Üniversite Öğrencilerinin Stresle Başaçıkma Tarzlarının Sosyal Beceri Düzeylerine ve Mutluluk Algılarına Göre İncelenmesi

KARAHAN, T. Fikret; EPLİKOÇ, Hatice; Dicle, Abdullah Nuri

Üniversite Öğrencilerinin Stresle Başaçıkma Tarzlarının Sosyal Beceri Düzeylerine ve Mutluluk Algılarına Göre İncelenmesi

T. Fikret KARAHAN, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye)

Hatice EPLİKOÇ, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye)

Abdullah Nuri DİCLE (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye)

Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi

48 12

Yıl: 2007 Cilt: 40 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 41 - 61 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Üniversite Öğrencilerinin Stresle Başaçıkma Tarzlarının Sosyal Beceri Düzeylerine ve Mutluluk Algılarına Göre İncelenmesi

Öz:

Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin stresle başaçıkma tarzlarının, sosyal beceri düzeylerine ve mutluluk algılarına göre anlamlı düzeyde değişip değişmediği incelenmiştir. Araştırmanın örneklemi Küme Örnekleme Yöntemi kullanılarak belirlenmiş olup örneklem toplam 1276 öğrenciden oluşmaktadır. Öğrencilerin stresle başaçıkma tarzları, Şahin ve Durak (1995) tarafından Türkiye uyarlaması yapılan Stresle Başaçıkma Tarzları Ölçeği ile; sosyal beceri düzeyleri ise Türkiye uyarlaması Yüksel (2000) tarafından yapılan Sosyal Beceri Envanteri ile ölçülmüştür. Araştırmada ayrıca öğrencilerin kendilerini mutlu hissedip hissetmediklerini belirlemek amacıyla Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde Tek Yönlü Varyans Analizi, t-testi ve LSD Testi teknikleri kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular; sosyal beceri düzeyi düşük olan öğrencilerle kendini genel olarak mutsuz hisseden öğrencilerin stresle başaçıkmada çaresiz yaklaşımı daha çok kullandıklarını (p<0.001) göstermektedir. Sosyal beceri düzeyi yüksek olan öğrencilerle kendini genel olarak mutlu hisseden öğrencilerin stresle başaçıkmada kendine güvenli yaklaşımı daha çok kullandıkları (p<0.001) saptanmıştır. Araştırmada ayrıca kendini mutlu hisseden öğrencilerin sosyal beceri düzeylerinin, kendini mutsuz hisseden öğrencilere göre daha yüksek olduğu (p< 0.001) görülmüştür. Sonuç olarak sosyal beceri düzeyi düşük olan ve kendini mutsuz hisseden öğrencilerin, stresle başaçıkmada kendilerini daha güçsüz ve çaresiz hissettikleri ve psikolojik yardıma daha çok ihtiyaç duydukları ileri sürülebilir.

Anahtar Kelime: stresle başa çıkma yalnızlık üniversite öğrencileri mutluluk kendine güven sosyal beceriler mutluluk algısı

