Yıl: 2008 Cilt: 25 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 33 - 39 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kuru soğanda üretim-fiyat etkileşimi

Öz:
Bu çalısmada, Türkiye’de kuru sogan üretiminde, üretim miktarı - fiyat iliskisi gecikmesi dagıtılmıs modellerden Koyck modeli ile analiz edilmistir. Çalısma 1975-2006 dönemini kapsamaktadır. Koyck modelini olusturmak için kuru sogan üretim miktarı bagımlı degisken, kuru sogan fiyat serisi ve fiyat serisinin gecikmeli degerlerinden olusan seriler açıklayıcı degisken olarak dikkate alınmıstır. Koyck modelinden elde edilen sonuçlarına göre, kuru sogan üretimi geriye dogru en fazla bes yılın fiyatından etkilendigi, kuru sogan fiyatlarında ortaya çıkan degisimin kuru sogan üretiminde önemli ve hissedilebilir düzeyde bir etkiye neden olması için gereken zamanın 1,19 yıl oldugu belirlenmistir. Arastırmadaki diger bir bulgu ise, incelenen dönem için, cari yılda kuru sogan fiyatlarındaki bir YTL’lik artıs üretimi 1,076 ton artırırken, bir önceki dönemdeki fiyatlardaki bir YTL’lik artıs kuru sogan üretimini 1,040 ton artırmaktadır. Kuru sogan fiyatlarının ikinci dönem gecikmeli degerlerindeki bir birimlik artıs ise kuru sogan üretimini 1,021 ton artırmaktadır. Fiyatların gecikmeli degerlerindeki degismenin üretim üzerinde pozitif etki yaptıgı ancak bu etkinin giderek azaldıgı tespit edilmistir. Alım satımının serbest piyasa sartlarında gerçeklestigi kuru sogan üretiminde sürdürülebilir bir büyüme olusması ve arzu edilen kazancın elde edebilmesi için planlı üretime geçilmelidir.
Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği

The interaction between production and prices for Dry onion

Öz:
In this study, the relation between production level and prices in dry onion production is examined with the help of Koyck Model, one of the Distributed Lag Models. The study covers the period 1975-2006. To develop the Koyck Model, the production level of dry onion was considered as dependent variable and the price series consisting of dry onion prices and lagged price series are considered as explanatory variables. Based on the results of Koyck Model, it was determined that production was affected by maximum five years’ prices backwards, and for an effective impact of the change in dry onion prices on dry onion production, the mean lag was 1,19 years. The other finding of the study is that, for the examined period, one YTL increase in dry onion prices led to rise the production with 1,076 tons more in current year, in the previous period, one point rise in the prices raises the production 1,040 tons more. Also, one point rise in delayed values of dry onion prices in second period raises the production 1,021 tons more. It is determined that the change in delayed values of dry onion prices has a positive effect on production but this effect reduces gradually. A planned-production process should be executed for a sustainable growth and a more profitable process of dry onion production, which is traded in the conditions of open market.
Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Çivi, H., 1977, Tarımsal ürünlerde Taban Fiyatları ve Türkiye’de Taban Fiyat Politikası, Atatürk Üniversitesi Yayınları, No: 485, İF: 59, AS.42, Atatürk Üniversitesi Basım Evi Erzurum.
  • Davidson, R., Mackinnon, J.,G., 1993, Estimation and Inference in Econometrics, New York, Oxford University Pres, ISBN 0-19-506011-3, pp: 675-676.
  • Dikmen, N., 2005, “Koyck-Almon Yaklasımı ile Tütün Üretimi ve Fiyat iliskisi”, VII. Ulusal Ekonometri ve istatistik Sempozyumu, 26-27 Mayıs 2005,İstanbul Üniversitesi. http://www.ekonometridernegi.org/bildiriler/o16s1.p df , erisim tarihi : Agustos 2006.
  • Eraktan, G., Abay, C., Miran, B., Olhan, E., 2004, Türkiye’de Tarımın Tesvikinde Dogrudan Gelir Destegi Sistemi ve Sonuçları, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, Yayın No: 2004-53, sh: 68-71, İstanbul.
  • Erdal, G., 2006, Tarımsal Ürünlerde Üretim-Fiyat iliskisinin Koyck Yaklasımı il Analizi (Domates Örnegi), Gaziosmanpasa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt 23, Sayı 2, Tokat, Sh. 17-24.
  • FAO, 2008, Statistical database of food and agriculture organization of the United Nations, http://faostat.fao.org/faostat/. erisim tarihi : Nisan 2008.
  • Gujarati, D.N., 2001, Temel Ekonometri, (Çevirenler: Ümit Senesen, Gülay Günlük Senesen) Literatür Yayınları No:33, İstanbul.
  • isyar, Y., 1999, Ekonometrik Modeller, Uludag Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayınları, Yayın No: 141, Bursa.
  • Karahocagil, P., 2003, Kuru Sogan, Tarımsal Ekonomi Arastırma Enstitüsü, T.E.A.E-Bakıs, Sayı:4, Nüsha:9, Ankara.
  • Koyck, L.,M., 1954, Distributed Lags and Investment Analysis, North Holland Publishing Company, Amsterdam, pp: 21-50.
  • TUİK, 2007. istatistik Göstergeler 1923-2006, Türkiye istatistik Kurumu Yayını, ISBN: 978-975-19-4184- 8, Ankara.
  • Türkay, O., 1996, Mikroiktisat Teorosi, imaj Yayıncılık, Yayın No:29, Ankara.
  • Yurdakul, F., 1998, “Pamuk Üretimi ile Pamuk Fiyatı Arasındaki iliskinin Ekonometrik Analizi:Koyck- Almon Yaklasımı”, Çukurova Üniversitesi iktisadi idari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, Adana.
APA ERDAL G, ERDAL H (2008). Kuru soğanda üretim-fiyat etkileşimi. , 33 - 39.
Chicago ERDAL Gülistan,ERDAL HILMI Kuru soğanda üretim-fiyat etkileşimi. (2008): 33 - 39.
MLA ERDAL Gülistan,ERDAL HILMI Kuru soğanda üretim-fiyat etkileşimi. , 2008, ss.33 - 39.
AMA ERDAL G,ERDAL H Kuru soğanda üretim-fiyat etkileşimi. . 2008; 33 - 39.
Vancouver ERDAL G,ERDAL H Kuru soğanda üretim-fiyat etkileşimi. . 2008; 33 - 39.
IEEE ERDAL G,ERDAL H "Kuru soğanda üretim-fiyat etkileşimi." , ss.33 - 39, 2008.
ISNAD ERDAL, Gülistan - ERDAL, HILMI. "Kuru soğanda üretim-fiyat etkileşimi". (2008), 33-39.
APA ERDAL G, ERDAL H (2008). Kuru soğanda üretim-fiyat etkileşimi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25(1), 33 - 39.
Chicago ERDAL Gülistan,ERDAL HILMI Kuru soğanda üretim-fiyat etkileşimi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 25, no.1 (2008): 33 - 39.
MLA ERDAL Gülistan,ERDAL HILMI Kuru soğanda üretim-fiyat etkileşimi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, vol.25, no.1, 2008, ss.33 - 39.
AMA ERDAL G,ERDAL H Kuru soğanda üretim-fiyat etkileşimi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2008; 25(1): 33 - 39.
Vancouver ERDAL G,ERDAL H Kuru soğanda üretim-fiyat etkileşimi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2008; 25(1): 33 - 39.
IEEE ERDAL G,ERDAL H "Kuru soğanda üretim-fiyat etkileşimi." Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25, ss.33 - 39, 2008.
ISNAD ERDAL, Gülistan - ERDAL, HILMI. "Kuru soğanda üretim-fiyat etkileşimi". Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 25/1 (2008), 33-39.