Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri

KARAKÖSE, TURGUT

Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri

Turgut KARAKÖSE (Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Eğitim Yönetimi Teftiş Planlama ve Ekonomi Anabilim Dalı, Kütahya, Türkiye)

Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri

9 0

Yıl: 2008 Cilt: 8 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 555 - 579 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri

Öz:

Bu çalışmanın amacı, okul müdürlerinin kültürel liderlik davranışlarını uygulamada gösterme düzeyine ilişkin öğretmen görüşlerini saptamak ve bu görüşleri çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırma, öğretmenlerin görüşlerini belirlemeye yönelik betimsel bir çalışma olup deneklerin görüşlerinin belirlenebilmesi amacıyla Yıldırım (2001) tarafından geliştirilen Kültürel Liderlik Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın evreni, Kahramanmaraş merkez ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerden oluşmaktadır. Örneklem ise doğrudan çalışma evreni üzerinden random yöntemiyle seçilen toplam 308 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırma bulguları; katılımcıların kültürel liderliğe ilişkin görüşleri arasında cinsiyet, mesleki deneyim ve branş değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılığın olduğunu ortaya koymaktadır. Diğer taraftan, araştırmaya katılan öğretmenler müdürlerin, kültürel liderlik davranışlarını uygulamada gösterme düzeyiyle ilgili olarak “kararsız” bir tavır takınmışlardır. Bununla birlikte öğretmenlerin mesleki deneyimi arttıkça, kendi okul müdürlerinin liderlik davranışlarıyla ilgili olarak daha eleştirel bir tavır takındıkları saptanmıştır. Okul kültürünün güçlü olması, müdürün kültürel liderlik davranışıyla yakından ilişkilidir. Yöneticilerin kültürel liderlik rolünü üstlenebilmeleri için, öncelikle kurumun değer ve normlarını benimseyerek içselleştirmeleri gerekir. Yöneticilerin kültürel değer ve normları davranışlarına yansıtarak iyi bir model olmaları, di- ğer çalışanların da bu yönde davranmasını sağlayacak ve okul kültürünün gelişmesine katkı yapacaktır.

Anahtar Kelime: davranış öğretmen görüşleri öğretmenlik algısı okul müdürü kültürel liderlik liderlik öğretmen adayları kültür öğretmen davranışları öğretmenler

Konular: İş Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları İşletme Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri

The Perceptions of Primary School Teachers on Principal Cultural Leadership Behaviors

Öz:

The purpose of this study was to investigate the perceptions of primary school teachers on principal cultural leadership behaviors, and examine the opinions of the participating teachers according to their various occupational characteristics. The study is descriptive in nature and evaluates the teachers’ perceptions by using the Cultural Leadership Scale (Y›ld›r›m, 2001). The population of the study is composed of teachers employed in the primary schools in Kahramanmarafl, a province located in the southeastern part of Turkey. The sample of the study is composed of a total of randomly selected 308 teachers. The analysis revealed that the perceptions of teachers regarding the cultural leadership behaviors of their principals vary significantly according to their gender, years of experience, and the subjects taught by the participants. On the other hand, participant teachers indicated that they were undecided about their principals’ cultural leadership behaviors. In addition, as the years of experience of the teachers increased, teachers became more critical of their principals’ cultural leadership behaviors. The culture of the school was not strong if the principals were not good at putting cultural leadership behaviors into practice in their schools. In order for the principals to be cultural leaders, they must take into account appropriate values and norms of the organization. It is suggested that principals be good models for staff by integrating cultural leadership behaviors into practice in their schools.

Anahtar Kelime: cultural leadership leadership prospective teachers culture teacher behaviors teachers behavior teacher views perception of teaching profession schoolmaster

