Antalya ili ve ilçelerindeki dört köpek barınağında leishmaniasis seroprevalansının araştırılması

ERTABAKLAR, Hatice; PAŞA, Serdar; OZBEL, YUSUF; BALCIOĞLU, İbrahim Cüneyt

Antalya ili ve ilçelerindeki dört köpek barınağında leishmaniasis seroprevalansının araştırılması

İ. Cüneyt BALCIOĞLU, (Celal Bayar Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, Manisa, Türkiye)

Hatice ERTABAKLAR, (Adnan Menderes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye)

Serdar PAŞA, (Adnan Menderes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye)

Yusuf ÖZBEL (Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Türkiye Parazitoloji Dergisi

5 0

Yıl: 2009 Cilt: 33 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 4 - 7 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Antalya ili ve ilçelerindeki dört köpek barınağında leishmaniasis seroprevalansının araştırılması

Öz:

Türkiye'de özellikle Ege ve Akdeniz Bölgeleri'nde endemik, diğer bölgelerinde sporadik olarak insan visseral leishmaniasis (VL) olguları gözlenmektedir. Köpeklerdeki leishmaniasis enfeksiyonu ile insanlardaki hastalık arasında ilişki olduğu saptanmış ve köpeklerin L.infantum için rezervuar oldukları kanıtlanmıştır. Bu epidemiyolojik çalışmada, Sağlık Bakanlığı verilerine göre hem kutanöz leishmaniasis (KL) hem de visseral leishmaniasis (VL) olgularının görüldüğü bildirilen Antalya ili ve ilçelerindeki 4 köpek barınağında (Kepez Köpek Barınağı, Kemer İlçesi Köpek Barınağı, Alanya İlçesi Köpek Barınağı ve Gazipaşa İlçesi Köpek Barınağı) kanin leishmaniasis (KanL) seroprevalansı araştırılmıştır. İncelenen 176 köpek serum örneğinin 14 (%7,95) tanesi seropozitif, 24 (%13,63) tanesi sınırda seropozitif, 138 tanesi ise negatif olarak saptanmıştır. Gazipaşa köpek barınağı dışında bütün ilçelerde seropozitiflik saptanmıştır. Seropozitif bulunan köpeklerin sadece iki tanesinde (%14,2) zayıflama, alopesi, tırnak uzaması, burun çevresinde yara gibi klinik bulgular gözlenmiştir. Bu çalışma sonucunda, Antalya ilinde paraziti taşıyan köpeklerin saptanması ve uygun vektör türlerinin varlığının daha önce belirlenmiş olması, insanlar için potansiyel bir tehlikenin bulunduğunu göstermiş, Antalya'nın diğer ilçelerinde de köpeklerdeki seroprevalansın belirlenmesi için çalışmalara devam edilmesinin gerekli olduğu düşünülmüştür. Buna ek olarak, L. infantum için vektör türlerinin populasyon büyüklüklerinin Antalya merkez ve çevre ilçelerinde saptanması için çalışmaların yapılması gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelime: Antalya Şark çıbanı Zoonozlar Köpekler Seroepidemiyolojik çalışmalar Epidemiyoloji Şark çıbanı, visseral Türkiye Hastalık kaynakları Seroprevalans Halk sağlığı Hayvan refahı Leishmania infantum

