Eğitim örgütlerinde karar verme sürecinde etik

KIRANLI, Semra; İLĞAN, Abdurrahman

Eğitim örgütlerinde karar verme sürecinde etik

Semra KIRANLI, (Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Yönetimi ve Politikası Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Abdurrahman İLĞAN (Celal Bayar Üniversitesi, Demirci Eğitim Fakültesi, Manisa, Türkiye)

Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

63 10

Yıl: 2007 Cilt: 0 Sayı: 14 Sayfa Aralığı: 150 - 162 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Eğitim örgütlerinde karar verme sürecinde etik

Öz:

Karar verme, yöneticilerin iş yaşamını en çok meşgul eden süreçlerin başında gelmektedir. Karar verme süreci; çok yönlü düşünmeyi, olasılıkları hesaplamayı, karardan etkilenecek kişilerin durumlarını ve grup görüşlerini dikkate almayı, gerektirir. Eğitim örgütlerinde hem çalışanların hem de üretim nesnesinin insan olmasından dolayı verilen kararlarda etki değerler söz konusu olabilmektedir. Etik karar verme, etik ilkeler doğrultusunda hareket etmeyi gerektirir. Etik ile ilgili durumlar, görevleri, zorunlulukları içerir. Adalet, haklar, dürüstlük, hakkaniyet ilkeleri etik karar vermeyle ilgilidir. Etik karar verme, kişilerin kararlarımıza saygılı olmalarını istemek kadar onların kararlarına da saygılı olmayı gerektirir.Eğitim örgütlerinde çok sayıda okul yöneticisi eğitimde etik problemlerle karşılaşmakta ve bunları çözme konusunda zorlanmaktadır. Bu çalışmada, karar verme, etik karar verme, etik karar verme rehberleri, okul müdürlerinin yönetimde karşılaştıkları etik ikilemler, bunların sebepleri ve çözüm yolları, gelişmiş ülkelerin eğitim derneklerinin belirlediği etik ilkelere değinilmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Tıbbi Etik

Ethics in the process of decision making in educational organizations

Öz:

Decision-making is one of the foremost process make busy administrators in their professional life. Decison-making process requires multidirectional thinking, probability estimations, considering situations and views of others whom administrators’ decisions will affect. Due to both human resources and production object of educational organization are human so ethical values are always considered in decision-making. Ethical decision-making requires actions within ethical principles. Situations related to ethics contain tasks and obligations. Principles like justice, rights, honesty and fairness are related to ethical decision-making. While making ethical decisions, one must be respectful to other people’s decisions as they expect respect from others for their decisions.In educational organisations a great number of school administrators have to face with ethical problems in education and have difficulties in solving them. This study contains decision-making, ethical decision-making, ethical decision-making guidelines, ethical dilemmas of school administrators related to ethics, causes of these dilemmas, solutions to them and some guidelines stated by educational institutions in some developed countries.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Tıbbi Etik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akarsu, B. (1982). Ahlak Öğretileri. (Birinci basım). İstanbul: Remzi Kitabevi
Atmaca, M., Can, S., Çankaya, S., Demet, Y. ve Ertem, İ. (2005). Mühendislik Felsefesi ve Etik. TMMOB Harita ve Kadastro Odası 10. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kuruluşu Kurultayı. Ankara.
Aydın, M. (1998). Eğitim Yönetimi. (Beşinci Baskı). Ankara: Hatipoğlu Yayınevi.
Barker, A. (1999). Karar Verme (Çev. A. Çimen). İstanbul: Timaş Yayınları.
Beck, L; Murphy, J (1994) Preparing Ethical Leaders, Overwieving Current Efforts and Analyzing Forces that have Shaped them. Houston, Annual Meeting of the Universtiy Council for Educational Administration
Bektaş, Ç. ve Köseoğlu, M. A. (2007). Etik Kodların Yönetsel Karar Alma Sürecine Etkileri Ve Bir Model Önerisi. “İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. Cilt:9, Sayı:2, Nisan.
Briody, G. (2002). Code of Ethies in Sydney University, Ten Principles. Retrieved, December, 2002. Web,www.esyd-edu.au/ethies/ human/com/commit.htm
Başaran, İ. (1989). Yönetim. (İkinci Basım). Ankara. Gül Yayınevi.
Bulut, I. (2007). Sosyal Hizmet Mesleği, Kullanılan Yaklaşımlar ve Mesleki Etik. http://www.sosyalhizmetuzmani.org/sosyalhizmetetigi.doc. Erişim Tarihi: 27.10.2007.
Carter, M. (1999). Complete Guide to Ethics Management, An Ethics Toolkits for Managers. Retrieved, November, 2002. Web, http// www. mapnp.org/library/ethics.gde.htm
Dawson, R. (1995). Güvenli Karar Alma Rehberi (Çev. E. Kütevin, Z. Kütevin). Ankara. İnkılâp Kitabevi. (Orijinal Eserin Yayım Tarihi 1993).
Duke, L. (1998).School Leadership and Instructional Improvement. London: Random House.
Fieser, J. (1998). Intenet Encyclopedia of Philosophy, Ethics. Retrieved, Temmuz, 20, 2002, Web, http//www//utm.edu. research/ieple/ ethics/htm/
Foline, D. (1999). Etkili Karar Verme Rehberi, (Çev. S. Yarmanlı) İstanbul: Hayat Yayıncılık. (Orijinal Eserin yayım Tarihi 1997).
Forester, M. Davis, T. (2001). American Counciling Association Moral Principles, Retrieved, January, 2002, Web , http,//www.aca.org/ principles/htm
Greenfield, W (1991). Rationale and Methods to Articulate Ethics and Administrator Training. Chicago, Annual Meeting of the American Educational Research Association.
Karaöz, S. (2004). Cerrahi Hemşireliği ve Etik. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 4, (1).
Kaya, Y. (1996). Eğitim Yönetimi (Altınca Basım). Ankara: Bilim Yayınları.
Kidder, R. (1995). How Good People Make True Choices. New York: William Morrow.
Kirby, P. C., Paradise, L. V. ve Protti. R. (1992). Ethical Reasoning of Educational Administrators, Structuring Inguiry Around the Problem of practice. Journal of Educational Administration,Number: 30, Vol.4, 25–32.
Kuçuradi, I. (1999). Etik. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
Lee, J (2000). Code of Ethics for Minnessota Teachers and Administrators. Retrieved, May, 2002, Web, www.scea.today.com/ resources.code.pdf/
Mac Donald, C. (2001). A Guide to Moral Desicion Making Retrieved. October,. 21, 2002, Web, www.Ethics.ubs.cachrismac/ publications/guide.htm
Miller, F. Davis, T (1996). A Practitioner’s, Guide to Ethical Decision Making. Retrieved, December, 2, 2002, Web , http,//www. counseling.org/resources/pracguide.htm/
Semerci, N. (2000). Yönetimde Karar Vermenin Kritik Düşünmeyle İlişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Sayı.22. 191- 201.
Shapiro, J. ve Stefkovich, J. (2001). To Ethical Leadership and Decision Making in Educutation, Manlwah, New Jersey, London, Lawrence Erlbaun Associates Publishers.
Starrat, R (1991). Building an Ethical School. A Theory for Practice in Educational Leadership. Educational Administration Quarterly. Number. 27, 185–202.
Strike, K. A., Haller, E. J. ve Saltis, J. F. (1988) The Ethics of School Administration, New York and London, Teachers College Press.
Türk Psikologlar Derneği. (2004). Türk Psikologlar Derneği Etik Yönetmeliği. 18 Nisan 2004 tarihinde yapılan 27. Olağan Genel Kurul’da kabul edilmiştir.
Ward, L (1965) Ethics. Evanston and London: Harper and Row Publishers.

