Ortadoğu Sınır Ülkeleriyle Dış Ticaret Yoğunlaşması ve Yapısal Değişim
Yıl: 2008 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 271 - 296 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Ortadoğu Sınır Ülkeleriyle Dış Ticaret Yoğunlaşması ve Yapısal Değişim
Öz: Bu çalışmada 1980’den 2005’e Türkiye’nin Ortadoğu Sınır ülkeleriyle olan dış ticaretinde fasıl bazında ihracat ve ithalat yoğunlaşmaları ile avantaj ve dezavantajlar ortaya konmuş, dinamik analiz çerçevesinde bunlardaki yapısal değişimler incelenerek ülkelerin ekonomik ve üretim yapılarındaki değişimlerle ilişkilendirilmiştir. 1980’den 2005’e gelindiğinde Türkiye’nin bu ülkelere olan ihracatı tarımsal fasıllardan sanayi fasıllarına, emek yoğun fasıllardan sermaye ve teknoloji içeren fasıl yoğunlaşmasına kaymıştır. Türkiye’ye kıyasla, Ortadoğu Sınır Ülkelerinin ekonomik reformlara ve dış ticarette liberalleşmeye daha yeni başlamış olmaları, Türkiye’nin bu ülkelerle olan dış ticaretinde sanayi mallarında avantajlı konuma geldiği, tarım mallarında ise bu ülkelerden olan ithalatını artırdığı, enerji tüketiminde bu ülkelere bağımlılığının arttığı görülmüştür. Bununla birlikte bu ülkelerle dış ticarette petrol ve petrol ürünleri endüstrisi dâhil, bazı sanayi mallarında endüstri içi ticaretin oluşmaya ve ülkelerin ekonomik yapılarında görülen değişimlerin dış ticaretlerine yansımaya başladığı görülmüştür.
Anahtar Kelime: Density and Structural Change in Foreign Trade with The Middle East Border Countries
Öz: This study aims to outline export and import densities, advantageous and disadvantageous and comparative changes in product groups of traded goods of Turkey with the Middle East border countries in regard to the changes in production and economic structures of the countries from 1980 to 2005. The export density of Turkey changed from agricultural goods groups toward industrial good groups, from labor intensive good groups toward technology embodied capital intensive goods groups between 1980 and 2005. Turkey has had advantages in industrial goods, increased agricultural import and become more dependable in reducing energy gap in foreign trade with those countries since 1980, as a result of Turkey’s economic reforms and industrialization starting earlier than those border countries. However, there has been existing intra-industry trade in few industries including petroleum industry recently, It is concluded that the structural change in the types of traded goods groups densities is the result of the changes in the economic structures those countries.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akal, M., Şimşek, S., Şen R. (2006). Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerinde İç Ticaretin Yönü. Akademik Bakış, Sayı 9, 1-17.
- Akın, A.S. (2008). Türkiye Bilim Sitesi, Bölgesel Tercihli Ticaret Görüşmeleri , http://www.genbilim.com/content/view/3997/ (Erişim:2.06.2008)
- Ayaydın, A. (13.2.2007). Türkiye-Irak Ticari İlişkilerindeki Gizem, Sabah Gazetesi.
- Banks, A. S, V. Carlip, W. Overstreet ve D. Linder (1982). Economic Handbook of the World: McGraw-Hill Book Company, New York.
- Çakacak, Ö. (1.6.2008). Güncel Haber, Star Gazetesi.
- Dış Ticaret Müsteşarlığı, Dış Ticaret İstatistikleri (www.dtm.gov.tr, Erişim: 30.5.2008). Ankara.
- Dış Ticaret Müsteşarlığı, Serbest Ticaret Anlaşmaları. (www.dtm.gov.tr, Erişim: 3.6.2008). Ankara.
- Dış Ticaret Müsteşarlığı, Müsteşarlık Duyuruları. (dtm.gov.tr, Erişim: 9.6.2008), Ankara.
- Ertekin , M. (2005). Sektörler İtibariyle Üretim-Dış Ticaret İlişkisi ve Rekabet Koşulları, Dış Ticaret Müsteşarlığı Araştırma Raporu, Ankara.
- Falcıoğlu, P. ve Akgüngör, S. (2005). Regional Specialization and Industrial Concentration Patterns in Turkısh Manufacturıng Industry after Trade Liberalization. Regional Studies Association Academic Papers, http://www.regional-studies-assoc.ac.uk/events/080606papers.asp.
