Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar

Atakan, Ekrem

Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar

Ekrem ATAKAN (Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü, Adana, Türkiye)

Türkiye Entomoloji Dergisi

2 1

Yıl: 2008 Cilt: 32 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 91 - 101 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar

Öz:

Adana ve Mersin illerinde çilek üretim alanlarında Thysanoptera faunası ve thrips zararı 2007 ve 2008 yıllarında araştırılmıştır. Rutin thrips örneklemeleri, çilek çiçeklerinin toplanarak, içinde % 60 etil alkol bulunan plastik tüplere (50 ml) alınmasıyla yapılmıştır. Thripslerin çiçek, yeşil ve kırmızı meyve gibi değişik organlarında populasyon yoğunlukları ve zararı, her örnekleme zamanında, her bitki parçasından tesadüfen seçilen toplam 25’er örneğin incelenmesiyle saptanmıştır. Çalışmada 1422 çilek çiçeği örneğinde toplam 24238 ergin thrips toplanmıştır. Thripidae familyasından 6; Aeolothripidae ve Phlaeothripidae familyasından 4’er olmak üzere toplam 14 tür bulunmuştur. Öne çıkan thrips türü olarak Frankliniella occidentalis (Pergande) (% 96.65) saptanmıştır, bunu düşük oranlarda Frankliniella intonsa (Trybom) (% 2.14) ve Thrips tabaci Lindeman (% 1.00) türleri izlemiştir.Ergin F. occidentalis ve thrips larvaları esas olarak çiçeklerden toplanmıştır. Mayıs ayı sonlarında olgun meyvelerde larva sayısı nispeten daha yüksek olmuştur. Mayıs ayı boyunca çiçeklerde ortalama ergin thrips sayısı 10 bireyin üzerinde olduğunda çiçeklerin değişik kısımlarında yoğun nekrotik lekeler oluşmuştur, çiçek gelişmeden geri kalmıştır. Olgun ve olgunlaşmamış meyvelerde ortalama 2-3 thrips (çoğunlukla larva) olduğunda çanak yaprakların alt çevresinde hafif gümüşsü lekeler saptanmıştır, meyve üzerinde bronzlaşma ve şekil bozuklukları görülmemiştir.Elde edilen sonuçlara göre; thripslerin çoğalması ve gelişmesi için uygun iklimsel koşullara (yüksek sıcaklık ve nispi nem) bağlı olarak, çilekte mayıs ayına kadar olan dönemde, thripslere karşı kimyasal mücadele yapmak anlamlı görülmemektedir. Bununla birlikte çiçekte oluşan zararın verime olan etkisinin ekonomik analizlerle araştırılması gereklidir.

Anahtar Kelime: larva Thrips populasyon yoğunluğu Adana çilek Frankliniella occidentalis ürün zararı etüt etme Thysanoptera Mersin bitki zararlıları

Konular: Biyoloji Ziraat Mühendisliği Entomoloji

Thrips (Thysanoptera) species and thrips damage associated with strawberry in Adana and Mersin provinces, Turkey

Öz:

Thrips (Thysanoptera) species and thrips damage associated with strawberry crops was investigated in Adana and Mersin provinces, Turkey in 2007-2008. Routine samplings of thrips infesting strawberry were done by collecting of flowers and storing them into the large plastic tubes (50 ml) containing 60 % ethyl alcohol. The population densities of the thrips and damage symptoms due to thrips attacks on various plant parts (i.e. flower, green and red fruits) were assessed by inspecting randomly selected total 25 samples of each plant parts in the each sampling period. In this study, a total of 24238 adult thrips were extracted from total 1422 flower samples. A total of 14 thrips species belonging three families of order Thysanoptera: Thripidae (6), Aeolothripidae (4) and Phlaeothripidae (4) were determined. Frankliniella occidentalis (Pergande) was the dominant thrips species accounting for 96.65 % of the total individuals sampled and it was followed by the Frankliniella intonsa (Trybom) (2.14 %) and Thrips tabaci Lindeman (1.00 %). Vast majority of adult and larval thrips were collected from the flowers. The high numbers of larval thrips were found on the ripe fruits in the end of May. It was observed presence of the dense necrotic spots on the various parts of flowers, after mean numbers with over 10 thrips per flower occurred on the most sampling dates of May. Furthermore mean numbers of 2-3 thrips (mainly thrips larvae) per fruits (ripe or unripe fruits) caused light silvery spots under and around calyx. No damage of bronzing and deformations on the fruits was detected. It is suggested that it is not necessary to use pesticides against pestiferous thrips until May, depending on the favorable climatic conditions (high temperature and relative humidity) for the thrips development and reproduce in the region. However effect of thrips on strawberry yield should be further investigated in the region.

