Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri

Yıl: 2009 Cilt: 0 Sayı: 156 Sayfa Aralığı: 1 - 36 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri

Öz:
Küreselleşmenin de bir sonucu olarak, günümüzde hem bireysel olarak ülkeler, hem de evren, bir ülkenin tek başına çözemeyeceği özellikte, yer yüzünün tüm kara, hava ve deniz alanlarını da içine alan çevre kirliliği başta olmak üzere, ozon tabakasının incelmesi, küresel ısınma ve iklim değişikliği, hayvan ve bitki türlerinin (yani biyolojik çeşitliliğin) azalması, asitleşme, suların kullanımı, atık yönetimi, küresel yoksulluk, finansal istikrarsızlık, salgın hastalıklar, savaşlar, göçler, kentleşme ve gürültü gibi çok sayıda ortak dış sorunla karşı karşıya bulunmaktadır. Kuşkusuz ki, bu nitelikteki dışsallıkların (negative externalities) olumsuz etkilerinin ve zararlarının önlenmesi ya da azaltılması ancak küresel işbirliği, uluslararası anlaşma, dayanışma ve evrensel yaklaşımları içeren çözümler ve önlemlerle mümkün olabilir. Bu bağlamda, çevresel maliyetlerin büyük önem taşıdığı, sanayi kuruluşlarının aşırı derecede konulmuş kurallardan ve kontrol araçlarından şikayetçi oldukları, maliyetlerin bir teorik tartışma meselesi değil, göründüğünden de büyük makroekonomik bir mesele olduğu, doğal kaynakların küresel piyasa fiyatları ile belirlenmekte olduğu, bu yüzden doğal kaynak vergilerinin küresel olması gerektiği, çok karmaşık bir yapı taşıyan ürün fiyatlarının ulusal ya da bölgesel ölçekte oluşmasının rekabeti bozduğu, her bir çevresel soruna özgü özel çözümler bulunması gerektiği, işletmelerin ve bireylerin iktisadi faaliyetleri ve yaptıkları tüketim harcamaları sonucu klasik bir kamu malı olan çevreye hava, su ve toprak kirlenmesi biçiminde yarattıkları negatif dışsallık dolayısıyla topluma yükledikleri maliyetlerin ilgili firmalara ve bireylere devlet tarafından alınacak kamusal tedbirlerle aktarılması düşünceleri ile, çevre vergileri, “ekonomik ve mali nitelikte” alternatif yeni bir yöntem olarak, maliyet-düşürücü, esnek ve dinamik özellikler taşıyan, gelir getiren ve gelir dağılımına olumlu katkı sağlayan, hem ekonomikdışsallıkları gideren, hem de diğer unsurlar üzerindeki vergi yükünün azalmasına yardımcı olmak suretiyle çifte getiriye (double divident) sahip, daha etkili iyi bir düzenleme biçimi olarak değerlendirilmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme Çevre Çalışmaları Çevre Bilimleri Uluslararası İlişkiler

Global pollution sustainable economics development and environmental taxes

Öz:
Abstract As a result of globalisation as well, inowadays, both all countries indivudually and world as a whole face in a large number of special common external problems which can not be solved alone, such as, environmental pollution covering all continents, atmosphere and seas of the world , and depletion of ozone layer, the global warming and climate change, disappearance of animal and plant diversities, acid rain, use of waters, waste managment, global poverty, financial instability, epidemic diseases, wars, international environmental refugees , urbanization and noise. There is no doubt that preventing and decreasing the effects, harms and losses of this kind of negative externalities can only be overcome by the solutions and measures implying global cooperation, international agreements, solidarity and world-wide approaches. Taking into account of : 􀂃 the great importance of environmental costs, 􀂃 complaints by industrial corporations about the excessive regulations and control tools, 􀂃 being costs is not a matter of dispute theoretically, but is a great matter of macroeconomic issue much greater than at glance, 􀂃 as natural sources are determined by global market prices, and therefore the environmetally related taxes should be levied globally, 􀂃 as product prices, structurally complicated and appearing nationally or locally, disrupt competition, 􀂃 due to specific solutions should be developed for each environmental problem, 􀂃 the necessity of transfers of costs on the public emerging from negative externalities on environment as a classic public property to those individuales or enterprises using air, water and land for their economic activities and consumption expenditures, environment taxes, as an alnernative new way economically and financially, have been considered a much better effective tool of taxation which is costeffective, flexible and dynamic, generating revenue and contributing to income distrubution, bringing double divedent in the way that both removing economic externalities and helping to reduce tax burden on the other tax bases.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme Çevre Çalışmaları Çevre Bilimleri Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • AB’de Çevre Vergilerine İlişkin Trendler (http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_OFFPUB/KS-DU-07-001/EN/KSDU- 07-001-EN.PDF)
  • AB-5 inci Çevre Eylem Programı (2002) : http://eurlex. europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2002/l_242/l_24220020910en00010015.pdf.
