Yıl: 2006 Cilt: 2006 Sayı: 27 Sayfa Aralığı: 137 - 148 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İletişim Araştırmalarının Bilgi Bilimsel Temelleri: Bilimsel Bilginin Bilinebilirliği Üzerine

Öz:
Sosyal bilimlerde araştırma yöntemlerini oluşturan kuramsal çerçeve, bilgi, bilginin elde edilme yöntemleri, ve bilimsel bilginin objektif elde edilip edilemeyeceğinden oluşan üç temel eksende tartışmalara neden olmaktadır. İlk tartışma ekseni, aydınlanma düşüncesi ile, gerçek bilgi ve doğal olarak bilinmekte olanın ayrımına dayanmaktadır. Aydınlanma düşüncesinin bilgi kuramı mutlak bilgiye dayanmaktadır. Bu tür bir bilgi ise bilgiye giden yolun seçimini önemli kılmaktadır; bilme edimi,duyu organlarıyla dolaysız bir süreç midir, yoksa akıl yürütme ile sonuca ulaşılan bir yol mudur? Pozitivist metodoloji akıl yürütme (tümevarım) ile elde edilen her varsayımın test edilebilmesi gerektiğini savunmuştur.Pozitivist metodolojinin bilgi kuramı Khun’un paradigma kavramı tarafından sorgulanmıştır. Yorumsamacı yaklaşımda Kuhn’un paradigma kavramında olduğu gibi pozitivist metodolojinin bilgi kuramını sorgulamıştır. Pozitivist metodoloji evrensel bilgiye dayanmaktadır. Antipositivist yaklaşımlar ise tarafından bilimsel bilginin tikel olduğu savı ileri sürülmüştür. Bu yolla evrensel bilginin mutlaklığı, bilginin göreceliliği ile yer değiştirmiştir. Pozitivist yaklaşımın bilgi kuramı bilginin nesnesi ile bilen özne arasında kurulan dolayımsız bir ilişkiyi kabul eder. Bilgi ile bilen özne arasına giren dil katmanı, yapısalcı yaklaşım içersinde bilgiye giden yolu kültürel koda çevirmiş; post yapısalcı yaklaşım ise bilginin söylem içersinde gösterilene referans vermeden üretildiğini ileri sürmüştür. Post yapısal kuram, metinler arasılık gibi kavramları ile bilgiyi söylem içinde üretilen bir şeye dönüştürerek materyal dünya ile bağını koparmıştır. Bu yaklaşımlara materyalist eleştiri ise gösteren gösterilen arasındaki ilişkide göndergenin gözardı edildiğidir.
Anahtar Kelime: araştırma yöntemleri Hegel postyapısalcılık bilgi felsefesi paradigma thomas samuel kuhn ideoloji pozitivizm bilimsel bilgi althusser

Konular: İletişim Beşeri Bilimler Mantık Bilim Felsefesi ve Tarihi Felsefe

The Epistemological Foundations of the Communication Researchs: On the Knowablity of Scientific Knowledge

Öz:
The theoretical framework which constitutes the research methods in social sciences causes debates in three basic dimensions consisting of knowledge, methods of obtaining knowledge and whether scientific knowledge can be obtained objectively. The first dimension of debates is based on the difference between the real knowledge and the knowledge which is known spontaneously with the enlightenment thought. The knowledge theory of the enlightenment thought is based on the absolute knowledge. That kind of knowledge emphasizes the choice of the path leading to the knowledge; Is the act of knowing an indirect empiricist process or is it a medium by means of which one reach a conclusion by reasoning? Positivist methodology asserts that an assumption which has been made inductively has to be able to be tested.The knowledge theory of positivist methodology has been questioned by Khun’s paradigm and hermeneutics approaches. It has been claimed that scientific knowledge is particularis by the antipositivist approaches. Language layer which comes between the knowledge and its subject has oriented the path leading to the knowledge into cultural code within the structural approach; however, the post structural approach has asserted that knowledge is produced within the discourse without the signified referring to the real world. A materialistic criticism to these approaches is that the referent is ignored in the relationship between the signified and the signifier.
Anahtar Kelime: thomas samuel kuhn ideology positivism scientific knowledge althusser research methods Hegel poststructuralism epistemology paradigm

