Yıl: 2006 Cilt: 12 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 153 - 184 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

ABD'nin Irak'taki Stratejik Açılımları: Petrol, Rejim , Güvenlik ve Ötesi

Öz:
Bu çalışma Mart 2003’ten başlayıp günümüze değin geçen sürede Irak’ta vuku bulan gelişmeleri uluslararası siyaset bağlamında incelemektedir. Irak’ın konumu, petrol zenginliği, içerdiği heterojen sosyokültürel yapı ve tarihsel özgüllükleri ele alınmakta ve bu yapıda küresel ve bölgesel aktörlerin hangi beklentilerle nasıl bir etkileşim içinde olduğu irdelenmektedir. ABD ve İngiltere’nin çıkarlarına uygun olarak tekrar düzenlenen petrol için üretim paylaşma anlaşmalarının ve ABD’nin temel siyasi endişeleriyle kurulan yeni federatif yapının sunabildiği çözümler ve neden olabileceği sorunlar incelenmektedir.
Anahtar Kelime: rejim güvenliği Irak Amerika Birleşik Devletleri (ABD) petrol

US Strategic Initiatives in Iraq: Oil, Regime, Security and Beyond

Öz:
This study analyzes current developments, which take place between March 2003 and nowadays in Iraq within the context of international politics. The location, rich oil reserves, heterogeneous socio-cultural structure and idiosyncratic historical specificities of Iraq are elaborated in order to indicate how global and regional actors are interacting with each other with different expectations. Oil production sharing agreements, which have already been re-arranged according to interests of USA and UK, as well as the new federative structure, which supports basic US interests, are analyzed in order to indicate the solutions and the problems that might be brought out by recent developments.
Anahtar Kelime: United States of America (USA) petroleum regime security Iraq