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abbott, P., & Lewry, S. (1992). Front office: Procedures, social skills and management. Butterworth Heinemann, Oxford.
Abdel - Khalek, A. M. (2006). Measuring happiness with a single-item scale. Social Behavior and Personality, 34(2), 139-150.
Akkök, F. (2003). İlköğretimde sosyal becerilerin geliştirilmesi (anne-baba el kitabı). 3.Baskı. İstanbul: Özgür Yayınları.
Argyle, M. & Lou, L. (1990). Happiness and social skills. Personality and Individual Difference, 11(12), 1254-1260.
Baltaş, A. ve Baltaş, Z. (2002). Stres ve başaçıkma yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Baumeister, R. F., Campbell, J. D., Krueger, J. I. & Vohs, K. D. (2003). Does high self-esteem cause beter performance, interpersonal success, happiness, or healthier lifestyles? Psychological Science In The Public Interest , 4(1), 1-44.
Becker, R. E., Heimberg G. R., & Bellack A. S. (1987). Social skills training treatment for depression, New York: Pergamon Press.
Begun, R. W. (1996). Ready – to – use. Social skills lessons and activities for grades 7 – 12. USA: Jossey – Bass A Wiley Imprint.
Burns, L. R., & D‟Zurilla, T. J. (1999). Individual differences in perceived information-processing styles in stress and coping situation: Development and validation of the perceived modes of processing inventory. Cognitive Therapy and Research, 23(4), 345–371.
Carver, C. S., Scheier, M. F. (1994). Situational coping and coping dispositions in a stressful transaction. Journal of Personality and Social Psychology, 66(1), 184–195.
Cheng, H. & Furnham, A. (2004). Perceived parental rearing style, self-esteem and self-criticism as predictors of happiness. Journal of Happiness Studies, 5, 1 – 21.
Cartledge, G. & Milburn, J. F. (1992). Teaching social skills to children, USA: Pergamon Book Inc.
Compas, B. E., Forsydhe, C. J., & Wagner, B. M. (1988). Consistency and variability in causal attributions and coping with stress. Cognitive Therapy and Research, 12(3), 305–320.
Crossley, A. & Landridge, D. (2005). Perceived sources of happiness: A network analysis. Journal of Happiness Studies, 6, 107 – 135.
Fontana, D. (1992). Problems in practice – social skills at work. Lecister: British Psychological Society.
Folkman, S., & Lazarus, R. S. (1980). An analysis of coping in a middle-aged community sample. Journal of Health and Social Behavior, 21, 219–239
Folkman, S., & Lazarus, R. S. (1985). If it changes, it must be a process: Study of emotion and coping during three stages of college examination. Journal of Personality and Social Psychology, 50, 992–1003.
Folkman, S., & Lazarus, R. S. (1988). Coping as a mediator of emotion. Journal of Personality and Social Psychology, 54(3), 466–475
Folkman, S., & Lazarus, R. S., Gruen, R. J., & DeLongis, A. (1996). Appraisal, coping, health status, and psychological symptoms. Journal of Personality and Social Psychology, 50(3), 571–579.
Fox, C. L., & Boulton, M. J. (2005). The social skills problems of victims of bullying: Self, peer and teacher perceptions. British Journal of Educational Psychology, 75, 313 – 328.
Giblin, L. (1995). İnsan ilişkilerinde kendine güven ve güç elde etmenin yolları. 2.Baskı. Çev: Güpgüpoğlu, İ. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Grinde, B. (2002). Happiness in the perspective of evolutionary psychology. Journal of Happiness Studies, 3, 331 – 354.
Hahn, S. E. (2000). The effects of locus of control on daily exprosure, coping and reactivity to work interpersonal sressors: A diary study. Personality and Individual Differrences, 29(4), 729–748.
Hamarta, E. (2000). Üniversite öğrencilerinin yalnızlık ve sosyal beceri düzeylerinin öğrencilerin özlük nitelikleri açısından incelenmesi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Hargie, O., Sounders, C. & Dickson, D. (1994). Social skills in interpersonal communication. Third Edition. U. S. A. : Routledge London & New York.
Harman, J. E., Hansen, C. E., Cochran, M. E. & Lindsey, C. R. (2005). Liar, liar: Internet faking but not frequency of use affects social skills, self-esteem, social anxiety and agression. Cyber Psychology & Behavior, 8(1), 1 – 6.
Huprich, S. K., Clancy, C., Bornstein, R. F. & Nelson-Gray, R. O. (2004). Do dependency and social skills combine to predict depression? Linking two diatheses in mood disorders research. Individual Differences Research, 2(1), 2 – 16.
Karasar, N. (1986). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Bilim Kitap Kırtasiye Ltd. Şti. Kelly, J. A. (1982). Social skills training: A pratical guide for interventios, New York: Springer Publication Company.
Lazarus, R. S., & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal, and coping. New York: Springer Publishing Company, Inc.
Natvig, G. K., Albrektsen, G. & Qvarnstrøm, U. (2003). Associations between psychosocial factors and happiness among school adolescents. International Journal of Nursing Practice, 9, 166–175.
Parkes, K. R. (1986). Coping in stressful episodes: The role of individual differences, environmental factors, and situational characteristics. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6),1277–1292.
Peterson, C., Park, N. K. & Seligman, M. E. P. (2005). Orientations to happiness and life satisfaction: The full life versus the empaty life. Journal of Happiness Studies, 6, 25 – 41.
Post, S. G. (2005). Altruism, happiness, and health: It‟s good to be good. Internatioanal Journal of Behavioral Medicine, 12(2), 66 – 77.
Ptacek, J. T., Smith, R. E., & Zanas, J. (1992). Gender, appraisal and coping: A longitudinal Analysis. Journal of Personality, 60(4), 747–770.
Riggio R. E. (1986). Assessment of basic social skills. Journal of Personality and Social Psychology, 51(3), 649 – 660.
Riggio R. E., Tucker, J. & Coffaro, D. (1989). Social skills and empathy. Personality and Indivudual Differences, 10(1), 93 – 99.
Richter, J., & Richter, G. (1991). Perceived parental rearing, depression and coping behavior: A pilot study in psychiatric patients. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 26(2), 75–77.
Segrin, C. (2001). Social skills and negative life events: Testing the deficit stress generation hypothesis. Current Psychology: Developmental-Learning-Personality- Social, 20(1), 19 – 35.
Spence, S. H. (2003). Social skills training with children and young people: Theory, evidence and practice. Child and Adolescent Mental Health, 8(2), 84 – 96.
Şahin, N. (1994). Stresle başaçıkma. Olumlu bir yaklaşım. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
Şahin, N. H., ve Durak, A. (1995). Stresle başaçıkma tarzları ölçeği: Üniversite öğrencileri için uygulanması. Türk Psikoloji Dergisi, 10(34), 56–73
Uz Baş, A. (2003). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin sosyal beceri ve okul uyumları ile depresyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi.
Wilson, A. R. S. (2002). Developing social skills and self-esteem in children with special needs. Primary Educator, 8(3), 17 – 23.
Yüksel, G. (2000). Sosyal beceri envanteri el kitabı. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.