  • AB-5 inci Çevre Eylem Programı: "Towards Sustainability”: the European Community Programme of policy and action in relation to the environment and sustainable development) http://ec.europa.eu/environment/actionpr.htm)
  • Ağbal, N. (2001),. “Çevrenin Vergilenmesi ve Çevre Vergileri”, E-Yaklaşım, Sayı 100 ve 105, Eylül, 2001
  • Batırel, Ö. F. (2002), “Özel Tüketim Vergilemesi ve 4760 Sayılı Özel
  • Tüketim Yasası Üzerine Bazı Düşünceler”, Vergi Dünyası, Sayı 253, Eylül
  • Cinemre, T. , (Çeviri)“İklim değişikliği”, Terry Townsend /Democratic Socialist Platform, Alınteri.net-28 Ağustos 2007.
  • Cederlöf, M. ; “Çevre ve Ekonomi ; Çevresel Maliyetlerin Uluslararasılaştırılması”; (http://www.tfif.fi/micaj_storage/QsFGhycZuzISjzT9R4HZYZCb/942/Magnus%20 Cederl%F6fs%20presentation.pdf) (29.9.2005)
  • Çepel, N.; Ergün, C. “Ozon mucizesi kirliliği bitirecek” ; www.tema.org.tr
  • DPT, Dokuzuncu Kalkınma Planı, Çevre Özel İhtisas Komisyonu Raporu, 2007,Yayın No. 2737.
  • C:Documents and SettingsoemDesktopDPT, Kütüphane.mht.
  • DPT, Türkiye Ulusal Çevre Stratejisi ve Eylem Planı (Ankara 1998), s. 20.
  • Dulupçu, M. A. ; “Sürdürülebilir Kalkınma Politikasına Yönelik Gelişmeler” http://www.econturk.org/dtm2.htm
  • Ekmekçi, E. (2003), Küreselleşme ve Vergilemede Yeni Eğilimler, İstanbul:
  • Kazancı Kitap Ticaret, A.Ş.; İÜHF.- Istanbul: Kazanci Hukuk. Yayinlari, 2003. www.istanbul.edu.tr/hukuk/belgeler/2004_ktp.pdf -
  • European Commission (EC) (2001), “Environmental Taxes, Economy and Finance”,
  • http://europa.eu.int/comm/taxation_customs/taxation/index_en.htm, (08. 07. 2005)
  • European Commission (EC) (2002), “Environmental Taxes, National Accounts”,
  • http://europa.eu.int/comm/taxation_customs/taxation/index_en.htm, (14.09. 2005)
  • Europen Envirent Agency (EC) (1997), “Cleaner Production: A Gude to Information
  • Sources”,http://europa.eu.int/comm/taxation_customs/taxation/index_en.htm, (18.10.2005)
  • Ferhatoğlu, E., “Avrupa Birliği’nde Ortak Çevre Politikası Çerçevesinde Çevre Vergileri”, Yaklaşım Dergisi,Ekim 2003, S. 130.
  • http://iibf.ogu.edu.tr/ferhatoglu/ABCevreVergisi.htm
  • Herekman, A. Uluslararası Mali İlşkiler,(Uluslararası Kamu Malı Olarak Çevre).
  • Anadolu Üniversitesi AÖF yayınları, Eskişehir, Ağustos 2005.
  • Jamali, T. ‘Ekolojik Vergiler’, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul 2005 B. ÖZDEMİR
  • Kulu, B. (2001), “Çevre Vergileri ve Gelişmiş Ülkelerdeki Uygulamaları”, Vergi Dünyası, Sayı: 234, Şubat 2001.
  • OECD “Envıronment Programme; Strategıc Guıdelınes For The Desıgn And Implementatıon Of Domestıc Transferable Permıts”;
  • (http://www.oecd.org/dataoecd/44/13/1894654.pdf)
  • OECD (1997), “Environmental Taxes and Green Tax Reform”,
  • http://www.oecd.org/topic/0,2686,en_2649_37465_1_1_1_1_37465,00.html, (11.09.2005)
  • OECD Environment Programme; Strategic Guıdelines For The Desıgn And Implementation of Domestic Transferable Permits.”;
  • (http://www.oecd.org/dataoecd/44/13/1894654.pdf)
  • OECD Observer No.264, December 2007
  • OECD (2005), “More Information On Environmentally Related Taxes, Fees And Charges”, http://www2.oecd.org/ecoinst/queries/TaxInfo.htm, (10.10.2005)
  • Öncel, T. (1993); “Çevre Koruma Önlemlerine Genel Bir Bakış”, İ.Ü.İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Konferansları, Prof. Dr. Memduh Yaşa’ya Armağan, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayını
  • Özdemir, B. (2006); “Küreselleşme Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Değerlendirilmesi”, Ankara, Maliye ve Hukuk Yayınları.
  • Salminen: Environmental (EHS) costs in industrial companies:views on cost internalization http://www.tfif.fi/micaj_storage/mUisADjcCDrqsvU39u3bsSN/ 942/Alec%20Estlander%20s
  • TFIF September 29, 2005, Finnish Environment Institute SYKE
  • Speck, Stefan; “Productıvıty And Environmental Tax Reform In Europe; Midpoint Event, Berlin, 30.11.2007
  • (www.agf.org.uk/currentprogramme/Outlines/csge%20outlines%20session%20III% 20Speck.pdf.)
  • Tuncer, S.; Yaklaşım Dergisi / Mart 2007 / Sayı: 40
  • Tuncer, S.; Yaklaşım Dergisi / Mayıs 2007 / Sayı: 173
  • Turhan, S. (1998); “Vergi Teorisi ve Politikası”, İstanbul: Filiz Kitapevi
  • Turhan, S. (1993); “Maliye Politikası ve Çevre Kirliliği” Prof. Dr. Bedii N. FEYZİOĞLU’na Armağan, İktisat Fakültesi, Maliye Araştırma Merkezi, İstanbul 1993,
  • Tekin, A.; Vural, İ. Y.; “Global Kamusal Malların Finansman Aracı Olarak Global Vergi Önerileri” Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 2004 - Sayı: 12
  • Uyduranoğlu Öktem, A.: “Çevre Vergileri Ve Çevre İçin Fedakârlık”
  • (http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=240844&tarih=06/12/2007 Bilgi Üniversitesi ekonomi bölümü öğretim üyesi
  • http://www.sosyalbil.selcuk.edu.tr/sos_mak/makaleler%5CAhmet%20TEK%C4 %B0N%20-%20%C4%B0stiklal%20Y.%20VURAL%5C323-337.pdf
  • Yıldız, H. (2005), Küreselleşmenin Vergileme Üzerine Etkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme, Ankara: Seçkin Yayınevi
  • Yıldız, H., Kirliliğin Önlenmesinde Çevre Vergilerinin Rolü, Sakarya Üniversitesi İİBF Maliye Bölümü.
  • Sustainable Energy Consumption and Climate Change, Watorloo,
  • Ontario(canada), 27 October 2007.www.oecd.org/document/51/0,3343, en_2649_201185_39769203_1_1_1_1,00.html.
  • 􀂃 www.oecd.org/publications/Policybriefs;
  • 􀂃 http://www.oecd.org/dataoecd/27/23/36966499.pdf)
  • 􀂃 http:// www3.sympatico.ca/david.macleod/EPOLL.HTM, (25.5.2005).
  • 􀂃 www.oecd.org/publications/Policybriefs;
  • http://www.oecd.org/dataoecd/27/23/36966499.pdf)
APA ÖZDEMİR B (2009). Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri. , 1 - 36.
Chicago ÖZDEMİR BİLTEKİN Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri. (2009): 1 - 36.
MLA ÖZDEMİR BİLTEKİN Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri. , 2009, ss.1 - 36.
AMA ÖZDEMİR B Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri. . 2009; 1 - 36.
Vancouver ÖZDEMİR B Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri. . 2009; 1 - 36.
IEEE ÖZDEMİR B "Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri." , ss.1 - 36, 2009.
ISNAD ÖZDEMİR, BİLTEKİN. "Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri". (2009), 1-36.
APA ÖZDEMİR B (2009). Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri. Maliye Dergisi, 0(156), 1 - 36.
Chicago ÖZDEMİR BİLTEKİN Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri. Maliye Dergisi 0, no.156 (2009): 1 - 36.
MLA ÖZDEMİR BİLTEKİN Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri. Maliye Dergisi, vol.0, no.156, 2009, ss.1 - 36.
AMA ÖZDEMİR B Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri. Maliye Dergisi. 2009; 0(156): 1 - 36.
Vancouver ÖZDEMİR B Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri. Maliye Dergisi. 2009; 0(156): 1 - 36.
IEEE ÖZDEMİR B "Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri." Maliye Dergisi, 0, ss.1 - 36, 2009.
ISNAD ÖZDEMİR, BİLTEKİN. "Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri". Maliye Dergisi 156 (2009), 1-36.