Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler

HACIHASANOĞLU, Rabia

Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler

Rabia HACIHASANOĞLU (Erzincan Üniversitesi, Sağlık Yüksek Okulu, Erzincan, Türkiye)

TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni

75 26

Yıl: 2009 Cilt: 8 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 167 - 172 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler

Öz:

Hipertansiyon dünyada erişkin ölümlerin %6’sından sorumlu tutulmaktadır. Ölüm nedenleri arasında üçüncü sıradadır. Bu oranlar gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasında benzerdir. Ölüm nedenleri arasında önemli bir rolü olan hipertansiyon büyük ölçüde önlenebilir bir risk faktörüdür. Ancak, hipertansiyon kontrol oranlarının dünyanın birçok ülkesinde, toplumun genelini temsil eden örnek topluluklarda ve çeşitli sağlık hizmeti koşullarında tedavi alan hastalarda yetersiz olduğu bildirilmektedir. Kan basıncı (KB) kontrolünün, gerek dünyada gerekse ülkemizde %25’in üzerine çıkarılamamasında rol oynayan en önemli faktörlerden birisi tedaviye uyumsuzluktur. Bu derlemede hipertansiyon tedavisindeki uyumsuzluğun nedenleri incelenmiştir.

Anahtar Kelime: Tedavi uyumu Hasta uyumu Hipertansiyon

Konular: Genel ve Dahili Tıp

Treatment compliance affecting factors in hypertension

Öz:

Hypertension is to be responsible for death which accounts for 6% of adult deaths all over the world. It is the third ranks among causes of death. These ranks are similar both in developed and developing countries. Hypertension has important role causes of death. But, hypertension can be prevented to great extent. On the other hand, a lot of countries in the world hypertension control rates are reported to be inadequate in sample communities representing the general society and in patients treated under health service conditions. Patient no adherence to treatment is one of the significant factors in failing to raise blood pressure (BP) control over 25% around the world and in our country. No adherence reason of hypertension treatment was examined in this review article.

Anahtar Kelime: Patient Compliance Hypertension Medication Adherence

Konular: Genel ve Dahili Tıp

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

1. Cooper RS. Hipertansiyonun Çoğrafik Özellikleri: Genel bir Perspektif. Primer Hipertansiyon. Ed. İzzo JL, Black HR. Çev.ed.Gürkan Kazancı.Nobel kitapevi. 3.baskı. İstanbul: 2004.
2. Bolli P, Myers M, Mckay D. Applying the 2005 Canadian Hypertension Education Program Recommendations 1.Diagnosis of Hypertension Canadian Medical Association Journal. 2005; 173(5):480-483.
3. Gregory YH Lip. Clinical Hypertension in Practice. Tercüme: Sansoy V. Uygulamada klinik hipertansiyon, İstanbul. Global yayın ajansı, 2004:1-103.
4. Sevent Report of the Joint National Committee on Prevention, Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Pressure. The JNC 7 Report. The Journal of the American Medical Association. 2003;289 (19): 2560-2572.
5. Hipertansiyon. T.C. Sağlık Bakanlığı Birinci Basamağa Yönelik Tanı ve Tedavi Rehberi, Ankara, 2003: 37-44.
6. Bilir N. Hipertansiyonun toplumsal önemi ve korunma. Hipertansiyon Bülteni 1992; 2(4): 55-58.
7. Kabakcı G. Antihipertansif tedavide yaşam kalitesi ve hasta uyumu. Folia. Hipertansiyon Diyabet Ateroskleroz Dergisi. 2006;6 (1): 5-6.
8. Kaplan NM. Clinic Hypertension. Tercüme: Canbek E. Klinik Hipertansiyon, İstanbul. Turgut yayıncılık, 2003: 1-550.
9. Banegas JR. Control of high blood pressure in primary health care. American Journal of Hypertension. 2006; (19): 146.
10. Feather C. A practical guide to reaching hypertension targets. Practice Nurse. 2006; 31(9): 14-19.
11. Kaplan NM, Weber MA. Hypertension Essentials. Tercüme: Karpuz H. Hipertansiyon Esasları El Kitabı. İstanbul. Avrupa Tıp Kitapçılık Ltd. Şti, 2003, s. 2-77.
12. JNC 7 Express. The Sevent Report of the Joint National Committee on Prevention, Evaluation, and Treatment of High Blood Pressure. NIH Publication, 2003, No.03.
13. World Health Organization, Bulletin of the World Health Organization. Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension among the elderly in Bangladesh and India: a multicenter study. Anonymous. 2001; 79(6): 490-498.
14. Arıcı M, Çağlar Ş. Hipertansiyon ve oluşturduğu sorunlar. Hacettepe Tıp Dergisi. 2002; 33(1): 4-9.
15. Altun B, Arici M, Nergizoğlu G ve ark. Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension in Turkey (the Patent T study) in 2003. Journal of Hypertension. 2005; 23(10): 1818-1823.
16. Koruk İ, Şahin TK, Demir LS. Konya Fazilet Uluışık Sağlık Ocağı bölgesindeki 49 yaş grubu ev kadınlarında hipertansiyon prevalansı, farkında olma, tedavi ve kontrol altına alma durumu. TSK Koruyucu Hekimlik Dergisi. 2007; 6(1): 51-58.
17. Öngen Z. Çözümü zor bir toplumsal sorun: Hipertansiyon. Klinik Gelişim. 2005; 18(2): 4-7.
18. Joffres MR, Ghadirian P, Fodor JG, Petrasovits A, Chockalingam A, Hamet P. Awareness, treatment, and control of hypertension in Canada. American Journal of Hypertension. 1997; 10(10): 1097-1102.
19. Ibrahim MM. Management of hypertension in Egypt and_developing_countries._2003._ http://www.sld.cu/galerias/pdf/servicios/hta/guideline s_egipto_2003__hta_.pdf [Erişim Tarihi: 03.03.2009].
20. Hill M, Miller NH. Antihipertansif Tedaviye Uyum. Primer Hipertansiyon. Ed. İzzo JL, Black HR. Çev.ed. Kazancı G. 3. baskı. İstanbul. Nobel kitapevi, 2004.
21. Coleman DJ. Medication compliance in the elderly. Journal of Community Nursing. 2005; 19(8): 4-6.
22. Feldman R, Bacher M, Campbell N, Drover A, Chockalingam A. Adherence to pharmacologic management of hypertension. Canadian Journal of Public Health. 1998; 89(5): 116-118.
23. Hipertansiyon Tanı ve Tedavi Klavuzu. T.C. Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Ulusal Hipertansiyon Kontrol Programı. Birinci Baskı. Ankara. 1999.
24. Clark LT, Afflu E. Antihypertensive therapy: Factors affecting medication compliance and blood pressure control. American Journal of Managed Care. 1995; 1(3): 289-294.
25. Hipertansiyon. TC. Sağlık Bakanlığı Birinci Basamağa Yönelik Tanı ve Tedavi Rehberi. Ankara. 2002, s. 1-7.
26. Zillich AJ, Haines ST. ASHP therapeutic position statement on the treatment of hypertension. American Journal of Health System Pharmacy. 2006; 63(11): 1074-80.
27. Jones DW. The National High Blood Pressure Education Program Thirty Years and Counting. Ed. Hall JE. Hypertension. 2002; 39: 941-942.
28. Graves JW. Management of diffucult to control hypertension. Mayo Clinic Proceedings. 2000; 75(3): 278-284.
29. Ahluwalia JS, McNagny SE, Rask KJ. Correlates of Controlled hypertension indigent, inner city hypertensive patients. Journal of General Internal Medicine. 1997; (12): 7-14.
30. Mohammadi Ease, Abedi HA, Gofranipour F, Jalali F. Partnership caring: a theory of high blood pressure control in Iranian hypertensives. International Journal of Nursing Practice. 2002; 8: 324-329.
31. Ulrich SP, Canale SW. Nursing Care Planning Guides for Adults in Acute, Extended, and Home Care Setting. Sixty Edition. USA. Elsevier Saunders, 2005, p. 362-372.
32. Elliott WJ. Optimizing medication adherence in older persons with hypertension. International Urology and Nephrology. 2003; 35(4): 557-562.
33. WHO/ISH. Hipertansiyon Tedavi Klavuzu. 1999. 34. Anonymous. Adherence to antihypertensive therapy. The Canadian Nurse. 2006; 102(5): 36.
35. Ogedegbe G, Mancus CA, Allegrante JP, Charlson ME. Development and evaluation of medication adherence self-efficacy scale in hypertensive African-American patients. Journal of Clinical Epidemiology. 2003; 56: 520-529.
36. Gözüm S, Hacıhasanoglu R. Reliability and validity of the Turkish adaptation of medication adherence self-efficacy scale in hypertensive patients. European Journal of Cardiovascular Nursing. (2008) (In Press)
37. Çetinkaya F, Aykut M, Eker H, Öztürk Y. Hipertansiyonlu kişilerin hipertansiyon konusundaki bilgi ve davranışları. V.Ulusal Halk Sağlığı Kongresi. İstanbul. 1996, s. 609-613.
38. Eryonucu B, Sayarlıoğlu M, Bilge M, Güler N, Erkoç R, Dilek İ. Van ili yöresindeki hipertansif hastaların hipertansiyon konusundaki bilgi düzeylerinin ve tedaviye uyumlarının değerlendirilmesi. Van Tıp Dergisi. 1999; 6(4): 11-14.
39. Karakurt P. Hipertansiyonlu hastalarda ilaç kullanmayı etkileyen faktörler. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans tezi Erzurum. 2004.
40. Çöl M, Özdemir O, Ocaktan ME. Park sağlık ocağı bölgesindeki 35 yaş üstü hipertansiflerde tedavi- kontrol durumları ve davranışsal faktörler. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2006; 59: 144- 150.
41. Sapmaz F. Hipertansiyonu olan bireylerin otonomi düzeyleri ile kan basıncını kontrol altına alma davranışları ve klinik sonuçları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans tezi İzmir. 2000.
42. Li W, Jiang X, Ma H, Yu Tak-sun I, Ma L, Puente JG, Tang Y, He X ve ark. Awareness, treatment and control of hypertension in patients attending hospital clinics in China. Journal of Hypertension. 2003; 21(6): 1191-1197.
43. Xu KT, Ragain RM. Effect of weight status on the recommendations of and adherence to lifestyle modifications among hypertensive adults. Journal of Human Hypertension. 2005; 19: 365-371.
44. Kyngas H, Lahdenpera T.Compliance of patients with hypertension and associated factors. Journal of Advanced Nursing. 1999; 29(4): 832-839.
45. Freis E. Improving treatment effectiveness in hypertension. Archives of Internal Medicine. 1999; 159(21): 2517-2521.
45. Sağlam K. Primer hipertansiyon. GATA Basımevi. İstanbul. 2003.
47. Ren XS, Kazis LE, Lee A, Zhang H, Miller DR. Identifying patient and physician characteristics that affect compliance with antihypertensive medications. Journal of Clinical Pharmacy and Therapeutics. 2002; 27: 47-56.
48. Lagi A, Rossi A, Passaleva MT, Cartei A, Cencetti S. Compliance with therapy in hypertensive patients. Intern Emerg Med. 2006; 1(3): 204-208.
49. Düsing R. Overcoming barriers to effective blood pressure control in patients with hypertension. Current Medical Research and Opinion. 2006; 8(22): 1545-1552.
50. Lindholm LH. The problem of uncontrolled hypertension. Journal of Human Hypertension. 2002; 16: 3-8.
51. Burnier M. Medication adherence and persistence as the cornestone of effective antihypertensive therapy. American Journal of Hypertension. 2006; 19(11): 1190-1196.
52. Shea S, Mısra D, Ehrlıch MH, Field L, Francıs CK. Predisposing factors for severe, uncontrolled hypertension in an inner-city minority population. The New England Journal of Medicine. 1992; 327(11): 776-781.
53. Oliveria SA, Lapuerta P, McCarthy BD, L’Italien GJ, Berlowitz DR, Asch SM. Physician_related barries to the effective management of uncontrolled hypertension. Arch Intern Medicine. 2002; 162: 413-420.
54. Türk Kardiyoloji Derneği Ulusal Hipertansiyon Tedavi_ve_Takip_Kılavuzu_www.tkd.org.tr/kilavuz/k 03/4_31d99.htm?wbnum=1108 [Erişim Tarihi: 03.03.2009].
55. World Health Ornanization. Clinical guidelines for the management of hypertension. Emro Technical Publications series 29. 2005.

APA	HACIHASANOĞLU R (2009). Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler. , 167 - 172.
Chicago	HACIHASANOĞLU Rabia Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler. (2009): 167 - 172.
MLA	HACIHASANOĞLU Rabia Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler. , 2009, ss.167 - 172.
AMA	HACIHASANOĞLU R Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler. . 2009; 167 - 172.
Vancouver	HACIHASANOĞLU R Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler. . 2009; 167 - 172.
IEEE	HACIHASANOĞLU R "Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler." , ss.167 - 172, 2009.
ISNAD	HACIHASANOĞLU, Rabia. "Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler". (2009), 167-172.

APA	HACIHASANOĞLU R (2009). Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 8(2), 167 - 172.
Chicago	HACIHASANOĞLU Rabia Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 8, no.2 (2009): 167 - 172.
MLA	HACIHASANOĞLU Rabia Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, vol.8, no.2, 2009, ss.167 - 172.
AMA	HACIHASANOĞLU R Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2009; 8(2): 167 - 172.
Vancouver	HACIHASANOĞLU R Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2009; 8(2): 167 - 172.
IEEE	HACIHASANOĞLU R "Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler." TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 8, ss.167 - 172, 2009.
ISNAD	HACIHASANOĞLU, Rabia. "Hipertansiyonda tedaviye uyumu etkileyen faktörler". TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 8/2 (2009), 167-172.