Orta Anadolu bölgesi Sivas’ta çocukluk çağı mantar zehirlenmeleri: 79 olgunun özellikleri
Yıl: 2009 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 3 - 5 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Orta Anadolu bölgesi Sivas’ta çocukluk çağı mantar zehirlenmeleri: 79 olgunun özellikleri
Öz: AMAÇ: Mantar zehirlenmesi çocukluk çağında önlenebilir ve yüksek mortaliteli bir zehirlenme nedenidir. Doğadan toplanan mantarlar yöresel alışkanlıklarla besin maddesi olarak bazen bilinçsizce tüketilmektedir. Görüntü, tat ve kokularıyla zehirli olan ve olmayan mantarların ayrımlarını sağlayacak tipik özellikler yoktur.GEREÇ ve YÖNTEMLER: Bu çalışmada Mayıs 2005 ile Haziran 2008 tarihleri arasında Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi çocuk acil servisine başvuran, mantar zehirlenmesi tanısı alan 79 çocuk hasta retrospektif olarak incelenmiştir. Mantar zehirlenme olguları cinsiyet, yaş, başvuru zamanı, latent fazın süresi, klinik ve laboratuar bulguları, hastanede kalış süreleri ve prognozları açısından değerlendirildi.BULGULAR: Olgularımızın %29,1’i yedi yaş ve altında, 33’ü kız (%41.7), 46’sı erkekti (%58.2) ve %59,4’ü yaz aylarında başvurmuştu. Başvuru anında gastrointestinal belirtiler %70,8’inde, nörolojik bulgular %17,7’sinde, dermatolojik bulgular %11,3’ünde ön plandaydı. Hastaların %86’sında zehirlenme belirtileri ilk bir saat içinde başlamış ancak hiçbirinde karaciğer yetmezliği bulguları görülmemiştir. Tedavide gastrointestinal lavaj, aktif kömür verilmesi, zorlu diürez gibi geleneksel eliminasyon yöntemleri ve IV penisilin G uygulanmıştır. Olguların hastanede kalış süreleri ortalama üç gündür.SONUÇ: Hastaların hiç birinde hemoperfuzyon veya plazmafereze gerek olmamış ve hepsi sekelsiz taburcu edilmiştir. Çocukluk çağında mantar zehirlenmeleri fatal seyirli olabileceği için bütün mantar zehirlenmesi olguları karaciğer böbrek yetmezliği ve koagulasyon bozuklukları açısından ciddi ele alınmalı ve bölgesel özellikler göz önünde bulundurulmalıdır.
Anahtar Kelime: Konular:
Mushroom poisoning in childhood in Sivas, in the middle Anatolia region, Turkey: Common features in 79 patients
Öz: OBJECTIVE: Mushroom poisonings are the cause of intoxications with high mortality that can be prevented in childhood. Mushrooms picked as wild may be ignorance consumed sometimes as nourishment because of local habits in our region. There aren’t any macroscopic, taste or smell characteristics to distinguish the safe mushrooms from the toxic ones.MATERIAL and METHODS: In this study, we retrospectively analyzed 79 child patients who were diagnosed with mushroom poisoning at the pediatric emergency department of Cumhuriyet University Hospital from May 2005 to June 2008. The age, gender, application time, the duration of latent phase, clinical and laboratory findings, staying in hospital and prognosis of mushroom poisoning cases were investigated.RESULTS: 46 of the 79 patients (58.2%) were male and 33 patients (41.7%) were female. 23 patients (29.1%) were 7 years old and under, and 47 cases (59.4%) were hospitalized in summer. The first symptoms in admittance were gastrointestinal (70.8%), neurologic (17.7%) and dermatologic (11.3%), respectively. The duration of latent phase was under 1 hour in 68 patients (86%) and there weren’t hepatic failure in any patient. Therapeutic strategy comprised conventional elimination methods such as gastrointestinal lavage, charcoal administration, forced diuresis and IV penicillin G administration. The hospitalization of patients were mean 3 days.CONCLUSION: Hemoperfusion and plasmapheresis weren’t necessary in any patient and they were discharged without any squeal. Since mushroom poisoning may have fatal prognosis in childhood, the patients with mushroom poisoning should be considered seriously for hepatic, renal failure and coagulation disorders and for regional characteristics.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1) Deniz T, Saygun M. Acil servise bir ay içerisinde başvuran 62 mantar zehirlenme olgusunun irdelenmesi. Akademik Acil Tıp Dergisi 2008;7:29-32.
