Yöneticilerin Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Rol Stres Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Yapısal Denklem Modeliyle Beyaz Et Sektöründe Bir Alan Uygulaması

Cüneyt AKAR, (Balıkesir Üniversitesi, Bandırma İktisadi ve İdari Bİlimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Sayısal Yöntemler Anabilim Dalı, Balıkesir, Türkiye)
Y. Tansoy YILDIRIM (Balıkesir Üniversitesi, Bandırma Meslek Yüksek Okulu Balıkesir, Türkiye)
Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
4 0
Yıl: 2008 Cilt: 10 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 97 - 113 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Yöneticilerin Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Rol Stres Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Yapısal Denklem Modeliyle Beyaz Et Sektöründe Bir Alan Uygulaması

Öz:
Bu çalışmada beyaz et sektöründe yöneticilerin örgütsel bağlılık, iş tatmini ve rol stres kaynakları arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Pilot bölge olarak seçilen Bandırma’daki beş büyük firmanın yöneticilerine uygulanan anket yoluyla veriler toplanmış ve yapısal denklem modeliyle analiz edilerek sonuçlar elde edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda Beyaz Et Sektöründe çalışan yöneticilerin yüksek duygusal bağlılığa sahip oldukları bulunmuştur. Ayrıca sektörde normatif bağlılık yüksek, devam bağlılığı düşük çıkmıştır. Devam bağlılığının düşük olması, yöneticilerin sektörde başka iş bulma açısından kendilerine güvenlerinin olduğunu göstermektedir. Rol belirsizliği ve rol çatışması sektörde çalışan yöneticilerde düşük çıkmıştır. Bu sonuç sektörde çalışmakta olan yöneticilerin rol stres kaynaklarının düşük olduğunu, iş tanımlarının, görev ve sorumluluklarının açık ve net olduğunu ortaya koymaktadır. Yöneticilerin İş tatmininin ise çok iyi seviyede olmadığı sonucuna varılmıştır. Çalışma sonunda rol çatışması ve rol belirsizliği gibi rol stres kaynaklarının iş tatminini negatif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca iş tatmininin duygusal bağlılık, devam bağlılığı ve normatif bağlılık gibi üç tip örgütsel bağlılıkla da pozitif yönlü doğrudan ilişkisi olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ABDALLA, I.A. (1991), “Social supportand gender responses to job stress in an Arab culture”, Journal of Social Behavior and Personality, Vol. 6, No: 7, pp. 273-288.
  • AGARWAL, S. and RAMASWAMI, S. N. (1993), “Affective organizational commitment of salespeople: an expanded model”, Journal of Personal Selling &Sales Management, Vol. XIII, No: 2, pp. 49-70.
  • ALLEN, N.J. and GRISAFFE, D.B. (2001), Employee Commitment to the organizaton and customer reactions: mapping the linkages. Human Resource ManagementRewiev, Vol. 11, pp. 209-236.
  • ALLEN, N.J. and MEYER, J.P. (1990), “The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization”, Journal of Occupational Psychology, Vol. 63, No: 1, pp. 1-18.
  • BABAKUS, E.; CRAVENS, S.W.; JOHNSTON, M. and MONCRIEF, W.C. (1996), “Examining the role of organizational variables in the salesperson job satisfaction model”, Journal of Personal Selling & Sales Management, Vol. XVI, No: 3, pp.33-46
  • BABIN, B.J. and BOLES, J.S. (1998), “Employee behavior in a service environment: a model and test of potential differences between men and women”, Journal of Marketing, Vol. 62, pp. 77-91.
  • BATEMON, T.S. and STRASSER, S. (1984), “A longitutudinal antecedents of organizational commitment”, Academy of Management Journal, Vol. 27, No: 1, pp. 95-112.
  • BEDEIAN, A.G. and ARMENAKIS, A.A. (1981), “A path analytic study of the consequences of role conflict and ambiguity”, Academy of Management Journal, Vol. 24, No: 2, pp. 417-424.
  • BEHRMAN, D.N. and PERRAULT, W.D. Jr. (1984), “A role stress model of the the performance and satisfaction of industrial salespersons”, Journal of Marketing, Vol. 48, pp. 9-21.
  • BHUIAN, S.N. and ABDUL-MUHMIN, A.G. (1997), “Job satisfaction and organizational commitment among ‘guest-worker’ salesforces: the case of Saudi Arabia”, Journal of Global Marketing, Vol. 10, No:3, pp. 27-44.
  • DECOTIIS, T.A. and SUMMERS, T.P. (1987), “A path analysis of a model of the antecedents and consequences of organizational commitment”, Human Relations, Vol. 40, No: 7, pp. 445-470.
  • DRUMMOND, H. (2000), Introduction to Organizational Behavior, Oxford University Press, New York.
  • FISHER, C.D. and GITELSON, R. (1983), “A meta-analysis of the correlates of role conflict and role ambiguity”, Journal of Applied Psychology, Vol. 68, No: 2, pp.320-333.
