Bir İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi

KARAHAN, T. Fikret

Bir İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi

T. Fikret KARAHAN (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye)

Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi

10 5

Yıl: 2008 Cilt: 41 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 169 - 186 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bir İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi

Öz:

Bu araştırmada, araştırmacı tarafından geliştirilen 10 oturumluk İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın üniversite öğrencilerinin sosyal beceri düzeyleri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Çalışma grubu Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nde öğrenim gören 28 öğrenciden oluşturulmuştur. Araştırma deseni olarak kontrol gruplu ön-test son-test model kullanılmış ve 14 öğrenci deney, 14 öğrenci kontrol grubuna alınmıştır. Öğrencilerin sosyal beceri düzeyleri Riggio (1989) tarafından geliştirilen ve Türkiye uyarlaması Yüksel (2000) tarafından yapılan “Sosyal Beceri Envanteri” ile ölçülmüştür. Verilerin analizinde Bağımsız Örneklemler İçin t-testi, İlişkili Örneklemler İçin t-testi ve İlişkili Örneklemler İçin Tek Yönlü ANOVA Testi teknikleri kullanılmıştır. Araştırma bulguları; İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’na katılan öğrencilerin sosyal beceri düzeylerinin, bu programa katılmayan öğrencilerin sosyal beceri düzeylerinden yüksek olduğunu ortaya koymuştur (p<.001). Son-test ölçümünden üç ve altı ay sonra yapılan iki ayrı izleme çalışmasında ise deney grubunda programın olumlu etkisinin devam ettiği gözlenmektedir. Elde edilen bu sonuç doğrultusunda, İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın, öğrencilerin sosyal beceri düzeylerini olumlu ve kalıcı yönde etkilediği ileri sürülebilir.

Anahtar Kelime: sosyal beceri eğitimi iletişim sosyal becerileri değerlendirme ölçeği üniversite öğrencileri çatışma çözme becerisi ondokuz mayıs üniversitesi iletişim becerileri sosyal beceriler eğitim programı

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

The Effect of a Communication and Conflict Resolution Skill Training Program on the Social Skill Levels of University Students

Öz:

In this resaarch, the effect of communication and conflict resolution skill training program with 10 sessions which was developed by researcher on the social skill levels of university students are examined. The study was carried out on the 28 students, 14 participants in the control group, 14 participants in the experimental group who are students Ondokuz Mayıs University. The desing of the research was based on an experimental pre-test and posttest model. Students’ social skill levels was measured by means of Social Skill Inventory which was adopted to Turkish by Yüksel (2000). Data analysis was applied Independent Samples t-test, Paired Samples t-test and One-Way ANOVA for Repeated Measures techniques were applied for statistical analysis. The research pointed out that social skill levels of students who attended communication and conflict resolution skill training program were higher than those of others (p<.001). In general, results have showed that Communication and Conflict Resolution Skill Training Program may effect university students social skill levels positively. After the posttest application with three months and six months follow after studies it was found that there was no significant difference between Social Skill Inventory test scores of post-test, first following study, and second following study.

Anahtar Kelime: ondokuz mayis university communication skills social skills training program social skill training communication social skills assessment scale university students conflict resolution skill

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abbott, P. & Lewry, S. (1992). Front office: Procedures, social skills and management. Oxford: Butterworth Heinemann.
Anderson-Butcher, D., Newsome, W. S. & Nay, S. (2003). Social skills intervention during elementary school recess: A visual analysis. Children & Schools, 25(3), 135-146.
Antshel, K. M. & Remer, R. (2003). Social skills training in children with attention deficit hyperactivity disorder: A randomized-controlled clinical trial. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 32(1), 153-165.
Baltaş, Z. ve Baltaş, A. (1992). Bedenin dili. 3. Baskı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Becker, R. E., Heimberg, G. R. & Bellack, A. S. (1987). Social skills training treatment for depression. New York: Pergamon Press.
Begun, R. W. (1996). Ready – to-use. Social skills lessons and activities for grades 7 – 12. USA: Jossey – Bass A Wiley Imprint.
Bierman, K. L. & Furman, W. (1984). The effect of social skills training and peer involvement on the social adjustment of preadolescents. Child Development, 55, 151-162.
Breunlin C. D., Bryant-Edwards, T. L. & Hetherington, J. S. (2002). Conflict resolution training as an alternative to suspension for violent behavior. The Journal of Educational Research, 61(95), 349-357.
Bullis, M., Walker, H. M. & Sprague, J. F. (2001). A promise unfulfilled: Social skills training with at-risk and antisocial children and youth. Exceptionality, 9(1-2), 67-90.
Büyüköztürk, Ş. (2003). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. 3. Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Cartledge, G. & Milburn, J. F. (1992). Teaching social skills to children. USA: Pergamon Book, Inc.
Cavell, T. A. (1990). Social adjustment, social performance, and social skills: A tri-component model of social competence. Journal of Clinical Child Psychology, 19(2), 111-122.
Cunliffe, T. (1992). Arresting youth crime: A review of social skills training with young offenders. Adolescence, 27(108), 891-901.
Cüceloğlu, D. (1995). İnsan insana. İstanbul: Remzi Kitabevi, 9. Baskı.
Çağdaş, A. (2002). Anne-baba-çocuk iletişimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Dökmen, Ü. (1995). İletişim çatışmaları ve empati. 2. Baskı. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Durant, R. H., Barkın, S. & Krowchuk, P. D. (2001). Evaluation of a peaceful conflict resolution and violence prevention curriculum for sixth-grade students. Journal of Adolescent Health, 28, 386-393.
Dysinger, B. J. (1993). Conflict resolution for intermediate children. School Counselor, 40(4), 301-308.
Egan, G. (1975). Psikolojik danışmaya giriş. Çev: Akkoyun, F. ve Diğerleri. Ankara: Form Ofset.
Elksnin, L. K. & Elksnin, N. (1998). Teaching social skills to students with learning and behavior problems. Intervention in School & Clinic, 33(3), 131-141.
Elliott, S. N. & Gresham, F. M. (1987). Children’s social skills: Assessment and classification practices. Journal of Counseling and Development, 66, 96- 99.
Elliott, C., Pring, T. & Bunning K. (2002). Social skills training for adolescents with intellectual disabilities: A cautionary note. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 15, 91-96.
Fontana, D. (1992). Problems in practice-social skills at work. Leicester: British Psychological Society, New.
Fox, C. L. & Boulton, M. J. (2003). Evaluating the effectiveness of a social skills training (SST) programme for victims of bullying. Educational Research, 45(3), 231-247.
Gresham, F. M. (1986). Conceptual and definitional issues in the assessment of children’s social skills: Implications for classification and training. Journal of Clinical Child Psychology, 15(1), 3-15.
Goodwin, M. W. (1999). Cooperative learning and social skills: What skills to teach and how to teach them. Intervention in School & Clinic, 35(1), 29-34.
Gordon, T. (1998). Etkili öğretmenlik eğitimi, İstanbul: Sistem Yayıncılık, 4.Basım.
Gordon, T. ve Sands, J. G. (1998). Etkili anne baba eğitiminde uygulamalar. 3.Basım. İstanbul: SistemYayıncılık.
Graves, M., Nordling, G., Roberts, D. & Taylor, C. (1997). Conflict resolution throug literature. Dissertation Theses Reports, 6-48.
Hamarta, E. (2000). Üniversite öğrencilerinin yalnızlık ve sosyal beceri düzeylerinin öğrencilerin özlük nitelikleri açısından incelenmesi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Hansen, D. J., Nangle, D. W. & Meyer, K. A. (1998). Enhancing the effectiveness of social skills interventions with adolescents. Education & Treatment of Children, 21(4), 489-514.
Hargie, O., Sounders, C. & Dickson, D. (1994). Social skills in interpersonal communication. USA: Routledge and Newyork.
Harman, J. P., Hansen, C. E., Cochran, M. E. & Lindsey, C. R. (2005). Liar, Liar: Internet faking but not frequency of use affects social skills, self esteem, social anxiety, and aggression. Cyber Psychology & Behavior, 8(1), 1-6.
Hazaleus, S. L. & Deffenbacher, J. L. (1986). Relaxation and cognitive treatments of anger. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 54(2), 222-226.
Huprich, S. K., Clancy, C., Bornstein, R. F., & Nelson-Gray, R. O. (2004). Do dependency and social skills combine to predict depression? Linking two diatheses in mood disorders research. Individual Differences Research, 2(1), 2-16.
Inger, M. (1991). Conflict resolution programs in schools. Eric-Cue Digest, (74), 1-6.
Kelly, J. A. (1982). Social skills training: A practical guide for interventios. New York: Springer Publication Company.
Korkut, F. (2004). Okul temelli önleyici rehberlik hizmetleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
Lane-Garon, S. P. (2000). Practicing peace: The impact of a school-based conflict resolution program on elementary students. Peace and Change, 25(4), 467-482.
Leukefeld, C. G., Godlaski, T., Clark, J., Brown, C. & Hays, L. (2002). Structured stories: Reinforcing social skills in rural substance abuse treatment. Healt & Social Work, 27(3), 213-217.
Matson, J. L., Smiroldo, B. B. & Bamburg, J. W. (1998). The relationship of social skills to psychopathology for individuals with severe or profound mental retardation. Journal of Intellectual & Developmental Disability, 23(2), 137-146.
McWhirter, J. ve Voltan-Acar, N. (1998). Çocukla iletişim. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Nangle, D. W. & Hansen, D. J. (1998). New directions in the application of social-skills interventions with adolescents: Introduction to the special section. Education & Treatment of Children, 21(4), 427-431.
Ogilvy, C. M. (1994). Social skills training with children and adolescents: A review of the evidence on effectiveness. Educational Psychology, 14(1), 73-84.
Pettit, N. (1995). Improving behavior of middle school students through a conflict resolution program for sixth grade. Dissertation Abstract Reports, 1-12.
Riggio R. E. (1986). Assessment of basic social skills. Journal of Personality and Social Psychology, 51(3), 649 – 660.
Riggio R. E., Tucker. J. & Coffaro, D. (1989). Social Skills and Empathy. Personality and Indivudual Differences, 10(1), 93 – 99.
Schroeder, P. A., Basken, A., Engstrom, L. & Heald, L. (2000). Using cooperative learning strategies to improve social skills. Dissertation Theses Reports, 4-39.
Selçuk, Z. ve Güner, N. (2000). Sınıf içi rehberlik uygulamaları. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Segrin, C. (2001). Social skills and negative life events: Testing the deficit stress generation hypothesis. Current Psychology, 20(1), 19-35.
Spence, S. H. (2003). Social skills training with children and young people: Theory, evidence and practice. Child and Adolescent Mental Healt, 8(2), 84-96.
Spirito, A. & Hartford, K. (1990). Social skills and depression in adolescent suicide attempters. Adolescence, 25(99), 543-553.
Stevahn, L. & Johnson, D. W. (1997). Effects on high school students of conflict resolution training integrated into English literatüre. Journal of Social Psychology, 137(3), 302-311.
Takahashi, M. & Kosaka, K. (2003). Efficacy of open-system social skills training in inpatients with mood, neurotic and eating disorders. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 57, 295-302.
Thompson, K. L. & Bundy, K. A. (1995). Social skills training for young adolescents: Symbolic and behavioral components. Adolescence, 30(119), 723-735.
Thompson, K. L. & Bundy, K. A. (1996). Social skills training for young adolescents: Cognitive and performance components. Adolescence, 31(123), 505-522.
Ural, A. ve Kılıç, İ. (2005). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi. Ankara:Detay Yayıncılık.
Voltan-Acar, N. (2002). Grupla psikolojik danışmada alıştırmalar ve deneyler. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Wise, K. L. & Bundy, K. A. (1991). Social skills training for young adolescents. Adolescence, 26(101), 233-242.
Yüksel, G. (1999). Sosyal beceri eğitiminin üniversite öğrencilerinin sosyal beceri düzeylerine etkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, II(11), 37-47.
Yüksel, G. (2000). Sosyal beceri envanteri el kitabı. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.

APA	KARAHAN T (2008). Bir İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi. , 169 - 186.
Chicago	KARAHAN T. Fikret Bir İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi. (2008): 169 - 186.
MLA	KARAHAN T. Fikret Bir İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi. , 2008, ss.169 - 186.
AMA	KARAHAN T Bir İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi. . 2008; 169 - 186.
Vancouver	KARAHAN T Bir İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi. . 2008; 169 - 186.
IEEE	KARAHAN T "Bir İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi." , ss.169 - 186, 2008.
ISNAD	KARAHAN, T. Fikret. "Bir İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi". (2008), 169-186.

APA	KARAHAN T (2008). Bir İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(2), 169 - 186.
Chicago	KARAHAN T. Fikret Bir İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 41, no.2 (2008): 169 - 186.
MLA	KARAHAN T. Fikret Bir İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, vol.41, no.2, 2008, ss.169 - 186.
AMA	KARAHAN T Bir İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2008; 41(2): 169 - 186.
Vancouver	KARAHAN T Bir İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2008; 41(2): 169 - 186.
IEEE	KARAHAN T "Bir İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi." Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41, ss.169 - 186, 2008.
ISNAD	KARAHAN, T. Fikret. "Bir İletişim ve Çatışma Çözme Beceri Eğitimi Programı’nın Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeylerine Etkisi". Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 41/2 (2008), 169-186.