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1) Abranches P, Silva-Pereira MCD, Conceiao-Silva FM, Sontos-Gomes GM, Janz JG, 1991. Canine leishmaniasis: pathological and ecological factors influencing transmission of infections. J Parasitol, 77: 557-561.
2) Bettini S, Gradoni L, 1986. Canine leishmaniasis in the Mediteranean area and its implications for human leishmaniasis. Insect Sci Applic, 7: 241-245.
3) Cardoso L, Santos H, Cordeiro-da-Silva A, Pratlong F, Dedet JP, Rodrigues M, 2002. Leishmania infantum MON-98: infection in a dog from Alto Douro, Portugal. Acta Trop, 83: 83–85.
4) Coşkun ŞZ, Batmaz H, Aydın L, Yılmaz F, 1997. Seroprevalance of L.infantum infection of dogs in the western part of Turkey. Türkiye Parazitol Derg, 21(3): 287-291.
5) Doha S, Shehata MG, 1992. Leishmania infantum MON-98 isolated from naturally infected Phlebotomus langeroni (Diptera: Psychodidae) in El Agamy. Egypt. J Med Entomol, 29: 891–893.
6) Ertabaklar H, Özensoy Töz S, Şakru N, Keleş E, Özbel Y, 2001. Muğla ili Göktepe köyünde çocuklarda ve köpeklerde visseral leishmaniosisin araştırılması. Türkiye Parazitol Derg, 25(2): 128- 131.
7) Gradoni L, 1995. Canine reservoir of zoonotic visceral leishmaniasis in the Mediterrenean area: Epidemiology and control. Inf Circ-WHO Mediterr Zoon Cont Cent, 37: 12-13.
8) Gramiccia M, Gradoni L, 2007. The Leishmaniases of Southern Europe. Emerging Pests and Vector-Borne Diseases in Europe. Takken W, Knols BGJ, Eds. Wageningen Academic Publishers, The Netherlands, p.75-95.
9) Guessous-Idrissi N, Berrag M, Riyad M, Sahibi H, Bichihi M, Rhalem A, 1997. Short report: L.tropica: Etiologic agent of a case of canine VL in northern Morocco. Am J Trop Med Hyg, 57(2): 172-73.
10) Haralambous C, Antoniou M, Pratlong F, Dedet JP, Soteriadou K, 2008. Development of a molecular assay specific for the Leishmania donovani complex that discriminates L. donovani/Leishmania infantum zymodemes: a useful tool for typing MON-1. Diagn Microbiol Infect Dis, 60(1): 33-42.
11) Houin R, Abonnenc E, Deniau M. 1971. Phlebotomus in the south of Turkey. Results of a sample survey. Ann Parasitol Hum Comp, 46(5): 633-652.
12) Kamburgil K, Dik B, 1998a. Köpeklerde VL'nin IFAT ile tesbiti. Türkiye Parazitol Derg, 22(4): 348- 353.
13) Kamburgil K, Handemir E, Bıyıkoğlu G, Pişkin FÇ, 1998b. İstanbul Kavacık bölgesi sokak köpeklerinde VL'nin IFAT ile tesbiti. Türkiye Parazitol Derg, 22(4): 354-58.
14) Ok ÜZ, Balcıoğlu IC, Taylan A, Özensoy S, Özbel Y, 2002. Leishmaniasis in Turkey. Acta Tropica, 84(1): 43-48.
15) Özbel Y, Turgay N, Özensoy S, Özbilgin A, Alkan MZ, Özcel MA, Jaffe CL, Schnur L, Oskam L, Abranches P, 1995. Epidemiology, diagnosis and control of leishmaniasis in the Mediterranean region. Ann Trop Med Parasitol, 89 (Suppl 1): 89-93.
16) Özbel Y, Oskam L, Özensoy S, Turgay N, Alkan MZ, Jaffe CL, Özcel MA, 2000. Epidemiology of canine leishmaniasis in western Turkey: comparison of serological, molecular biological and parasitological procedures. Acta Tropica, 74(1): 1-6.
17) Özbel Y, Turgay N, Alkan MZ, Babaoğlu A, Özensoy Töz S, Babalıoğlu N, 2002. Batı Karadeniz Bölgesinde Zoonotik Visseral Leishmaniasisis Odağı: Karabük. Türkiye Parazitol Derg, 26(4): 362-366
18) Özensoy Töz S, Korkmaz M, Balcıoğlu İC, Özbel Y, Ertabaklar H, 2002. Karaburun ve Urla Bölgesinde Zoonotik Visseral Leishmaniasis. Türkiye Parazitol Derg, 26(3): 234-238
19) Özensoy Toz S, Ertabaklar H, Ozbel Y, Balcioglu IC, Yildizli N, Alkan MZ, 2005. Seroprevalance of Canine Visceral Leishmaniasis in Kusadasi/Turkey. T J Vet and Anim Sci, 29(1): 23-26.
20) Pasa S, Ozensoy Toz S, Voyvoda H, Ozbel Y, 2005. Clinical and serological follow-up in dogs with visceral leishmaniosis treated with allopurinol and sodium stibogluconate. Vet Parasitol, 128(3-4): 243-249.
21) Shetata M, el Sawaf B, el Said S, Doha S, el Hosary S, Kamal H, Dereure J, Pratlong F, Rioux JA, 1990. Leishmania infantum MON-98 isolated from dogs in El Agamy, Egypt. Trans R Soc Trop Med Hyg, 84: 227–228.
22) Singh S, Gilman-Sachs A, Chang KP, Reed SG, 1995. Diagnostic and prognostic value of K39 recombinant antigen in Indian leishmaniasis. J Parasitol, 81: 1000-1003
23) WHO, 1993. Epidemiology, diagnosis and control of leishmaniosis in the Mediterranean area. MZCP/LEISH/93.3
24) Youssef M, Shehata MG, el Sawaf BM, Boulos L, Pratlong F, Amer M, Rioux JA, 1989. Leishmania infantum MON-98, a new zymodem isolated from human visceral leishmaniasis in Egypt (El Agamy). Ann Parasitol Hum Comp, 64: 152–153.

