Acil servise iskemik inme nedeniyle başvuran hastalarda hastane içi mortalitenin belirlenmesinde kardiyak belirteçlerin rolü

BOZDEMİR, Mehmet Nuri; gurger, mehtap; Yildiz, Mustafa; DAĞLI, Mustafa Necati; BOZGEYİK, Zülkif; ÖZDEN, Mehmet; Altunkılıç, Tarık

Acil servise iskemik inme nedeniyle başvuran hastalarda hastane içi mortalitenin belirlenmesinde kardiyak belirteçlerin rolü

Mehtap GÜRGER, (Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye)

Mehmet Nuri BOZDEMİR, (Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye)

Mustafa YILDIZ, (Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye)

Murat GÜRGER, (Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye)

Mehmet ÖZDEN, (Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, İmmünoloji Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye)

Zülkif BOZGEYİK, (Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Radyoloji Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye)

Mustafa Necati DAĞLI (Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye)

Türkiye Acil Tıp Dergisi

16 2

Yıl: 2008 Cilt: 8 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 59 - 66 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Acil servise iskemik inme nedeniyle başvuran hastalarda hastane içi mortalitenin belirlenmesinde kardiyak belirteçlerin rolü

Öz:

G i r i ş: İnme, kalp hastalıkları ve kanserden sonra ölümün üçüncü nedeni olup sekel bırakıcı bir hastalıktır. Acil servise inmeyle gelen hastaların erken teşhis ve tedavisi ile bu hastalığın mortalite ve morbidite üzerine etkileri azalmaktadı r. ‹skemik inmelerde d-dimer ve kardiyak belirteçlerde artış gözlenebilir ve bu artış kötü prognozla ilişkilidir. Bu çalışmanın amacı iskemik inmeli hastalarda hastane içi mortaliteyi belirlemede kardiyak belirteçler ile ddimer’in etkinliğini saptamaktır. Gereç ve Yöntem: Bu ileriye dönük klinik çalışma, Ekim 2006-Mart 2007 tarihleri arasında bir üniversite hastanesi acil servisinde iskemik inme tanısı konulan hastalar çalışmaya alınarak yapıldı. Çalışma hastalarının başlangıçtaki d-dimer, kreatin kinaz-miyokardiyal band (CK-MB), troponin-I (Tn-I), miyoglobin düzeyleri çalışıldı ve bu belirteçlerin hastane içi mortalite ile ilişkisi incelendi. Bulgular: Ç al ı şm aya 53’ü erkek, 47’si kadın 100 hasta alındı. Hast al arın %59’unda hip e rt a ns iyon, %42’sinde ateroskleroz, %33’ünde isk emik kalp hast al ığı, %21’inde diy abet, %20’sinde atr iyal fibr il a syon, %6’sında geç ir i lmiş serebr ov a sk üler hast alık, %4’ünde geç ici isk emik atak hik ây esi mevc u ttu. Otuz dört (%34) hasta hayat ını kayb e tti. Ölen hast al a rda d- dimer (2510,21±327,16 ve 1283,85±174,23; p=0.000), CK-MB (9,51±3,01 ve 4,32±0,89; p=0,04) ve miy o gl obin (238,87±31,13 ve 114,42±15,23; p=0,00) değ e rl eri tab u rcu olan gruba göre anl a mlı olarak yüks e kti. Tn- I düz e yl eri dört hast ada yüksek sapt a ndı ve hay atını kayb eden hastalar (1,33±0,91) grubu tab u rcu (0,12±0,56) olan gruba göre daha yüks e kti (0,069); ancak bu yüks e klik ist at i st i ksel anl a ml ılığa ulaşm adı. Başl a ngıç GKS değ e rl eri ölen hastalar grubunda t ab u rcu olan gruba göre daha düşük sapt a ndı (median: 12 ve 15; p=0,000). Sonuç: Bu sonuçlar önceki çalışmalarla beraber düşünüldüğünde d - d i m e r, CK-MB, miyoglobin ve düşük Glasgow Koma Skoru seviyelerinin mortalite ve kötü prognozun bir göstergesi olarak değerlendirilebilir. Tn-I için daha fazla hasta sayısı ile yapılacak çalışmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelime: İleriye dönük çalışma Miyoglobin İskemi Troponin I Hastane ölüm oranı Kreatin kinaz, MB form İnme

Konular: Tıbbi Araştırmalar Deneysel Acil Tıp Geriatri ve Gerontoloji

The value of cardiac markers in predicting the hospital mortality of ischemic stroke patients

Öz:

Objectives: Stroke is the third leading cause of the deaths after heart diseases and cancer which also resulting with neurological disability. The mortality and morbidity secondary to stroke can be reduced by the early diagnosis and treatment of these patients in emergency department (ED). There may be an increase in D-dimer and cardiac markers in the ischemic stroke and this increase is related to adverse outcome. The aim of this study was to determine the validity of D-dimer and cardiac markers in predicting the in-hospital mortality in ischemic stroke patients. Materials and Methods: This prospective study was performed in an ED of a university hospital with the patients diagnosed to have ischemic stroke between October 2006 and March 2007. D-dimer, creatine kinasemyocardial band (CK-MB), Troponine-I and myoglobin levels of the study patients during the admission were studied and the relation between them and mortality was evaluated. Results: A total of 100 patients were included into the study and 53% of them were male. 59% of the patients had hypertension, 42% atherosclerosis, 33% ischemic cardiac disease, 21% diabetes mellitus, 20% atrial fibrillation, 6% cerebrovascular diseases and 4% had a history of trans-ischemic attack. Thirty four (34%) patients died in the hospital during the study period. D-dimer (2510.21±327.16 vs 1283.85±174.23; p=0.000), CK-MB(9.51±3.01 vs 4.32±0.89; p=0.04) and myoglobin (238.87±31.13 vs 114.42±15.23; p=0.00) levels were significantly higher in the mortality group. Tn-I levels were high in four patients. And the patients who died had higher Tn-I levels (1.33±0.91 vs 0.12±0.56), however this difference did not reach to a statistical significance (p=0.069). Furthermore, the initial Glasgow Coma Scale score were significantly lower in the mortality group (median: 12 vs 15; p=0.000). Conclusion: D-dimer, myoglobin, CK-MB and the low GCS scores are related to in-hospital mortality in ischemic stroke patients. Further studies with larger sample sizes are needed in order to reveal the validity of Tn-I in ischemic stroke patients to predict mortality.

Anahtar Kelime: Ischemia Troponin I Hospital Mortality Creatine Kinase, MB Form Stroke Prospective Studies Myoglobin

