Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri

OCAKOGLU, Gokhan; AKTAŞ, Hikmet; Özgüç, Halil; AYDIN, Akköse Şule; GÜNEYTEPE, Ümit İlker; GÖKGÖZ, Şehsuvar

Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri

Ümit İlker GÜNEYTEPE, (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Akköse Şule AYDIN, (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Şehsuvar GÖKGÖZ, (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Halil ÖZGÜÇ, (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Gökhan OCAKOĞLU, (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Hikmet AKTAŞ (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi

4 0

Yıl: 2008 Cilt: 34 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 15 - 19 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri

Öz:

Bu çalışmanın amacı yaşlı travma olgularında demografik ve klinik özellikleri saptamak, mortaliteye etki eden faktörleri ortaya koymak, travma skorlarının mortaliteyi tahmin etmedeki etkinliklerini karşılaştırmaktır. Acil servise 01/01/1996-31/07/2005 tarihleri arasında başvuran 65 yaş ve üstü 481 olgunun tıbbi kayıtları retrospektif olarak incelenmiştir. Tüm olgular demografik özellikleri travma oluş şekli, yaralanma bölgeleri, prognoz, travma skorları (GKS [Glaskow Koma Skoru], RTS [Revize edilmiş Travma Skoru], ISS [Yaralanma Şiddet Skoru], TRISS [Travma Skoru-Yaralanma Şiddet Skoru]) ve mortalite açısından değerlendirilmişlerdir. Mortalite oranı %9.6 (46/481) olarak saptanmış ve ROC analizinde mortaliteyi en iyi tahmin eden faktör TRISS olarak belirlenmiştir. Araç içi trafik kazaları araç dışı trafik kazaları ve motorsiklet kazaları açısından ölen olgular ile yaşayan olgular arasında anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır. Yaralanma bölgesi olarak kafa travması anlamlı olarak mortaliteyi etkilemiştir (P <0.001). Travma sıklığı açısından ekstremite travmaları birinci sırada, hemen ardından kafa travması ikinci sırayı almaktadır. TRISS ileri yaş travma olgularında mortaliteyi öngörme açısından diğer travma skorlarından daha etkili bulunmuştur.

Anahtar Kelime: Travma şiddeti indeksleri Yaşlı Yaralanma şiddeti skoru Glasgow koma skalası Seyir Ölüm oranı Kazalar, trafik Düşme kazaları Yaralar, delici Yaralar, delici olmayan Geriyedönük çalışma

Konular: Cerrahi

The factors influencıng the mortalıty in elderly trauma patients and scoring systems

Öz:

The aim of this study is to determine the demographic and clinical features of the trauma in elderly patients, to describe the factors affecting mortality, and to compare the significance of the trauma scoring systems to evaluate the mortality rate. We had investigated the medical records of 481 patients, aged 65 and older, admitted to our emergency department between 01/01/1996-31/07/2005 retrospectively. All cases were evaluated according to demographic features, trauma presentation, injury sites, prognosis, trauma scores (GCS [Glascow Coma Score], RTS [Revised Trauma Score], ISS [Injury Severity Score], TRISS [Trauma Score-Injury Severity Score]), and mortality. The mortality rate was 9.6% (46/481). TRISS was determined as most significant factor affecting mortality according to ROC analysis. There was a significant difference between survivors and non-survivors with regard to the type of traffic accident, namely, vehicle-occupant, pedestrian, and motorbike accidents. The head injury influenced the mortality significantly (P < 0.001). The extremity trauma was the most frequent injury site while the head trauma was the second frequent one. TRISS was found to be more effective to predict mortality than other scoring systems.

Anahtar Kelime: Accidental Falls Wounds, Penetrating Wounds, Nonpenetrating Retrospective Studies Trauma Severity Indices Aged Injury Severity Score Glasgow Coma Scale Prognosis Mortality Accidents, Traffic

