learning through modelling. London: The Falmer Press.
Miles, M., & Huberman, M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. (Second edition). California: Sage.
Moallem, M. (1997). The content and nature of reflective thinking: A case of an expert middle school teacher. The Clearing House, 70(3), 143-151.
Özgüven, I. E. (1999). Psikolojik testler. Ankara: PDREM Yayınları.
Ross, D. D., Bondy, E., & Kyle, D. W. (1993). Reflective teaching student empowerment (Elementary curriculum and methods). New York: Macmillan Publishing Company.
Savran, A., Çakıroğlu, J. & Tekkaya, C. (2005, Eylül). Yansıtıcı öğretmen eğitimi: Bir eylem araştırması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi'nde sunulan bildiri, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
Saylan, N. (1991). Yansıtıcı düşünmenin geliştirilmesinde öğretmenin rolü. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 133-137.
Schön, D. (1987). The reflective practitioner: How professionals think in action. USA, Cambridge: Basic Books.
Semerci, N. (2000). Kritik düşünme ölçeği. Eğitim ve Bilim, 25(116), 23-26.
Taggart, G. L., & Wilson, A. P. (2005). Promoting reflective thinking in teachers 50 action strategies. Thousand Oaks, California: Corwin Press.
Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölpülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: No-bel Yayınevi.
TDK. (1992). Türkçe sözlük 2, K-Z. İstanbul: Milliyet Tesisleri.
Turgut, M. F. & Baykul, Y. (1992). Ölfekleme teknikleri. Ankara: ÖSYM Yayınları.
UYTES. (1995, Nisan). SPSS bilgisayar paket kullanma kursu ders notları (uluslararası ileri teknoloji sistemleri). Elazığ.
Ünver, G. (2003). Yansıtıcı düşünme. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Wade, R. C. (1994). Teacher education students' views on class discussion:
Implications for fostering critical reflection. Teaching and Teacher Education, 10 (2), 231-243.
Warden, B. J. (2004). Self-evaluation of reflective thinking among pre-service and in-service teachers. Oklahoma State University, Oklahoma, United States.
Yorulmaz, M. (2006). İlköğretim I. kademesinde görev yapan sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünmeye ilişkin görüş ve uygulamalarının değerlendirilmesi (Diyarbakır ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Elazığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitsü, Elazığ.
Zeichner, K. M. (1993). Connecting genuine teacher development to the struggle for social justice. Journal of Education for Teaching, 19 (1), 5-16.
Zeichner, K. M., & Liston, D. (1987). Teaching student teachers to reflect.Harward Educational Review, 57(1), 23-48.

APA	SEMERCİ Ç (2007). Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi. , 1351 - 1377.
Chicago	SEMERCİ Çetin Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi. (2007): 1351 - 1377.
MLA	SEMERCİ Çetin Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi. , 2007, ss.1351 - 1377.
AMA	SEMERCİ Ç Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi. . 2007; 1351 - 1377.
Vancouver	SEMERCİ Ç Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi. . 2007; 1351 - 1377.
IEEE	SEMERCİ Ç "Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi." , ss.1351 - 1377, 2007.
ISNAD	SEMERCİ, Çetin. "Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi". (2007), 1351-1377.

APA	SEMERCİ Ç (2007). Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(3), 1351 - 1377.
Chicago	SEMERCİ Çetin Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 7, no.3 (2007): 1351 - 1377.
MLA	SEMERCİ Çetin Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.7, no.3, 2007, ss.1351 - 1377.
AMA	SEMERCİ Ç Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2007; 7(3): 1351 - 1377.
Vancouver	SEMERCİ Ç Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2007; 7(3): 1351 - 1377.
IEEE	SEMERCİ Ç "Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7, ss.1351 - 1377, 2007.
ISNAD	SEMERCİ, Çetin. "Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 7/3 (2007), 1351-1377.