Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi

SEÇER, H. Şebnem; Seçer, Barış

Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi

H. Şebnem SEÇER, (Dokuz Eylül Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel İlişkiler Bölümü, İzmir, Türkiye)

Barış SEÇER (Dokuz Eylül Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel İlişkiler Bölümü, İzmir, Türkiye)

TİSK Akademi

79 28

Yıl: 2007 Cilt: 2 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 146 - 175 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi

Öz:

Son yıllarda, üretkenlik karşıtı iş davranışlarının doğası, nedenleri ve etkilerine odaklanan çalışmalarda bir artış gözlenmekte ve bu tür davranışların kuramsal açıklamaları da giderek çoğalmaktadır. Üretkenlik karşıtı iş davranışları, olumsuz davranışlar literatüründe ele alınmakta ve örgütün verimliliği açısından önemli bir sorun alanı olarak değerlendirilmektedir. Bu tür davranışlar nedeniyle uğranılan zararların ekonomik boyutu yanında, kaybedilen zamanı n da önemi vurgulanmaktadır. Bu çalışmada, üretkenlik karşıtı iş davranışları, ilgili literatürdeki yeri, tanımlanması, boyutları, belirleyicileri ve belli başlı kuramsal yaklaşımlar çerçevesinde ele alınarak, bu tür davranışları önlemeye yönelik çeşitli önerilerle desteklenmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelime:

Counterproductive Work Behaviors in Organizations: Antecendents and Prevention

Öz:

Counterproductive Work Behaviors in Organizations: Antecendents and Prevention Last years, it is observed that there is an increase in studies that focused on the nature, causes and effects of counterproductive work behaviors and theoretical explanations of these behaviors are increased as well. Counterproductive work behaviors are considered in the bad behaviors literature and it is evaluated as an important problem in terms of organizational productivity. Besides the economic dimensions resulted from these behaviors and the importance of the lost time because of these behaviors is emphasized. In this study, counterproductive work behaviors is examined in terms of its place in the literature, definition of term, dimensions, antecendents and main theoretical approaches. Finally, some suggestions about the preventing the counterproductive behaviors are explained.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Appelbaum, Steven H.; Deguire, Kyle J.; Lay, Mathieu (2005), "The Relationship of Ethical Climate to Deviant Workplace Behaviour", Corporate Governance. Vol: 5(4), s.43-55.
Aquino, Karl; Lewis, Margaret U.; Bradfield, Murray (1999), “Justice Constructs, Negative Affectivity, and Employee Deviance: A Proposed and Empirical Test”, Journal of Organizational Behavior. Vol.20, No.7, s. 1073-1091.
Bakırcı Kadriye (2001), “Remedies for Sexual Harassment of Employees under Turkish Law”, European Public Law, Vol:7(3), s.473-484.
Bandura A. (1973), Aggression: A Social Learning Analysis. Prentice Hall, Englewood Cliffs.
Bennett, Rebecca J.; Robinson Sandra L. (2000), "Development of a Measure of Workplace Deviance", Journal of Applied Psychology. Vol:85(3), s.349-360.
Brown Theresa J.; Sumner, Kenneth E., (2006), "Perceptions and Punishments of Workplace Aggression: The Role of Aggression Content, Context, and Perceiver Variables", Journal of Applied Social Psychology. Vol:36(10), s.2509-2531.
Budak, Selçuk (2003), Psikoloji Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayını, Ankara.
Canlon, Donald E.; Meyer, Christopher J.; Nowakowski, Jaclyn M. (2005), “How Does Organizational Justice Affect Performance, Withdrawal and Counterproductive Behavior?” içinde Jerald Greenberg/Jason A. Colquitt, Handbook of Organizational Justice. Lawrence Erlbaum Associates.
Clarke, David (2003), Pro-social and Anti social Behavior. Routledge.
Dawson, Christina Louise (1996), Dispositional and Attitudinal Explanations of Counterproductivity in Workplace”, Yayınlanmamı ş Doktora Tezi, University of California.
Dupre, Kathryne E.; Barling, Julian (2003), "Workplace Aggression", (içinde) Eds. Abraham Sagie, Shmuel Stashevsky, Meni Koslowsky, Misbehaviour and Dysfunctional Attitudes in Organizations. Palgrave.
Evans, Amanda Lea (2005), Counterproductive Group Behavior, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Şorida Institutte of Technology.
Fox, Suzy; Spector, Paul E. (1999), “A Model of Work Frustration-Aggression” Journal of Organizational Behavior, Vol.20, s. 915-931.
Fox, Suzy; Spector Paul E. (2006), “The Many Roles of Control in a Stressor-Emotion Theory of Counterproductive Work Behavior”, Research in Occupational Stres and Well Being, Volume 5, s.171-201.
Fox, Suzy; Spector, Paul E.; Miles Don (2001), "Counterproductive Work Behavior in Response to Job Stressors and Organizational Justice: Some Mediator and Moderator Tests for Autonomy and Emotions", Journal of Vocational Behavior. Vol:59, s.291-309.
Furnham Adrian; Taylor, John (2004), The Dark Side of Behavior at Work: Understanding and Avoiding Employees Leaving, Thieving and Deceiving. Palgrave Macmillan.
Giacalone, Robert A.; Greenberg, Jerald (1997), Antisocial Behavior in Organizations. Sage Publications.
Greenberg, Liane; Barling, Julian (1999), “Predicting Employee Aggression Against Coworkers, Subordinates and Supervisors: The Roles of Person Behaviors and Perceived Workplace Factors” Journal of Organizational Behavior. Vol. 20, No. 6., s. 897-913.
Griffin, Ricky W.; Lopez, Yvette P. (2005), “Bad Behavior in Organizations: A Review and Typology for Future Research”, Journal of Management. Vol:31(6), s.988-1005.
Gruys M. L. (1999), The Dimensionality of Deviant Employee Performance in the Workplace. Yayınlanmamış Doktora Tezi, University of Minnesota.
Hakstian, A. Ralph; Farrell, Seonaid; Tweed, Roger G. (2002), "The Assessment of Counterproductive Tendencies by Means of the California Psychological Inventory", International Journal of Selection and Assessment. Vol:10(1/2), s.58-86.
Henle, Christine A. (2005), “Predicting Workplace Deviance from the Interaction Between Organizational Justice and Personality”, Journal of Managerial Issues. Vol.XVII, No:2, s. 247-263.
Hogan J.; Hogan R. (1989), "How to Measure Employee Reliability", Journal of Applied Psychology. Vol:74, s.273-281.
Holinger, Richard; Clark, John (1982), "Employee Deviance: A Response to the Perceived Quality of the Work Experience", Work and Occupations. Vol:9(1), s.97-114.
Howard, B. Kaplan; Glen, C. Tolle (2006), The Cycle of Deviant Behavior: Investigating Intergenerational Parallelism. Springer.
ILO (1996), Management of Alcohol- and Drug-Related Issues in the Workplace. An ILO code of practice International Labour Organization, Geneva.
Kwak, Ann (2006), The Relationships of Organizational Injustice with Employee Burnout and Counterproductive Work Behaviors: Equity Sensitivity as a Moderator. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Cent ral Michigan University.
Lau, Vivian C. S.; Au Wing Tung; Ho Jane M. C. (2003), “A Qualitative and Quantitative Review of Antecendents of Counterproductive Behavior in Organizations”, Journal of Bussiness and Psychology, Vol.18, No:1, s. 73-99.
Litzky, Barrie E.; Eddleston Kimberly A.; Kidder, Deborah L. (2006), “The Good, The Bad, and the Misguided – How Managers Inadvertently Encourage Deviant Behaviors, Academy of Management Perspectives. Vol.20, No.1, s.91-103.
