Hemodiyaliz hastalarında yaşam değerlendirmesi anketinin geliştirilmesi

BONE, Mike; AHMAD, Rashid; SALMON, Peter; KRESPI, Margorit Rita; WORTHINGTON, Breeda

Hemodiyaliz hastalarında yaşam değerlendirmesi anketinin geliştirilmesi

Margorit Rita KRESPI, (Liverpool Üniversitesi, Hastanesi, UK)

Mike BONE, (Liverpool Üniversitesi, Hastanesi, UK)

Rashid AHMAD, (Liverpool Üniversitesi, Hastanesi, UK)

Breeda WORTHINGTON, (Liverpool Üniversitesi, Hastanesi, UK)

Peter SALMON (Liverpool Üniversitesi, Hastanesi, UK)

Türk Psikiyatri Dergisi

7 2

Yıl: 2009 Cilt: 20 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 56 - 67 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hemodiyaliz hastalarında yaşam değerlendirmesi anketinin geliştirilmesi

Öz:

Amaç: Var olan yaşam kalitesi ölçekleri hastanın son dönem böbrek yetersizliği (SDBY) tanısından sonraki kendi yaşam değerlendirmesi konusunda yetersiz kalmaktadır. Daha önceki nitel araştırmalarda yaşamın eldeki nicel araştırmalar tarafından kapsanmamış değerlendirilme yolları tanımlanmış ve olası klinik hedefler tanımlanmıştır. Yine de klinisyenler yaşam değerlendirmesi açısından önem taşıma olasılığı olan yöntemler hakkında bilgilendirileceklerse ölçüm şarttır. Eğer değişiklik yaratmak için geliştirilmiş müdahalelerden sonraki yaşamı değerlendirme yöntemlerindeki düzelmenin takip edilmesi de amaçlanıyorsa, o zaman hastaların görüşlerine dayalı yaşam kalitesi ölçütlerini geliştirmek gereklidir. Yöntem: Üç çalışma yürütülmüştür. İlk ikisinde daha önce tarif edilmiş olan yaşamı değerlendirme yolları ölçülebilir bir şekle dönüştürülmüş, yaşamı değerlendirme yollarını ölçen bir anket geliştirilmiş ve 156 hemodiyaliz hastasında söz konusu anketin klinik kullanımı incelenmiştir. Üçüncü çalışmada ise 153 hemodiyaliz hastasında anketin kestirim geçerliği incelenmiştir.Bulgular: Bulgular aracılığı ile klinik uygulamada hedef oluşturabilecek bir kaç alan saptanmıştır. Bunların arasında sınırlamaları aşamama hissi, bakım veren kişiler hakkında karışık olumsuz duygular ve SDBY hakkında herhangi bir olumlu yön tanımlayamama yer almaktadır. Yaşam değerlendirmesinin yeni geliştirilmiş 3 alt ölçeğinin iç tutarlığı olduğu belirlenmiştir. Bulgular aynı zamanda alt ölçeklerin yapı ve kestirim geçerliği olduğunu göstermiştir. Sonuç: Bu çalışmalarda eldeki jenerik yaşam kalitesi ölçütlerine ek olarak hemodiyaliz hastalarında kullanılmak üzere geliştirilmiş 3 alt ölçekten oluşan hastalığa özgü bir yaşam değerlendirme anketi sunulmaktadır.

Anahtar Kelime:

Konular: Psikiyatri

The development of the life evaluati on questi onnaire for hemodialysis patients

Öz:

Objective: Existing quality of life measures fail to incorporate patients' own understanding of evaluation of life following the diagnosis of end stage renal failure (ESRF). Previous qualitative research has identified ways of evaluating life that have not been captured by existing quantitative research and that can be possible targets for clinical practice. Nonetheless, quantification is necessary if clinicians are to be informed of potentially important ways of evaluating life. It is also necessary to devise patient-derived measures of quality of life if the aim is also to monitor improvement in ways of evaluating life following interventions devised to change them.Method: Three studies were carried out. In the first two, the ways of evaluating life that were previously identified were quantified, a questionnaire that measures ways of evaluating life was developed, and the clinical utility of this questionnaire was examined in a sample of 156 hemodialysis patients. In the third study the predictive validity of this questionnaire was examined in a sample of 153 hemodialysis patients.Results: The findings identified a number of targets for clinical practice. These included feeling unable to 'get round' limitations, mixed negative feelings about caregivers, and failure to find something positive about ESRF The newly developed 3 subscales of life evaluation were internally consistent. The findings also show that thes subscales had construct and predictive validity.Conclusion: The present studies provide a disease-specific life evaluation questionnaire consisting of 3 subscale for use in hemodialysis patients that can supplement existing generic quality of life measures.

