Erken çocukluk dönemi psikiyatrik sorunları ile ebeveyn depresyonu arasındaki ilişki: Cinsiyetin rolü

ARMAN, Rodopman Ayşe; Karabekiroglu, Koray; BERKEM, Meral

Erken çocukluk dönemi psikiyatrik sorunları ile ebeveyn depresyonu arasındaki ilişki: Cinsiyetin rolü

Koray KARABEKİROĞLU, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye)

Rodopman Ayşe ARMAN, (Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Meral BERKEM (Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi

10 2

Yıl: 2008 Cilt: 15 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 75 - 86 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Erken çocukluk dönemi psikiyatrik sorunları ile ebeveyn depresyonu arasındaki ilişki: Cinsiyetin rolü

Öz:

Amaç: 43 aylıktan daha küçük çocuklardaki psikiyatrik sorunlar ile anne ve babalarındaki depresif duygudurum arasındaki ilişkinin ve cinsiyetin bu ilişki üzerine olan etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: On bir aylık dönemde çocuk psikiyatrisi kliniğine getirilen yaşları 14-43 (30.81 ± 8.11) aylık tüm olgular (%72,2'si erkek, %27,7'si kız, toplam 108 olgu) ile anne ve babaları çalışmaya alınmıştır. Çocuklarla yapılan ayrıntılı klinik değerlendirmeler ve ebeveynlerle yapılan yapılandırılmış klinik görüşmelerin yanı sıra, çocuklardaki sosyal ve duygusal sorun düzeyini incelemek için "2-3 Yaş Çocukları için Davranış Değerlendirme Ölçeği", ebeveynlerdeki depresyon şiddetini değerlendirmek için Beck Depresyon Envanteri kullanılmıştır. Bulgular: Annelerindeki depresyon tanısı varlığı ve şiddeti ile kız çocuklarında içe yönelim (p=0.004), dışa yönelim (p=0.003) ve toplam (p=0.002) psikiyatrik sorun düzeyleri, babalarındaki depresyon tanısı varlığı ve şiddeti ile erkek çocuklarında dışa yönelim (p=0.05) sorun düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Ileri analizlerde, yaygın gelişim bozukluk grubu dışlandığında da, stres indeksi puanı yükseldikçe ve/veya anne depresyon varlığında sadece kızlarda daha yüksek ÇDDÖ puanları görülmüştür. Tartışma: Erken çocukluk döneminde gözlenen psikiyatrik sorunlar ile özellikle aynı cinsiyetteki ebeveynin depresyonu arasında anlamlı bir ilişki görülmektedir. Ayrıca, bulgular erken çocukluk döneminde kız çocuklarının psikiyatrik yakınma gelişimi açısından sosyal stres etkenlerine daha duyarlı olduklarını düşündürmektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyoloji Kadın Araştırmaları Psikoloji Aile Çalışmaları Psikiyatri

Psychiatric problems of toddlers and parental depression: The role of gender

Öz:

Objective: The aim of this study is to investigate the association between the psychiatric problems of the toddlers and maternal and/or paternal depression, as well as the effect of gender on this association. Method: In a period of eleven months, all consecutive referrals to a child psychiatry out-patient clinic between 14-43 (30.81 ± 8.11) months of age were included (n=108) (males 72.2%, females 27.7%). In addition to comprehensive clinical assessment of children and structured clinical interview with parents, for toddlers Child Behavior Checklist 2/3 and for parents Beck Depression Inventory were given. Results: The severity of maternal depression was significantly correlated with the severity of internalizing (p=0.004), externalizing (p=0.003) and total (p=0.002) problems of their daughters. The severity of paternal depression was found to be significantly correlated with the severity of externalizing (p=0.05) problems of their sons. After exclusion of the pervasive developmental disorders, CBCL scores of girls were only found to be significantly higher when the mother was depressive and/or had higher stress index scores. Discussion: Results of the present study suggested that psychiatric problems in early childhood were significantly associated with depression of the parent of the same gender. In addition, in early childhood, girls appeared to be more vulnerable to social stresors in terms of the development of psychiatric complaints.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyoloji Kadın Araştırmaları Psikoloji Aile Çalışmaları Psikiyatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Achenbach TM, Edelbrock C, Howell CT (1987) Empirically based assessment of the behavioral/emotional problems of 2- and 3-year old children. J Abnorm Child Psychol 15:629-650.
Achenbach T, Rescorla L (2000) Manual for the ASEBA Preschool Forms and Profiles. VT: University of Vermont, Burlington.
American Psychiatric Assossiation (1994) Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fourth Edition. Washington DC.
Beck AT, Ward CH, Mendelson M ve ark. (1961) An inventory for measuring depression. Arch Gen Psychiatry 4:561-571.
Benham AL (2000) The Observation and the Assessment of Young Children Including Use of the Infant-Toddler Mental Status Exam. Handbook of Infant Mental Health. The Guilford Press. New York, s:254-256.
Boyd JH, Weissman MM (1981) Epidemiology of affective disorders. A reexamination and future directions. Arch Gen Psychiatry 38:1039-1046.
Carter AS, Briggs-Gowan MJ, Jones SM ve ark. (2003) The Infant-Toddler Social and Emotional Assessment (ITSEA): factor structure, reliability, and validity. J Abnorm Child Psychol 31:495-514.
Crawford T, Cohen P, Midlarsky E ve ark. (2001) Internalizing symptoms in adolescents: Gender differences in vulnerability to parental distress and discord. J Res Adolesc 11:95-118.
DelCarmen-Wiggins R, Carter AS (2001) Introduction-Assessment of infant and toddler mental health: advances and challenges. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 40:8-10.
Erdoğan A (2004) Çocuğun Psikososyal Gelişimde Babanın Rolü. Yeni Symposium 42:147-153.
Erol N, Şimşek Z (1997) Türkiye Ruh Sağlığı Profili: Çocuk ve gençlerde yeterlik alanları ile sorun davranışlarının dağılımı. Türkiye Ruh Sağlığı Profili: Ön Rapor içinde N Erol, C Kılıç, M Ulusoy, M Keçeci, Z Şimşek (eds) Aydoğdu Ofset, Ankara, s:12-33.
Erol N, Şimşek Z, Öner Ö ve ark. (2005) Behavioral and emotional problems among Turkish children at ages 2 to 3 years. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 44:80-87.
First MB, Spitzer RL, Gibbon M ve ark. (1999) DSM-IV Eksen I Bozuklukları Için Yapılandırılmış Klinik Görüşme (Çev: Çorapçıoğlu A) Hekimler Yayın Birliği, Ankara, s:3-7.
Forbes EE, Cohn JF (2004) Infant affect during parentınfant ınteraction at 3 and 6 months: differences between mothers and fathers and ınfluence of parent history of depression. Infancy 5:61-84.
Goodman SH, Gotlib IH (1999) Risk for psychopathology in the children of depressed mothers: a developmental model for understanding mechanisms of transmission. Psychol Rev 106:458-490.
Gümüş-Doğan D, Bingöler B, Ünal Ö ve ark. (2006) Bebeklik ve Erken Çocukluk Döneminde Ruh Sağlığı ve Gelişimsel Sorunların Tanı Sınıflaması: Yenilenmiş (Çeviri). Gelişimsel Pediatri (Eki). I Ertem (ed.) Çocuk Hastalıkları Araştırma Vakfı, Ankara.
Hammen C, Burge D, Burney E ve ark. (1990) Longitudinal study of diagnoses of children in women with unipolar and bipolar affective disorder. Arch Gen Psychiatry 47:1112-1117.
Hisli N (1989) Beck Depresyon Envanterinin üniversite öğrencileri için geçerliği, güvenirliği. Psikoloji Derg 7:3-13.
Inandı T, Cinar-Elci O, Ozturk A ve ark.(2002) Risk factors for depression in postnatal first year, in eastern Turkey. Int J Epidemiol 31:1201-1207.
Jacobson K, Rowe D (1999) Genetic and environmental influences on the relationships between family connectedness, school connectedness, and adolescent depressive mood: Sex differences. Dev Psychopathol 35:926-939.
Keren M, Feldman R, Tyano S (2003) A five-year ısraeli experience with the DC:0-3 classification system. Infant Ment Health J 24:337-348.
Lamb ME, Teti DM, Bornstein MH ve ark. (2002) Infancy. Child and Adolescent Psychiatry. A Comprehensive Textbook 3.ed. içinde. M Lewis (ed) Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia, USA, s:293-295.
Lovejoy MC, Graczyk PA, O'Hare E ve ark. (2000) Maternal depression and parenting behavior: a metaanalytic review. Clin Psychol Rev 20:561-592.
Macoby E, Martin J (1983) Socialization in the context of family: parent child interaction. Handbook of Child Psychology, Vol 4: Socialization, Personality, and Social Development içinde. EM Hetherington (ed), Wiley, New York.
Marchand JF, Hock E (1998) The relation of problem behaviors in preschool children to depressive symptoms in mothers and fathers. J Genet Psychol 159:353-366.
Minde K, Minde R (2002) Effect of Disordered Parenting. Child and Adolescent Psychiatry. A Comprehensive Textbook 3 ed. Içinde. M Lewis(ed) Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia, USA, s:477-493.
Nelson CA, Bosquet M (2000) Neurobiology of Fetal and Infant Development: Implications for Infant Mental Health. Handbook of Infant Mental Health 2. ed. içinde. CH Zeanah (ed) The Guilford Pres, New York, s:37-59.
Neyzi O, Binyıldız P, Alp H (1978) Türk çocuklarının persentil büyüme eğrileri. Istanbul Tıp Fakültesi Mecmuası 41:74S.
Orvaschel H, Walsh-Allis G, Ye W (1988) Psychopathology in children of parents with recurrent depression. J Abnorm Child Psychol 16:17-28.
Öztop D, Uslu R (2007) Behavioral, interactional and developmental symptomatology in toddlers of depressed mothers: a preliminary clinical study within the DC:0-3 framework, Turk J Pediatrics 49:171-178.
Rudolph K, Hammen C (1999) Age and gender as determinants of stress exposure, generation, & reaction in youngsters: A transactional perspective. Child Dev 70:660-677.
Rutter M, Quinton D (1984) Parental psychiatric disorder: effects on children. Psychol Med 14: 853-880.
Sameroff AJ, Fiese BH (2000) Models of development and developmental risk. Handbook of Infant Mental Health 2. ed. içinde. CH Zeanah (ed) The Guilford Pres, New York, s:3-19.
Sayıl M, Güre A, Uçanok Z (2006) First time mothers' anxiety and depressive symptoms across the transition to motherhood: associations with maternal and environmental characteristics. Woman Health 44:61-77.
Seiffge-Krenke I, Stemmler M (2002) Factors contributing to gender differences in depressive symptoms: A test of three developmental models. J Youth Adolesc 31:405-417.
Shaw DS, Owens EB, Giovanelli J ve ark. (2001) Infant and toddler pathways leading to early externalizing diorders. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 40:36-43.
Thomas JM, Benham AL, Gean M ve ark. (1997) Practice parameters for the psychiatric assessment of infants and toddlers (0-36 months). J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 36(10 Suppl):21S-36S
Thomas JM, Guskin KA (2001) Disruptive behavior in young children: what does it mean? J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 40:44-51.
Volkmar FR, Lord C, Klin A ve ark. (2002) Autism and the Pervasive Developmental Disorders. Child and Adolescent Psychiatry. A Comprehensive Textbook 3.ed. içinde. M Lewis (ed) Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia, USA, s.587-596.
Weinberg MK, Olson KL, Beeghly M ve ark. (2006) Making up is hard to do, especially for mothers with high levels of depressive symptoms and their infant sons. J Child Psychol Psychiatry 47:670-683.
Zahn-Waxler CJ (2003) Children of Depressed Mothers. Emotional Regulation and Developmental Health: Infancy and Early Childhood içinde. BS Zuckerman, AF Lieberman, NA Fox (eds) Johnson & Johnson Pediatric Institute, USA, s:203-219.
Zero-to-Three (1994) National Center for Clinical Infant Programs Diagnostic Classification: 0-3 Diagnostic Classification of Mental Health and Developmental Disorders of Infancy and Early Childhood. VA, Arlington.

APA	Karabekiroglu K, ARMAN R, BERKEM M (2008). Erken çocukluk dönemi psikiyatrik sorunları ile ebeveyn depresyonu arasındaki ilişki: Cinsiyetin rolü. , 75 - 86.
Chicago	Karabekiroglu Koray,ARMAN Rodopman Ayşe,BERKEM Meral Erken çocukluk dönemi psikiyatrik sorunları ile ebeveyn depresyonu arasındaki ilişki: Cinsiyetin rolü. (2008): 75 - 86.
MLA	Karabekiroglu Koray,ARMAN Rodopman Ayşe,BERKEM Meral Erken çocukluk dönemi psikiyatrik sorunları ile ebeveyn depresyonu arasındaki ilişki: Cinsiyetin rolü. , 2008, ss.75 - 86.
AMA	Karabekiroglu K,ARMAN R,BERKEM M Erken çocukluk dönemi psikiyatrik sorunları ile ebeveyn depresyonu arasındaki ilişki: Cinsiyetin rolü. . 2008; 75 - 86.
Vancouver	Karabekiroglu K,ARMAN R,BERKEM M Erken çocukluk dönemi psikiyatrik sorunları ile ebeveyn depresyonu arasındaki ilişki: Cinsiyetin rolü. . 2008; 75 - 86.
IEEE	Karabekiroglu K,ARMAN R,BERKEM M "Erken çocukluk dönemi psikiyatrik sorunları ile ebeveyn depresyonu arasındaki ilişki: Cinsiyetin rolü." , ss.75 - 86, 2008.
ISNAD	Karabekiroglu, Koray vd. "Erken çocukluk dönemi psikiyatrik sorunları ile ebeveyn depresyonu arasındaki ilişki: Cinsiyetin rolü". (2008), 75-86.

APA	Karabekiroglu K, ARMAN R, BERKEM M (2008). Erken çocukluk dönemi psikiyatrik sorunları ile ebeveyn depresyonu arasındaki ilişki: Cinsiyetin rolü. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 15(2), 75 - 86.
Chicago	Karabekiroglu Koray,ARMAN Rodopman Ayşe,BERKEM Meral Erken çocukluk dönemi psikiyatrik sorunları ile ebeveyn depresyonu arasındaki ilişki: Cinsiyetin rolü. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 15, no.2 (2008): 75 - 86.
MLA	Karabekiroglu Koray,ARMAN Rodopman Ayşe,BERKEM Meral Erken çocukluk dönemi psikiyatrik sorunları ile ebeveyn depresyonu arasındaki ilişki: Cinsiyetin rolü. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, vol.15, no.2, 2008, ss.75 - 86.
AMA	Karabekiroglu K,ARMAN R,BERKEM M Erken çocukluk dönemi psikiyatrik sorunları ile ebeveyn depresyonu arasındaki ilişki: Cinsiyetin rolü. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi. 2008; 15(2): 75 - 86.
Vancouver	Karabekiroglu K,ARMAN R,BERKEM M Erken çocukluk dönemi psikiyatrik sorunları ile ebeveyn depresyonu arasındaki ilişki: Cinsiyetin rolü. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi. 2008; 15(2): 75 - 86.
IEEE	Karabekiroglu K,ARMAN R,BERKEM M "Erken çocukluk dönemi psikiyatrik sorunları ile ebeveyn depresyonu arasındaki ilişki: Cinsiyetin rolü." Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 15, ss.75 - 86, 2008.
ISNAD	Karabekiroglu, Koray vd. "Erken çocukluk dönemi psikiyatrik sorunları ile ebeveyn depresyonu arasındaki ilişki: Cinsiyetin rolü". Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 15/2 (2008), 75-86.