Yıl: 2009 Cilt: 9 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 195 - 229 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bağlanma Stillerinin Duygusal Zekâyı Yordama Düzeyi

Öz:
Bu araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin bağlanma stillerinin duygusal zekâ yeteneklerini (kişisel beceriler, kişiler arası beceriler, uyumluluk, stresle başaçıkabilme ve genel ruh durumu) anlamlı düzeyde yordayıp yordamadığını saptamaktır. Araştırma ilişkisel tarama modeline uygun olarak yapılmıştır. Araştırmanın örneklemi Selçuk Üniversitesinin farklı fakültelerinde öğrenim görmekte olan öğrenciler arasından tesadüfi küme örnekleme yöntemiyle seçilen 272 kız ve 191 erkek öğrenci olmak üzere toplam 463 öğrenciden oluşmaktadır. Verilerin toplanmasında “İlişki Ölçekleri Anketi” ve “Bar-On Duygusal Zekâ Anketi”; analizinde ise korelasyon ve çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda güvenli bağlanma stilinin duygusal zekâ yetenekleri ile pozitif ilişkili olduğu, korkulu bağlanma stilinin ise negatif ilişkili olduğu bulunmuştur. Ayrıca bağlanma stillerinin duygusal zekâ yeteneklerini anlamlı düzeyde açıkladığı ve güvenli bağlanma stilinin duygusal zekâ yeteneklerinin tüm alt boyutlarını anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür.
Anahtar Kelime: üniversite öğrencileri ilişki ölçekleri anketi bağlanma stilleri selçuk üniversitesi duygusal zeka yordayıcı

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Acar, F. T. (2001). Duygusal zekâ yeteneklerinin göreve yönelik ve insana yönelik liderlik davranışları ile ilişkisi: Banka şube müdürleri üzerine bir alan araştırması. Yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Ainsworth, M. D. S., Blehar, M. C., Waters, E., & Wall, S. (1978). Patterns of attachment: A psychological study of the strange situation. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
  • Anders, S. L. & Tucker, J. S. (2000). Adult attachment style, interpersonal communication competence, and social support. Personal Relationships, 7, 379-389.
  • Baltaş, A. & Baltaş, Z. (2002). Stres ve stresle başa çıkma yolları. İstanbul: Remzi Yayınevi.
  • Bar-On, R. (2006). The Bar-On model of emotional-social intelligence (ESI). Psicothema, 18 (supl.), 13-25.
  • Bartholomew, K. ( 1990). Avoidance of intimacy: An attachment perspective. Journal of Social and Personal Relationships, 7, 147-178.
  • Bartholomew, K., & Horowitz, L. M. (1991). Attachment styles among young adults: A test of a four-category model. Journal of Personality and Social Psychology, 61, 226-244.
  • Bartholomew, K., & Shaver P. R. (1998). Methods of assessing adult attachment do they converge? In J. A. Simpson, & W. S. Rholes (Eds.), Attachment theory and close relationships (pp. 25-46). New York: Th e Guilford Press.
  • Brennan, K. A., & Bosson J. K. (1998). Attachment-style diff erences in attitudes toward and reactions to feedback from romantic partners: An exploration of the relational bases of self-esteem. Personality and Social Psychology Bulletin, 24 (7), 699-715.
  • Brennan, K. A., & Morris, K. A. (1997). Attachment styles, self-esteem, and patterns of feedback seeking from romantic partners. Personality And Social Psychology Bulletin, 23, 23-31.
  • Berant, E., Mikulincer, M., & Florian, V. (2003). Marital satisfaction among mothers of infants with congenital heart disease: Th e contribution of illness severity, attachment style, and the coping process. Anxiety, Stress & Coping, 16 (4), 397-415.
  • Bretherton, I. (1985). Attachment theory: Retrospect and prospect. Monographs of the Society for Research in Child Development, 50(1-2), 3-35.
  • Bowlby, J. (1973). Attachment and loss: Vol. 2. Separation: Anxiety and anger. New York: Basic Books.
  • Bowlby, J. (1982). Attachment and loss: Vol. 1. Attachment (2nd ed.). New York: Basic Books.
  • Boyatzis, R.E., Goleman, D., & Rhee, K. (2000). Clustering competence in emotional intelligence: Insights from the emotional competence inventory (ECI). In R. Bar-On, & J. D. A. Parker (Eds.), Handbook of emotional intelligence (pp. 343-362). San Francisco: Jossey-Bass.
  • Casper, C. (2003). Duygusal zekâmızı doğru kullanıyor muyuz? İstanbul: Rota Yayıncılık.
  • Çeçen, A. R. (2002). Duyguları yönetme becerileri eğitimi programının öğretmen adaylarının duyguları yönetme becerileri üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Çeçen, A. R., İnanç, B. Y. (2005). Duygu yönetimi eğitim programının öğretmen adaylarının duygularını yönetme becerilerine etkisi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 4 (8), 171-191.
