Erzurum ili kent merkezinde 2003–2006 yılları arasında hava kirliliği

VANÇELİK, SERHAT; ACEMOĞLU, Hamit; GÜRAKSIN, Asuman; koşan, zahide; BEYHUN, Nazım Ercüment

Erzurum ili kent merkezinde 2003–2006 yılları arasında hava kirliliği

Nazım Ercüment BEYHUN, (Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye)

Serhat VANÇELİK, (Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye)

Hamit ACEMOĞLU, (Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye)

Zahide KOŞAN, (Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye)

Asuman GÜRAKSIN (Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye)

TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni

5 2

Yıl: 2008 Cilt: 7 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 237 - 242 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Erzurum ili kent merkezinde 2003–2006 yılları arasında hava kirliliği

Öz:

AMAÇ: Kentsel hava kirliliği önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bu araştırmanın amacı, Erzurum İl Merkezi’nde 2003 ile 2006 yılları kış aylarında oluşan hava kirliliği düzeylerinin belirlenmesi ve değerlendirilmesidir.YÖNTEM: Hava kirliliği düzeylerini değerlendirmek için kükürt dioksit (SO2) ve partiküler madde (PM) ölçümleri parametre olarak alınmıştır. İlgili yıllara (2003 Mart – 2006 Aralık) ait hava kirliliği parametreleri, Erzurum Bölge Hıfzısıhha Enstitüsü Müdürlüğü tarafından yapılmış ölçümlerin geriye dönük olarak incelenmesiyle elde edilmiştir.BULGULAR: Bu dört yıl içerisinde ortalama SO2 değeri 143,5±90,6 µgr/m3, partiküler madde değeri ise 79,5±71,9 olarak belirlenmiştir. SO2 ve PM düzeylerinin 2003-2006 yılları kış dönemlerinde hem kış sezonu sınır değerlerini hem de kısa vadeli sınır değerleri aştığı belirlenmiştir. Partiküler madde düzeyleri için önemli bir artış olduğu 2004 yılından sonra bir azalma belirlenirken; SO2 düzeyleri 2003 ile 2006 yılları arasında giderek azalmıştır (p<0,001).SONUÇ: Kent merkezindeki hava kirliliğini azaltmak için mevcut doğal gazın kullanımı teşvik edilmelidir.

Anahtar Kelime: Parçacık madde Erzurum Hava kirliliği Kirli hava

Konular: Halk ve Çevre Sağlığı Çevre Bilimleri Ekoloji Çevre Mühendisliği Meteoroloji ve Atmosferik Bilimler

Ambient air pollution in Erzurum city center during 2003-2006

Öz:

BACKGROUND: Ambient air pollution in uban cities is an important public health problem. The aim of this study was to determine and evaluate the ambient air pollution levels during 2003-2006 winter seasons in Erzurum urban city center.METHODS: The parameters of air pollution were sulphur dioxide (SO2) and particulate matter (PM). The values of parameters between 2003 March and 2006 December were determined from the measurements performed by the Regional Directorate of Hıfzısıhha Institute - Erzurum.RESULTS: Mean SO2 and PM values of this four year period were 143.5±90.6 µgr/m3 and 79.5±71.9, respectively. Both SO2 and PM values were determined to exceed both short term and winter season National standarts between 2003 and 2006 winter seasons. The SO2 and PM values declined from 2003 to 2006, gradually (p<0.001).CONCLUSION: To decrease ambient air pollution in city center, the use of available natural gas should be encouraged.

Anahtar Kelime: Smog Particulate Matter Erzurum Air Pollution

Konular: Halk ve Çevre Sağlığı Çevre Bilimleri Ekoloji Çevre Mühendisliği Meteoroloji ve Atmosferik Bilimler

