Yıl: 2008 Cilt: 8 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 963 - 986 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bilişsel-Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Evlilik İlişkisini Geliştirme Programının Evli Bireylerin Evlilik Uyumuna Etkisi

Öz:
Bu çalışmanın amacı, bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı evlilik ilişkisini geliştirme programının evli bireylerin evlilik uyum düzeylerine etkisini araştırmaktır. Araştırmanın deney grubunda 15 ve kontrol grubunda 15 kişi bulunmaktadır. Bu araştırmada kontrol gruplu ön-test ve son-test modeli kullanılmıştır. Deney ve kontrol gruplarına, Evlilikte Uyum Ölçeği ön-test ve son-test olarak uygulanmıştır. Deney ve kontrol gruplarının ön-test ve son-test puanları ortalamaları arasındaki farklılığın anlamlı olup olmadığını saptamak amacı ile Mann-Whitney U testi ve Wilcoxon İşaretli Sıralama testi kullanılmıştır. Evlilik ilişkisini geliştirme programının evli bireylerin evlilik uyum düzeylerini artırdığı saptanmıştır. Programa katılan bireylerin, programa katılmayanlara göre evlilik uyumu son-test puanlarının daha yüksek olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca deney grubundaki bireylerin son-test puanları ön-test puanlarından anlamlı ölçüde yüksek bulunmuştur. Kontrol grubundaki bireylerin ön-test ve son-test puanları arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Elde edilen bulgular literatür ışığında yorumlanmış ve önerilerde bulunulmuştur. Evlilik ilişkisini geliştirme programı, evlilik uyumunu artırmada kullanılabilir.
Anahtar Kelime: evlilik uyumu bilişsel-davranışcı yaklaşım evlilik geliştirme programı evlilik ilişkileri

Konular: Psikoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri

The Effects of the Marriage Enrichment Program Based on the Cognitive- Behavioral Approach on the Marital Adjustment of Couples

Öz:
The aim of this study is to investigate the effects of the marriage enrichment program based on the cognitive-behavioral approach on levels of marital adjustment of individuals. Th e experimental and control group of this research was totally composed of 30 individuals. A pre-test post-test research model with control group was been used in this research. Marital Adjustment Scale as being pre-test and post-test was applied to the experimental and control groups. In order to test that, meaningful differences between the scores of pre-test and post-test within both control and experimental group Mann-Whitney U test and Wilcoxon signed-rank test were used. It was found that this marriage enrichment program had positive effects on some levels of marital adjustment. The results indicate that the difference between the scores of post-test of the experimental and control groups is significant. The results of the Marital Adjustment Scale applied to the control groups revealed no significant difference between pre-test and post-test. The findings have been discussed in the light of literature, and some suggestions have been made. The marriage enrichment program could be used to enhancement marriage adjustment.
Anahtar Kelime: marital relations marital adjustment cognitive-behavioral approach marriage enrichment program

Konular: Psikoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Baucom, D.H., Epstein, N., Sayers, S.L., & Sher, T.G. (1989). Th e role of cognitions in marital relationships: Definitonal, methodological, and conceptual issues. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 57(1), 31-38.
  • Baucom, D.H., Sayers, S.L., & Sher, T.G. (1990). Supplementing behavioral marital therapy with cognitive restructuring and emotional expressiveness training: An outcome investigation. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 58, 5, 636-645.
  • Berger, R., & Hannah, M.T. (1999). Introduction. İçindeki Kaynak R.Berger ve M.Hannah (Ed.) Preventive Approaches in Couples Therapy, Edwards Brothers, Lillington,N.C.
  • Bilen M. (2004). Sağlıklı insan ilişkileri. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Birtchnell, J., & Kennard, J. (1983a). Does marital maladjustment lead to mental illness? Social Psychiatry, 18, 79-88.
  • Birtchnell,J., & Kennard, J. (1983b). Marriage and mental illness. British Journal of Psychiatry, 142, 193-198.
  • Bond, C.R., & McMahon, R.J. (1984). Relationships between marital distress and child behavior problems, maternal personal adjustment, maternal personality and maternal parenting behavior. Journal of Abnormal Psychology, 933, 348-351.
  • Bradbury, T.N., & Fincham, F.D. (1988). Individual difference variables in close relationships: A contextual model of marriage as an integrative framework. Journal of Personality and Social Psychology, 54, 713-721.
  • Braithwaite, S.R., & Fincham, F.D. (2007). Eprep: computer based prevention of relationship dysfunction, depression and anxiety. Journal of Social and Clinical Psychology, 26(5), 609-622.
  • Chen, F., & Li, T. (2007). Marital enqing: an examination of its relationship to spousal contributions, sacrifices, and family stress in Chinese marriages. The Journal of Social Psychology, 147(4), 393-412.
  • Christensen, A., J., & Shenk, L. (1991). Communication, conflict, and psychological distance in nondistressed, clinic, divorcing couples. Journal of Consulting and Clinical Psychology. 39(3), 458–463.
  • Coyne, J.C., & DeLongis, A. (1986). Going beyond social support: the role of social relationships in adaptation. Journal Consulting and Clinical Psychology, 544, 454-460.
  • Dandeneau, M.L., & Johnson, S.M. (1994). Facilitating Intimacy: Interventions and effects. Journal of Marital and Family Th erapy, 20(1), 17-33. Dattilio, M., Frank, C., & Padesky, A. (1990). Cognitive therapy with couples. Sarasota: Professional Resource Exchange Inc.
  • DeMaria, R.M. (2005). Distressed couples and marriage education. Family Relations, 54, 242-253.
  • Dinkmeyer, D. (2007). A systematic approach to marriage education. The Journal of Individual Psychology, 63(3), 315-321.
  • Ellis, N. (1986). Rational-emotive therapy applied to relationship therapy. Journal of Rational-Emotive Therapy, 4, 4-12.
  • Epstein, N., & Eidelson, R.J. (1981). Unrealistic beliefs of clinical couples: Their relationship to expectations, goals, and satisfaction. American Journal of Family Th erapy, 9(4), 13-22.
  • Ersanlı, E. (2007). Evlilik ilişkilerinde eşlerin akılcı olmayan inançlarıyla başetmelerinde bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı evlilik ilişkisini geliştirme programının etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
  • Flett, G.L., Hewitt, P.L., Shapiro, B., & Rayman, J. (2001). Perfectionism, beliefs, and adjustment in dating relationships. Current Psychology, 20(4), 289-311.
  • Frick, P.J. (1993). Childhood conduct problems in a family context. School Psychology Review, 223, 376-385.
  • Haferkamp, C.J. (1994). Dysfunctional beliefs, self-monitoring, and marital confl ict. Current Psychology, 13(3), 248-262.
  • Halford, W.K., & Simons, M. (2005). Couple relationship education in Australia. Family Process, 44(2), 147-159.
  • Hickmon, W.A., Protinsky, H.O., & Singh, K. (1997). Increasing marital intimacy: lessons from marital enrichment. Contemporary Family Therapy, 19(4), 581-589.
  • Huber, C.H., & Milstein, B. (1985). Cognitive restructuring and a collaborative set in couples’ work. The American Journal of Family Therapy, 13(2), 17-27.
  • Jakubowski, S.F., Milne, E.P., Brunner, H., & Miller, R.B. (2004). A review of empirically supported marital enrichment programs. Family Relations, 53, 528-536.
  • Kalkan, M. (2002). Evlilik İlişkisini Geliştirme Programının Evlilerin Evlilik Uyum Düzeyine Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
  • Kim, M. (2001). Marital conflict parent-child ınteraction and children’s social adjustment: an examination of mexican-american families. Yayınlanmamış Doktora Tezi, University of California, California.
  • Larsen, A.S., & Olson, D.H. (1989). Predicting marital satisfaction using prepare: A replication study. Journal of Marital and Family Therapy, 15(3), 311-322.
  • Leahy, L.R. (2004). Bilişsel terapi ve uygulamaları. (Ed. Tahir Özakkaş ve ark.) İstanbul: Litera Yayıncılık.
  • Ledermann, T., Bodenmann, G., & Cina, A. (2007). The efficacy of the couples coping enhancement training (CCET) in improving relationship quality. Journal of Social and Clinical Psychology, 26(8), 940-959.
  • Markman, H.J., Floyd, F.J., Stanley, S.M., & Storaasli, R.D. (1988). Prevention of marital distress: A longitudinal investigation. Journal of Counseling and Clinical Psychology, 56(2), 210-217.
  • Markman, H.J., Stanley, H.M., Jenkins, N.H., Petrella, J.N., & Wadsworth, M.E. (2006). Preventive education: distinctives and directions. Journal of Cognitive Psychotherapy: An International Quarterly, 20(4), 411-433.
  • Möller, A.T., & Zyı, P.D.V. (1991). Relationship beliefs, interpersonal perception, and marital adjustment. Journal of Clinical Psychology, 47, 28-33.
  • Özuğurlu, K. (1990). Evlilik raporu. İstanbul: Altın Kitaplar Matbaası.,
  • Ripley, J.S., & Worthington, E.L. (2002). Hope-focused and and forgiveness- based group interventions to promote marital enrichment. Journal of Counseling and Development, 80, 452- 463.
  • Sevim, S. (1996). Transaksiyonel Analize Dayalı Bir Eğitim Programının Evli Çiftlerin Ego Durumları ve Evlilik Yaşamlarına İlişkin Bazı Değişkenlere Etkisi . Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Sharp, E.A., & Ganong, L.H. (2000). Raising awareness about marital expectations: Are unrealistic beliefs changed by integrative teaching? Family Relations, 49, 71-76.
  • Stanley, S.M., Allen, E.S., Markman, H.J., Saiz, C.C., Bloomstrom, G., Thomas, R. et al. (2005). Dissemination and evaluation of marriage education in the army. Family Process, 44(2), 187-201.
  • Tutarel-Kışlak,Ş. (1999). Evlilikte uyum ölçeğinin (EUÖ) güvenirlik ve geçerlik çalışması. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji Dergisi, 7(1), 50-57.
  • Williams, D.G. (1988). Gender, marriage and psychosocial well-being. Journal of Family Issues, 9(4), 452-468.
  • Worthington, E.L., Ripley, J.S., Hook, J.N., & Miller, A.J. (2007). The hope-focused approach to couple therapy and enrichment. Journal of Psychology and Christianity, 26(2), 132-139.
APA Kalkan M, ERSANLI E (2008). Bilişsel-Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Evlilik İlişkisini Geliştirme Programının Evli Bireylerin Evlilik Uyumuna Etkisi. , 963 - 986.
Chicago Kalkan Melek,ERSANLI ERCÜMEND Bilişsel-Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Evlilik İlişkisini Geliştirme Programının Evli Bireylerin Evlilik Uyumuna Etkisi. (2008): 963 - 986.
MLA Kalkan Melek,ERSANLI ERCÜMEND Bilişsel-Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Evlilik İlişkisini Geliştirme Programının Evli Bireylerin Evlilik Uyumuna Etkisi. , 2008, ss.963 - 986.
AMA Kalkan M,ERSANLI E Bilişsel-Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Evlilik İlişkisini Geliştirme Programının Evli Bireylerin Evlilik Uyumuna Etkisi. . 2008; 963 - 986.
Vancouver Kalkan M,ERSANLI E Bilişsel-Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Evlilik İlişkisini Geliştirme Programının Evli Bireylerin Evlilik Uyumuna Etkisi. . 2008; 963 - 986.
IEEE Kalkan M,ERSANLI E "Bilişsel-Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Evlilik İlişkisini Geliştirme Programının Evli Bireylerin Evlilik Uyumuna Etkisi." , ss.963 - 986, 2008.
ISNAD Kalkan, Melek - ERSANLI, ERCÜMEND. "Bilişsel-Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Evlilik İlişkisini Geliştirme Programının Evli Bireylerin Evlilik Uyumuna Etkisi". (2008), 963-986.
APA Kalkan M, ERSANLI E (2008). Bilişsel-Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Evlilik İlişkisini Geliştirme Programının Evli Bireylerin Evlilik Uyumuna Etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 8(3), 963 - 986.
Chicago Kalkan Melek,ERSANLI ERCÜMEND Bilişsel-Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Evlilik İlişkisini Geliştirme Programının Evli Bireylerin Evlilik Uyumuna Etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 8, no.3 (2008): 963 - 986.
MLA Kalkan Melek,ERSANLI ERCÜMEND Bilişsel-Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Evlilik İlişkisini Geliştirme Programının Evli Bireylerin Evlilik Uyumuna Etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.8, no.3, 2008, ss.963 - 986.
AMA Kalkan M,ERSANLI E Bilişsel-Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Evlilik İlişkisini Geliştirme Programının Evli Bireylerin Evlilik Uyumuna Etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2008; 8(3): 963 - 986.
Vancouver Kalkan M,ERSANLI E Bilişsel-Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Evlilik İlişkisini Geliştirme Programının Evli Bireylerin Evlilik Uyumuna Etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2008; 8(3): 963 - 986.
IEEE Kalkan M,ERSANLI E "Bilişsel-Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Evlilik İlişkisini Geliştirme Programının Evli Bireylerin Evlilik Uyumuna Etkisi." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 8, ss.963 - 986, 2008.
ISNAD Kalkan, Melek - ERSANLI, ERCÜMEND. "Bilişsel-Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Evlilik İlişkisini Geliştirme Programının Evli Bireylerin Evlilik Uyumuna Etkisi". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 8/3 (2008), 963-986.