Anahtar Kelime: Frankliniella occidentalis crop damage surveying Thysanoptera Mersin plant pests larvae Thrips population density Adana strawberries

Konular: Biyoloji Ziraat Mühendisliği Entomoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Anonymous, 2003. Tarımsal Yapı. Devlet İstatistik Enstitüsü (D.İ.E.).
Anonymous, 2004. http// www. Fao.org.gov (13.12.2004).
Buxton, J. H. & M. A. Easterbrook, 1988. Thrips as a probable cause of severe fruit distortion in late-season strawberries. Plant Pathology, 37: 278-280.
Coll, M., S. Shakya, I. Shouster, Y. Nenner & S. Steinberg, 2006. Decision-making tolls for Frankliniella occidentalis management in strawberry: consideration of target markets. Entomologia Experimentalis et Applicata, 121: 1-9.
Çakaryıldırım, N., 2004. Çilek. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü (T.E.A.E)- Bakış 7, (12): 1-4.
Easterbrook, M. A., 1991. Species of thrips associated with flowers of late-flowering strawberries. Entomologist, 110: 5-10.
Grasselly, D., 1995. The thrips Frankliniella occidentalis on strawberry. Infos Paris, 117: 26-30.
Gremo, F., C. Bogetti & F. Scarpelli, 1997. The thrips damaging to strawberry. Informatore Agrario, 53: 85-89.
Kirk, W. D. J., 1995. Thrips. Naturalist’ Handbooks 25, The Richmond Publishing, England, 70 pp.
Kirk, W. D. J. & L. I. Terry, 2003. The spread of the western flower thrips, Frankliniella occidentalis (Pergande). Agricultural and Forest Entomology, 5: 301-310.
Laudonia, S. & G. Viggiani, 1999. Damage asessment caused by Frankliniella occidentalis (Pergande) (Thysanoptera) on strawberry in plastic tunnels in Southern Italy. Bulletin of IOBC/WPRS, 22 (1): 137-140.
Laudonia, S., P. A. Pedata & G. Viggiani, 2000. Development of a sequential sampling program for Frankliniella occidentalis Pergande (Thysanoptera: Thripidae) on strawberry in plastic tunnels in Southern Italy. Bulletin of IOBC/WPRS, 23: 201-204.
Linder, C., P. Antonin, C. Mittaz & R. Terretaz, 1998. Thrips on strawberries in western Switzerland: species, population dynamics and harmfulness. Revue Suisse de Viticulture, d’Aboriculturer et d’Horticulture, 30: 161-166.
Madanlar, N. & Z. Yoldaş, 1996. Menemen (İzmir)’de açık alanlarda çilek bitkisinin toprak üstü böcek ve akar faunası ile bunların populasyon gelişimi üzerine araştırmalar. Türkiye 3. Entomoloji Kongresi Bildirileri (24-28 Eylül 1996, Ankara), 716 s.
Önçağ, G. & F. Cengiz, 1978. Ege Bölgesi Çilek Alanlarında Böcek Faunası (Zararlı ve Yararlı) Tespiti Üzerinde Çalışmalar. Zirai Mücadele Araştırma Yıllığı, 61 s.
Riudavets, J. 1995. “Predators of Frankliniella occidentalis (Perg.) and Thrips tabaci Lind.: a review, pp. 47-87”. In: Biological Control of Thrips Pest (Eds.: A. J. M. Loomans, J. C. Van Lenteren, M. G. Tommasini, S. Maini and J. Riudavets). Wageningen Agricultural University Papers, 95.I, Wageningen, 201 pp.
SPSS, 2000. Sigma Plot User’s Guide. SPSS Inc., Chiago, IL.
Steiner M. Y., 2002. Progress towards integrated pest management for thrips (Thysanoptera: Thripidae) in strawberries in Australia. Bulletin of IOBC/WPRS, 25 (1): 253-256.
Steiner M. Y., 2003. Management of western flower thrips, Frankliniella occidentalis (Pergande), in strawberry crops in Australia. Final Report to Horticulture Australia on Project BS00002.
Steiner M. Y. & S. Goodwin, 2005. Management of thrips (Thysanoptera: Thripidae) in Australian strawberry crops: within-plant distribution characteristics and action thresholds. Australian Journal of Entomology, 44: 175-178.
Şekeroğlu, E., C. Kazak, K. Karut & M. M. Aslan, 1998. Pest status of Frankliniella occidentalis (Pergande) (Thysanoptera: Thripidae) on strawberry. Proceedings of Sixth International Symposium on Thysanoptera, April 27 - May 1, 1998, 181 pp.
Tunç, I., 1992. Studies on the Thysanoptera of Antalya V. Phlaeothripidae Uzel with an overall account. Türkiye Entomoloji Dergisi, 16 (3): 135-146.

APA	Atakan E (2008). Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar. , 91 - 101.
Chicago	Atakan Ekrem Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar. (2008): 91 - 101.
MLA	Atakan Ekrem Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar. , 2008, ss.91 - 101.
AMA	Atakan E Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar. . 2008; 91 - 101.
Vancouver	Atakan E Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar. . 2008; 91 - 101.
IEEE	Atakan E "Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar." , ss.91 - 101, 2008.
ISNAD	Atakan, Ekrem. "Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar". (2008), 91-101.

APA	Atakan E (2008). Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 32(2), 91 - 101.
Chicago	Atakan Ekrem Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi 32, no.2 (2008): 91 - 101.
MLA	Atakan Ekrem Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, vol.32, no.2, 2008, ss.91 - 101.
AMA	Atakan E Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi. 2008; 32(2): 91 - 101.
Vancouver	Atakan E Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi. 2008; 32(2): 91 - 101.
IEEE	Atakan E "Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar." Türkiye Entomoloji Dergisi, 32, ss.91 - 101, 2008.
ISNAD	Atakan, Ekrem. "Adana ve Mersin illerinde çilekte thrips (Thysanoptera) türleri ve zararı üzerine ön araştırmalar". Türkiye Entomoloji Dergisi 32/2 (2008), 91-101.