APA	BALCIOĞLU İ, ERTABAKLAR H, PAŞA S, OZBEL Y (2009). Antalya ili ve ilçelerindeki dört köpek barınağında leishmaniasis seroprevalansının araştırılması. , 4 - 7.
Chicago	BALCIOĞLU İbrahim Cüneyt,ERTABAKLAR Hatice,PAŞA Serdar,OZBEL YUSUF Antalya ili ve ilçelerindeki dört köpek barınağında leishmaniasis seroprevalansının araştırılması. (2009): 4 - 7.
MLA	BALCIOĞLU İbrahim Cüneyt,ERTABAKLAR Hatice,PAŞA Serdar,OZBEL YUSUF Antalya ili ve ilçelerindeki dört köpek barınağında leishmaniasis seroprevalansının araştırılması. , 2009, ss.4 - 7.
AMA	BALCIOĞLU İ,ERTABAKLAR H,PAŞA S,OZBEL Y Antalya ili ve ilçelerindeki dört köpek barınağında leishmaniasis seroprevalansının araştırılması. . 2009; 4 - 7.
Vancouver	BALCIOĞLU İ,ERTABAKLAR H,PAŞA S,OZBEL Y Antalya ili ve ilçelerindeki dört köpek barınağında leishmaniasis seroprevalansının araştırılması. . 2009; 4 - 7.
IEEE	BALCIOĞLU İ,ERTABAKLAR H,PAŞA S,OZBEL Y "Antalya ili ve ilçelerindeki dört köpek barınağında leishmaniasis seroprevalansının araştırılması." , ss.4 - 7, 2009.
ISNAD	BALCIOĞLU, İbrahim Cüneyt vd. "Antalya ili ve ilçelerindeki dört köpek barınağında leishmaniasis seroprevalansının araştırılması". (2009), 4-7.

APA	BALCIOĞLU İ, ERTABAKLAR H, PAŞA S, OZBEL Y (2009). Antalya ili ve ilçelerindeki dört köpek barınağında leishmaniasis seroprevalansının araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi, 33(1), 4 - 7.
Chicago	BALCIOĞLU İbrahim Cüneyt,ERTABAKLAR Hatice,PAŞA Serdar,OZBEL YUSUF Antalya ili ve ilçelerindeki dört köpek barınağında leishmaniasis seroprevalansının araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi 33, no.1 (2009): 4 - 7.
MLA	BALCIOĞLU İbrahim Cüneyt,ERTABAKLAR Hatice,PAŞA Serdar,OZBEL YUSUF Antalya ili ve ilçelerindeki dört köpek barınağında leishmaniasis seroprevalansının araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi, vol.33, no.1, 2009, ss.4 - 7.
AMA	BALCIOĞLU İ,ERTABAKLAR H,PAŞA S,OZBEL Y Antalya ili ve ilçelerindeki dört köpek barınağında leishmaniasis seroprevalansının araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 2009; 33(1): 4 - 7.
Vancouver	BALCIOĞLU İ,ERTABAKLAR H,PAŞA S,OZBEL Y Antalya ili ve ilçelerindeki dört köpek barınağında leishmaniasis seroprevalansının araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 2009; 33(1): 4 - 7.
IEEE	BALCIOĞLU İ,ERTABAKLAR H,PAŞA S,OZBEL Y "Antalya ili ve ilçelerindeki dört köpek barınağında leishmaniasis seroprevalansının araştırılması." Türkiye Parazitoloji Dergisi, 33, ss.4 - 7, 2009.
ISNAD	BALCIOĞLU, İbrahim Cüneyt vd. "Antalya ili ve ilçelerindeki dört köpek barınağında leishmaniasis seroprevalansının araştırılması". Türkiye Parazitoloji Dergisi 33/1 (2009), 4-7.