  • GREGSON, T. and WENDELL, J. (1994), “Role conflict, role ambiguity, job satisfaction and the moderating effect of job-related self-esteem: a latent variable analysis”, Journal of Applied Business Research, Vol. 10, No: 2, pp. 106-113.
  • GRUSKY, O. (1966), “Career mobility and organizational commitment”, Administrative Science Quarterly, Vol. 10, No: 4, pp. 488-503.
  • HACKET, R.D., BYCIO, P. and HAUSDORF, (1994), “Further assessment of Meyer and Allen’s (1991) three-component model of organizational commitment”, Journal of Applied Psychology, Vol. 79, pp. 15-23.
  • HACKMAN, J. R. and OLDHAM, G. R. (1974), “The Job Diagnostic Survey: An Instrument for the Diagnosis of Jobs and the evaluation of Job Design Projects”, Technical Report, No: 4, Department of Administrative Sciences, Yale University.
  • HARRISON, J.K. and HUBBARD, R., (1998), “Antecedents to organizational commitment among Mexican employees od a US firm in Mexico”, The Journal of Social Psychology, Vol. 138, No: 5, pp.609-623.
  • HARTENIAN, L.S.; HADAWAY, F.J. and BADOVICK, G.J., (1994), “Antecedents of role perceptions: a path-analytic approach”, Journalof Applied Business Research, Vol. 10, No: 2, pp. 40-50.
  • HELLMAN, C. and MCMILLAN, W.L., (1994), “Newcomer socialization and affective commitment”, The Journal of Social Psychology, Vol. 134, No: 2, pp.26-27.
  • JAMAL, M. and BADAWI, J., (1995), “Job stres, type ‘A’ behavior and employees’ wellbeing among Muslim immigrants in North America: a study in workforce diversity”, International Journal of Commerce & Management, Vol. 5, No: 4, pp. 6-23.
  • JENKINS, M. and THOMLINSON, R. P., (1992), “Organizational commitment and job satisfaction as predictors of emplyee turnover intentions”, Management Research News, Vol. 15, No: 10, pp. 18-22.
  • KETCLAND, A. (1998), “The existence of multiple measures of organizational commitment and experience related differences in a public accounting setting”, Behavioral Research in Accounting, Vol. 10, pp. 112-115.
  • KING, R.C. and SETHI, V. (1997), “The moderating effects of organizational commitment on burnout in information systems professionals”, European Journal of Information Systems, Vol. 6, pp. 86-96.
  • KONOVSKY, M.A. and CROPANZANO, R. (1991), “Perceived fairness of employee drug testing as a predictor of employee attitudes and performance”, Journal of Applied Psychology, Vol. 76, pp. 698-707.
  • LOCKE, E.A. (1976), “The nature and causes of job satisfaction”, Handbook of Industrial and Organizational Psychology, Rand McNally, Chicago, IL.
  • MATHIEV, J.E. and ZAZAC, D.M. (1990), “A review and meta-analysis of the antecedents, correlates, and consequances of organizational commitment”, Psychological Bulletin, Vol. 108, pp. 171-194.
  • MEYER, J.P. and ALLEN, N.J., (1991), “A three-component conceptualization of organizational commitment”, Human Resource Management Review, Vol. 1, pp. 61-89.
  • MEYER, J.P. and HERSCOVITCH, L. (2001), “Commitment in the workplace: Toward a general model”, Human Resource Management Review”, 11, pp. 299-326.
  • MOWDAY, R.T.; STEERS, R.M. and PORTER, L.W., (1979), “The measurement of organizational commitment”, Journal of Vocational Behavior, Vol. 14, pp. 224-247.
  • ODOM, R.Y.; BOXX, W.R. and DUNN, M.G., (1990), “Organizational culture, commitment, satisfaction and cohesion”, Public Productivity and Management Review, Vol. 14, No: 2, pp. 157-168.
  • OLIVER, R.L. and BRIEF, A.P. (1977), “Determinants and consequences of role conflict and ambiguity among retail sales managers”, Journal of Retailing, Vol. 53, No: 4, pp. 47-58.
  • RIZZO, J.R.; HOUSE, R.J. and LIRTZMAN, S.I., (1970), “Role conflict and ambiguity in complex organizations”, Administrative Sciences Quarterly, Vol. 15, pp. 150-163.
  • ROWDEN, R.W. (2000), “The relationship between charismatic leadership behaviors and organizational commitment”, Leadership Organizational Development Journal, Vol. 21, No: 1, pp. 30-35.
  • SAGAR, J.K. (1994), “A structural madel depicting salespeople ‘s job stres”, Journal of the Academy of Marketing Science, Vol. 22, pp. 74-84.
  • SMITH, P.C.; KENDAL, L.M. and HULIN, C.L., (1969), “The measurement of study of satisfaction in work and retirement: A strategy for the study of attitudes”, Rand McNally, Chicago, IL.
  • SIN, L.Y. (1997), “Organizational variables, role stress, and job satisfaction of Hong Kong salesman: a test of two competing models”, International Journal of Management, Vol. 14, No: 1, pp. 127-139.
