Özel Eğitimde Delile Dayalı Yöntemlerin Belirlenmesi: Tek Denekli Çalışma Analizleri ve Karşılaştırmaları

Karasu, Necdet

Özel Eğitimde Delile Dayalı Yöntemlerin Belirlenmesi: Tek Denekli Çalışma Analizleri ve Karşılaştırmaları

Necdet KARASU (Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Zihinli Engelliler Öğretmenliği Bölümü, Ankara, Türkiye)

Türk Eğitim Bilimleri Dergisi

30 4

Yıl: 2009 Cilt: 7 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 143 - 163 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Özel Eğitimde Delile Dayalı Yöntemlerin Belirlenmesi: Tek Denekli Çalışma Analizleri ve Karşılaştırmaları

Öz:

Delile dayalı yöntemlerle daha etkili eğitim sağlama fikri özel eğitimde gün geçtikçe kabulü artan bir görüştür. Etkililiklerin belirlenmesi için farklı yöntemler denenmekle beraber bilhassa derleme çalışmalarıyla karşılaştırılınca, meta-analiz ve etki-düzeyi hesaplama yöntemi, avantajları bakımından en çok kabul gören yöntem olmaktadır. Meta-analiz yaklaşımı temelde grup desenli deneysel araştırma yöntemleri için geliştirildiği ve tek denekli çalışmaların parametrik veya parametrik olmayan istatistiğe dayanmamasından dolayı, tek denekli çalışmalarda etki-büyüklüğü hesaplamaları hâlen tartışılmakta olan bir konudur. En ön plana çıkan tartışma ise araştırmacılar tarafından tek denekli çalışmalara uygulamak için önerilen yöntemlerden hangisinin daha yetkin sonuçlar verdiği üzerine olandır. Bu çalışmada tek denekli çalışmalarda etki-büyüklüğünü hesaplamak için geliştirilmiş yöntemlerden en kullanışlı olanını belirlemek amacıyla dört farklı yöntem; örtüşmeyen veri yüzdesi, sıfır veri düzeyi, Swanson modeli ve ITSACORR karşılaştırılmıştır. Otizmi olan çocukların iletişim ve sosyal becerilerini geliştirmek için doğal yaklaşımları temel alan sağaltım çalışmalarından seçilen bir grup çalışmanın sağladığı veriler etki-düzeyi hesaplamalarında kullanılmıştır. Korelasyon hesaplamaları, parametrik istatistik temelinde üretilmiş yöntemlerin daha yetkin sonuçlar sağladığına dair deliller sağlamıştır.

Anahtar Kelime: etki düzeyi hesaplamaları meta analiz kanıta dayalı eğitim özel eğitim tek denekli çalışmalar

