Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental sığırlarda bazı verim özellikleri

OZBEYAZ, CEYHAN; DEMİRHAN, İlkay; KOÇAK, Serdar; Tekerli, Mustafa

Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental sığırlarda bazı verim özellikleri

Serdar KOÇAK, (Afyon Kocatepe Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı, Afyon, Türkiye)

Mustafa TEKERLİ, (Afyon Kocatepe Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı, Afyon, Türkiye)

Ceyhan ÖZBEYAZ, (Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

İlkay DEMİRHAN (Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü, Ankara, Türkiye)

Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi

12 2

Yıl: 2008 Cilt: 48 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 51 - 57 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental sığırlarda bazı verim özellikleri

Öz:

Bu çalışmanın amacı Lalahan Hayvancılık Merkez Araştırma Enstitüsü'nde yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental ineklerde süt ve döl verimi özellikleri ile buzağılarda doğum ağırlığı ve yaşama gücünü incelemektir. Bunun için 1990-2006 yılları arasında yetiştirilen 90 baş Holştayn, 31 baş Esmer ve 32 baş Simental ırkı ineklere ait 223 laktasyon ile aynı ırklardan toplam 388 baş buzağının kayıtları kullanılmıştır. Laktasyon verimi ve buzağılama aralığı Holştaynlarda 5969.75 kg ve 437.58 gün, Esmerlerde 4537.08 kg ve 460.58 gün, Simentallerde 4806.78 kg ve 440.94 gün bulunmuştur. Laktasyon veriminin ırk, buzağılama yılı ve laktasyon sırasından önemli düzeyde (P<0.001, P<0.05) etkilendiği saptanmıştır. Laktasyon süresine buzağılama yılının; gebelik süresine ise ırk ve laktasyon sırasının etkisi önemli (P<0.01, P<0.05) bulunmuştur. İlk buzağılama yaşı Holştayn, Esmer ve Simentallerde sırasıyla 869.01, 936.05 ve 861.90 gündür. Esmer ırkta ilk buzağılama yaşının diğerlerinden önemli düzeyde (P<0.05, P<0.01) yüksek olduğu belirlenmiştir. Doğum ağırlığı Holştayn, Esmer ve Simental buzağılarda sırasıyla 38.75, 39.30 ve 39.54 kg' dır. Doğum ağırlığına yıl, cinsiyet ve ana yaşının etkisi önemli (P<0.01, P<0.001) bulunmuştur. Buzağılarda yaşama gücü Holştayn, Esmer ve Simental ırklarında sırasıyla 30. günde 0.97, 0.91 ve 0.98; 90. günde 0.94, 0.87 ve 0.92; 180. günde 0.93, 0.85 ve 0.92 bulunurken, sadece 30. gün yaşama gücünün Esmerlerde diğerlerinden önemli düzeyde düşük olduğu tespit edilmiştir (P<0.05). Bu çalışmanın yapıldığı sürüde süt verimi iyi düzeyde bulunmakla beraber bazı döl verimi özellikleri ile buzağılarda yaşama gücü bakımından sürü idaresinin daha da iyileştirilebileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelime: yaşayabilme verim ögeleri doğum ağırlığı süt verimi sığır ırkları buzağılama döl verimi Alacalı Sığır ilkine buzağılama yaşı istatistiksel analizler Simmental İsviçre Esmeri(sığır ırkı)

Konular: Biyoloji Ziraat Mühendisliği

(Some production traits of Holstein, Brown-Swiss and Simmental cattle reared in Lalahan Livestock Research Institute.)

Öz:

Data on 223 lactation records pertaining to 90 Holstein, 31 Brown Swiss, 32 Simmental cows and 388 calves were examined to determine the production, reproduction and calf livability in conditions of Lalahan Livestock Central Research Institute, Ankara. Lactation milk yield and calving interval were 5969.75 kg and 437.58 days for Holsteins, 4537.08 kg and 460.58 days for Brown Swiss, 4806.78 kg and 440.94 days for Simmentals. Analysis of variance showed that the lactation milk yield were significantly (P<0.001, P<0.05) affected by breed, calving year and parity. The effect of calving year on lactation length was significant (P<0.01, P<0.05), while significant effects of breed and parity on gestation length were observed (P<0.01, P<0.05). The age at first calving for Holstein, Brown Swiss and Simmentals were 869.01, 936.05 and 861.90 days, respectively. The age at first calving were significantly (P<0.05, P<0.01) higher in Brown Swiss cows. The birth weights of Holstein, Brown Swiss and Simmental calves were 38.75, 39.30 and 39.54 kg, respectively. The effects of year, calf sex and age of dam on birth weight were prominent (P<0.01, P<0.001). Calf livability for Holstein, Brown Swiss and Simmentals were 0.97, 0.91 and 0.98 in 30lh day, 0.94, 0.87 and 0.92 in 90lh day, 0.93, 0.85 and 0.92 in 180lhday. Only 30th day livability were significantly (P<0.05) lower in Brown Swiss calves than the others. In contrary to satisfactory level for milk yield, some problems were experienced in heat detection, inseminations and herd management due to higher age at first calving, calving interval and 180Ul day mortality rate.

Anahtar Kelime: fertility Holstein-Friesian age at first calving statistical analysis Simmental Swiss Brown survival yield components birth weight milk yield cattle breeds calving

Konular: Biyoloji Ziraat Mühendisliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Akbulut Ö, Tüzemen N, Aydın R (1993) Erzu rum şartlarında Siyah-Alaca Sığırların Verimi:2. Doğum ağırlığı, Büyüme ve Yaşama Gücü Özel likleri. TÜBİTAK Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Dergisi, 17: 193-200.
2. Alpan O, Yosunkaya H, Alıç K (1976) Türkiye'ye İthal Edilen Esmer, Holştayn ve Simental Sığırlar Üzerinde Karşılaştırmalı Bir Adaptasyon Çalışması. Lalahan Zootekni Araştırma Enstitüsü Dergisi, 16(1-2)3-18.
3. Anonim (1993) SPSS Statistical Package in Social Sciences for Windows. Chicago, USA
4. Anonim (2007) www.fao.org, erişim tarihi: 12.02.2007
5. Bakır G, Çetin M (2003) Reyhanlı Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Siyah Alaca Sığırlarda Süt ve Döl Verim Özellikleri. TÜBİTAK Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Dergisi, 27: 173-180.
6. Başpınar H, Oğan M, Batmaz E S, Balcı F, Karakaş E, Baklacı C (1998) Esmer ve Holştayn Buzağıların Büyüme ve Yaşama Gücüne Etki Eden Bazı Çevresel Faktörler. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 38 (2) 19-31.
7. Çilek S, Tekin M E ( 2005J Environmental Factors Affecting Milk Yield and Fertility Traits of Simental Cows Raised at the Kazova State Farm and Phenotypic Correlations between These Traits. TÜBİTAK Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Dergisi, 29:987-993.
8. Deliömeroğlu Y, Alpan O, Bakır A (1995) İthal Simental Sığırların Kazova Tarım İşletmesi Şart larında Büyüme ve Yaşama Gücü. Lalahan Hay vancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 35 (3-4) 1-15.
9. Deliömeroğlu Y, Bakır A, Alpan O (1996) İthal Simental Sığırların Kazova Tarım İşletmesi Şart larında Süt ve Döl Verimleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 36 (2) 42-53.
10. Duru S, Tuncel E (2002) Koçaş Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Siyah Alaca Sığırların Süt ve Döl Verimleri Üzerine Bir Araştırma.1. Süt Verim Özellikleri. TÜBİTAK Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Dergisi, 26:97-101
11. Kumlu S, Akman N (1999J Türkiye Damızlık Siyah Alaca Sürülerinde Süt ve Döl Verimi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 39(1) 1-15.
12. Özbeyaz C, Küçük M, Çolakoğlu N (1996) Malya Tarım İşletmesi Esmer İneklerinde Döl Verim Performansı. Lalahan Hayvancılık Araştırma Ensti tüsü Dergisi, 36 (2) 1-17.
13. Özcan M, Altınel A (1995) Siyah Alaca Sığırların Yaşama gücü, Döl verimi ve Süt Verimi Özelliklerini Etkileyen Bazı Çevresel Faktörler Üzerinde Araştırmalar: I. Yaşama Gücü ve Döl Verimi Özellikleri. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 21 (1) 19-35.
14. Özcan M, Altınel A (1995) Siyah Alaca Sığırların Yaşama gücü, Döl verimi ve Süt Verimi Özelliklerini Etkileyen Bazı Çevresel Faktörler Üzerinde Araştırmalar: II.Süt Verimi Özellikleri. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 21 (1)36-48.
15. Riley D G, Chase C C, Olson T A, Coleman S W, Hammond A C (2004) Genetic and nongenetic influences on vigor at birth and preweaning mortality of purebred and high percentage Brahman calves. Journal of Animal Science, 82: 1581-1588
16. Sehar Ö, Özbeyaz C (2005) Orta Anadolu Şart ları ndaki Bir İşletmede Holştayn Irkı Sığırlarda Bazı Verim Özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 45(1) 9-18.
17. Şekerden Ö, Erdem H (1995) Kazova Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Simental Sığırlarında Süt ve Döl Verim Özellikleri ile Bazı Parametrelerin Tahmini Üzerine Bir Araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 10 (1) 63-72.
18. Tekerli M, Gündoğan M (2005) Effect of Certain Factors on Productive and Reproductive Efficiency Traits and Phenotypic Relationships Among These Traits and Repeatabilities in West Anatolian Holsteins. TÜBİTAK Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Dergisi, 29: 17-22-
19. Tilki M, İnal Ş, Tekin M E, Çolak M (2003) Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsünde Yetiştirilen Esmer İneklerin Gebelik Süresi ve Buzağı Doğum Ağırlığına ait Fenotipik ve Genetik Parametre Tahminleri. TÜBİTAK Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Dergisi, 27: 1343 - 1348.
20. Ulusan H O K (1988) Esmer Sığırlarda Süt Verimi, Laktasyon Süresi ve Kuruda Kalma Süresinin Tekrarlama Dereceleri. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 35 (2-3) 253-259.
21. Ulusan H O K (1990) Avusturya Esmer Sığırlarında Doğum Ağırlığı ve Gebelik Süresi Üzerine Buzağı Cinsiyeti ve Ana Yaşının Etkisi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 37 (2)214-220.
22. Yener S M, Bakır G, Kaygısız A (1994) Ankara Şeker Fabrikası Çiftliğinde Yetiştirilen Siyah Alaca Sığırların Süt verim Özellikleri. TÜBİTAK Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Dergisi, 18 (6) 385-389.

APA	KOÇAK S, Tekerli M, OZBEYAZ C, DEMİRHAN İ (2008). Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental sığırlarda bazı verim özellikleri. , 51 - 57.
Chicago	KOÇAK Serdar,Tekerli Mustafa,OZBEYAZ CEYHAN,DEMİRHAN İlkay Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental sığırlarda bazı verim özellikleri. (2008): 51 - 57.
MLA	KOÇAK Serdar,Tekerli Mustafa,OZBEYAZ CEYHAN,DEMİRHAN İlkay Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental sığırlarda bazı verim özellikleri. , 2008, ss.51 - 57.
AMA	KOÇAK S,Tekerli M,OZBEYAZ C,DEMİRHAN İ Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental sığırlarda bazı verim özellikleri. . 2008; 51 - 57.
Vancouver	KOÇAK S,Tekerli M,OZBEYAZ C,DEMİRHAN İ Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental sığırlarda bazı verim özellikleri. . 2008; 51 - 57.
IEEE	KOÇAK S,Tekerli M,OZBEYAZ C,DEMİRHAN İ "Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental sığırlarda bazı verim özellikleri." , ss.51 - 57, 2008.
ISNAD	KOÇAK, Serdar vd. "Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental sığırlarda bazı verim özellikleri". (2008), 51-57.

APA	KOÇAK S, Tekerli M, OZBEYAZ C, DEMİRHAN İ (2008). Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental sığırlarda bazı verim özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 48(2), 51 - 57.
Chicago	KOÇAK Serdar,Tekerli Mustafa,OZBEYAZ CEYHAN,DEMİRHAN İlkay Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental sığırlarda bazı verim özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi 48, no.2 (2008): 51 - 57.
MLA	KOÇAK Serdar,Tekerli Mustafa,OZBEYAZ CEYHAN,DEMİRHAN İlkay Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental sığırlarda bazı verim özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, vol.48, no.2, 2008, ss.51 - 57.
AMA	KOÇAK S,Tekerli M,OZBEYAZ C,DEMİRHAN İ Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental sığırlarda bazı verim özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2008; 48(2): 51 - 57.
Vancouver	KOÇAK S,Tekerli M,OZBEYAZ C,DEMİRHAN İ Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental sığırlarda bazı verim özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2008; 48(2): 51 - 57.
IEEE	KOÇAK S,Tekerli M,OZBEYAZ C,DEMİRHAN İ "Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental sığırlarda bazı verim özellikleri." Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 48, ss.51 - 57, 2008.
ISNAD	KOÇAK, Serdar vd. "Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental sığırlarda bazı verim özellikleri". Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi 48/2 (2008), 51-57.