TY  - JOUR
TI  - Alanya kalesi iskelet topluluğunda ağız ve diş sağlığı
AB  - Alanya Kalesi kazılarında 2004, 2005 ve 2006 yılı kazı sezonlarında İçkale’nin orta bölümünde bulunan kilisenin etrafında toplam 8 mezar bulunmuş ve bu mezarlardan 27 bireye ait iskelet kalıntıları açığa çıkartılmıştır. Bizans dönemine tarihlendirilen mezarlarda tek, çift ve çoklu gömülere rastlanmış olup, iskeletlerin tümü baş batıda ve ayaklar doğuda olacak şekilde gömülmüştür. İskelet topluluğu ağırlıklı olarak genç erişkinlerden ve erkeklerden oluşmaktadır. 15 erişkin ve 5 erişkin yaşın altındaki bireye ait toplam 276 adet diş kalıntısının incelenmesi mümkün olmuştur. Bunların % 89’unu daimi dişler ve sadece % 11’ini süt dişleri temsil etmektedir. Daimi dişlerin 202 adedi yani % 82’si erkek ve 44 adedi yani % 18’i kadınlara aittir. Bu çalışmada Alanya Kalesi iskelet topluluğuna ait çene ve diş kalıntıları, ağız ve diş sağlığı açısından incelenmiştir. Elde edilen bulgular Alanya Kalesi topluluğunun çağdaşı olan diğer topluluklarla karşılaştırılmış ve böylece topluluğun ağız ve diş sağlığı açısından çağdaşlarına göre ne durumda olduğu anlaşılmaya çalışılmıştır. Ağız ve diş sağlığının göstergeleri olan diş çürüğü, mine hipoplazisi (enamel hypoplasia), diş taşı (dental calculus), alveol kaybı (periodontal hastalıklar), ante-mortem diş kaybı ve abse gibi patolojiler, mevcut tüm daimi ve süt dişlerinde incelenmiştir. Alanya Kalesi iskelet topluluğunda diş çürüğü %12,6; mine hipoplazisi %39,7; diş taşı %29,6; alveol kaybı %35,3; ante-mortem diş kaybı %2,8 ve abse de % 2,3 oranında saptanmıştır. Bazı Bizans dönemi topluluklarıyla karşılaştırıldığında diş çürüğünün Alanya Kalesi topluluğunda diğer topluluklara göre biraz fazla; mine hipoplazisi, diş taşı ve alveol kaybının ortalama bir oranda; ante-mortem diş kaybı ve abse gibi patolojilerinse diğer topluluklardan daha düşük oranda gözlendiğini söyleyebiliriz. Adı geçen patolojilerin üst çene (maxilla) ve alt çenede (mandibula), ayrıca cinsiyet grupları arasında nasıl bir dağılım gösterdiği de saptanmaya çalışılmıştır. Tüm diş ve çene patolojilerine erkeklerde daha fazla oranda rastlanmış, mine hipoplazisi ve abse hariç diğer patolojiler de alt çenede daha fazla gözlemlenmiştir. Diş ve çene patolojilerinin diş tiplerine göre de nasıl bir dağılım gösterdiği araştırılmıştır. Diş çürüğüne en fazla büyük azılarda, mine hipoplazisine köpek dişlerinde, diş taşına kesici ve köpek dişlerinde, alveol kaybına kesicilerde, ante-mortem diş kaybına ve abseye de en fazla büyük azılarda rastlanmıştır. İncelenen 30 süt dişindeyse sadece 2 yaşındaki bir çocuğa ait sağ ve sol alt caninelerde diş çürüğü saptanmış, bunun dışında başka bir diş patolojisi gözlemlenmemiştir.
AU  - ÜSTÜNDAĞ, HANDAN
AU  - DEMİREL, F. Arzu
PY  - 2009
JO  - Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
VL  - 26
IS  - 1
SN  - 1301-5737
SP  - 219
EP  - 234
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/93078
ER  -