Konular: Cerrahi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

1. Mann NC,Chan RM,Mullins RJ,Brand DM,Jurkovich GJ:Survival among injured geriatric patients during construction of a statewide trauma system.J trauma 2001;50:1111-6.
2. Stutts J, Waller P, Martel C.Older driver population and crush involvement trends 1974-1986.Proceeding of the 33rd Annual Meeting of the Association for the Avdancement of Automotive Medicine,Batimore Md;1989.
3. Schwab CW,Kauder DR.Trauma in the geriatric patient.Arch Surg 1992;127:701-6.
4. http://www.die.gov.tr/konular/nufussayimi.htm (27.01.2008’de yararlanılmıştır.)
5. Ma OJ, DeBehnke DJ.Geriatric trauma.In: Tintinalli J,Kelen GD,Stapcznski JS,editors.Emergency Medicine,A comprehensive Study Guide, 5th ed. New York: McGraw- Hill;1999.p.1623-7.
6. Rubenstein LA, Robbins AS,Josephson KR, et all:The value of assessing falls in an elderly population –A randomized clinical trial, Ann İntern Med 1990,15:113-308.
7. Perdue PW,Watts DD, Kaufmann CR,Trask AL.Differences in mortality between elderly and younger adult trauma patients: geriatric status increases risk of delayed death. J Trauma 1998;45:805-10.
8. Birnbaumer D:The Elder Patient.In:Rosen P(ed):Rosen’s Emergency Medicine Concepts and Clinical Practise.Mosby,USA,2002, s:2485-91.
9. Sanders AB: The Elder Patient. In: Tintinalli JE (ed)Emergency Medicine a Comprehensive Study Guide.ACEP,Mc Graw Hill Company 2004,s:1896-1900.
10. Runciman P,Currie CT, Nicol M et al.Discharge of elderly people from an accident and emergency department:evaluation of health visitor follow-up. J Adv Nurs 1996;24:711-8.
11. American College of Sorgeons, Committe on Trauma. Shock in Advanced Trauma Life Support for Doctors. ATLS Course Manual, 6th ed., Chicago, American College of Surgeons 1997; 87-123.
12. Champion HR, Sacco WJ, Copes WS, etal: A revision of the trauma score.J trauma 1989; 29: 623-9.
13. Teasdale G,Jennet B: Assessment of coma and impaired consciousnes:a practical scale. Lancet 1974; 13:81-2.
14. Schall LC, Potoka DA, Ford HR: A new method for estimating probability of survival in pediatric patients using revised TRISS methodology based on age adjusted weights.J Trauma 2002;52:235-41.
15. Thal ER,Rochan MEB. Imercity trauma centers.Financial burdens of commanity saviers. Surg Clin North Am 1991;71:209-19.
16. Ege R.Past,present and future problems of traffic accident in Turkey. 1. basım Ankara: Türkiye Kazaları Vakfı Yayınları; 1995.
17. Ghodsi SM, Roudsari BS,Abdollah M et al. Fall-related injuries in the elderly in tehran. Injury 2003; 34: 809-14.
18. Liberman M, Mulder DS,Sampalis JS. İncreasing volume of patients at level I trauma centers:Is there a need for triage modification in elderly patients with injuries of low severity? Can J Surg 2003;46:446-52.
19. Moore BT. Trauma in the elderly.Mol Med 2003;100:515-7. 20. Gareri P, Pantusa A,Rocca F et al Falls in the elderly.Minerva Med 2003;94:41-50.
21. Day RJ, Vinen J,Hewitt-Falls E. Major trauma outcomes in the elderly. Med J Aust 1994 160:657-8.
22. Richmond TS, Kauder D,Stumpf N et al. Characteristics and outcomes of serious traumatic injury in older adults.J Am Geriatr Soc 2002;50:215-22.
23. Lerner EB,Billiter AJ,Dorn JM et al.İs total out-of hospital time a significant predictor of trauma patient mortality? Acad Emerg Med 2003;10:949-54.
24. Rogers FB, Osler TM, Shackford SR et al. A populatıon – based study of geriatric trauma in a rural state. J Trauma 2001;50:604-9.
25. Grossman MD, Miller D, Scaff DW et al. When is an elder old Effect of preexisting conditions on mortality in geriatric trauma. J Trauma 2002;52:242-6.
26. Hukkelhoven CW, Steyeberg EW, Rampon AJ et al. Patient age and outcome following severe traumatic brain injury: an analysis of 5600 patients. J Neurosurg 2003; 99:666-73.
27. Shinoda – Tagawa T, Clark DE. Trends in hospitalization after injury: older woman are displacing young men. Inj Prev 2003; 9: 214-9.

APA	GÜNEYTEPE Ü, AYDIN A, GÖKGÖZ Ş, Özgüç H, OCAKOGLU G, AKTAŞ H (2008). Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri. , 15 - 19.
Chicago	GÜNEYTEPE Ümit İlker,AYDIN Akköse Şule,GÖKGÖZ Şehsuvar,Özgüç Halil,OCAKOGLU Gokhan,AKTAŞ Hikmet Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri. (2008): 15 - 19.
MLA	GÜNEYTEPE Ümit İlker,AYDIN Akköse Şule,GÖKGÖZ Şehsuvar,Özgüç Halil,OCAKOGLU Gokhan,AKTAŞ Hikmet Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri. , 2008, ss.15 - 19.
AMA	GÜNEYTEPE Ü,AYDIN A,GÖKGÖZ Ş,Özgüç H,OCAKOGLU G,AKTAŞ H Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri. . 2008; 15 - 19.
Vancouver	GÜNEYTEPE Ü,AYDIN A,GÖKGÖZ Ş,Özgüç H,OCAKOGLU G,AKTAŞ H Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri. . 2008; 15 - 19.
IEEE	GÜNEYTEPE Ü,AYDIN A,GÖKGÖZ Ş,Özgüç H,OCAKOGLU G,AKTAŞ H "Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri." , ss.15 - 19, 2008.
ISNAD	GÜNEYTEPE, Ümit İlker vd. "Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri". (2008), 15-19.

APA	GÜNEYTEPE Ü, AYDIN A, GÖKGÖZ Ş, Özgüç H, OCAKOGLU G, AKTAŞ H (2008). Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 34(1), 15 - 19.
Chicago	GÜNEYTEPE Ümit İlker,AYDIN Akköse Şule,GÖKGÖZ Şehsuvar,Özgüç Halil,OCAKOGLU Gokhan,AKTAŞ Hikmet Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 34, no.1 (2008): 15 - 19.
MLA	GÜNEYTEPE Ümit İlker,AYDIN Akköse Şule,GÖKGÖZ Şehsuvar,Özgüç Halil,OCAKOGLU Gokhan,AKTAŞ Hikmet Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, vol.34, no.1, 2008, ss.15 - 19.
AMA	GÜNEYTEPE Ü,AYDIN A,GÖKGÖZ Ş,Özgüç H,OCAKOGLU G,AKTAŞ H Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2008; 34(1): 15 - 19.
Vancouver	GÜNEYTEPE Ü,AYDIN A,GÖKGÖZ Ş,Özgüç H,OCAKOGLU G,AKTAŞ H Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2008; 34(1): 15 - 19.
IEEE	GÜNEYTEPE Ü,AYDIN A,GÖKGÖZ Ş,Özgüç H,OCAKOGLU G,AKTAŞ H "Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri." Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 34, ss.15 - 19, 2008.
ISNAD	GÜNEYTEPE, Ümit İlker vd. "Yaşlı travma olgularında mortaliteye etki eden faktörler ve skorlama sistemleri". Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 34/1 (2008), 15-19.