Akran Danışmanlığı Nedir? Ne Değildir?

Mine ALADAĞ, (Ege Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, İzmir, Türkiye)
Esin TEZER (Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Ankara, Türkiye)
Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi
38 0
Yıl: 2007 Cilt: 3 Sayı: 27 Sayfa Aralığı: 139 - 155 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Akran Danışmanlığı Nedir? Ne Değildir?

Öz:
Bu makalede, akran danışmanlığının ne olup olmadığı, kısa tarihçesi, kuramsal çerçevesi, nerelerde ve nasıl kullanıldığı, bu hizmetten yararlananlara (akran danışanlar), bu hizmeti sunanlara (akran danışmanlar) ve psikolojik danışma ve rehberlik alanına yararları incelenmiştir. Bunun yanı sıra, akran danışmanlığı programlarının daha nitelikli ve etkili bir şekilde yürütülebilmesi için izlenmesi gereken aşamalar ve standartlardan kısaca söz edilmiştir. Bu makalede, ayrıca ülkemizde akran danışmanlığı ile ilgili yapılan bazı çalışmalar tanıtılmış ve akran danışmanlığı uygulamalarına yönelik öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelime: akran yardımcılığı programları psikolojik danışma ve rehberlik programları üniversite öğrencileri okullar gelişim psikolojisi akran yardımcısı kişilerarası ilişkiler Türkiye akran yardımcılığı

What is the Peer Helping and What is Not?

Öz:
In this article, the peer helping; its brief history and theoretical framework; where and how it is utilized; benefits to counseling field, peer service recipients (peer helpees) and peer service providers (peer helpers) were examined. Furthermore, essential phases and standards for conducting more qualitative and effective peer helping programs were briefly mentioned. Besides, in this article, some studies conducted in Turkey related with peer helping were introduced and some suggestions about peer helping implementations were presented.
Anahtar Kelime: peer helper interpersonal relations Turkey peer counseling peer helping programs psychological counseling and guidance programs university students schools developmental psychology