  • WASTI, A. (2000), “Örgütsel bağlılığı belirleyen evrensel ve kültürel etmenler: Türk kültürüne bakış”, Türk Psikologları Derneği Yayınları, ss. 202-224.
  • WEINERR, Y. (1992), “Commitment in organizations: a normative view”, Academy of Management Review, Vol. 7, pp. 303-321.
  • WITHEY, M. (1988), “Antecedents of value based economic organizational commitment, In S.L. Mcshane (Ed.)”, Proceedings of the Annual Meeting of the Administrative Science Association of Canada: Organizational Behavior, Vol. 9, pp. 124-133.
  • YAVAS, U. and BODUR, M., (1999), “Satisfaction among expatriate managers: correlates and consequences”, Career development International, Vol. 4, No: 5, pp. 261-269.
  • YOUSEF, D. A. (2000), “The interactive effects of role conflict and role ambiguity on job satisfaction and attitudes toward organizational change: a moderated multiple regression approach”, International Journal of Stress Management, Vol. 7, No: 4, pp. 289-303.
  • YOUSEF, D. A. (2001), “Islamic work ethic: a moderator between organizational commitment and job satisfaction in a cross cultural context”, Personnel Review, Vol. 30, No: 2, pp. 152-169.
  • YOUSEF, D. A. (2002), “Job satisfaction as a mediator of the relationship between role stressors and organizational commitment: A study from an Arabic cultural perspective”, Journal of Managerial Psychology, Vol. 17, No: 4, pp. 250-266.
  • ZAHRA, S.A., (1985), “A comparative study of the effect of role ambiguity and conflict on employee attitudes and performance”, Akron Business and Economic Review, Vol. 6, No: 1, pp. 37-42.
APA AKAR C, YILDIRIM Y (2008). Yöneticilerin Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Rol Stres Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Yapısal Denklem Modeliyle Beyaz Et Sektöründe Bir Alan Uygulaması. , 97 - 113.
Chicago AKAR Cüneyt,YILDIRIM Y. Tansoy Yöneticilerin Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Rol Stres Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Yapısal Denklem Modeliyle Beyaz Et Sektöründe Bir Alan Uygulaması. (2008): 97 - 113.
MLA AKAR Cüneyt,YILDIRIM Y. Tansoy Yöneticilerin Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Rol Stres Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Yapısal Denklem Modeliyle Beyaz Et Sektöründe Bir Alan Uygulaması. , 2008, ss.97 - 113.
AMA AKAR C,YILDIRIM Y Yöneticilerin Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Rol Stres Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Yapısal Denklem Modeliyle Beyaz Et Sektöründe Bir Alan Uygulaması. . 2008; 97 - 113.
Vancouver AKAR C,YILDIRIM Y Yöneticilerin Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Rol Stres Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Yapısal Denklem Modeliyle Beyaz Et Sektöründe Bir Alan Uygulaması. . 2008; 97 - 113.
IEEE AKAR C,YILDIRIM Y "Yöneticilerin Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Rol Stres Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Yapısal Denklem Modeliyle Beyaz Et Sektöründe Bir Alan Uygulaması." , ss.97 - 113, 2008.
ISNAD AKAR, Cüneyt - YILDIRIM, Y. Tansoy. "Yöneticilerin Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Rol Stres Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Yapısal Denklem Modeliyle Beyaz Et Sektöründe Bir Alan Uygulaması". (2008), 97-113.
APA AKAR C, YILDIRIM Y (2008). Yöneticilerin Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Rol Stres Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Yapısal Denklem Modeliyle Beyaz Et Sektöründe Bir Alan Uygulaması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 97 - 113.
Chicago AKAR Cüneyt,YILDIRIM Y. Tansoy Yöneticilerin Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Rol Stres Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Yapısal Denklem Modeliyle Beyaz Et Sektöründe Bir Alan Uygulaması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 10, no.2 (2008): 97 - 113.
MLA AKAR Cüneyt,YILDIRIM Y. Tansoy Yöneticilerin Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Rol Stres Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Yapısal Denklem Modeliyle Beyaz Et Sektöründe Bir Alan Uygulaması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.10, no.2, 2008, ss.97 - 113.
AMA AKAR C,YILDIRIM Y Yöneticilerin Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Rol Stres Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Yapısal Denklem Modeliyle Beyaz Et Sektöründe Bir Alan Uygulaması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2008; 10(2): 97 - 113.
Vancouver AKAR C,YILDIRIM Y Yöneticilerin Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Rol Stres Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Yapısal Denklem Modeliyle Beyaz Et Sektöründe Bir Alan Uygulaması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2008; 10(2): 97 - 113.
IEEE AKAR C,YILDIRIM Y "Yöneticilerin Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Rol Stres Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Yapısal Denklem Modeliyle Beyaz Et Sektöründe Bir Alan Uygulaması." Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10, ss.97 - 113, 2008.
ISNAD AKAR, Cüneyt - YILDIRIM, Y. Tansoy. "Yöneticilerin Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini ve Rol Stres Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Yapısal Denklem Modeliyle Beyaz Et Sektöründe Bir Alan Uygulaması". Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 10/2 (2008), 97-113.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 13:56

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları