SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KÜLTÜRDEN YARARLANMA: ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜLTÜR PORTFOLYOLARININ İNCELENMESİ

DEVECİ, Handan

SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KÜLTÜRDEN YARARLANMA: ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜLTÜR PORTFOLYOLARININ İNCELENMESİ

Handan DEVECİ (Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Eskişehir, Türkiye)

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik)

25 1

Yıl: 2009 Cilt: 8 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 1 - 19 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KÜLTÜRDEN YARARLANMA: ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜLTÜR PORTFOLYOLARININ İNCELENMESİ

Öz:

Sosyal bilgiler, insanları, insanların birlikte oluşturdukları yaşamı anlamayı ve bireylere toplumsal bir kişilik kazandırmayı sağlar. Bu nedenle, sosyal bilgiler ile toplumsal bir ürün olan ve insanlar arası etkileşim sonucu doğup gelişen kültür arasında yakın bir ilişki vardır. Bu çalışmada öğretmen adaylarına göre sosyal bilgiler dersi ile kültür arasındaki ilişki ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırma doküman incelemesine dayalı nitel yöntemle gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Programında Özel Öğretim Yöntemleri I dersi kapsamında 35 öğretmen adayının hazırladıkları kültür portfolyoları incelenmiştir. Araştırma verilerinin çözümlenmesinde betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının kendi kültürlerini tanımlarken yemek, düğün, geçim kaynağı gibi çeşitli kültür ögelerinden yararlandıkları, sosyal bilgiler dersi ile kültür arasındaki ilişkiyi konu, amaç, program, öğretmen gibi çeşitli boyutlarda açıkladıkları bulgusu elde edilmiştir. Yine, öğretmen adayları sosyal bilgiler dersinde kültürel ögelerden yararlanılması ancak kültür ögelerinden yararlanılırken kimi noktalara dikkat edilmesi gerektiğini vurgulamışlardır. Öğretmen adaylarının kültürel ögelerle ilişkili olarak hazırladıkları ders planları incelendiğinde ise çeşitli sınıf, kazanım, öğrenme alanı ve üniteler kapsamında çeşitli etkinliklerden yararlandıkları bulgusu elde edilmiştir. Bu sonuçlara dayalı olarak, farklı kültürlere ilişkin örnekler verilerek öğrencilerin farklı kültürleri tanımalarının sağlanması ve çeşitli değerleri kazanmasına yönelik olarak sosyal bilgiler dersinde kültürel ögelerden yararlanılması gerektiği söylenebilir.

Anahtar Kelime:

BENEFITTING FROM CULTURE IN SOCIAL STUDIES COURSE: EXAMINING CULTURE PORTFOLIOS OF TEACHER CANDIDATES

Öz:

Social studies enable us to understand people and the life that they construct together, and to furnish individuals with a social personality. Therefore social studies and culture as a by-product of social life and as a result of interaction among people are closely related. Completed through documentary analysis within the qualitative methods, this study aims to determine the relationship between culture and social studies course according to the perceptions of teacher candidates. Accordingly, culture portfolios prepared by 35 teacher candidates—studying at Program in Social Studies Education, Anadolu University—for Methodology in the Area of Specialization I course have been analyzed. Descriptive analysis method has been employed during the data analysis process of the study. Findings have revealed that teacher candidates made use of cultural elements such as food, wedding ceremony, and means of subsistence while describing their own culture; and that they explained the relation between social studies course and culture across several aspects such as topic, purpose, program, and teacher. Furthermore, teacher candidates mentioned that cultural elements should be utilized within the social studies course; however, special care should be displayed for some points. Analysis of lesson plans prepared by the teacher candidates on cultural elements has yielded that teacher candidates used various activities across different grades, objectives, learning areas, and units. Based on these findings, it would not be wrong to state that teachers need to use examples from different cultures in social studies course in order to introduce students with other cultures, and they should incorporate cultural elements into the course so that students can be equipped with various values.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Andersen, M. L ve Taylor, H. F. (2006). Sociology: Understanding a diverse society (4th ed). Australia: Thomson/Wadsworth.
Aydın, M. (1987). Kültür ve eğitim. Eğitim sosyolojisi seçme yazılar içinde (19-48). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
Barker, C. (2008). Cultural studies: Theory and practice (3rd ed.). London: Sage.
Bozkurt, V. (2006). Değişen dünyada sosyoloji: Temeller, kavramlar, kurumlar (İkinci baskı). Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları.
Demir, N. (2004). Birey, toplum, bilim: Sosyoloji temel kavramlar. Ankara: Turhan Kitabevi.
Doğanay, A. (2002). Sosyal bilgiler öğretimi. C. Öztürk ve D. Dilek (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi içinde (15-46). Ankara: PegemA Yayıncılık.
Fichter, J. (2004). Sosyoloji nedir? (7.Baskı). Çev. N. Çelebi. Ankara: Anı Yayıncılık.
Gülüm, K. ve Ulusoy, K. (2008). Sosyal bilgiler dersinde göç konusunun işlenişinde halk türkülerinin kullanılması (örnek bir çalışma). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 7, 26 (112-127).
Güvenç, B. (2002). İnsan ve kültür (9. Basım). İstanbul: Remzi Kitabevi. Inglis, F. (2004). Culture. Cambridge: Polity.
Janesick, J. V. (2007). Oral history as a social justice project: Issues for the qualitative researcher. (The qualitative report, 12,1, 111-121). Nova Southeastern University, 3301 College Avenue, Fort Lauderdale, March 2007. (ERIC Document Reproduction Service No. EJ800166).
Kendall, D. (2007). Sociology in our times (6th ed). Australia: Thomson/Wadsworth.
Michaelis, J. U. ve Garcia, J. (1996). Social studies for children a guide to basic instruction (Eleventh edition). Boston: Allyn And Bacon.
Maxim, G. W. (2006). Dynamic social studies for constructivist classrooms: Inspiring tomorrow's social scientists (8th ed.). Upper Saddle River, N.J.: Prentice Hall.
MEB (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersi öğretim programı ve kılavuzu (4. ve 5. sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis (Second edition). Thousand Oaks, California: Sage Publications. NCSS (Tarihsiz). Expectations of excellence: Curriculum standards for social studies-executive summary. 16.01.2009 tarihinde http://www.Socialstudies.org/standards/ strands internet adresinden ulaşılmıştır.
Özkalp, E. (2005). Sosyolojiye giriş (Genişletilmiş 13. Basım). Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları.
Öztürk, C. (2006). Sosyal bilgiler: Toplumsal yaşama disiplinlerarası bir bakış. C. Öztürk, (Ed.), Hayat Bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi içinde (21-50). Ankara: PegemA Yayıncılık.
Safran, M. (2008). Sosyal bilgiler öğretimine bakış. B. Tay ve A.Öcal (Ed.), Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi içinde (1-19). Ankara: Pegem Akademi.
Sönmez, V. (2005). Hayat ve sosyal bilgiler öğretimi öğretmen kılavuzu. Ankara: Anı Yayıncılık.
Sözer, E. (2008). Sosyal Bilgiler dersinin tanımı, kapsamı ve ilköğretim programındaki yeri. Ş. Yaşar, (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi içinde (41-55). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Tezcan, M. (1996). Eğitim sosyolojisi (10. Baskı). Ankara.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (Genişletilmiş 5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.

APA	DEVECİ H (2009). SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KÜLTÜRDEN YARARLANMA: ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜLTÜR PORTFOLYOLARININ İNCELENMESİ. , 1 - 19.
Chicago	DEVECİ Handan SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KÜLTÜRDEN YARARLANMA: ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜLTÜR PORTFOLYOLARININ İNCELENMESİ. (2009): 1 - 19.
MLA	DEVECİ Handan SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KÜLTÜRDEN YARARLANMA: ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜLTÜR PORTFOLYOLARININ İNCELENMESİ. , 2009, ss.1 - 19.
AMA	DEVECİ H SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KÜLTÜRDEN YARARLANMA: ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜLTÜR PORTFOLYOLARININ İNCELENMESİ. . 2009; 1 - 19.
Vancouver	DEVECİ H SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KÜLTÜRDEN YARARLANMA: ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜLTÜR PORTFOLYOLARININ İNCELENMESİ. . 2009; 1 - 19.
IEEE	DEVECİ H "SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KÜLTÜRDEN YARARLANMA: ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜLTÜR PORTFOLYOLARININ İNCELENMESİ." , ss.1 - 19, 2009.
ISNAD	DEVECİ, Handan. "SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KÜLTÜRDEN YARARLANMA: ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜLTÜR PORTFOLYOLARININ İNCELENMESİ". (2009), 1-19.

APA	DEVECİ H (2009). SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KÜLTÜRDEN YARARLANMA: ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜLTÜR PORTFOLYOLARININ İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 8(28), 1 - 19.
Chicago	DEVECİ Handan SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KÜLTÜRDEN YARARLANMA: ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜLTÜR PORTFOLYOLARININ İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 8, no.28 (2009): 1 - 19.
MLA	DEVECİ Handan SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KÜLTÜRDEN YARARLANMA: ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜLTÜR PORTFOLYOLARININ İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), vol.8, no.28, 2009, ss.1 - 19.
AMA	DEVECİ H SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KÜLTÜRDEN YARARLANMA: ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜLTÜR PORTFOLYOLARININ İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2009; 8(28): 1 - 19.
Vancouver	DEVECİ H SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KÜLTÜRDEN YARARLANMA: ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜLTÜR PORTFOLYOLARININ İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2009; 8(28): 1 - 19.
IEEE	DEVECİ H "SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KÜLTÜRDEN YARARLANMA: ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜLTÜR PORTFOLYOLARININ İNCELENMESİ." Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 8, ss.1 - 19, 2009.
ISNAD	DEVECİ, Handan. "SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KÜLTÜRDEN YARARLANMA: ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜLTÜR PORTFOLYOLARININ İNCELENMESİ". Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 8/28 (2009), 1-19.