Konular: İş Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları İşletme Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Aksu, A., Şahin Fırat, N. & Şahin, İ. (2003). İlköğretim okulu müdürlerinin kültürel liderlik davranışları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 9 (36), 490-507.
Bakan, İ., Büyükbeşe, T. & Bedestenci, H. Ç. (2004).Örgüt sırlarının çözümünde örgüt kültürü teorik ve ampirik yaklaşım. İstanbul: Alfa Basım Yayı.
Balcı, A. (2002). Etkili okul ve okul geliştirme. Ankara: Pegem-A Yayınları.
Bass, B. M., & Avolio, B. J. (1993). Transformational leadership and organizational culture. Public Administration Quarterly, 17 (1), 112-121.
Beyer, J. M., & Browning, L. D. (1999) Transforming an industry in crisis: Charisma, routinization, and supportive cultural leadership. Leadership Quarterly, 10 (3), 483-520.
Biggerstaff, C. (1992). Creating, managing, and transforming community college culture: Presidential perspectives. In Baker, George A., III; And Others (Ed.), Cultural leadership: Inside America’s community colleges (pp. 45-60). Washington D.C.: American Association of Community and Junior Colleges.
Block, L. (2003). The leadership-culture connection: An explanatory investigation. Leadership & Organization Development Journal, 24 (6), 318-334.
Caren, S. (1992). Cultural leadership in service organizations. International Journal of Service Industry Management, 3 (2), 17.
Chen, Y. F., & Tjosvold, D. (2005). Cross-cultural leadership: Goal interdependence and leader-member relations in foreign ventures in China. Journal of International Management, 11, 417-439.
Çelik, V. (1997). Öğretmenlere göre okul yöneticilerinin kültürel liderlik rolleri. Verimlilik Dergisi, 3, 145-156.
Çelik, V. (2003). Eğitimsel liderlik. Ankara: Pegem-A Yayıncılık.
Deal, E. T. (1995). Schools as cultural arenas. Symbols and symbolic arenas. California: Corwin Press, Inc.
Furtwengler, W. J. (1992). Basic leadership inventory part II expectation. Retrieved June 23, 2005 from http://www.2.suothwind.net/furtweng/rsi/Basic- LExp.html.
Hallinger, P. (2004). Meeting the challenges of cultural leadership: The changing role of principals in Thailand. Discourse: Studies in the Cultural Politics of Education, 25 (1), 61-73.
Hartman, K. J. (1997). Middle school culture and teacher efficacy: An examination of relationships in two professional development schools. Dissertation abstracts, The University of North Carolina at Greensboro, North Carolina, United States.
Hewison, R. (2004). The crisis of cultural leadership in Britain. International Journal of Cultural Policy, 10 (2), 157-166
Hunt, J. G., & Peterson, M. F. (1997). Two scholars’ views of some nooks and crannies in cross-cultural leadership. Leadership Quarterly, 8 (4), 343-354.
İbicioğlu, C. (1999). İlköğretim okulu yöneticilerinin kültürel liderlik davranışları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
Johnson, J. (1996). Changing beliefs, building leadership. Retrieved June 20, 2005 from http://www.stolaf.edu/other/extend/Access/johnson.html.
Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın.
Keiper, P. E. (2002). The impact of leadership on organizational culture: An empirical study on national collegiate athletic association division III athletic directors. Texas A & M University, Texas, United States. Retrieved May 11, 2006 from http://wwwlib.umi.com/dissertations/fullcit/3049956.
Lee, T. Y. (1999). A case study on school leadership and organizational culture. The University of North Carolina at Greensboro, North Carolina, United States. Retrieved May 11, 2006 from http://wwwlib.umi.com/dissertations/fullcit/ 9919184.
Leman, E. J. (2001). An exploratory study of cultural leadership behaviors of principals that build effective school cultures: Perceptions of principals, special-education teachers, regular-education teachers. Northern Illinois University, Illinois– United States. Retrieved May 11, 2006 from http://wwwlib.umi.com/dissertations/ fullcit/3013791
Lok, P. (1997). The inşuence of organizational culture, subculture, leadership style and job satisfaction on organizational commitment. Dissertation abstracts, University of Sydney, Australia.
Matviuk, S. (2007). Cross-cultural leadership behavior expectations: A comparison between United States managers and Mexican managers. The Journal of American Academy of Business, Cambridge, 11 (1), 253-260.
Moorhouse, R. J. (2002). Desired characteristics of ethical leaders in business, educational, political and religious organizations from East Tennessee: A Delphi investigation. Johnson City, Tenn.: East Tennessee State University, Department of Educational Leadership and Policy Analysis.
Moran, E. T., & Vokwein, J. F. (1992). The cultural approach to the formation of organizational climate. Human Relations, 45 (1), 19-47
Nystrom, P. C. (1982). Managers’ personalities and their leadership perceptions. Social Behavior and Personality: An International Journal, 10 (2), 189-195.
Owens, R. G., & Steinhoff, C. R. (1989). Towards a theory of organizational culture. Journal of Educational Administration, 27 (3), 6-16.
Özdamar, K. (1997). Statistical data analysis with package program. Eskişehir: Anadolu University Publications.
Slater, R. O., Goldring E., Bolman L., Thurston P. W., & Crow G. M. (1994). Leadership and management processes. In W. K. Hoy (Ed.), Educational administration: UCEA document base (pp. 215-224). New York, McGraw-Hill.
Şişman, M. (1994). Örgütsel kültür. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Tierney, W. G. (1992). Cultural leadership and the search for community. Liberal Education, 78 (5), 16-21.
Twehous, J., Groves, D. L., & Lengfelder, J. R. (1991). Leadership training - The key to an effective program. Social Behavior and Personality: An International Journal, 19 (2), 109-120.
Wong, Sharon H. P. (2002). The role of leadership in the organizational transformation and impact on organizational culture: A case study of private Catholic University. Spalding University, Kentucky, United States. Retrieved May 11, 2006 from http://wwwlib.umi.com/dissertations/fullcit/3036906.
Yıldırım, B. (2001). Okul yöneticilerinin kültürel liderlik rollerinin öğretmenlerin işdoyumuna ve meslek ahlakına etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
Zhang, Y. (1994). Leadership attributes in a cultural setting in Singapore. The International Journal of Educational Management, 8 (6), 16-18.

APA	KARAKÖSE T (2008). Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri. , 555 - 579.
Chicago	KARAKÖSE TURGUT Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri. (2008): 555 - 579.
MLA	KARAKÖSE TURGUT Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri. , 2008, ss.555 - 579.
AMA	KARAKÖSE T Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri. . 2008; 555 - 579.
Vancouver	KARAKÖSE T Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri. . 2008; 555 - 579.
IEEE	KARAKÖSE T "Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri." , ss.555 - 579, 2008.
ISNAD	KARAKÖSE, TURGUT. "Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri". (2008), 555-579.

APA	KARAKÖSE T (2008). Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 8(2), 555 - 579.
Chicago	KARAKÖSE TURGUT Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 8, no.2 (2008): 555 - 579.
MLA	KARAKÖSE TURGUT Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.8, no.2, 2008, ss.555 - 579.
AMA	KARAKÖSE T Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2008; 8(2): 555 - 579.
Vancouver	KARAKÖSE T Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2008; 8(2): 555 - 579.
IEEE	KARAKÖSE T "Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 8, ss.555 - 579, 2008.
ISNAD	KARAKÖSE, TURGUT. "Okul Müdürlerinin Kültürel Liderlik Davranışlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 8/2 (2008), 555-579.