Konular: Tıbbi Araştırmalar Deneysel Acil Tıp Geriatri ve Gerontoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Ropper AH, Brown RH. Serebrovasküler hastal›klar. Çoban O, Bebek N [Çeviri editörleri]. 8. bask›, Ankara: Günefl Kitabevi; 2006.
2. Kumral E, Balk›r K. ‹nme epidemiyolojisi. In: Balkan S, editör. Serebrovasküler hastal›klar. 1. bask›, Ankara: Günefl Kitabevi; 2002. s. 38-40.
3. Sacco PL. Vascular diseases. In: Merrit, Rowland LP, editors. Merrit’s neurology. 10th ed. Hagerstown: Williams&Wilkins; 2000. p. 177-85.
4. Öztürk ZE. ilk inme sonrası saptanan risk faktörlerinin morbidite ve mortalite üzerine etkisi. [Uzmanlık Tezi] İstanbul: Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim veAraştırma Hastanesi Nöroloji Kliniği; 2004.
5. Phillip AS, Caroline AT. Stroke transient ischemic attack, and other central focal conditions. In: Judith ET, Gabor DK, Stapczynski JS, editors. Emergency medicine: a comprehensive study guide. 6th ed. North Caroline: McGraw-Hill; 2006. p. 1382-90.
6. Norris JW, Hachinski VC, Myers MG, Callow J, Wong T, Moore RW. Serum cardiac enzymes in stroke. Stroke 1979;10:548-53.
7. Apak I, Iltumur K, Tamam Y, Kaya N. Serum cardiac troponin T levels as an indicator of myocardial injury in ischemic and hemorrhagic stroke patients. Tohoku J Exp Med 2005;205:93-101.
8. Dennis MS, Burn JP, Sandercock PA, Bamford JM, Wade DT, Warlow CP. Long-term survival after first-ever stroke: the Oxfordshire Community Stroke Project. Stroke 1993;24:796-800.
9. Parekh N, Venkatesh B, Cross D, Leditschke A, Atherton J, Miles W, et al. Cardiac troponin I predicts myocardial dysfunction in aneurysmal subarachnoid hemorrhage. J Am Coll Cardiol 2000;36:1328-35.
10. Efstathiou SP, Tsioulos DI, Zacharos ID, Tsiakou AG, Mitromaras AG, Mastorantonakis SE, et al. A new classification tool for clinical differentiation between haemorrhagic and ischaemic stroke. J Intern Med 2002;252:121-9.
11. Wolf PA, Grotta JC. Cerebrovascular disease. Circulation 2000;102(20 Suppl 4):IV75-80.
12. Özdemir G, Gücüyener D. intraserebral hemoraji. In: Balkan S, editör. Serebrovasküler hastalıklar. 1. baskı. Ankara: Güneş Kitabevi; 2002. s. 151-8.
13. Heart and stroke statistical update. American Heart Association; 1999.
14. O¤uzhan Ç. Beyin damar hastalıklarında tanımlar, sınıflama, epidemiyoloji ve risk faktörleri. In: Öge AE, editör. Nöroloji. istanbul: Nobel Tıp Kitapevleri; 2004. s. 193-4.
15. Yoneda Y, Okuda S, Hamada R, Toyota A, Gotoh J, Watanabe M, et al. Hospital cost of ischemic stroke and intracerebral hemorrhage in Japanese stroke centers. Health Policy 2005;73:202-11.
16. Reganon E, Vila V, Martínez-Sales V, Vaya A, Lago A, Alonso P, et al. Association between inflammation and hemostatic markers in atherothrombotic stroke. Thromb Res 2003;112:217-21.
17. Du X, McNamee R, Cruickshank K. Stroke risk from multiple risk factors combined with hypertension: a primary care based case-control study in a defined population of northwest England. Ann Epidemiol 2000;10:380-8.
18. Ghandehari K, Izadi Z; Khorasan Stroke Registry. The Khorasan Stroke Registry: results of a five-year hospital-based study. Cerebrovasc Dis 2007;23:132-9.
19. Rojas JI, Zurru MC, Patrucco L, Romano M, Riccio PM, Cristiano E. Ischemic stroke registry. [Article in Spanish] Medicina (B Aires) 2006;66:547-51. [Abstract]
20. Rabkin SW, Mathewson AL, Tate RB. Predicting risk of ischemic heart disease and cerebrovascular disease from systolic and diastolic blood pressures. Ann Intern Med 1978;88:342-5.
21. Silvestrelli G, Paciaroni M, Caso V, Milia P, Palmerini F, Venti M, et al. Risk factors and stroke subtypes: results of five consecutive years of the Perugia Stroke Registry. Clin Exp Hypertens 2006;28:279-86.
22. Fang XH, Longstreth WT Jr, Li SC, Kronmal RA, Cheng XM, Wang WZ, et al. Longitudinal study of blood pressure and stroke in over 37,000 People in China. Cerebrovasc Dis 2001;11:225-9.
23. Mazighi M, Amarenco P. Hyperglycemia: a predictor of poor prognosis in acute stroke. [Article in French] Diabetes Metab 2001;27:718-20. [Abstract]
24. Lindsberg PJ, Roine RO. Hyperglycemia in acute stroke. Stroke 2004;35:363-4.
25. Kagansky N, Levy S, Knobler H. The role of hyperglycemia in acute stroke. Arch Neurol 2001;58:1209-12.
26. Dalal PM, Parab PV. Cerebrovascular disease in type 2 diabetes mellitus. Neurol India 2002;50:380-5.
27. Uchiyama S. Cerebral infraction. Nippon Rinsho 2006;63:2039-44.
28. Pancioli AM, Broderick J, Kothari R, Brott T, Tuchfarber A, Miller R, et al.Public perception of stroke warning signs and knowledge of potential risk factors. JAMA 1998;279:1288-92.
29. Tsivgoulis G, Spengos K, Zakopoulos N, Manios E, Peppes V, Vemmos K. Efficacy of anticoagulation for secondary stroke prevention in older people with non-valvular atrial fibrillation: a prospective case series study. Age Ageing 2005;34:35-40.
30. Steger C, Pratter A, Martinek-Bregel M, Avanzini M, Valentin A, Slany J, et al. Stroke patients with atrial fibrillation have a worse prognosis than patients without: data from the Austrian Stroke registry. Eur Heart J 2004;25:1734-40.
31. Hart RG, Sherman DG, Easton JD, Cairns JA. Prevention of stroke in patients with nonvalvular atrial fibrillation. Neurology 1998;51:674-81.
32. Pozsegovits K, Kazuo S, Nagy Z. Epidemiology of stroke in the elderly. [Article in Hungarian] Ideggyogy Sz 2006;59:449-53. [Abstract] 33. Wakai A, Gleeson A, Winter D. Role of fibrin D-dimer testing in emergency medicine. Emerg Med J 2003;20:319-25.
34. Fujii Y, Takeuchi S, Harada A, Abe H, Sasaki O, Tanaka R. Hemostatic activation in spontaneous intracerebral hemorrhage. Stroke 2001;32:883-90.
35. Takano K, Yamaguchi T, Uchida K. Markers of a hypercoagulable state following acute ischemic stroke. Stroke 1992;23:194-8.
36. Feinberg WM, Erickson LP, Bruck D, Kittelson J. Hemostatic markers in acute ischemic stroke. Association with stroke type, severity, and outcome. Stroke 1996;27:1296-300.
37. Delgado P, Alvarez-Sabín J, Abilleira S, Santamarina E, Purroy F, Arenillas JF, et al. Plasma d-dimer predicts poor outcome after acute intracerebral hemorrhage.Neurology 2006;67:94-8.
38. Berge E, Friis P, Sandset PM. Hemostatic activation in acute ischemic stroke.Thromb Res 2001;101:13-21.
39. Nina P, Schisano G, Chiappetta F, Luisa Papa M, Maddaloni E, Brunori A, et al. A study of blood coagulation and fibrinolytic system in spontaneous subarachnoid hemorrhage. Correlation with hunt-hess grade and outcome. Surg Neurol 2001;55:197-203.
40. Ickenstein GW, Koch HJ, Fischer-Barnicol D, Ibach B, Uyanik G. Characterisation of ischemic inmee patients by means of d-dimer concentration, inflammatory response and risk factors. Psychiatr Prax 2007;34:8-9.
41. Squizzato A, Ageno W, Finazzi S, Mera V, Romualdi E, Bossi A, Venco A. Ddimer is not a long-term prognostic marker following acute cerebral ischemia. Blood Coagul Fibrinolysis 2006;17:303-6.
42. Tombul T, Atbas C, Anlar O. Hemostatic markers and platelet aggregation factors as predictive markers for type of stroke and neurological disability following cerebral infarction. J Clin Neurosci 2005;12:429-34.
43. Kale A, Ecer S, Kale E. Preeklampside kardiyak troponin I, CK-MB ve myoglobin değerleri. Dicle Tıp Dergisi 2005:32:109-112.
44. Troøyen M, Indredavik B, Rossvoll O, Slørdahl SA. Myocardial injury in acute stroke assessed by troponin I. [Article in Norwegian] Tidsskr Nor Laegeforen 2001;121:421-5. [Abstract]
45. Elmalı E, Karaeren Z, Özdöl Ç, Akan ÖA. Akut koroner sendrom şüpheli hastalarda kardiyak troponin T ve Tn-I’nın karşılkaştırılması. Turkish Journal of Biochemistry 2005;30:212-5.
46. Di Angelantonio E, Fiorelli M, Toni D, Sacchetti ML, Lorenzano S, Falcou A, et al. Prognostic significance of admission levels of troponin I in patients with acute ischaemic stroke. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2005;76:76-81.
47. Guerrero-Peral AB, Guerrero-Peral AL, Carrascal Y, Bustamante R, Rodríguez MA, Ponce-Villares MA, et al. Specific markers of myocardial injury in acute stroke. [Article in Spanish] Rev Neurol 2002;35:901-4. [Abstract]
48. Maliszewska M, Fiszer U, Palasik W, Tadeusiak W, Morton M. Prognostic role of troponin I level in ischemic stroke--preliminary report. [Article in Polish] Pol Merkur Lekarski 2005;19:158-61.
49. Gabashvili VM, Kipiani MK, Kurashvili RB. Hypermyoglobinemia and CKMB activity as signs of combined myocardial lesion and acute cerebral circulatory disorder. Zh Nevropatol Psikhiatr Im S S Korsakova 2005;85:1617-21.
50. Ay H, Arsava EM, Saribafl O. Creatine kinase-MB elevation after stroke is not cardiac in origin: comparison with troponin T levels. Stroke 2002;33:286- 9.
51. Sato Y, Iwamoto J, Kanoko T, Satoh K. Negative myoglobin staining in hemiplegic muscle of acute stroke patients predicts functional recovery. Am J Phys Med Rehabil 2005;84:692-8.