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Allison, D. B., Gorman, B. S. (1993). Calculating effect sizes for meta-analysis: The case of the single case. Behavioral Research, 31, 621-631.
Campbell, J. (2004). Statistical comparison of four effect sizes for single-subject design. Behavior Modification, 28, 234-246.
Cohen, J. (1969). Statistical power analysis for the behavioral sciences. New York, New York: Academic Press.
Crosbie, J. (1993). Interrupted time-series analysis with brief single-subject data. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 61, 966-974.
Crosbie, J. (1995). Interrupted time-series analysis with short series: Why it is problematic; how it can be improved. In J. M. Gottman (Ed.), The analysis of change, (pp. 361-395). Mahwah: Lawrence Erlbaum Associates.
Dunst, C.J., Hamby, D.W., Trivette, C.M. (2004). Guidelines for calculating effect sizes for practice-based research synthesis. Centerscope: Evidence-Based Approaches to Early Childhood Development, 3,1-10.
Faith, M.S., Allison, D.B., Gorman, B.S. (1996). Meta-analysis of single-case research. In R.D. Franklin, D.B.Allison, B.S. Gorman (Eds.), Design and analysis of single-case research (pp. 245- 277). Mahwah, NJ: Earlbaum.
Horner, R. H., Carr, E. G., Halle, J., McGee, G., Odom, S.L., Wolery, M. (2005). The use of single-subject research to Identify evidence-based practice in special education. Exceptional Children, 71, 165-180.
Glass, G. V., McGaw, B., Smith, M. L. (1981). Meta-analysis in social research. Beverly Hills, CA: Sage.
Karasu, N. Promoting social and communication skills of children with developmental disabilities: A Meta-Analysis of Single-Subject Design Studies. (Basılmamış Doktora Tezi). Indiana University, Bloomington.
Karasu, N., Odom, S.L. (Değerlendirmede). Comparison of three methods for comparing effect sizes in single-subject design. Submitted to Journal of Special Education.
Kavale, K. A. (1984). Potential advantages of the meta-analysis technique for research in special education. The Journal of Special Education, 18, 61-72.
Kavale, K.A., Glass, G. V. (1981). Meta-analysis and the integration of research in special education. Journal of Learning Disabilities, 14, 531-538.
Kavale, K. A., Nye, C. (1985/86). Parameters of learning disabilities in achievement, linguistic, neuropsychological and social/behavioral domains. Journal of Special Education, 19, 443-458.
Lloyd, L.L. (2001, March). Evidence-based practice. Why and what with an emphasis on research issues. Paper presented at the Early Childhood intervention Research Seminar, University of Pretoria, South Africa.
Mastropieri, M., Scruggs, T. E. (1985-86). Early intervention for socially withdrawn children. Journal of Special Education, 19, 429-441.
Maughan, D.R. (2004). Behavioral parent training as an intervention for parents of children with externalizing behaviors and disruptive behavior disorders: A meta-analysis. Dissertation International Abstracts, 65(01), 425.
Nelson, J. R., Epstein, M.H. (2002). Report on evidence-based interventions: Recommended next steps. School Psychology Quarterly, 17, 493-499.
Odom, S. L., Brantlinger, E., Gersten, R., Horner, R. H., Thompson, B., Harris, K., R. (2005). Research in special education: Scientific methods and evidencebased practices. Exceptional Children, 71, 137-149.
Olive, M.L., Smith, B.W. (2005). Effect-size calculations and single-subject design.Educational Psychology, 25, 313-325.
Parker, R. I., Brossart, D. F., Callicott, K. J., Long, J. R., Garcia de Alba, R., Baugh, F. G., Sullivan, J. R. (2005). Effect sizes in single case research: How large is large? School Psychology Review, 34(1), 116–132.
Robey, R.R., Schultz, M. C., Crawford, A. B., Sinner, C. A. (1999). Single-subject clinical-outcome research: Designs, data, effect sizes, and analyses. Aphasiology,13, 445-473.
Scruggs, T. E., Mastropieri, M. A., Casto, G. (1987). The quantitative synthesis of single subject research: Methodology and validation. Remedial and Special Education, 8(2), 24–33.
Scruggs, T. E., Mastropieri, M. A., Forness, S. R., Kavale, K. A. (1988). Early language intervention: Aquantitative synthesis of single-subject research. Journal of Special Education, 22, 259–283.
Schlosser, R.W. (2003). The ethicacy of augmentative and alternative communication toward evidence based practice, Sons Diego, CA: Academic Press.
Scotti, J. R., Evans, I. M., Meyer, L. H., Walker, P. (1991). A meta-analysis of intervention research with problem behavior: Treatment validity and standards of practice. American Journal on Mental Retardation, 96, 233-256.
Swanson, H. L., Hoskyn, M., Lee, C. (1999). Interventions for students with learning disabilities: A meta-analysis of treatment outcomes. New York: Guilford.
Stoiber, K.C (2002). Revisiting efforts on constructing a knowledge base of evidence based intervention within school psychology. School Psychology Quarterly, 17, 533-546.
Waas. G. A. (2002). Identifying evidence-based interventions in school psychology: Building a bridge pr jousting with windmills? School Psychology Quarterly. 17, 508-517.
Ek 1: Meta-Analizde İncelenen Çalışmalar Listesi
Baker, M. J. (2000). Incorporating the thematic ritualistic behaviors of children with autism into games: Increasing social play interactions with siblings. Journal of Positive Behavior Interventions, 2, 66–84.
Carter, C. (2001). Using choice with game play to increase language skills and interactive behaviors in children with autism. Journal of Positive Behavior Interventions, 3(3), 131- 151.
Charlop-Christy, M., Carpenter, M. (2000). Modified incidental teaching sessions: A procedure for parents to increase spontaneous speech in their children with autism. Journal of Positive Behavior Interventions, 2(2), 98-112.
Hancock, T., Kaiser, A. (2002). The effects of trainer-implemented enhanced milieu teaching on the social communication of children with autism. Topics in Early Childhood Special Education, 22(1), 39-54.
Hemmeter, M., Kaiser, A. (1994). Enhanced milieu teaching: Effects of parent implemented language intervention. Journal of Early Intervention, 18(3), 269-289.
Ingersoll, B., Dvortcsak, A., Whalen, C., Sikora, D. (2005). The Effects of a developmental, social-pragmatic language intervention on rate of expressive language production in young children with autistic spectrum disorders. Focus on Autism & Other Developmental Disabilities, 20(4), 213-222.
Kaiser, A., Hancock, T., Nietfeld, J. (2000). The effects of parent-implemented enhanced milieu teaching on the social communication of children who have autism. Early Education and Development, 11(4), 423-446.
Pierce, K., Schreibman, L. (1995). Increasing complex social behaviors in children with autism: Effects of peer-implemented pivotal response training. Journal of Applied Behavior Analysis, 28(3), 285-296.
Thorp, D., Stahmer, A. (1995). Effects of sociodramatic play training on children with autism. Journal of Autism & Developmental Disorders, 25(3), 265-282.
Whalen, C., Schreibman, L. (2003). Joint attention training for children with autism using behavior modification procedures. Journal of Child Psychology & Psychiatry & Allied Disciplines, 44(3), 456-468.

APA	Karasu N (2009). Özel Eğitimde Delile Dayalı Yöntemlerin Belirlenmesi: Tek Denekli Çalışma Analizleri ve Karşılaştırmaları. , 143 - 163.
Chicago	Karasu Necdet Özel Eğitimde Delile Dayalı Yöntemlerin Belirlenmesi: Tek Denekli Çalışma Analizleri ve Karşılaştırmaları. (2009): 143 - 163.
MLA	Karasu Necdet Özel Eğitimde Delile Dayalı Yöntemlerin Belirlenmesi: Tek Denekli Çalışma Analizleri ve Karşılaştırmaları. , 2009, ss.143 - 163.
AMA	Karasu N Özel Eğitimde Delile Dayalı Yöntemlerin Belirlenmesi: Tek Denekli Çalışma Analizleri ve Karşılaştırmaları. . 2009; 143 - 163.
Vancouver	Karasu N Özel Eğitimde Delile Dayalı Yöntemlerin Belirlenmesi: Tek Denekli Çalışma Analizleri ve Karşılaştırmaları. . 2009; 143 - 163.
IEEE	Karasu N "Özel Eğitimde Delile Dayalı Yöntemlerin Belirlenmesi: Tek Denekli Çalışma Analizleri ve Karşılaştırmaları." , ss.143 - 163, 2009.
ISNAD	Karasu, Necdet. "Özel Eğitimde Delile Dayalı Yöntemlerin Belirlenmesi: Tek Denekli Çalışma Analizleri ve Karşılaştırmaları". (2009), 143-163.

APA	Karasu N (2009). Özel Eğitimde Delile Dayalı Yöntemlerin Belirlenmesi: Tek Denekli Çalışma Analizleri ve Karşılaştırmaları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 143 - 163.
Chicago	Karasu Necdet Özel Eğitimde Delile Dayalı Yöntemlerin Belirlenmesi: Tek Denekli Çalışma Analizleri ve Karşılaştırmaları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 7, no.1 (2009): 143 - 163.
MLA	Karasu Necdet Özel Eğitimde Delile Dayalı Yöntemlerin Belirlenmesi: Tek Denekli Çalışma Analizleri ve Karşılaştırmaları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, vol.7, no.1, 2009, ss.143 - 163.
AMA	Karasu N Özel Eğitimde Delile Dayalı Yöntemlerin Belirlenmesi: Tek Denekli Çalışma Analizleri ve Karşılaştırmaları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2009; 7(1): 143 - 163.
Vancouver	Karasu N Özel Eğitimde Delile Dayalı Yöntemlerin Belirlenmesi: Tek Denekli Çalışma Analizleri ve Karşılaştırmaları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2009; 7(1): 143 - 163.
IEEE	Karasu N "Özel Eğitimde Delile Dayalı Yöntemlerin Belirlenmesi: Tek Denekli Çalışma Analizleri ve Karşılaştırmaları." Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7, ss.143 - 163, 2009.
ISNAD	Karasu, Necdet. "Özel Eğitimde Delile Dayalı Yöntemlerin Belirlenmesi: Tek Denekli Çalışma Analizleri ve Karşılaştırmaları". Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 7/1 (2009), 143-163.