APA	KIRANLI S, İLĞAN A (2007). Eğitim örgütlerinde karar verme sürecinde etik. , 150 - 162.
Chicago	KIRANLI Semra,İLĞAN Abdurrahman Eğitim örgütlerinde karar verme sürecinde etik. (2007): 150 - 162.
MLA	KIRANLI Semra,İLĞAN Abdurrahman Eğitim örgütlerinde karar verme sürecinde etik. , 2007, ss.150 - 162.
AMA	KIRANLI S,İLĞAN A Eğitim örgütlerinde karar verme sürecinde etik. . 2007; 150 - 162.
Vancouver	KIRANLI S,İLĞAN A Eğitim örgütlerinde karar verme sürecinde etik. . 2007; 150 - 162.
IEEE	KIRANLI S,İLĞAN A "Eğitim örgütlerinde karar verme sürecinde etik." , ss.150 - 162, 2007.
ISNAD	KIRANLI, Semra - İLĞAN, Abdurrahman. "Eğitim örgütlerinde karar verme sürecinde etik". (2007), 150-162.

APA	KIRANLI S, İLĞAN A (2007). Eğitim örgütlerinde karar verme sürecinde etik. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(14), 150 - 162.
Chicago	KIRANLI Semra,İLĞAN Abdurrahman Eğitim örgütlerinde karar verme sürecinde etik. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 0, no.14 (2007): 150 - 162.
MLA	KIRANLI Semra,İLĞAN Abdurrahman Eğitim örgütlerinde karar verme sürecinde etik. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.0, no.14, 2007, ss.150 - 162.
AMA	KIRANLI S,İLĞAN A Eğitim örgütlerinde karar verme sürecinde etik. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007; 0(14): 150 - 162.
Vancouver	KIRANLI S,İLĞAN A Eğitim örgütlerinde karar verme sürecinde etik. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007; 0(14): 150 - 162.
IEEE	KIRANLI S,İLĞAN A "Eğitim örgütlerinde karar verme sürecinde etik." Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0, ss.150 - 162, 2007.
ISNAD	KIRANLI, Semra - İLĞAN, Abdurrahman. "Eğitim örgütlerinde karar verme sürecinde etik". Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 14 (2007), 150-162.