Ağrı Civarında Kişi Adları
Yıl: 2009 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 227 - 236 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Ağrı Civarında Kişi Adları
Öz: Tarihin ilk çağlarından beri “Ağrı ve civarı” Türk kültürünün yaşadığı yerleşim yerlerindendir. Bölgenin Osmanlılar tarafından ilhakından önce de Türkmenlerin yaylak ve kışlak hayatını sürdürdükleri yerlerden birisiydi. 1473 yılında Otlukbeli Meydan Savaşı’nda Uzun Hasan’ın Fatih Sultan Mehmed’e yenilmesinden sonra Anadolu’dan ayrılırken Türkmenleri de beraber götürmesi sonucu, bölgedeki nüfus da önemli ölçüde azalmıştır. Doğu Anadolu’nun Osmanlılara katılması (1534) ile halkın köy yerleşimine geçmiş olduğu kayıtlardan tespit edilmektedir. Bu makalede ‘Ağrı’daki kişi adları’ Tapu Tahrir Defteri h.986/1578 No: 199’dan istifade edilerek, civar köylerde halen var olan isimler ve ad koyma usulleri arasındaki ilişkiler tespit edilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelime: Person Names in Ağrı Region
Öz: Ağrı and its environments are one of the locations that Turkish culture prevails since the first era of the history. This region is one the regions where Turkmens survive in summer pasture and winter quarter before the annexation by the Ottomans. The population in the region has significantly dropped due to the fact that Uzun Hasan was defeated by Fatih Sultan Mehmed in Campaign of Otlukbeli (1473) and he took Turkmens together with him on his leaving from the Anatolia. It is further noted in the registers that the people began to survive their lives in the village area after the Eastern Anatolia having joined the Ottomans. In this study, the names of the persons in Ağrı, were tried to be figured out the relationships between existing names and the procedures of name giving in the surrounding villages benefitting from the deed register h.986/1578 No:199.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- A- Arşiv Kaynakları:
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA.), Mühimme Defteri (MD.) 38.
- Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü, Kuyûd-u Kadime Arşivi (TGKA.) Tapu Tahrir Defteri (TD.) 199.
- B- Araştırma Eserleri:
- Afyoncu, E. (1997). Osmanlı Devlet Teşkilatında Defterhâne-i Amire (XVI-XVIII. Yüzyıllar), (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul: Marmara Üniversitesi.
- Alpaslan, İ. (1982). Atatürk Yılında Ağrı, Ankara: Ayyıldız Matbaası.
- Atalay, B. (1985). Divân-ı Lügati’t-Türk, Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.
- Başgöz, İ. (1976). “İnsan Adları ve Toplum Bilimi”, Türk Dili, 294, s.164-170.
- Emecen, F. M. (1991). “Sosyal Tarih Kaynağı Olarak Tahrir Defterleri”, Tarih ve Sosyoloji Semineri 28-29 Mayıs 1991, s.143-156.
- Evliya Çelebi. (2005). Evliya Çelebi Seyâhatnâmesi, (Haz. Y. Dağlı- S. A. Kahraman), İstanbul: Üçdal Neşriyat.
- Gülensoy, T. (1999). “Türk Kişi Adlarının Dil ve Tarih Açısından Önemi”, Türk Dili, 565, s.3-8
- İnalcık, H. (1996). “Köy-Köylü İmparatorluk”; Osmanlı İmparatorluğu’nda Toplum ve Ekonomi, İstanbul: Eren Yay.
- Kırzıoğlu, F. (1993). Osmanlıların Kafkaselleri’ni Fethi (1451-1590), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.
- Pamuk, B. (2006). XVII. Yüzyılda Bir Serhad Şehri Erzurum, İstanbul: IQ Kültür Yay.
- Sakaoğlu, S. (2001). Türk Ad Bilimi I, Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.
- Sümer F. (1949). “16. Asırda Anadolu Suriye ve Irak’ta Yaşayan Türk Aşiretlerine Umûmî Bir Bakış”, İktisat Fakültesi Mecmuası. (11), 1-4, s.509-523.
- Şemseddin Sami. (1308). Kamusûl-A’lam, İstanbul: Mihran Basımevi.
| APA | AYDIN A (2009). Ağrı Civarında Kişi Adları. , 227 - 236. |
| Chicago | AYDIN AHMET Ağrı Civarında Kişi Adları. (2009): 227 - 236. |
| MLA | AYDIN AHMET Ağrı Civarında Kişi Adları. , 2009, ss.227 - 236. |
| AMA | AYDIN A Ağrı Civarında Kişi Adları. . 2009; 227 - 236. |
| Vancouver | AYDIN A Ağrı Civarında Kişi Adları. . 2009; 227 - 236. |
| IEEE | AYDIN A "Ağrı Civarında Kişi Adları." , ss.227 - 236, 2009. |
| ISNAD | AYDIN, AHMET. "Ağrı Civarında Kişi Adları". (2009), 227-236. |
| APA | AYDIN A (2009). Ağrı Civarında Kişi Adları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 227 - 236. |
| Chicago | AYDIN AHMET Ağrı Civarında Kişi Adları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 13, no.1 (2009): 227 - 236. |
| MLA | AYDIN AHMET Ağrı Civarında Kişi Adları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.13, no.1, 2009, ss.227 - 236. |
| AMA | AYDIN A Ağrı Civarında Kişi Adları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2009; 13(1): 227 - 236. |
| Vancouver | AYDIN A Ağrı Civarında Kişi Adları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2009; 13(1): 227 - 236. |
| IEEE | AYDIN A "Ağrı Civarında Kişi Adları." Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13, ss.227 - 236, 2009. |
| ISNAD | AYDIN, AHMET. "Ağrı Civarında Kişi Adları". Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 13/1 (2009), 227-236. |