Anahtar Kelime:

Konular: Psikiyatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Andrews FM, Withey SB (1976) Social Indicators of Well-being: Americans' Perceptions of Life Quality. New York: Plenum.
Atkinson TA (1982) The stability and validity of quality of life measures. Soc Indicators Res, 10: 113-132.
Bradley C (1997) Design of a renal dependent individualized quality of life questionnaire. Adv Perit Dial, 13: 116-120.
Brazier JE, Harper R, Jones NMB ve ark. (1992) Validating the SF-36 Health Survey Questionnaire: New outcome measure for primary care. BMJ, 305: 160-164.
Churchill DN, Wallace JE, Ludwin D ve ark. (1991) A comparison of evaluative indices of quality of life and cognitive function in hemodialysis patients. Controlled Clin Trials, 12: 159-167.
Cukor D, Coplan J, Brown C ve ark. (2007) Depression and anxiety in urban hemodialysis patients. Clin J Am Soc Nephrol, 2: 484-490.
DeOreo PB (1997) Hemodialysis patient-assessed functional status predicts continued survival, hospitalisation and dialysis-attendance compliance. Am J Kidney Diseases, 30: 204-212.
Editorial (1995) Quality of life and clinical trials. Lancet, 346: 1-2.
Elal G, Krespi M (1999) Life events, social support and depression among hemodialysis patients. J Community Appl Soc Psychol, 9: 23-33.
Felton BJ, Revenson TA (1984) Coping with chronic illness: a study of illness controllability and the influence of coping strategies on psychological adjustment. J Consult Clin Psychol, 52: 343-353.
Hays RD, Kravitz RL, Mazel RM ve ark. (1994) The impact of patient adherence on health outcomes for patients with chronic disease in the medical outcomes study. J Behav Med, 17: 347-360.
Horne R, Weinman J (1995) The Beliefs about Medicines Questionnaire (BMQ): A new method for assessing lay beliefs about medicines. Proceedings of the Special Group in Health Psychology: British Psychological Society.
Kimmel PL, Peterson RA, Weihs KL ve ark. (1995) Aspects of quality of life in hemodialysis patients. J Am Soc Nephrol, 6: 1418-1426.
Krespi M, Bone M, Ahmad R ve ark. (2004) Hemodialysis patients' beliefs about renal failure and its treatment. Pat Educ Counsel, 53: 189-196.
Krespi MR, Bone M, Ahmad R ve ark. (2008) Hemodialysis patients' evaluation of their lives. Turk Psikiyatri Derg, 19:365-372.
Krespi MR, Oakley D, Bone M ve ark. (baskıda) The effects of visual imagery on adjustment and quality of life of hemodialysis patients. Turk Psikiyatri Derg.
McGee HM, Bradley C (Eds.) (1994) Quality of Life Following Renal Failure: Psychosocial Challenges Accompanying High Technology Medicine. Harwood Academic Publishers.
Radley A (1989) Style, discourse and constraint in adjustment to chronic illness. Soc of Health Illness, 11:230-252.
Radley A (1994) Making Sense of Illness: The Social Psychology of Health and Disease. London: Sage.
Salmon P (2000) Psychology of Medicine and Surgery: A Guide for Psychologists, Counsellors, Nurses and Doctors. England: John Wiley & Sons, Ltd.
Salmon P, Manzi F, Valori RM ve ark. (1996) Measuring the meaning of life for Patients with incurable cancer: the Life Evaluation Questionnaire (LEQ). EJC, 32A: 755-760.
Shontz FC (1975) The Psychological Aspects of Physical Disease and Disability. New York: Macmillan.
Sodergren SC, Hyland ME (2000) What are the positive consequences of illness? Psychol Health, 15: 85-97.
Sodergren SC, Hyland ME, Crawford A ve ark. (2004) Positivity in illness: Self-delusion or existential growth? Br J Health Psychol, 9: 163-174.
Ware JE, Sherbourne CD (1992) The MOS 36-item short-form health survey (SF-36): Conceptual framework and item selection. Med Care, 30: 473-483.
Ware JE, Snow KK, Kosinski M ve ark. (1993) SF-36 Health Survey Manual and Interpretation Guide. Boston, MA: Health Institute.
Ware JE, Kosinski M, Keller SD ve ark. (1994) SF-36 Physical and Mental Health Summary Scales: A User's Manual (2nd printing, revised). Boston, MA: Health Institute.
Zigmond AS, Snaith RP (1983) Hospital anxiety and depression scale. Acta Psychiatrica Scandinavica, 67: 361-370.