Konular: İletişim Beşeri Bilimler Mantık Bilim Felsefesi ve Tarihi Felsefe
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Althusser, L. (1989). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. Yusuf Alp, Mahmut Özışık (Çevirenler). 2.Baskı. Ankara: İletişim.
  • Ariew, R..(1997).Descartes ve Skolastisizm: Descartes’ın Düşüncesinin Anlıksal Planı, Cogito. sayı:10. 41-62.
  • Bayrav, S. (1998). Yapısal dilbilim. İstanbul:Multilundual. Bowie, M. (2007). Lacan, Ankara:Dost.
  • Bumin, T.(1998). Hegel-Bilinç Problemi, Köle-Efendi Diyalektiği. Praksis Felsefesi. İstanbul: YKY.
  • Çotuksöken, B.(1998).Kavramlara Felsefe ile Bakmak. İstanbul: İnsancıl Yayınları.
  • Dağtaş, B. (1998). Reklamda İdeoloji Çözümlemesi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
  • Deleuze, G. (1995).Kant’ın Eleştirel Felsefesi. Taylan Altuğ(Çeviren), İstanbul: Panel Yayınevi.
  • Descartes, R.(1992).Felsefenin İlkeleri. Üçüncü Baskı. İstanbul: Say.
  • Eagleton, T. (1996). İdeoloji. Muttalip Özcan(Çeviren), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Gökçe, B.(1992).Toplumsal Bilimlerde Araştırma. Ankara:Savaş Yayınları.
  • Hegel, F..(1997). Descartes, Cogito, sayı:10, 135-149.
  • İnal, A. (1996). Haberi Okumak. İstanbul: Temuçin Yayınları.
  • Larrain, J. (1994) İdeoloji ve Kültürel Kimlik – Modernite ve Üçüncü Dünyanın Varlığ., Neşe Nur Domaniç(Çeviren), İstanbul: Sarmal Yayınevi.
  • Marks, K. (1990). Louis Bonaparte’ın 18 Brumaire’i, Sevim Belli (Çeviren), ikinci baskı, Ankara: Sol Yayınlar
  • Marks,K.& Engels,F.(1992). Alman İdeolojisi (Feuerbach). Sevim Belli (Çeviren), Üçüncü Baskı, Ankara: Sol Yayınlar.
  • McLellan, D. (1999).İdeoloji. Ankara: Doruk
  • Özbek, S. (2000). İdeoloji Kuramları. İstanbul: Bulut.
  • Sarup, M. (1997). Post-Yapısalcılık ve Postmodernizm. Ankara: Ark.
  • Saussure, F.(1998). Genel Dilbilim Dersleri. Berke Vardar (Çeviren), İstanbul:Multilingual.
  • Smith, P. (2005).Kültürel Kuram. S.Güzelsarı ve İ.Gündoğdu(Çevirenler), İstanbul: Babil.
  • Sözen, E. (1999). Söylem-Belirsizlik, Mübadele, Bilgi/Güç ve refleksivite. İstanbul: Paradigma.
  • Sunar, İ.(1999). Düşün ve Toplum. Ankara: Doruk Yayınları,
  • Timuçin, A.(1999)Descartes felsefesine Giriş. İkinci baskı. İstanbul: Bulut.
  • Tura, S. (1989). Freud’dan Lacan’a Psikanaliz. İstanbul: Ayrıntı.
  • Türkdoğan, O.(2003).Bilimsel Araştırma Metodolojisi. 4.Baskı. İstanbul:TİMAŞ.
  • Wittgemstein, L.(2003).Tractatus logico-philosophicus, Oruç Aruoba (Çeviren), 4. Baskı. İstanbul:YKY
  • Yücel, T.(.1999). Yapısalcılık. İstanbul: YKY
APA YAŞIN C (2006). İletişim Araştırmalarının Bilgi Bilimsel Temelleri: Bilimsel Bilginin Bilinebilirliği Üzerine. , 137 - 148.
Chicago YAŞIN Cem İletişim Araştırmalarının Bilgi Bilimsel Temelleri: Bilimsel Bilginin Bilinebilirliği Üzerine. (2006): 137 - 148.
MLA YAŞIN Cem İletişim Araştırmalarının Bilgi Bilimsel Temelleri: Bilimsel Bilginin Bilinebilirliği Üzerine. , 2006, ss.137 - 148.
AMA YAŞIN C İletişim Araştırmalarının Bilgi Bilimsel Temelleri: Bilimsel Bilginin Bilinebilirliği Üzerine. . 2006; 137 - 148.
Vancouver YAŞIN C İletişim Araştırmalarının Bilgi Bilimsel Temelleri: Bilimsel Bilginin Bilinebilirliği Üzerine. . 2006; 137 - 148.
IEEE YAŞIN C "İletişim Araştırmalarının Bilgi Bilimsel Temelleri: Bilimsel Bilginin Bilinebilirliği Üzerine." , ss.137 - 148, 2006.
ISNAD YAŞIN, Cem. "İletişim Araştırmalarının Bilgi Bilimsel Temelleri: Bilimsel Bilginin Bilinebilirliği Üzerine". (2006), 137-148.
APA YAŞIN C (2006). İletişim Araştırmalarının Bilgi Bilimsel Temelleri: Bilimsel Bilginin Bilinebilirliği Üzerine. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2006(27), 137 - 148.
Chicago YAŞIN Cem İletişim Araştırmalarının Bilgi Bilimsel Temelleri: Bilimsel Bilginin Bilinebilirliği Üzerine. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi 2006, no.27 (2006): 137 - 148.
MLA YAŞIN Cem İletişim Araştırmalarının Bilgi Bilimsel Temelleri: Bilimsel Bilginin Bilinebilirliği Üzerine. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, vol.2006, no.27, 2006, ss.137 - 148.
AMA YAŞIN C İletişim Araştırmalarının Bilgi Bilimsel Temelleri: Bilimsel Bilginin Bilinebilirliği Üzerine. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. 2006; 2006(27): 137 - 148.
Vancouver YAŞIN C İletişim Araştırmalarının Bilgi Bilimsel Temelleri: Bilimsel Bilginin Bilinebilirliği Üzerine. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. 2006; 2006(27): 137 - 148.
IEEE YAŞIN C "İletişim Araştırmalarının Bilgi Bilimsel Temelleri: Bilimsel Bilginin Bilinebilirliği Üzerine." İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2006, ss.137 - 148, 2006.
ISNAD YAŞIN, Cem. "İletişim Araştırmalarının Bilgi Bilimsel Temelleri: Bilimsel Bilginin Bilinebilirliği Üzerine". İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi 2006/27 (2006), 137-148.