- 2) Aji DY, Çalışkan S, Nayır A, Mat A, Can B, Yaşar Z, Özşahin H, Çullu F, Sever L. Amanita Phalloides zehirlenmesinde hemoperfuzyon. Türk Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi 2001;10:254-6.
- 3) Ecevit Ç, Hızarcıoğlu M, Gerçek PA, Gerçek H, Kayserili E, Gülez P, Apa H. Acil servise başvuran mantar zehirlenmelerinin retrospektif olarak incelenmesi. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2004;5:11-4.
- 4) Hızel S, Mısırlıoğlu ED, Özdoğan S, Kırlı E, Evliyaoğlu O, Aliefendioğlu D. Mantar zehirlenmesi olan çocuk olguların değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007;6:341-4.
- 5) Soysal D, Cevik C, Saklamaz A, Yetimalar Y, Unsal B. Coagulation disorders secondary to acute liver failure in Amonita phalloides poisoning: A case report. Turk J Gastroenterol 2006;17:198-202.
- 6) Çevik AA, Ergün N. Mantar zehirlenmeleri. Toksikoloji Dergisi 2005;3:9-16.
- 7) Evrenkaya TR, Atasoyu EM. Mantar zehirlenmelerinde ekstrakorporal tedaviler. Türk Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi 2001;10:14-8.
- 8) Ergüven M, Çakı S, Deveci M. Mantar zehirlenmesi: 28 vakanın değerlendirilmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2004;47:249-53.
- 9) Bilir A, Yelken B, Ekemen S, Zeydanoğlu S. Mantar zehirlenmesi saptanan olguların retrospektif değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri J Anest Reanim 2006;4:131-4.
- 10) Unluoglu I, Tayfur M. Mushroom poisoning: An analysis of the data between 1996 and 2000. Eur J Emerg Med 2003;10:23-6.
- 11) Unluoglu I, Alper Cevik A, Bor O, Tayfur M, Sahin A. Mushroom poisonings in children in Central Anatolia. Vet Hum Toxicol 2004;46:134-7.
- 12) Kol İÖ, Düger C, Gönüllü M. Yoğun bakımda tedavi edilen mantar intoksikasyonu olgularının değerlendirilmesi. C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 2004;26:119-22
- 13) Eren HŞ, Oğuztürk H, Korkmaz İ, Varol O. 2004 yılı içerisinde Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi acil tıp anabilim dalına başvuran mantar zehirlenmesi vakalarının değerlendirilmesi. C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 2005;27:15-8.
- 14) Yılmaz A, Gursoy S, Varol O, Nur N, Ozyilkan E. Emergency room cases of mushroom poisoning. Saudi Med J 2006;27:858-61.
- 15) Akdur O, Durukan P, Özkan S, Avşaroğulları L, İkizceli İ. Mantar zehirlenmesi sebebiyle acil servise bir gün içerisinde başvuran olguların değerlendirilmesi. Erciyes Tıp Dergisi 2007;29:381-6.
- 16) Durukan P, Yildiz M, Cevik Y, İkizceli I, Kavalci C, Celebi S. Poisoning from wild mushrooms in Eastern Anatolia region: analysis of 5 years. Hum Exp Toxicol 2007;26:579-82.
- 17) Kaufmann P. Mushroom poisonings: syndromic diagnosis and treatmant. Wien Med Wochenschr 2007;157:493-502.
APA | AYVAZ A, İÇAĞASIOĞLU D, Nur N, ÇETİNKAYA S, BAYSAL A (2009). Orta Anadolu bölgesi Sivas’ta çocukluk çağı mantar zehirlenmeleri: 79 olgunun özellikleri. , 3 - 5. |
Chicago | AYVAZ Adnan,İÇAĞASIOĞLU Dilara,Nur Naim,ÇETİNKAYA SELMA,BAYSAL Arzu Orta Anadolu bölgesi Sivas’ta çocukluk çağı mantar zehirlenmeleri: 79 olgunun özellikleri. (2009): 3 - 5. |
MLA | AYVAZ Adnan,İÇAĞASIOĞLU Dilara,Nur Naim,ÇETİNKAYA SELMA,BAYSAL Arzu Orta Anadolu bölgesi Sivas’ta çocukluk çağı mantar zehirlenmeleri: 79 olgunun özellikleri. , 2009, ss.3 - 5. |
AMA | AYVAZ A,İÇAĞASIOĞLU D,Nur N,ÇETİNKAYA S,BAYSAL A Orta Anadolu bölgesi Sivas’ta çocukluk çağı mantar zehirlenmeleri: 79 olgunun özellikleri. . 2009; 3 - 5. |
Vancouver | AYVAZ A,İÇAĞASIOĞLU D,Nur N,ÇETİNKAYA S,BAYSAL A Orta Anadolu bölgesi Sivas’ta çocukluk çağı mantar zehirlenmeleri: 79 olgunun özellikleri. . 2009; 3 - 5. |
IEEE | AYVAZ A,İÇAĞASIOĞLU D,Nur N,ÇETİNKAYA S,BAYSAL A "Orta Anadolu bölgesi Sivas’ta çocukluk çağı mantar zehirlenmeleri: 79 olgunun özellikleri." , ss.3 - 5, 2009. |
ISNAD | AYVAZ, Adnan vd. "Orta Anadolu bölgesi Sivas’ta çocukluk çağı mantar zehirlenmeleri: 79 olgunun özellikleri". (2009), 3-5. |
APA | AYVAZ A, İÇAĞASIOĞLU D, Nur N, ÇETİNKAYA S, BAYSAL A (2009). Orta Anadolu bölgesi Sivas’ta çocukluk çağı mantar zehirlenmeleri: 79 olgunun özellikleri. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 10(1), 3 - 5. |
Chicago | AYVAZ Adnan,İÇAĞASIOĞLU Dilara,Nur Naim,ÇETİNKAYA SELMA,BAYSAL Arzu Orta Anadolu bölgesi Sivas’ta çocukluk çağı mantar zehirlenmeleri: 79 olgunun özellikleri. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 10, no.1 (2009): 3 - 5. |
MLA | AYVAZ Adnan,İÇAĞASIOĞLU Dilara,Nur Naim,ÇETİNKAYA SELMA,BAYSAL Arzu Orta Anadolu bölgesi Sivas’ta çocukluk çağı mantar zehirlenmeleri: 79 olgunun özellikleri. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, vol.10, no.1, 2009, ss.3 - 5. |
AMA | AYVAZ A,İÇAĞASIOĞLU D,Nur N,ÇETİNKAYA S,BAYSAL A Orta Anadolu bölgesi Sivas’ta çocukluk çağı mantar zehirlenmeleri: 79 olgunun özellikleri. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2009; 10(1): 3 - 5. |
Vancouver | AYVAZ A,İÇAĞASIOĞLU D,Nur N,ÇETİNKAYA S,BAYSAL A Orta Anadolu bölgesi Sivas’ta çocukluk çağı mantar zehirlenmeleri: 79 olgunun özellikleri. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2009; 10(1): 3 - 5. |
IEEE | AYVAZ A,İÇAĞASIOĞLU D,Nur N,ÇETİNKAYA S,BAYSAL A "Orta Anadolu bölgesi Sivas’ta çocukluk çağı mantar zehirlenmeleri: 79 olgunun özellikleri." Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 10, ss.3 - 5, 2009. |
ISNAD | AYVAZ, Adnan vd. "Orta Anadolu bölgesi Sivas’ta çocukluk çağı mantar zehirlenmeleri: 79 olgunun özellikleri". Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 10/1 (2009), 3-5. |