APA	KRESPI M, BONE M, AHMAD R, WORTHINGTON B, SALMON P (2009). Hemodiyaliz hastalarında yaşam değerlendirmesi anketinin geliştirilmesi. , 56 - 67.
Chicago	KRESPI Margorit Rita,BONE Mike,AHMAD Rashid,WORTHINGTON Breeda,SALMON Peter Hemodiyaliz hastalarında yaşam değerlendirmesi anketinin geliştirilmesi. (2009): 56 - 67.
MLA	KRESPI Margorit Rita,BONE Mike,AHMAD Rashid,WORTHINGTON Breeda,SALMON Peter Hemodiyaliz hastalarında yaşam değerlendirmesi anketinin geliştirilmesi. , 2009, ss.56 - 67.
AMA	KRESPI M,BONE M,AHMAD R,WORTHINGTON B,SALMON P Hemodiyaliz hastalarında yaşam değerlendirmesi anketinin geliştirilmesi. . 2009; 56 - 67.
Vancouver	KRESPI M,BONE M,AHMAD R,WORTHINGTON B,SALMON P Hemodiyaliz hastalarında yaşam değerlendirmesi anketinin geliştirilmesi. . 2009; 56 - 67.
IEEE	KRESPI M,BONE M,AHMAD R,WORTHINGTON B,SALMON P "Hemodiyaliz hastalarında yaşam değerlendirmesi anketinin geliştirilmesi." , ss.56 - 67, 2009.
ISNAD	KRESPI, Margorit Rita vd. "Hemodiyaliz hastalarında yaşam değerlendirmesi anketinin geliştirilmesi". (2009), 56-67.

APA	KRESPI M, BONE M, AHMAD R, WORTHINGTON B, SALMON P (2009). Hemodiyaliz hastalarında yaşam değerlendirmesi anketinin geliştirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi, 20(1), 56 - 67.
Chicago	KRESPI Margorit Rita,BONE Mike,AHMAD Rashid,WORTHINGTON Breeda,SALMON Peter Hemodiyaliz hastalarında yaşam değerlendirmesi anketinin geliştirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi 20, no.1 (2009): 56 - 67.
MLA	KRESPI Margorit Rita,BONE Mike,AHMAD Rashid,WORTHINGTON Breeda,SALMON Peter Hemodiyaliz hastalarında yaşam değerlendirmesi anketinin geliştirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi, vol.20, no.1, 2009, ss.56 - 67.
AMA	KRESPI M,BONE M,AHMAD R,WORTHINGTON B,SALMON P Hemodiyaliz hastalarında yaşam değerlendirmesi anketinin geliştirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2009; 20(1): 56 - 67.
Vancouver	KRESPI M,BONE M,AHMAD R,WORTHINGTON B,SALMON P Hemodiyaliz hastalarında yaşam değerlendirmesi anketinin geliştirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2009; 20(1): 56 - 67.
IEEE	KRESPI M,BONE M,AHMAD R,WORTHINGTON B,SALMON P "Hemodiyaliz hastalarında yaşam değerlendirmesi anketinin geliştirilmesi." Türk Psikiyatri Dergisi, 20, ss.56 - 67, 2009.
ISNAD	KRESPI, Margorit Rita vd. "Hemodiyaliz hastalarında yaşam değerlendirmesi anketinin geliştirilmesi". Türk Psikiyatri Dergisi 20/1 (2009), 56-67.