  • Colin, V. L. ( 1996). Human attachment. New York: Mcgraw-Hill.
  • Collins, N. L., & Read, S. J. (1990). Adult attachment, working models, and relationship quality in dating couples. Journal Of Personality and Social Psychology, 58, 644-663.
  • Cooper, M. L., Shaver, P. R., & Colins V. L. (1998). Attachment styles, emotion regulation, and adjustment in adolescence. Journal of Personality and Social Psychology, 74(5), 1380-1397.
  • Dawda, D., & Hart, S. D. (2000). Dawda, assessing emotional intelligence: Reliability and validity of the Bar-On emotional quotient inventory (EQ-i) in university students. Personality and Individual Diff erences, 28, 797-812.
  • Deniz, M. E., Hamarta, E., & Arı, R. (2005). An investigation of social skills and loneliness levels of university students with respect to their attachment styles in a sample of Turkish students. Social Behavior and Personality: An International Journal, 33 (1), 19-32.
  • DiTommaso, E., Branen-Mcnulty, C., Ross, L., & Burgess, M. (2002). Attachment styles, social skills and loneliness in young adults. Personality and Individual Diff erences, 33, 1-10.
  • Dökmen, Ü. (1998). İletişim çatışmaları ve empati (7. baskı). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Ersever, O. G. (1985). Stres’in ruh hastalığıyla ilişkisini içeren çok faktörlü kavramsal bir model. H.Ü. Edebiyat Fakültesi Dergisi, 1, 33-39.
  • Feeney, J. A. (1995). Adult attachment and emotional control. Personal Relationships, 2, 143-159.
  • Folkman, S., & Lazarus, S. R. (1988). Coping as a mediator of emotion. Journal of Personality and Social Psychology, 54 (3), 466-475.
  • Griff in, D., & Bartholomew, K. (1994). Models of self and other: Fundamental dimensions underlying measures of adult attachment. Journal of Personality and Social Psychology, 67, 430-445.
  • Goleman, D. (2000). Duygusal zekâ (17. basım). İstanbul: Varlık Yayınları.
  • Goodwin, I. (2003). The relevance of attachment theory to the philosophy, organization, and practice of adult mental health care. Clinical Psychology Review, 23 (1), 35-56.
  • Görünmez, M. (2006). Bağlanma stilleri ve duygusal zekâ yetenekleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
  • Hamarta, E. (2004). Üniversite öğrencilerinin yakın ilişkilerindeki bazı değişkenlerin (benlik saygısı, depresyon ve saplantılı düşünme) bağlanma stilleri açısından incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Hazan, C., & Shaver, P. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology, 52, 511-524.
  • Kafetsios, K. (2004). Attachment and emotional intelligence abilities across the life course. Personality and Individual Diff erences, 37 (1), 129-145.
  • Kim, Y. (2005). Emotional and cognitive consequences of adult attachment: The mediating eff ects of the self. Personality and Individual Diff erences, 39 (5), 913-923.
  • Kobak, R. R., & Sceery, A. (1988). Attachment in late adolescence: Working models, affect regulation, and perceptions of self and others. Child Development, 59, 135-146.
  • Lopez, F., Gover, M., Leskela, J., Sauer, E., Schirmer, L., & Wyssmann, J. (1997). Attachment styles, shame, guilt, and collaborative problem-solving orientations. Personal Relationships, 4, 187-199.
  • Lopes, P. N., Salovey, P., & Straus, R. (2003). Emotional intelligence, personality and the perceived quality of social relationships. Personality and Individual Diff erences, 35, 641-658.
  • Mallinckrodt, B. (2000). Attachment, social competencies, social support, and ınterpersonal process in psychotherapy. Psychotherapy Research, 10 (3), 239-266.
  • Matthews, G. (2003). Development of emotional intelligence: A skeptical -but not dismissive- perspective. Human Development, 46 (2-3), 109-114.
  • Özbay, Y. & Şahin, B. (1997). Stresle başaçıkma tutumları envanteri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. IV. Rehberlik ve Psikolojik Danışma Kongresi’nde sunulan bildiri, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Palmer, B., Donaldson, C., & Stough, C. (2002). Emotional intelligence and life satisfaction. Personality and Individual Diff erences, 33, 1091-1100.
  • Peck, S. D. (2003). Measuring sensitivity moment-by-moment: A microanalytic look at the transmission of attachment. Attachment & Human Development, 5 (1), 38-63.
  • Petrides, K. V., & Furnham, A. (2000). On the dimensional structure of emotional intelligence. Personality and Individual Diff erences, 29, 313-320.
