Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek

GEYİK, SIRMA; CANSEL, Neslihan; ALTINDAĞ, Andurrahman; AKÇALI, Aylin

Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek

Aylin AKÇALI, (Gaziantep Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Gaziantep, Türkiye)

Andurrahman ALTINDAĞ, (Gaziantep Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Gaziantep, Türkiye)

Sırma GEYİK, (25 Aralık Devlet Hastanesi, Gaziantep, Türkiye)

Neslihan CANSEL (Sevgi Tıp Merkezi, Malatya, Türkiye)

Nöropsikiyatri Arşivi

45 4

Yıl: 2009 Cilt: 46 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 91 - 97 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek

Öz:

Amaç: Bu çalışmanın amacı, epilepsi hastalarının yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek düzeylerini değerlendirmek ve bunları etkileyen faktörleri belirlemektir.Yöntem: Bir nörolog tarafından epilepsi hastalığına dair bilgileri içeren standart bir soru formu 139 epilepsi hastasına dolduruldu. SF-36 yaşam kalitesi ölçeği, Beck depresyon, Beck anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği (ÇBASDÖ) hem hasta, hem de 143 kişiden oluşan kontrol grubuna uygulandı.Bulgular: Epilepsi grubunda kontrol grubuna oranla depresyon, anksiyete değerleri yüksek, ÇBASDÖ arkadaş boyutu değerleri düşük, SF-36 testinde ise “ağrı” alt boyutu dışında tüm değerler düşük bulundu (p<0.001 ve p<0.05). Cinsiyet, evlilik, eğitim, bir işte çalışma, ekonomik durum, nöbet sıklığı, nöbet tipi, nöbet zamanı ve kullanılan antiepileptiklerin sayısının bu testlerin bir veya daha fazla alt boyutunu etkilediği belirlendi. Çoklu antiepileptik kullanımı ve sık nöbet (ayda >1) yaşam kalitesini en çok etkileyen faktörler olarak gözlendi. Fiziksel duruma bağlı rol kısıtlılığı ve mental sağlık yaşam kalitesi ölçeğinin en fazla etkilenen boyutları idi. Nöbet tipleri içerisinde, kompleks parsiyel sekonder jeneralize nöbetler yaşam kalitesi, depresyon ve anksiyete ile ilişkili saptandı.Sonuç: Bu çalışma sonuçları epilepsi hastalarında depresyon ve anksiyete düzeylerinin yüksek, arkadaş desteğinin yetersiz olduğunu ve yaşam kalitelerinin oldukça etkilendiğini göstermiştir. Ayrıca daha az ilaç kullanarak sağlanacak nöbet kontrolünün yaşam kalitesini arttırıcı en önemli faktör olduğu sonucuna varılmıştır. Epilepsi hastalarının yaşam kalitelerinin ölçülmesi hem hastalığı daha iyi tanımamıza yardım edecek, hem de tedavi yanıtlarının daha iyi değerlendirilmesini sağlayacaktır.

Anahtar Kelime: Epilepsi Nöbetler Depresyon Kaygı Yaşam kalitesi Sosyal destek

Konular: Genel ve Dahili Tıp Klinik Nöroloji Nörolojik Bilimler Psikoloji Psikiyatri

Quality of life, depression, anxiety and multidimensional perceived social support in patients with epilepsy

Öz:

Objective: The purpose of this study was to determine the level of quality of life (QOL), depression, anxiety and multidimensional scale of perceived social support (MSPSS) of patients with epilepsy and the effects of sociodemographic variables and clinical features of the disease on these parameters.Method: We identified 139 epilepsy patients and an interview was performed by a neurologist with the use of a standardized questionnaire, which included data pertaining to seizure characteristics. The SF-36 health survey, Beck depression, Beck anxiety and MSPSS tests were administered to patients and 143 control subjects.Results: In epilepsy group, depression and anxiety scores were higher, friend scores in MSPSS were lower and all scores except “pain” in SF-36 test were lower than controls (p<0.001 and p<0.05). We found that gender, marriage, education, employment status, economic status, seizure frequency, seizure type, seizure time and the number of antiepileptic drugs affected one or more subscales of the tests. Multi antiepileptic drugs and frequent seizures (> 1 per month) were the most important factors in explaining lower QOL. Role limitations, because of physical health problems and mental health, were the most affected subscales of QOL. Among all seizure types, the complex partial secondary generalized seizure was detected to be most associated with lower QOL, depression and anxiety.Conclusion: The results of the study showed high levels of depression and anxiety, insufficient friend support and fairly affected quality of life in epilepsy patients. In addition, we conclude that seizure control with fewer drugs is the most important factor to enhance quality of life. Assessing quality of life in epilepsy patients will provide better understanding of the disease and will improve the evaluation of the therapy response. Although many factors are affecting the quality of life of epilepsy patients, successful seizure control with less drug treatment may help to provide better life for the patients.