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • “ABD’de Demokratların zaferi”, NTV-MSNBC, 09 Kasım 2006.
  • AGNEW, John, Geopolitics: Re-Visioning World Politics, Londra, Routledge, 1998.
  • ALTUNISIK, Meliha Benli, “The Turkish Model and Democratization in the Middle East”, Arab Studies Quarterly, Cilt. 27, Sayı. 1/2, Kış-Bahar 2005, ss. 45-63.
  • ARRAF, Jane; CLANCY, Jim; DAMON, Arwa; KING, John ve SADEQ, Kianne, “Official Previews New Iraqi Government”, CNN, 23 Nisan 2004.
  • AYDIN, Mustafa ve ARAS, Damla, “Political Conditionality of Economic Relations Between Paternalist States: Turkey’s Interaction With Iran, Iraq, and Syria”, Arab Studies Quarterly, Cilt.27, Sayı. 1/2, Kış-Bahar 2005, ss. 21-43.
  • BAKER, James A., HAMILTON, Lee H. ve Irak Çalışma Grubu, The Iraq Study Group Report: The Way Forward - A New Approach, New York, Vintage Books, 2006.
  • BALANCAR, Ferda, “Petrol Savaşın Neresinde?”, TurkishTime, 15 Mart-15 Nisan 2003.
  • BİLGİN, Mert, Avrasya Enerji Savaşları, İstanbul, IQ Yayıncılık, 2005.
  • “Bush Wins Second Term as Kerry Concedes”, CNN, 3 Kasım 2004. http:// www.cnn.com/2004/ALLPOLITICS/11/03/prez.main/index.html.
  • Cambridge Energy Research Associates (CERA), http://www.cera.com.
  • CANBOLAT, İbrahim S., Savaş ve Barış Arasında Dünya, İstanbul, Alfa, 2003.
  • CARROLL, Rory ve BORGER, Julian, “Bloodiest Day for US as Violence Grows”, The Guardian, 27 Ocak 2005, http://www.guardian.co.uk/Iraq/ Story/0,2763,1399397,00.html.
  • CARROLL, Rory, “Iraq’s Shias in Landmark Poll Victory”, The Guardian, 14 Şubat 2005, http://www.guardian.co.uk/Iraq/Story/0,2763,1412317,00. html.
  • Centre for Global Energy Studies (CGES), http://www.cges.co.uk/.
  • CHENEY, Dick: “Iraq and the War on Terror”, A Speech by the Vice President of the United States, 21 Kasım 2005, http://www.aei.org/events/ eventID.1202,filter.all/event_detail.asp.
  • CHEVALIER, Jean-Marie: Les grandes batailles de l’énergie, Paris, Éditions Gallimard, 2004.
  • COATES, Sam: “Weak Responses Led To 9/11, Cheney Asserts”, Washington Post, 4 Ekim 2005, s. A18.
  • DAĞI, İhsan D.: Ortadoğuda İslam ve Siyaset, İstanbul, Boyut Kitapları, 2002.
  • DAVIS, Eric: “History Matters: Past as Prologue in Building Democracy in Iraq”, Orbis, Cilt. 49, Sayı. 2, Bahar 2005, s. 229-244.
  • DEAN, John W., “What Happens In The Event Of A Terror Attack On The 2004 Presidential Elections?”, Findlaw, 19 Temmuz 2004, http://writ.news. findlaw.com/dean/20040719.html.
  • DEARSTYNE, Bruce W.: “Fighting Terrorism, Making War: Critical Insights in the Management of Information and Intelligence”, Government Information Quarterly, Cilt. 22, Sayı. 2, 2005, ss. 170-186.
  • DÖNMEZ, Rasim Özgür: “Küreselleşme, Batı Modernliği ve Şiddet: Batı’ya Karşı Siyasal İslam”, Uluslararası İlişkiler, Cilt. 1, Sayı. 4, Kış 2004, ss. 81-114.
  • ESPOSITO, John ve John O. VOLL: Islam and Democracy, Oxford, Oxford University Press, 1996.
  • HOWARD, Michael: “Shia Leaders Close to Deal on Iraqi Government”, The Guardian, 23 Mart 2005, http://www.guardian.co.uk/international/ story/0,,1443596,00.html.
  • http://www.turkishtime.org/14/72_tr.htm.
  • http://www.cnn.com/2004/WORLD/meast/04/22/iraq.main/.
  • “Irak Hükümeti Kısmen Kuruldu”, Milliyet, 29 Nisan 2005. http://www.milliyet. com.tr/2005/04/29/dunya/dun01.html.
  • “Irak’ın Petrol Rezervlerine Sömürge Tuzağı”, Radikal, 23 Kasım 2005. http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=170864.
  • İLHAN, Suat: Jeopolitik Duyarlılık, Ankara, Türk Tarih Kurumu, 1989.
  • JERVIS, Rick: “Pessimism Surrounds Falling Oil Production in Iraq”, USA Today, 10 Ekim 2005. http://www.usatoday.com/money/industries/energy/ 2005-10-10-iraq-oil-usat_x.htm.
  • JERVIS, Rick: “Saddam Trial Resumes With Confrontation”, USA Today, 28 Kasım 2005. http://yahoo.usatoday.com/news/world/iraq/2005-11-28-saddam_ x.htm?csp=1.
  • KERTSEN, Astrid ve Mohammed SIDKY: “Re-aligning Rationality: Crisis Management and Prisoner Abuses in Iraq”, Public Relations Review, Cilt. 31, Sayı. 4, Kasım 2005, ss. 471-478.
  • KURTH, James: “Global Threats and American Strategies: From Communism in 1955 to Islamism in 2005”, Orbis, Cilt. 49, Sayı. 4, Sonbahar 2005, ss. 631-648.
  • KUTLER, Glenn: “U.S. Military Fatalities in Iraq: A Two-Year Retrospective”, Orbis, Cilt. 49, Sayı. 3 , Yaz 2005, ss. 529-544.
  • LENNARD Jeremy et al.: “Voting Begins in Iraqi Elections”, The Guardian, 28 Ocak 2005, http://www.guardian.co.uk/Iraq/Story/0,2763,1400771,00. html.
  • MCCARTHY, Rory: “Two-year Wait for Saddam Trial”, The Guardian, 16 Şubat 2004, http://www.guardian.co.uk/Iraq/Story/0,2763,1149035,00.html.
  • NEF, “Iraq to Lose Up to US $194 Billion in Oil ‘rip-off ’”. http://www.neweconomics.org/gen/news_crudedesigns.aspx.
  • OKMAN, Cengiz: “Stratejik Yapılanma ve Yönelişin Esasları”, Görüş, Haziran 2004, ss. 32-43.
  • ORAN, Baskın: Kalkık Horoz Çekiç Güç ve Kürt Devleti, Ankara, Bilgi Yayınevi, 1998.
  • President Outlines Strategy for Victory in Iraq”, Beyaz Saray Basın Açıklaması, 30 Kasım 2005, http://www.whitehouse.gov/news/releases/ 2005/11/20051130-2.html.
  • PODHORETZ, Norman: “Who Is Lying About Iraq?”, Commentary, Cilt. 120, Sayı. 5, Aralık 2005, ss. 27-33.
  • SENGUPTA, Kim: “Iraq Awaits Verdict of DNA Test on Zarqawi ‘Corpse’”, The Independent, 22 Kasım 2005, http://news.independent.co.uk/world/middle_ east/article328532.ece.
  • Su Sorunu Türkiye ve Orta Doğu, Sabahattin Şen (der.), İstanbul, Bağlam, 2003.
  • The BP Statistical Review of World Energy, http://www.bp.com/.
  • TURAN, Ömer: Tarihin Başladığı Nokta Ortadoğu, İstanbul, Step Yayınları, 2002.
  • USEIA, ABD Enerji Enformasyon Dairesi, http://www.eia.doe.gov/.
  • “Verdict and appeal”, BBC News, 5 Kasım 2006. http://news.bbc.co.uk/2/hi/ middle_east/3850989.stm
  • YERGİN, Daniel: The Prize, The Epic Quest for Oil, Money and Power, New York, Simon and Schuster, 1992.
APA BİLGİN M (2006). ABD'nin Irak'taki Stratejik Açılımları: Petrol, Rejim , Güvenlik ve Ötesi. , 153 - 184.
Chicago BİLGİN Mert ABD'nin Irak'taki Stratejik Açılımları: Petrol, Rejim , Güvenlik ve Ötesi. (2006): 153 - 184.
MLA BİLGİN Mert ABD'nin Irak'taki Stratejik Açılımları: Petrol, Rejim , Güvenlik ve Ötesi. , 2006, ss.153 - 184.
AMA BİLGİN M ABD'nin Irak'taki Stratejik Açılımları: Petrol, Rejim , Güvenlik ve Ötesi. . 2006; 153 - 184.
Vancouver BİLGİN M ABD'nin Irak'taki Stratejik Açılımları: Petrol, Rejim , Güvenlik ve Ötesi. . 2006; 153 - 184.
IEEE BİLGİN M "ABD'nin Irak'taki Stratejik Açılımları: Petrol, Rejim , Güvenlik ve Ötesi." , ss.153 - 184, 2006.
ISNAD BİLGİN, Mert. "ABD'nin Irak'taki Stratejik Açılımları: Petrol, Rejim , Güvenlik ve Ötesi". (2006), 153-184.
APA BİLGİN M (2006). ABD'nin Irak'taki Stratejik Açılımları: Petrol, Rejim , Güvenlik ve Ötesi. Avrasya Dosyası, 12(2), 153 - 184.
Chicago BİLGİN Mert ABD'nin Irak'taki Stratejik Açılımları: Petrol, Rejim , Güvenlik ve Ötesi. Avrasya Dosyası 12, no.2 (2006): 153 - 184.
MLA BİLGİN Mert ABD'nin Irak'taki Stratejik Açılımları: Petrol, Rejim , Güvenlik ve Ötesi. Avrasya Dosyası, vol.12, no.2, 2006, ss.153 - 184.
AMA BİLGİN M ABD'nin Irak'taki Stratejik Açılımları: Petrol, Rejim , Güvenlik ve Ötesi. Avrasya Dosyası. 2006; 12(2): 153 - 184.
Vancouver BİLGİN M ABD'nin Irak'taki Stratejik Açılımları: Petrol, Rejim , Güvenlik ve Ötesi. Avrasya Dosyası. 2006; 12(2): 153 - 184.
IEEE BİLGİN M "ABD'nin Irak'taki Stratejik Açılımları: Petrol, Rejim , Güvenlik ve Ötesi." Avrasya Dosyası, 12, ss.153 - 184, 2006.
ISNAD BİLGİN, Mert. "ABD'nin Irak'taki Stratejik Açılımları: Petrol, Rejim , Güvenlik ve Ötesi". Avrasya Dosyası 12/2 (2006), 153-184.