Luther, Nathan John (2000), Understanding Workplace Deviance:An Application of Primary Socialization Theory, Yayı nlanmamış Doktora Tezi, Colorado State University.
Mangione T. W; Quinn R. P. (1975), “Job Satisfaction, Counterproductive Behavior, and Drug Use at Work”, Journal of Applied Psychology. Vol.60, No:1, s. 114-116.
Marcus, Bernd; Schuler, Heinz (2004), "Antecedents of Counterproductive Behavior at Work: A General Perspective", Journal of Applied Psychology. Vol:89(4), s.647-660.
Martinko Mark J.; Douglas Scott C. (2001) “Exploring the Role of Individual Differences in the Prediction of Workplace Aggresion”, Journal of Applied Psychology, Vol. 86, No:4, s.547-559.
Martinko, Mark J.; Gundlach, Michael J.; Douglas, Scott C. (2002), “Toward an Integrative Theory of Counterproductive Workplace Behavior: A Causal Reasoning Perspective”, International Journal of Selection and Assessment, Vol.10, No:1/2, March/June, s. 36-50.
Mc Cann, Deirde (2005), Sexual Harassment at Work: National and International Responses. ILO, Conditions of Work and Employment Series No: 2.
Miles, Donald E.; Borman Walter E.; Spector, Paul E.; Fox Suzy (2002), “Building an Integrative Model of Extra Role Work Behaviors: A Comparison of Counterproductive Work Behavior and Organizational Citizenship Behavior”, International Journal of Selection and Assessment, Vol.10, No:1/2, March/June, s. 51-57.
Moretti, Donald M. (1986), "The Prediction of Employee Counterproductivity Through Attitude Assessment", Journal of Business and Psychology. Vol:1(2), s.134-147.
Nigro, Lloyd G.; Waugh, William L. (1996), “Violence in the American Workplace: Challenges to the Public Employer”, Public Administration Review. Vol. 56, No: 4, s.326-333.
O’leary, Kelly Anne M.; Griffin, Ricky W.; Glew, David J. (1996), “Organization-Motivated Aggression: A Research Framework”, Academy of Management Review. Vol.21, No:1, s. 225-253.
Ones, Deniz S.; Viswesvaran, Chockalin gam; Schmidt F. L. (1993), “Comprehensive Meta-analysis of Integrity Test Validities: Finding and Implications for Personel Selection and Theories of Job Performance” Journal of Applied Psychology, Vol.78(4), s. 679-703.
Ones, Deniz S.; Viswesvaran, Chockalingam (2003), “The Big-5 Personality and Counterproductive Behaviours” içinde Abraham Sagie/Shmuel Stashevsky/Meni Koslowsky (Edt.), Misbehaviour and Dysfunctional Attitudes in Organizations, Palgrave Macmillan, s. 211-249.
Özdemir, Erdem (2006), İşyerinde Cinsel Taciz, Çalışma ve Toplum. 2006/4, s.83-96.
Penney, Lisa M.; Spector, Paul E.; Fox, Suzy (2003), “Stress, Personality and Counterproductive Work Behavior” içinde Abraham Sagie/Shmuel Stashevsky/Meni Koslowsky (Edt.), Misbehaviour and Dysfunctional Attitudes in Organizations, Palgrave Macmillan, s. 194-210.
Peterson, Dane (2002), “Deviant Workplace Behavior and the Organization’s Ethical Climate”, Journal of Business and Psychology. Vol.17, No:1, s. 47-61.
Robinson, Sandra L.; Bennett, Rebecca J. (1995), "A Typology of Deviant Workplace Behaviors: A Multidimensional Scaling study", Academy of Management Journal. Vol:38(2), s.555-572.
Sackett, Paul R. (2002), "The Structure of Counterproductive Work Behaviors: Dimensionality and Relationships With Facets of Job Performance", International Journal of Selection and Assessment. Vol:10(1/2), s.5-11.
Sackett, Paul R.; DeVore Cynthia J. (2001), “Counterproductive Behaviors at Work”, (içinde), Handbook of Industrial, Work and Organizational Psychology. Volume 1, Eds. Neil Anderson, Deniz S. Ones, Handan Kepir Sinangil, Chockalingam Viswesvaran, Sage Publications, s.145-164.
Salgado, Jesus (2002), “The Big Five Personality Dimensions and Counterproductive Behavior”, International Journal of Selection and Assessment, Vol.10, No:1/2, s.117-125.
Seçer, Barış (2005), "İşyerinde Elektronik İzleme: İşçiler İçin Yarattığı Sorunlar ve Çözüm Yaklaşımları", Siyasal: Ekonomi, Toplum ve Siyaset Çalışmaları Dergisi. Yıl:1, Sayı:2, s.91-106.
Seçer, Şebnem (2005), “Çalışma Yaşamında Duygular ve Duygusal Emek: Sosyoloji, Psikoloji ve Örgüt Teorisi Açısından Bir Değerlendirme”, Sosyal Siyaset Konferansları, Nevzat Yalçıntaş’a Armağan Özel Sayısı, 50. Kitap, İstanbul, s. 813-834.
Sels, Luc; Janssens, Maddy; Van Den Brande Inge (2004), “Assesing the Nature of Psychological Contracts: A Validation of Six Dimensions”, Journal of Organizational Behavior. Vol:25, s.461-488.
Skarlicki, Daniel P.; Folger, Robert; Tesluk Paul (1999), “Personality As A Moderator in the Relationship Between Fairness and Retaliation”, Academy of Management Journal. Vol.42, No.1, s. 100-108.
Spector, Paul E.; Fox, Suzy; Penney, Lisa M.; Bruursema, Kari; Goh, Angeline; Kessler, Stacey (2006), "The Dimensionality of Counterproductivity: Are All Counterproductive Behaviors Created Equall?", Journal of Vocational Behavior. Vol:68, s.446-460.
Tınar, Mustafa Yaşar (1996), Çalışma Psikolojisi. Necdet Bükey A.fi., İzmir.
Trevino, Linda Klebe; Butterfield Kenneth D.; Mccabe Donald L. (1998), “The Ethical Context in Organizations:Inşuences on Employee Attitutes and Behaviors”, Business Ethics Quarterly. Vol.8, Issue 3, s. 447-476.
Vardi, Yoav; Weitz, Ely (2003), Misbehavior in Organizations, Theory, Research and Management. Lawrence Erlbaum Associates.
Vardi, Yoav; Weitz, Ely (2003),"Personal and Positional Antecedents of Organizational Misbehaviour", (içinde) Eds. Abraham Sagie, Shmuel Stashevsky, Meni Koslowsky, Misbehaviour and Dysfunctional Attitudes in Organizations. Palgrave, s.173-193.
Vardi, Yoav; Weitz Ely Lead Them not into Temptation: Job Autonomy As An Antecedent of Organizational Misbehavior. Paper Presented At The Annual Meeting Of The Academy Of Management Meeting, Washington, DC.
Vardi, Yoav; Wiener Yoash (1996), “Misbehavior in Organizations: A Motivational Framework”, Organization Science. Vol:7(2), s.151-165.
Victor, Bart; Cullen, John B. (1988), “The Organizational Bases of Ethical Work Climates”, Administrative Science Quarterly. Vol. 33, No. 1, s.101-125.

APA	SEÇER H, Seçer B (2007). Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi. , 146 - 175.
Chicago	SEÇER H. Şebnem,Seçer Barış Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi. (2007): 146 - 175.
MLA	SEÇER H. Şebnem,Seçer Barış Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi. , 2007, ss.146 - 175.
AMA	SEÇER H,Seçer B Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi. . 2007; 146 - 175.
Vancouver	SEÇER H,Seçer B Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi. . 2007; 146 - 175.
IEEE	SEÇER H,Seçer B "Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi." , ss.146 - 175, 2007.
ISNAD	SEÇER, H. Şebnem - Seçer, Barış. "Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi". (2007), 146-175.

APA	SEÇER H, Seçer B (2007). Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi. TİSK Akademi, 2(4), 146 - 175.
Chicago	SEÇER H. Şebnem,Seçer Barış Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi. TİSK Akademi 2, no.4 (2007): 146 - 175.
MLA	SEÇER H. Şebnem,Seçer Barış Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi. TİSK Akademi, vol.2, no.4, 2007, ss.146 - 175.
AMA	SEÇER H,Seçer B Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi. TİSK Akademi. 2007; 2(4): 146 - 175.
Vancouver	SEÇER H,Seçer B Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi. TİSK Akademi. 2007; 2(4): 146 - 175.
IEEE	SEÇER H,Seçer B "Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi." TİSK Akademi, 2, ss.146 - 175, 2007.
ISNAD	SEÇER, H. Şebnem - Seçer, Barış. "Örgütlerde Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları: Belirleyicileri ve Önlenmesi". TİSK Akademi 2/4 (2007), 146-175.