APA	gurger m, BOZDEMİR M, Yildiz M, Altunkılıç T, ÖZDEN M, BOZGEYİK Z, DAĞLI M (2008). Acil servise iskemik inme nedeniyle başvuran hastalarda hastane içi mortalitenin belirlenmesinde kardiyak belirteçlerin rolü. , 59 - 66.
Chicago	gurger mehtap,BOZDEMİR Mehmet Nuri,Yildiz Mustafa,Altunkılıç Tarık,ÖZDEN Mehmet,BOZGEYİK Zülkif,DAĞLI Mustafa Necati Acil servise iskemik inme nedeniyle başvuran hastalarda hastane içi mortalitenin belirlenmesinde kardiyak belirteçlerin rolü. (2008): 59 - 66.
MLA	gurger mehtap,BOZDEMİR Mehmet Nuri,Yildiz Mustafa,Altunkılıç Tarık,ÖZDEN Mehmet,BOZGEYİK Zülkif,DAĞLI Mustafa Necati Acil servise iskemik inme nedeniyle başvuran hastalarda hastane içi mortalitenin belirlenmesinde kardiyak belirteçlerin rolü. , 2008, ss.59 - 66.
AMA	gurger m,BOZDEMİR M,Yildiz M,Altunkılıç T,ÖZDEN M,BOZGEYİK Z,DAĞLI M Acil servise iskemik inme nedeniyle başvuran hastalarda hastane içi mortalitenin belirlenmesinde kardiyak belirteçlerin rolü. . 2008; 59 - 66.
Vancouver	gurger m,BOZDEMİR M,Yildiz M,Altunkılıç T,ÖZDEN M,BOZGEYİK Z,DAĞLI M Acil servise iskemik inme nedeniyle başvuran hastalarda hastane içi mortalitenin belirlenmesinde kardiyak belirteçlerin rolü. . 2008; 59 - 66.
IEEE	gurger m,BOZDEMİR M,Yildiz M,Altunkılıç T,ÖZDEN M,BOZGEYİK Z,DAĞLI M "Acil servise iskemik inme nedeniyle başvuran hastalarda hastane içi mortalitenin belirlenmesinde kardiyak belirteçlerin rolü." , ss.59 - 66, 2008.
ISNAD	gurger, mehtap vd. "Acil servise iskemik inme nedeniyle başvuran hastalarda hastane içi mortalitenin belirlenmesinde kardiyak belirteçlerin rolü". (2008), 59-66.