  • Sable, P. (2007). Accentuating the positive in adult attachments. Attachment & Human Development, 9(4), 361-374.
  • Simpson, J. A. (1990). Infl uence of attachment styles on romantic relationships. Journal of Personality and Social Psychology, 59 (5), 971-980.
  • Sümer, N. & Güngör, D. (1999). Yetişkin bağlanma stilleri ölçeklerinin Türk örneklemi üzerinde psikometrik değerlendirmesi ve kültürlerarası bir karşılaştırma. Türk Psikoloji Dergisi, 14 (43), 71-106.
  • Shapiro, L. E. (2002). Yüksek EQ’lu bir çocuk yetiştirmek (çev. Ü. Kartal). İstanbul: Varlık Yayınları.
  • Stein, J. S., & Book H. E., (2003). EQ duygusal zekâ ve başarının sırrı (çev. M. Işık). İstanbul: Özgür Yayınları.
  • Titrek, O. (2007). IQ’dan EQ’ya duyguları zekice yönetme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Türküm, A. S. (2002). Stresle Başa Çıkma Ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenilirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (18), 25-34.
  • Weisinger, H. (1998). İş yaşamında duygusal zekâ. İstanbul: MNS Yayıncılık.
  • Yeşilyaprak, B. (2001). Duygusal zekâ ve eğitim açısından doğurguları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 7(25), 139-146.
  • Zimmermann, P. (1999). Structure and functions of internal working models of attachment and their role for emotion regulation. Attachment & Human Development, 1 (3), 291-306.
  • Zimmermann, P., Maier, M. A., Winter, M., & Grossmann, K. E. (2001). Attachment and adolescents‘ emotion regulation during a joint problem-solving task with a friend. International Journal of Behavioral Development, 25, 331-343.
APA HAMARTA E, DENİZ M, SALTALI DURMUŞOĞLU N (2009). Bağlanma Stillerinin Duygusal Zekâyı Yordama Düzeyi. , 195 - 229.
Chicago HAMARTA Erdal,DENİZ MEHMET ENGİN,SALTALI DURMUŞOĞLU Neslihan Bağlanma Stillerinin Duygusal Zekâyı Yordama Düzeyi. (2009): 195 - 229.
MLA HAMARTA Erdal,DENİZ MEHMET ENGİN,SALTALI DURMUŞOĞLU Neslihan Bağlanma Stillerinin Duygusal Zekâyı Yordama Düzeyi. , 2009, ss.195 - 229.
AMA HAMARTA E,DENİZ M,SALTALI DURMUŞOĞLU N Bağlanma Stillerinin Duygusal Zekâyı Yordama Düzeyi. . 2009; 195 - 229.
Vancouver HAMARTA E,DENİZ M,SALTALI DURMUŞOĞLU N Bağlanma Stillerinin Duygusal Zekâyı Yordama Düzeyi. . 2009; 195 - 229.
IEEE HAMARTA E,DENİZ M,SALTALI DURMUŞOĞLU N "Bağlanma Stillerinin Duygusal Zekâyı Yordama Düzeyi." , ss.195 - 229, 2009.
ISNAD HAMARTA, Erdal vd. "Bağlanma Stillerinin Duygusal Zekâyı Yordama Düzeyi". (2009), 195-229.
APA HAMARTA E, DENİZ M, SALTALI DURMUŞOĞLU N (2009). Bağlanma Stillerinin Duygusal Zekâyı Yordama Düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(1), 195 - 229.
Chicago HAMARTA Erdal,DENİZ MEHMET ENGİN,SALTALI DURMUŞOĞLU Neslihan Bağlanma Stillerinin Duygusal Zekâyı Yordama Düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 9, no.1 (2009): 195 - 229.
MLA HAMARTA Erdal,DENİZ MEHMET ENGİN,SALTALI DURMUŞOĞLU Neslihan Bağlanma Stillerinin Duygusal Zekâyı Yordama Düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.9, no.1, 2009, ss.195 - 229.
AMA HAMARTA E,DENİZ M,SALTALI DURMUŞOĞLU N Bağlanma Stillerinin Duygusal Zekâyı Yordama Düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2009; 9(1): 195 - 229.
Vancouver HAMARTA E,DENİZ M,SALTALI DURMUŞOĞLU N Bağlanma Stillerinin Duygusal Zekâyı Yordama Düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2009; 9(1): 195 - 229.
IEEE HAMARTA E,DENİZ M,SALTALI DURMUŞOĞLU N "Bağlanma Stillerinin Duygusal Zekâyı Yordama Düzeyi." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9, ss.195 - 229, 2009.
ISNAD HAMARTA, Erdal vd. "Bağlanma Stillerinin Duygusal Zekâyı Yordama Düzeyi". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 9/1 (2009), 195-229.