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Güler Ç, Vaizoğlu SA. Hava Kirliliği. Halk Sağlığı Temel Bilgiler. Ed:Güler Ç, Akın L. Hacettepe Üniversitesi Yayınları, 2006. p. 540–555.
2. Health Effects of Specific Air Pollutants. Basic Environmental Health. Ed: Yassi A, Kjellström T, Kok T, Guidotti L. Oxford University Press,2001. p. 190-198.
3. Karakoç F. Hava Kirliliği ve Çocuklarda Solunum Yolu Enfeksiyonları. Uluslararası Çevre ve Çocuk Sağlığı Sempozyumu Kitabı. İstanbul 2002. p. 196–198.
4. Fung KY, Luginaah IN, Garcy KM. Impact of air pollution on hospital admissions in Soutwestern Ontario, Canada: Generating hypothesis in sentinel high-exposure places. Environ Health.2007; 5(6): 18.
5. Hwang SS, Lee JH, Jung GW, Lim JH, Kwon HS. Spatial analysis of air pollution and lung cancer incidence and mortality in 7 metropolitan cities in Korea. J Prev Med Pub Health. 2007; 40(3): 233-238.
6. Jang CS, Chong LT, Lee HC, Chon CC. Effect of personal paticulate matter on peak expiratory flow rate of asthmatic children. Sci Total Environ. 2007; 382(1): 43-45.
7. Kan H, Heiss G, Rose KM, Whitsel E, Lurmann F, London SJ. Traffic exposure and lung function in adults: The Atherosclerosis Risk in Communities Study. Thorax 2007; 18
8. Chen JM, Gohhale J, Slofer S, Kuscher WG. Outdoor air pollution: Nitogen dioxide, sulphur dioxide and carbon monoxide health effects. Am J Med Sci. 2007; 333(4): 249-256.
9. Tomac N, Demirel F, Acun C, Ayoglu F. Prevalance and risk factors for childhood asthma in Zonguldak, Turkey. Allergy Asthma Proc. 2005; 26(5): 397-402.
10. Berktaş BM, Bircan A. Effects of athmospheric sulphur dioxide and particulate matter concentrations on emergency room admissions due to asthma in Ankara. Tuberk Totaks. 2003;51(3): 231-238.
11. Evyapan F. Türkiye’de hava kirliliği sorunu ve solunum sistemi sağlığı üzerine etkileri. www.toraks.org.tr/pdf/hava_kir_semp/hava_kirli ligi.pdf. Ulaşım tarihi: 04.03.2008.
12. Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği. Resmi gazete: 02.11.1986 tarih ve 19269 sayı.
13.___Türkiye_İstatistik_Kurumu._Hava_Kirliliği_2005 _2006_Sezonu._http://www.die.gov.tr/TURKIS H/SONIST/CEVRE/290506.doc_(Son erişim tarihi: 22.08.2007)
14. Turalıoğlu FS, Nuhoğlu A, Bayraktar H. Impact of some meterological parameters on SO2 and TSP concentrations in Erzurum, Turkey. Chemosphere. 2005; 59: 1633-1642.
15. Turalıoğlu FS. An assessment on variation of sulphur dioxide and particulate matter in Erzurum (Turkey). Environ Monit Assess. 2005;104(1-3): 119-130.
16. Khoder, M.I., 2002. Atmospheric conversion of sulfur dioxide to particulate sulfate and nitrogen dioxide to particulate nitrate and gaseous nitric acid in an urban area. Chemosphere. 2002; 49,675–684.
17. Tasdemir Y, Cindoruk SS, Esen F. Monitoring of criteria air pollutants in Bursa, Turkey. Environ Monit Assess. 2005; 110(1-3): 227-241.
18. Başar P, Okyay P, Ergin F, Coşan S, Yıldız A. Aydın İli Kent Merkezinde Hava Kirliliği/1997- 2004. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi. 2005; 6(3):11-15.
19. Güraksın A, Özel A, Hacıalioğlu N. Erzurum İli Hava Kirliliğinin İnsan Sağlığı Üzerine Etkisi. Atatürk Üniversitesi Tıp Fak. Tıp Bülteni. 1991; 23(2): 465-475.

APA	BEYHUN N, VANÇELİK S, ACEMOĞLU H, koşan z, GÜRAKSIN A (2008). Erzurum ili kent merkezinde 2003–2006 yılları arasında hava kirliliği. , 237 - 242.
Chicago	BEYHUN Nazım Ercüment,VANÇELİK SERHAT,ACEMOĞLU Hamit,koşan zahide,GÜRAKSIN Asuman Erzurum ili kent merkezinde 2003–2006 yılları arasında hava kirliliği. (2008): 237 - 242.
MLA	BEYHUN Nazım Ercüment,VANÇELİK SERHAT,ACEMOĞLU Hamit,koşan zahide,GÜRAKSIN Asuman Erzurum ili kent merkezinde 2003–2006 yılları arasında hava kirliliği. , 2008, ss.237 - 242.
AMA	BEYHUN N,VANÇELİK S,ACEMOĞLU H,koşan z,GÜRAKSIN A Erzurum ili kent merkezinde 2003–2006 yılları arasında hava kirliliği. . 2008; 237 - 242.
Vancouver	BEYHUN N,VANÇELİK S,ACEMOĞLU H,koşan z,GÜRAKSIN A Erzurum ili kent merkezinde 2003–2006 yılları arasında hava kirliliği. . 2008; 237 - 242.
IEEE	BEYHUN N,VANÇELİK S,ACEMOĞLU H,koşan z,GÜRAKSIN A "Erzurum ili kent merkezinde 2003–2006 yılları arasında hava kirliliği." , ss.237 - 242, 2008.
ISNAD	BEYHUN, Nazım Ercüment vd. "Erzurum ili kent merkezinde 2003–2006 yılları arasında hava kirliliği". (2008), 237-242.

APA	BEYHUN N, VANÇELİK S, ACEMOĞLU H, koşan z, GÜRAKSIN A (2008). Erzurum ili kent merkezinde 2003–2006 yılları arasında hava kirliliği. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 7(3), 237 - 242.
Chicago	BEYHUN Nazım Ercüment,VANÇELİK SERHAT,ACEMOĞLU Hamit,koşan zahide,GÜRAKSIN Asuman Erzurum ili kent merkezinde 2003–2006 yılları arasında hava kirliliği. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 7, no.3 (2008): 237 - 242.
MLA	BEYHUN Nazım Ercüment,VANÇELİK SERHAT,ACEMOĞLU Hamit,koşan zahide,GÜRAKSIN Asuman Erzurum ili kent merkezinde 2003–2006 yılları arasında hava kirliliği. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, vol.7, no.3, 2008, ss.237 - 242.
AMA	BEYHUN N,VANÇELİK S,ACEMOĞLU H,koşan z,GÜRAKSIN A Erzurum ili kent merkezinde 2003–2006 yılları arasında hava kirliliği. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2008; 7(3): 237 - 242.
Vancouver	BEYHUN N,VANÇELİK S,ACEMOĞLU H,koşan z,GÜRAKSIN A Erzurum ili kent merkezinde 2003–2006 yılları arasında hava kirliliği. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2008; 7(3): 237 - 242.
IEEE	BEYHUN N,VANÇELİK S,ACEMOĞLU H,koşan z,GÜRAKSIN A "Erzurum ili kent merkezinde 2003–2006 yılları arasında hava kirliliği." TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 7, ss.237 - 242, 2008.
ISNAD	BEYHUN, Nazım Ercüment vd. "Erzurum ili kent merkezinde 2003–2006 yılları arasında hava kirliliği". TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 7/3 (2008), 237-242.