- Ferreira, P. C. ve Facchini, G. (2005). Trade Liberalization and Industrial Concentration: Evidence from Brazil. The Quarterly Review of Economics and Finance, 45: 432–446
- Güleç, M. ve Gencay, O. (2003). Irak Savaşının Gölgesinde Türkiye Ortadoğu Ülkeleri Ticari İlişkileri, Dış Ticaret Müsteşarlığı Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü Araştırma Raporu. Ankara.
- Kaya, A. A. (2006). Regional Specialization and Location of Industrial Activity in Turkey, Regional Studies Association International Conference, 8th and 9th June, Leuven, Belgium.
- Pagoulatos, E. And Sorensen, R.(1976). Foreign Trade, Concentration and Profitability in Open Economies, European Economic Review ,8, 225-267.
- Salvatore, D. (1990). International Economics, Macmillan Publishing Company, New York.
- Seyidoğlu, H. (2003). Uluslararası İktisat, Güzem Yayınları, İstanbul.
- Ünsal, M. E (2005). Uluslararası İktisat, İmaj Yayınevi, Ankara.
- Türkiye İstatistik Kurumu (2006). Dış Ticaret İstatistikleri Yıllığı, Ankara.
- Türkiye İstatistik Kurumu (2003). Dış Ticarette Yoğunlaşma, Ankara.
- Yükseler, Z. ve Türkan, E. (2008), Türkiye’nin Üretim ve Dış Ticaret Yapısında Dönüşüm:Küresel Yönelimler ve Yansımalr, TUSİAD Yayın No: 453. İstanbul.
| APA | AKAL M (2008). Ortadoğu Sınır Ülkeleriyle Dış Ticaret Yoğunlaşması ve Yapısal Değişim. , 271 - 296. |
| Chicago | AKAL MUSTAFA Ortadoğu Sınır Ülkeleriyle Dış Ticaret Yoğunlaşması ve Yapısal Değişim. (2008): 271 - 296. |
| MLA | AKAL MUSTAFA Ortadoğu Sınır Ülkeleriyle Dış Ticaret Yoğunlaşması ve Yapısal Değişim. , 2008, ss.271 - 296. |
| AMA | AKAL M Ortadoğu Sınır Ülkeleriyle Dış Ticaret Yoğunlaşması ve Yapısal Değişim. . 2008; 271 - 296. |
| Vancouver | AKAL M Ortadoğu Sınır Ülkeleriyle Dış Ticaret Yoğunlaşması ve Yapısal Değişim. . 2008; 271 - 296. |
| IEEE | AKAL M "Ortadoğu Sınır Ülkeleriyle Dış Ticaret Yoğunlaşması ve Yapısal Değişim." , ss.271 - 296, 2008. |
| ISNAD | AKAL, MUSTAFA. "Ortadoğu Sınır Ülkeleriyle Dış Ticaret Yoğunlaşması ve Yapısal Değişim". (2008), 271-296. |
| APA | AKAL M (2008). Ortadoğu Sınır Ülkeleriyle Dış Ticaret Yoğunlaşması ve Yapısal Değişim. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 271 - 296. |
| Chicago | AKAL MUSTAFA Ortadoğu Sınır Ülkeleriyle Dış Ticaret Yoğunlaşması ve Yapısal Değişim. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 7, no.2 (2008): 271 - 296. |
| MLA | AKAL MUSTAFA Ortadoğu Sınır Ülkeleriyle Dış Ticaret Yoğunlaşması ve Yapısal Değişim. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.7, no.2, 2008, ss.271 - 296. |
| AMA | AKAL M Ortadoğu Sınır Ülkeleriyle Dış Ticaret Yoğunlaşması ve Yapısal Değişim. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2008; 7(2): 271 - 296. |
| Vancouver | AKAL M Ortadoğu Sınır Ülkeleriyle Dış Ticaret Yoğunlaşması ve Yapısal Değişim. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2008; 7(2): 271 - 296. |
| IEEE | AKAL M "Ortadoğu Sınır Ülkeleriyle Dış Ticaret Yoğunlaşması ve Yapısal Değişim." Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7, ss.271 - 296, 2008. |
| ISNAD | AKAL, MUSTAFA. "Ortadoğu Sınır Ülkeleriyle Dış Ticaret Yoğunlaşması ve Yapısal Değişim". Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 7/2 (2008), 271-296. |