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Aladağ, M. (2005). Bir akran danışmanlığı programı geliştirme ve etkililiğini inceleme. Yayınlanmamış Doktora
  • Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Ankara. American School Counselor Association (2002). The professional school counselor and peer helping. 20 Ocak 2003’te http://www.schoolcounselor. org’dan elde edildi.
  • Barkley, H., Wilborn, B., ve Towers, M. (1984). Social interest in a peer counseling training program. Individual Psychology: The Journal of Adlerian Theory, Research & Practice, 40 (3), 295-300. 20 Mart 2005’te EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Black, D. R., Foster-Harrison, E., Tindall, J., Johnson, J., & Varenhorst, B. (2001). Selected peer resource literature. The Peer Facilitator Quarterly, 17 (1), 14-21. 15 Ekim 2003’te http://www.peerhelping. org’dan elde edildi.
  • Black, D. R., Tobler, N. S., ve Sciacca, J. P. (1998). Peer helping / involvement: An efficacious way to meet the challenge of reducing alcohol, tobacco, and other drug use among youth. Journal of School Health, 68 (3), 87-94. 15 Temmuz 2002’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Brammer, L. M., ve MacDonald, G. (1999). The helping relationship: Process and skills. Boston: Allyn and Bacon
  • Bratter, B., ve Freeman, E. (1990). The maturing of peer counseling. Generations, 14 (1), 49-53. 15 Ekim 2002’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Brenton, K. L. (1999). Implementation and evaluation of the effectiveness of peer helping training program at the Junior High. Unpublished doctoral dissertation, Memorial University of Newfoundland, Newfoundland. 10 Temmuz 2002’de Proquest veritabanından elde edildi.
  • Brown, W. F. (1974). Effectiveness of paraprofessionals: The evidence. Personnel and Guidance Journal, 53 (4), 257-263. 20 Ocak 2003’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Carkhuff, R. R., Pierce, R. M., & Cannon, J. R. (1980). The art of helping IV. Massachusetts: Human Resource Development Press, Inc.
  • Chan, D. W. (2000). Developing the creative leadership training program for gifted and talented students in Hong Kong. Roeper Review, 22 (2), 94-98. 15 Ekim 2003’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Corn, K. L., ve Moore, D. D. (1992). Reach for the S.T.A.R.S.-students teaching and reaching students: A two-faceted peer facilitating program at Greenfield-Central High School. School Counselor, 40 (1), 68-73. 22 Temmuz 2002’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Diver-Stamnes, A. C. (1991). Assessing the effectiveness of an inner-city high school peer counseling program. Urban Education, 26 (3), 269-285. 22 Temmuz 2002’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Downe, A. G., Altman, H. A., ve Nysetvold, I. (1986). Peer counseling: More on an emerging strategy. The School Counselor, 355-364.
  • Ergene, T., Çok, F., Tümer, A., ve Ünal, S. (2005). A controlled-study of preventive effects of peer education and single-session lectures on HIV/AIDS knowledge and attitudes among university students in Turkey. AIDS Education and Prevention, 17 (3), 268-278.
  • Erhard, R. (1999). Adolescent peer facilitators-myth and reality. International Journal for the Advancement of Counselling, 21, 97-109. 15 Temmuz 2002’de Kluwer Electronic Journals veritabanından elde edildi.
  • Erikson, E. H. (1968). Identity, youth, and crisis. New York: W. W. Norton & C.O.
  • Evans, J., ve Livneh, H. (1982). Peer counseling: A training program. Journal of Rehabilitation, Fall Issue, 52-55. 15 Temmuz 2002’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Fennell, R. (1993). A review of evaluations of peer education programs. Journal of American College Health, 41, 251-253.
  • Foster-Harrison, E. S. (1995). Peer helping in the elementary and middle grades: A developmental perspective. Elementary School Guidance & Counseling, 30 (2), 94,-105. 10 Aralık 2002’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Frenza, M. (1985). Peer counseling. Highlights: An ERIC/CAPS fact sheet. ERIC Clearinghouse on Counseling and Personnel Services, Ann Arbor, MI. 10 Aralık 2002’de ERIC Digests veritabanından elde edildi (ED266341).
  • Haider, R., Ashworth, A., Kabir, I., ve Huttly, S. R. (2000). Effect of community-based peer counsellors on exclusive breastfeeding practices in Dhaka, Bangladesh: A randomised controlled trial. The Lancet, 356, 1643-1647. 10 Ekim 2003’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Hatcher, S. L., ve Nadeau, M. S. (1994). The teaching of empathy for high school and college students: Testing Rogerian methods with the interpersonal reactivitiy index. Adolescence, 29 (116), 961-975. 15 Temmuz 2002’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Karabulut, Ö. Ö. (2003). Aile planlaması konusunda üniversite öğrencilerinin akran eğitimi etkinliklerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Lewis, M. W., ve Lewis, A. C. (1996). Peer helping programs: Helper role, supervisor training, and suicidal behavior. Journal of Counseling and Development, 74 (3), 307-314. 10 Aralık 2002’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Moore, L. B. (1994). Peer helpers helping themselves: A study of some of the most significant benefits of being a peer helper. Unpublished doctoral dissertation, Baylor University,Texas. 10 Temmuz 2002’de Proquest veritabanından elde edildi.
  • Morey, R. E., Miller, C. D., Rosen, L. A., ve Fulton, R. (1993). High school peer counseling: The relationship between student satisfaction and peer counselors’ style of helping. The School Counselor, 40 (4), 293-300.
  • Myrick, R. D., ve Folk, B. E. (1999). The power of peervention: A manual for the trainers of peer facilitators. Minneapolis: Educational Media Corporation.
  • Myrick, R. D., Highland, W. H., ve Sabella, R. A. (1995). Peer helpers and perceived effectiveness. Elementary School Guidance & Counseling, 29 (4), 278-290. 15 Ekim 2002’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • National Peer Helpers Association. (2002). Programmatic standards. 15 Aralık 2003’de http://www.peerhelping.org’dan elde edildi.
  • Peer Resources (b.t.). Peer helping brochure and national standards. 15 Ekim 2002’de http:www.mentors.ca/broch.html’den elde edildi.
  • Peat, M., Dalziel, J., ve Grant, A. M. (2001). Enhancing the first year student experience by facilitating the development of peer networks through a one-day workshop. Higher Education Research & Development, 20 (2), 199-215. 15 Haziran 2000’de Taylor & Francis Online Journals veritabanından elde edildi.
  • Pitts, M. A. (1996). The effectiveness of peer counseling for resolving interpersonal problem distress in college students. Unpublished doctoral dissertation, University of Idaho. 10 Temmuz 2002’de Proquest veritabanından elde edildi.
  • Rasain, M., ve Williams, D. I. (1999). Peer counselling in Saudi Arabia. Journal of Adolescence, 22, 493-502. 10 Temmuz 2002’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Robinson, S. E., ve Morrow, S. (1991). Peer counselors in a high school setting: Evaluation of training and impact on students. School Counselor, 39 (1), 35-41. 15 Ekim 2003’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Rockwell, L. K., ve Dustin, R. (1979). Building a model for training peer counselors. The School Counselor, 311-316.
  • Rogers, C. R. (1992). The necessary and sufficient conditions of therapeutic personality change. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 60, 6, 827-832. 3 Mayıs 2005’te PsycARTICLES veritabanından elde edildi (Orginal çalışma 1957’de yayımlanmıştır).
  • Rosenroll, D. A., ve Dey, C. (1990). A centralized approach to training peer counselors: 3 years of progress. The School Counselor, 37, 304-312.
  • Santrock, J. W. (1997). Lipe-span development. (6th ed.). Madison: Brown & Benchmark Publishers.
  • Sawyer, R. G., ve Pinciaro, P. (1997). How peer education cahnged peer sexuality educator’s self-esteem, personal development, and sexual behavior. Journal of American College Health, 45 (5), 211-218. 15 Temmuz 2002’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Solomon, P. (2004). Peer support/ peer provided services underlying processes, benefits, and critical ingredients. Psychiatric Rehabilitation Journal, 27 (4), 392-401. 17 Ocak 2005’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Sprinthall, N. A., ve Hall, J. S. (1992). Peer counseling for middle school students experiencing family divorce: A deliberate psychological education model. Elementary School Guidance & Counseling, 26, 279-295. 22 Temmuz 2002’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Steinbauer, L. (1998). The effects of a high school peer counselor training program on the self-appraisal skills and the interpersonal skills of the trained peer leader. Unpublished doctoral dissertation, The State University of New Jersey, New Brunswick. 10 Temmuz 2002’de Proquest veritabanından elde edildi.
  • Sullivan, H. S. (1953). The interpersonal theory of psychiatry. New York: W. W. Norton.
  • Tindall, J. A., ve Salmon-White, S. (1990). Peers helping peers: Program for the preadolescents. Leader Manual. Muncie, Indiana: Accelerated Development.
  • Tindall, J. A. (1995). Peer programs: An indepth look at peer helping: Planning, implementation, and administration. Bristol, PA: Accelerated Development.
  • Truax, C. B., ve Carkhuff, R. R. (1967). Toward effective counseling and psychotherapy: Training and practice. Chicago: Aldine Pub.
  • Tuna, A. (2002). Üniversite öğrencilerinin kendi kendine meme muayenesini öğrenmelerinde akran eğitimi modelinin etkinliğinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Turner, G. (1999). Peer support and young people’s health. Journal of Adolescence, 22, 567-572. 15 Temmuz 2002’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Varenhorst, B. B. (2002). Past promises, current status, and future directions. The Peer Facilitator Quarterly, 18 (2), 1-4. 20 Ocak 2004’de http://www.peerhelping.org.’dan elde edildi.
  • Wassef, A., ve Mason, G. (1996). In search of effective programs to address students’ emotional distress and behavioral problems part III: Student assessment of school-based support groups. Adolescence, 31 (121), 1-17. 15 Temmuz 2002’de EBSCOhost veritabanından elde edildi.
  • Zanden, J. W. (1997). Human development. (6th ed.). New York: McGraw-Hill Companies, Inc.
APA ALADAG M, TEZER E (2007). Akran Danışmanlığı Nedir? Ne Değildir?. , 139 - 155.
Chicago ALADAG MINE,TEZER Esin Akran Danışmanlığı Nedir? Ne Değildir?. (2007): 139 - 155.
MLA ALADAG MINE,TEZER Esin Akran Danışmanlığı Nedir? Ne Değildir?. , 2007, ss.139 - 155.
AMA ALADAG M,TEZER E Akran Danışmanlığı Nedir? Ne Değildir?. . 2007; 139 - 155.
Vancouver ALADAG M,TEZER E Akran Danışmanlığı Nedir? Ne Değildir?. . 2007; 139 - 155.
IEEE ALADAG M,TEZER E "Akran Danışmanlığı Nedir? Ne Değildir?." , ss.139 - 155, 2007.
ISNAD ALADAG, MINE - TEZER, Esin. "Akran Danışmanlığı Nedir? Ne Değildir?". (2007), 139-155.
APA ALADAG M, TEZER E (2007). Akran Danışmanlığı Nedir? Ne Değildir?. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(27), 139 - 155.
Chicago ALADAG MINE,TEZER Esin Akran Danışmanlığı Nedir? Ne Değildir?. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 3, no.27 (2007): 139 - 155.
MLA ALADAG MINE,TEZER Esin Akran Danışmanlığı Nedir? Ne Değildir?. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, vol.3, no.27, 2007, ss.139 - 155.
AMA ALADAG M,TEZER E Akran Danışmanlığı Nedir? Ne Değildir?. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2007; 3(27): 139 - 155.
Vancouver ALADAG M,TEZER E Akran Danışmanlığı Nedir? Ne Değildir?. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2007; 3(27): 139 - 155.
IEEE ALADAG M,TEZER E "Akran Danışmanlığı Nedir? Ne Değildir?." Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3, ss.139 - 155, 2007.
ISNAD ALADAG, MINE - TEZER, Esin. "Akran Danışmanlığı Nedir? Ne Değildir?". Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 3/27 (2007), 139-155.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 13:53

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları