Yıl: 2009 Cilt: 5 Sayı: 20 Sayfa Aralığı: 27 - 56 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Göstergeleri ile Enerji Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Çok Değişkenli Veri Analizi ile irdelenmesi

Öz:
Avrupa Birliği’ne aday bir ülke olarak Türkiye, temel enerji kaynaklarının üretimi ve tüketimi hakkında önemli bölgesel planlarını (yurt içi ve uluslararası planlar) yapmak zorundadır. Ülkemizin değişik coğrafi bölgelerinde yer alan illerin, dengeli bir biçimde gelişmesinin sağlanabilmesi, ülke genelinde etkili bir kalkınma politikasının yürütülmesi ile mümkün olabilecektir. Ülke düzeyinde sağlıklı bir enerji politikası oluşturulabilmesi için, iller ve bölgelerin ölçülebilir ve birbiriyle karşılaştırılabilir enerji üretim ve tüketim durumlarının analiz edilmesi kalkınma planları için gereklidir. Enerji sektöründe, alt sistemlerin birbirini tamamlayıcı bir yapı içerisinde gelişmesi için plansız, birbirinden bağımsız, kısa vadeli çözümler yerine mevcut kapasitenin tespiti, yatırımların yönlendirilmesi ve ülke genelinde dengeli dağılımın sağlanması gerekir. Bu çalışmanın temel hedefi, çok değişkenli istatistik veri analiz yöntemleri kullanarak Türkiye’nin enerji göstergelerinin bölgesel durumunu tespit etmektir. Çalışma, bu hedef doğrultusunda, Türkiye’nin mevcut idari yapısına göre, 81 ile ait gelişmişliği yansıtan seçilmiş sosyo-ekonomik göstergeler ile temel enerji göstergeleri kullanarak, illerin enerji yapılarının birbirleriyle ilişkilerini kamu ve özel sektöre yönelik olarak ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler

A Multiple Variables Data Analysis on the Relationship between Turkey’s Socio- Economic and Energy Indicators

Öz:
Turkey, as a candidate country for the EU, has to make significant regional plans about energy supply, investment and consumption patterns. This study aims to offer meaningful clusters of data at regional and local levels to identify how a balanced development of the cities located in various geographic regions of Turkey might be possible with the application of an efficient energy development policy. The analysis aims to facilitate development and investment plans by offering measurable and comparable energy production and consumption data of the cities and the regions. The main goal of this study, therefore, is to determine regional situation of energy indicators in Turkey by using the method of multiple variables data analysis. Basic regional energy, demographical and economical indicators such as gross generation, installed capacity, net energy consumption, provincial gross domestic income per person, are used in the analysis. The ultimate goal, based on the existing administrative structure of Turkey, and by using the selected social and economical indicators which reflect the development and also the indicators reflecting the energy structures of the 81 cities, is to reveal the energy structure of Turkey for public and private sectors.
Anahtar Kelime:

Konular: İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Albayrak, A. S., Türkiye’de İllerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Düzeylerinin Çok Değişkenli İstatistik Yöntemlerle İncelenmesi, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003.
  • Bor, U., Türkiye Enerji Potansiyelinin Bölgelere Göre Dağılımı ve Analizi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2002.
  • Bozkurt, G., Türkiye’de Enerji Sektörünün Gelişimi ve Elektrik Üretiminde Nükleer, İthal Kömür, Doğalgaz Santrallerinin Ekonomik Yönden Karşılaştırılmaları, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 1996.
  • Brian, S. E. ve Graham, D., Applied Multivariate Data Analysis, Londra, 2003.
  • Çakır, M. T., Enerji Kullanımının Bölgesel ve Sektörel Dağılımının Çok Değişkenli İstatistiksel Analizi, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2008.
  • Çengel, Y. ve Sha, Wei, Book Review of “Thermodynamics: An Engineering Approach” (4th Edition), Engineering Subject Centre, Loughborough University, 2005.
  • Darçın, Murat, Türkiye’de Ulaşım Göstergelerinin İller Bazında Çok Değişkenli Analiz Teknikleri Yardımıyla Karşılaştırılması, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara, Gazi Üniversitesi,Fen Bilimleri Enstitüsü, 2006.
  • Güney, İ. ve Karatepe, Y. “Türkiye’nin Jeotermal Enerji Potansiyelinin Değerlendirilmesi,” TMMOB Makine Mühendisleri Odası Yenilenebilir Enerji Kaynakları Ulusal Sempozyumu ve Sergisi, 2001, s.12–13.
  • Koroneos, C. et al., “Optimization of Energy Production System in the Dodecanese Islands,” Renewable Energy, Cilt 30, 2005, s. 195-210.
  • Manly, B. F. J., Multivariate Statistical Methods, Bristol, A Primer Fourt, 1990.
  • Özdamar, K., Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi (Çok Değişkenli Analizler), Eskişehir,Kaan Kitabevi, 2002.
  • Özdemir, A. ş., Uluslararası Ekonomik Birliklerin ve Bu Birlikler İçinde Türkiye’nin Yerinin Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri İle Analizi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 1999.
  • Sharma, S., Applied Multivariate Techniques, New York, John Wiley and Sons Inc., 1996.
  • Tatlıdil, H., Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz, Ankara, Engin Yayınları, 1996.
APA Çakır M, SÖZEN A, YÜCESU H (2009). Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Göstergeleri ile Enerji Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Çok Değişkenli Veri Analizi ile irdelenmesi. , 27 - 56.
Chicago Çakır Mutlu,SÖZEN Adnan,YÜCESU H. Serdar Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Göstergeleri ile Enerji Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Çok Değişkenli Veri Analizi ile irdelenmesi. (2009): 27 - 56.
MLA Çakır Mutlu,SÖZEN Adnan,YÜCESU H. Serdar Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Göstergeleri ile Enerji Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Çok Değişkenli Veri Analizi ile irdelenmesi. , 2009, ss.27 - 56.
AMA Çakır M,SÖZEN A,YÜCESU H Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Göstergeleri ile Enerji Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Çok Değişkenli Veri Analizi ile irdelenmesi. . 2009; 27 - 56.
Vancouver Çakır M,SÖZEN A,YÜCESU H Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Göstergeleri ile Enerji Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Çok Değişkenli Veri Analizi ile irdelenmesi. . 2009; 27 - 56.
IEEE Çakır M,SÖZEN A,YÜCESU H "Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Göstergeleri ile Enerji Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Çok Değişkenli Veri Analizi ile irdelenmesi." , ss.27 - 56, 2009.
ISNAD Çakır, Mutlu vd. "Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Göstergeleri ile Enerji Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Çok Değişkenli Veri Analizi ile irdelenmesi". (2009), 27-56.
APA Çakır M, SÖZEN A, YÜCESU H (2009). Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Göstergeleri ile Enerji Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Çok Değişkenli Veri Analizi ile irdelenmesi. Uluslararası İlişkiler, 5(20), 27 - 56.
Chicago Çakır Mutlu,SÖZEN Adnan,YÜCESU H. Serdar Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Göstergeleri ile Enerji Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Çok Değişkenli Veri Analizi ile irdelenmesi. Uluslararası İlişkiler 5, no.20 (2009): 27 - 56.
MLA Çakır Mutlu,SÖZEN Adnan,YÜCESU H. Serdar Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Göstergeleri ile Enerji Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Çok Değişkenli Veri Analizi ile irdelenmesi. Uluslararası İlişkiler, vol.5, no.20, 2009, ss.27 - 56.
AMA Çakır M,SÖZEN A,YÜCESU H Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Göstergeleri ile Enerji Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Çok Değişkenli Veri Analizi ile irdelenmesi. Uluslararası İlişkiler. 2009; 5(20): 27 - 56.
Vancouver Çakır M,SÖZEN A,YÜCESU H Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Göstergeleri ile Enerji Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Çok Değişkenli Veri Analizi ile irdelenmesi. Uluslararası İlişkiler. 2009; 5(20): 27 - 56.
IEEE Çakır M,SÖZEN A,YÜCESU H "Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Göstergeleri ile Enerji Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Çok Değişkenli Veri Analizi ile irdelenmesi." Uluslararası İlişkiler, 5, ss.27 - 56, 2009.
ISNAD Çakır, Mutlu vd. "Türkiye’nin Sosyo-Ekonomik Göstergeleri ile Enerji Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Çok Değişkenli Veri Analizi ile irdelenmesi". Uluslararası İlişkiler 5/20 (2009), 27-56.