TY  - JOUR
TI  - Global Dynamics, Domestic Coalitions and a Reactive State: Major Policy Shifts in Post-War Turkish Economic Development
AB  - Bu çalışmanın temel amacı, İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde Türkiye’nin iktisat politikalarında yaşanan önemli dönüşümleri açıklamaya yönelik bir kavramsal ve analitik çerçeve geliştirmektir. Bu amaç doğrultusunda bu uzun dönem, 1950, 1960, 1980 ve son krizin simgelediği 2001 yıllarında başlayan dört ayrı alt dönem çerçevesinde incelenmektedir. Bu alt dönemleri birbirinden ayrıştıran dönüşümler, en başta hakim dış güçlerin ve onların etkisi altındaki uluslararası kuruluşların belirlediği dış dinamikleri edilgen bir biçimde izleyen reaktif devlet temelinde açıklanmaktadır. Sadece dış dinamiklerin yeterli olamayacağı noktasından hareketle, ülke içinde dış kaynaklı etkileri destekleyen koalisyonların önemi üzerinde durulmaktadır. Bu dönemde sık sık ortaya çıkan ekonomik krizlerin bir alt-dönemden diğerine geçişteki etkileri de, önerilen analitik çerçevenin temel unsurlarından birini oluşturmaktadır. İç ve dış dinamikler ve dönemin siyasal gelişmeleri iktisadi etmenlerle birlikte ele alınarak dönüşümlerin bütüncül bir çerçevede açıklanılmasına çalışılmaktadır. Çalışmanın son bölümlerinde, Türkiye’deki gelişmeler mukayeseli kalkınma performansı temelinde değerlendirilmektedir. 1960 sonrasında Kore ve daha yakın dönemde de Hindistan ve Çin’in kalkınmacı ve pro-aktif devlet önderliğindeki yaklaşımlarının ekonomik performans açısından, Türkiye’nin de içinde bulunduğu reaktif devlet odaklı ülkelere karşı bariz üstünlüğüne dikkat çekilmektedir. Son dönemde ekonomik performanslarıyla ön plana çıkan ülkelerin dışa dönük, ancak serbest piyasa koşullarına doğrudan bağlılık yerine, devletin kalkınmacı rolünü önemseyen ülkeler olduğuna işaret edilmektedir. Neoliberal küreselleşme sürecinde kalkınmacı ulus devletlerin rolünün önemli ölçüde aşınmasına ve ellerindeki araçların önemli bir kısmının etkisini kaybetmiş olmasına karşın, devletin bu dönemde de hala etkili bir rol oynayabileceğine dikkat çekilmektedir. Bu süreçte devletin rolünün sadece kurumsal düzenlemeler ve regülasyonla sınırlı olmadığı, bunun da ötesinde bölüşüm sorunlarına duyarlı ve sanayide rekabet gücünü artırıcı yönde etkili bir rol oynayabileceği vurgulanmaktadır. Bu farklı işlevlerin başarıyla yerine getirilmesinde temel etkenlerin devlet müdahalesinin yön ve kalitesi olduğu noktasından hareketle, İrlanda örneğinde olduğu gibi yeni mekanizma ve kurumların önemine işaret edilmektedir. Türkiye’nin de benzer bir doğrultuda hareket ederek, iktisat politikalarının belirlenmesinde ve uygulanmasında, devletin rolünü dışlamadan kendi tercihleri doğrultusunda belirlenen sanayileşme stratejisi ekseninde kalkınmacı bir rol izlemesi önerilmektedir.
AU  - ŞENSE, Fikret
AU  - Öniş, Ziya
PY  - 2007
JO  - ODTÜ Gelişme Dergisi
VL  - 34
IS  - 2
SN  - 1010-9935
SP  - 251
EP  - 286
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/83577
ER  -