TY - JOUR TI - Üniversite öğrencilerinde sigara-alkol kullanımı ve aile sorunları ile ilişkisi AB - Amaç: Bu çalışmada, üniversite öğrencilerinde sigara-alkol kullanımını ve bunun aile sorunları ile ilişkisini belirlemek amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırmanın örneklemini Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde bulunan Yakın Doğu Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde öğrenim gören toplam 192 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada araştırma-cılar tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu, Aile Yapısını Değerlendirme Aracı (AYDA) ve Gençlik Döneminde Aile Sorunlarını Değerlendirme Ölçeği (GDASDÖ) kullanılmıştır. Sonuçlar: Araştırmaya katılan deneklerin yaş ortalaması 22.38±2.0 yıldır. Öğrenciler arasında yaşam boyu en az bir kez sigara deneme oranı %61.5, yaşam boyu alkol deneme oranı ise %70.8 bulunmuştur. Sigara deneyen öğrencilerin denemeyen öğrencilere göre aile ortamlarında AYDA’ya göre ‘iletişim’, ‘birlik’, ‘yönetim’, ‘yetkinlik’ ve ‘duygusal bağlam’ boyutlarını daha düşük algıladıkları (p=0.004, p=0.018, p=0.044, p=0.007, p=0.004), aynı zamanda aile ortamlarında GDASDÖ’ne göre ‘otoriter baskıcı tutum’, ‘ilişkilerde duyarsızlık ve tutarsızlık’ ile ‘anne-baba ilişkilerinde uyumsuzluğun’ daha yüksek (p=0.023, p=0.009, p=0.003) olduğu saptanmıştır. Alkol deneyen öğrenciler denemeyen öğrencilerle karşılaştırıldığında aile ortamlarında AYDA’ya göre ‘duygusal bağlam’ boyutunun anlamlı olarak daha düşük (p=0.044) olduğu, GDASDÖ’ne göre daha fazla ‘otoriter baskıcı tutum’, ‘anne-baba ilişkilerinde uyumsuzluk’, ‘ilişkilerde sınırsızlık ve istismar’ (p=0.000, p=0.00, p=0.001) olduğu saptanmıştır. Çoklu regresyon analizi sonuç-ları ‘sigara deneme’ üzerinde yaşın (β=0.193, t=2.474, p=0.014), ‘sigara içme sıklığı’ üzerinde ise cinsiyet (β=-0.196, t=-2.814, p=0.004) ve alkol denemiş olmanın (β=0.153, t=2.192, p=0.030) yordayıcı olduğunu göstermek-tedir. ‘Alkol deneme’ üzerinde ‘uyruk’ (β=-0.227, t=-2.958, p=0.004) ve ‘GDASDÖ-toplam’ (β=0.259, t=2.473, p=0.014) yordayıcı bulunurken, ‘alkol deneme sıklığı’ üzerinde göreli önem sırasıyla ‘GDASDÖ-toplam’ (β=0.418, t=1.976, p=0.000), ‘uyruk’ (β=-0.259, t=-3.514, p=0.001), ‘AYDA-toplam’ (β=0.229, t=4.161, p=0.025) ve ‘sigara deneme’ yordayıcı (β=0.140, t=2.267, p=0.050) görülmektedir. Tartışma: Sonuçlar bize sigara-alkol deneyen gençlerin aile ortamlarını daha olumsuz algıladıklarını göstermektedir. Sigara-alkol içme ile ilgili önleme çalışmalarının üniversite yıllarında da sürdürülmesi ve bu çalışmalarda aile etkisinin göz önüne alınması gerekmektedir. AU - Cakici, Mehmet AU - AKFERT, Kolay Serpil AU - CAKICI, EBRU PY - 2009 JO - Anadolu Psikiyatri Dergisi VL - 10 IS - 1 SN - 1302-6631 SP - 40 EP - 47 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/88841 ER -