APA	KARAHAN T, EPLİKOÇ H, Dicle A (2007). Üniversite Öğrencilerinin Stresle Başaçıkma Tarzlarının Sosyal Beceri Düzeylerine ve Mutluluk Algılarına Göre İncelenmesi. , 41 - 61.
Chicago	KARAHAN T. Fikret,EPLİKOÇ Hatice,Dicle Abdullah Nuri Üniversite Öğrencilerinin Stresle Başaçıkma Tarzlarının Sosyal Beceri Düzeylerine ve Mutluluk Algılarına Göre İncelenmesi. (2007): 41 - 61.
MLA	KARAHAN T. Fikret,EPLİKOÇ Hatice,Dicle Abdullah Nuri Üniversite Öğrencilerinin Stresle Başaçıkma Tarzlarının Sosyal Beceri Düzeylerine ve Mutluluk Algılarına Göre İncelenmesi. , 2007, ss.41 - 61.
AMA	KARAHAN T,EPLİKOÇ H,Dicle A Üniversite Öğrencilerinin Stresle Başaçıkma Tarzlarının Sosyal Beceri Düzeylerine ve Mutluluk Algılarına Göre İncelenmesi. . 2007; 41 - 61.
Vancouver	KARAHAN T,EPLİKOÇ H,Dicle A Üniversite Öğrencilerinin Stresle Başaçıkma Tarzlarının Sosyal Beceri Düzeylerine ve Mutluluk Algılarına Göre İncelenmesi. . 2007; 41 - 61.
IEEE	KARAHAN T,EPLİKOÇ H,Dicle A "Üniversite Öğrencilerinin Stresle Başaçıkma Tarzlarının Sosyal Beceri Düzeylerine ve Mutluluk Algılarına Göre İncelenmesi." , ss.41 - 61, 2007.
ISNAD	KARAHAN, T. Fikret vd. "Üniversite Öğrencilerinin Stresle Başaçıkma Tarzlarının Sosyal Beceri Düzeylerine ve Mutluluk Algılarına Göre İncelenmesi". (2007), 41-61.

APA	KARAHAN T, EPLİKOÇ H, Dicle A (2007). Üniversite Öğrencilerinin Stresle Başaçıkma Tarzlarının Sosyal Beceri Düzeylerine ve Mutluluk Algılarına Göre İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(2), 41 - 61.
Chicago	KARAHAN T. Fikret,EPLİKOÇ Hatice,Dicle Abdullah Nuri Üniversite Öğrencilerinin Stresle Başaçıkma Tarzlarının Sosyal Beceri Düzeylerine ve Mutluluk Algılarına Göre İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 40, no.2 (2007): 41 - 61.
MLA	KARAHAN T. Fikret,EPLİKOÇ Hatice,Dicle Abdullah Nuri Üniversite Öğrencilerinin Stresle Başaçıkma Tarzlarının Sosyal Beceri Düzeylerine ve Mutluluk Algılarına Göre İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, vol.40, no.2, 2007, ss.41 - 61.
AMA	KARAHAN T,EPLİKOÇ H,Dicle A Üniversite Öğrencilerinin Stresle Başaçıkma Tarzlarının Sosyal Beceri Düzeylerine ve Mutluluk Algılarına Göre İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2007; 40(2): 41 - 61.
Vancouver	KARAHAN T,EPLİKOÇ H,Dicle A Üniversite Öğrencilerinin Stresle Başaçıkma Tarzlarının Sosyal Beceri Düzeylerine ve Mutluluk Algılarına Göre İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2007; 40(2): 41 - 61.
IEEE	KARAHAN T,EPLİKOÇ H,Dicle A "Üniversite Öğrencilerinin Stresle Başaçıkma Tarzlarının Sosyal Beceri Düzeylerine ve Mutluluk Algılarına Göre İncelenmesi." Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40, ss.41 - 61, 2007.
ISNAD	KARAHAN, T. Fikret vd. "Üniversite Öğrencilerinin Stresle Başaçıkma Tarzlarının Sosyal Beceri Düzeylerine ve Mutluluk Algılarına Göre İncelenmesi". Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 40/2 (2007), 41-61.