APA	gurger m, BOZDEMİR M, Yildiz M, Altunkılıç T, ÖZDEN M, BOZGEYİK Z, DAĞLI M (2008). Acil servise iskemik inme nedeniyle başvuran hastalarda hastane içi mortalitenin belirlenmesinde kardiyak belirteçlerin rolü. Türkiye Acil Tıp Dergisi, 8(2), 59 - 66.
Chicago	gurger mehtap,BOZDEMİR Mehmet Nuri,Yildiz Mustafa,Altunkılıç Tarık,ÖZDEN Mehmet,BOZGEYİK Zülkif,DAĞLI Mustafa Necati Acil servise iskemik inme nedeniyle başvuran hastalarda hastane içi mortalitenin belirlenmesinde kardiyak belirteçlerin rolü. Türkiye Acil Tıp Dergisi 8, no.2 (2008): 59 - 66.
MLA	gurger mehtap,BOZDEMİR Mehmet Nuri,Yildiz Mustafa,Altunkılıç Tarık,ÖZDEN Mehmet,BOZGEYİK Zülkif,DAĞLI Mustafa Necati Acil servise iskemik inme nedeniyle başvuran hastalarda hastane içi mortalitenin belirlenmesinde kardiyak belirteçlerin rolü. Türkiye Acil Tıp Dergisi, vol.8, no.2, 2008, ss.59 - 66.
AMA	gurger m,BOZDEMİR M,Yildiz M,Altunkılıç T,ÖZDEN M,BOZGEYİK Z,DAĞLI M Acil servise iskemik inme nedeniyle başvuran hastalarda hastane içi mortalitenin belirlenmesinde kardiyak belirteçlerin rolü. Türkiye Acil Tıp Dergisi. 2008; 8(2): 59 - 66.
Vancouver	gurger m,BOZDEMİR M,Yildiz M,Altunkılıç T,ÖZDEN M,BOZGEYİK Z,DAĞLI M Acil servise iskemik inme nedeniyle başvuran hastalarda hastane içi mortalitenin belirlenmesinde kardiyak belirteçlerin rolü. Türkiye Acil Tıp Dergisi. 2008; 8(2): 59 - 66.
IEEE	gurger m,BOZDEMİR M,Yildiz M,Altunkılıç T,ÖZDEN M,BOZGEYİK Z,DAĞLI M "Acil servise iskemik inme nedeniyle başvuran hastalarda hastane içi mortalitenin belirlenmesinde kardiyak belirteçlerin rolü." Türkiye Acil Tıp Dergisi, 8, ss.59 - 66, 2008.
ISNAD	gurger, mehtap vd. "Acil servise iskemik inme nedeniyle başvuran hastalarda hastane içi mortalitenin belirlenmesinde kardiyak belirteçlerin rolü". Türkiye Acil Tıp Dergisi 8/2 (2008), 59-66.