Anahtar Kelime: Depression Anxiety Quality of Life Social Support Epilepsy Seizures

Konular: Genel ve Dahili Tıp Klinik Nöroloji Nörolojik Bilimler Psikoloji Psikiyatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Jacoby A. Stigma, epilepsy, and quality of life. Epilepsy Behav 2002; 3:10-20.
2. Jacoby A, Gorry J, Gamble C et al. Public knowledge, private grief: a pilot study of public attitudes to epilepsy in the United Kingdom and implications for stigma. Epilepsia 2004; 45:1405-15.
3. Demirci S, Donmez CM, Gundogar D et al. Public awareness of,
attitudes toward, and understanding of epilepsy in Isparta, Turkey. Epilepsy Beh 2007; 11:427-33.
4. Hirfanoglu T, Serdaroglu A, Cansu A et al. Do knowledge of, perception of, and attitudes toward epilepsy affect the quality of life of Turkish children with epilepsy and their parents? Epilepsy Behav. 2009; 14:71-7.
5. Mollaoğlu M, Durna Z, Eşkazan E. Epilepsili hastaların yaşam kalitesinin QOLIE-89 (Epilepside yaşam kalitesi ölçeği) ile değerlendirilmesi. Epilepsi 2001; 7:73-80.
6. Özkara C, Ataklı D, Gökalp PK et al. Psychosocial evaluation of epileptic patients with Washington psychosocial seizure inventory. Epilepsi 1999; 5:124-30.
7. Au A, Li P, Chan J, Lui C et al. Predicting the quality of life in Hong Kong Chinese adults with epilepsy. Epilepsy Behav 2002; 3:350-7.
8. Harden CL, Maroof DA, Nikolov B et al. The effect of seizure severity on quality of life in epilepsy. Epilepsy Behav 2007; 11:208-11.
9. Abramson LY, Seligman MEP, Teasdale JD. Learned helplessness in humans: critique and reformilation. J Abnorm Psychol 1978; 87:49-74.
10. Hermann BP, Trenery MR, Collingan RC. Learned helplessness, attirubitional style and depression in epilepsy. Epilepsia 1996; 37:680-6.
11. Coleman JC, Hendry LB. The nature of adolescence 1999; 3rd ed. London, Routledge, p:80.
12. Commission on Classification and Terminology of the Internatıonal League Against Epilepsy. Proposal for revised classification of epilepsies and epileptic syndromes. Epilepsia 1989; 30:389-99.
13. http://www.tuik.gov.tr/AltKategori.do?ust_id=7
14. Hisli N. Beck depresyon envanterinin üniversite öğrencileri için geçerliliği ve güvenirligi. Psikoloji Dergisi 1989; 7:3-13.
15. Ulusoy M. (1993) Beck Anksiyete Envanteri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yayınlanmamış uzmanlık tezi. Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi, İstanbul.
16. Ware JE, Snow KK, Kosinski M. SF-36 Health Survey: manual and interpretation guide. Boston, MA: The Health Institute, New England Medical Center; 1993.
17. Ware JE, Sherbourne CD. The MOS 36-item Short Form Health Survey (SF-36). I. Conceptual framework and item selection. Med Care 1992; 30:473-83.
18. Koçyiğit H, Aydemir Ö, Ölmez N ve ark. SF-36’nın Türkçe için güvenilirliği ve geçerliliği. İlaç ve tedavi 1999; 12:102-6.
19. Zimet GD, Dahlem NW, Zimet SG et al. The Multidimensional Scale of Perceived Social Support. J Pers Assess 1988; 52:30-41.
20. Eker D, Arkar H, Yaldız H. Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği’nin Gözden Geçirilmiş Formunun Faktör Yapısı, Geçerlik ve Güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2001; 121:17-25.
21. Çakır Y, Palabıyıkoğlu R. Gençlerde Sosyal Destek-Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Güvenirlik Ve Geçerlik Çalışması. Kriz 1997; 5:15-24.
22. The Whoqol Group. The World Heath Organization quality of life assessment (WHOQOL): development and general psychometric properties. Soc Sci Med 1998; 46:1569-85.
23. Salgado PC, Souza EA. Quality of life in epilepsy and perception of seizure control. Arg Neuropsiquiatr 2001; 59:537-40.
24. Birbeck GL, Ron D, Hays RD et al. Seizure reduction and quality of life improvements in people with epilepsy. Epilepsia 2002; 43:535-8.
25. Oto R, Apak İ, Arslan S ve ark. Epilepsinin psikososyal etkileri. Klinik Psikiyatri Dergisi, 2004; 4:210-4.
26. Senol V, Soyuer F, Arman F. Erciyes Üniversitesi Nöroloji Polikliniğine Başvuran Yetişkin Epilepsi Hastalarının Sosyo-Demografik, Klinik Özellikleri ve Depresyonla İlişkisi. Türk Nörol Derg 2007; 13:259-66.
27. Arnston P, Drodge D, Norton R et al. The perceived psychosocial consequences of having epilepsy. In: S. Whitman and B. Hermann (eds.). Psychopathology in Epilepsy: Social Dimensions, Open Universty Pres. Buchingham, 1986, pp. 144 -61.
28. de Boer HM, Mula M, Sander JW. The global burden and stigma of epilepsy. Epilepsy Behav. 2008; 12:540-6.
29. Jacoby A, Baker GA, Sten N et al. The clinical course of epilepsy and its psychosocial correlates: findings from a UK community study. Epilepsia 1996; 37:148-61.
30. Jensen R, Dam M. Public attitudes toward epilepsy in Denmark. Epilepsia 1992; 33:459-63.
31. Conrad P, Schneider JW. Deviance and medicalization from badness to sickness. Philadelphia: Temple University Pres; 1992.
32. Choi-Kwon S, Chung C, Kim H et al. Factors affecting the quality of life in patients with epilepsy in Seoul, South Korea. Acta Neurol Scand. 2003; 108:428-34.
33. Lambert MV, Robertson MM. Depression in epilepsy: etiology, phenomenology, and treatment. Epilepsia 1999, 40(Suppl 10):21-47.
34. Kimiskidis VK, Triantafyllou NI, Kararizou E et al. Depression and anxiety in epilepsy: the association with demographic and seizure-related variables. Ann Gen Psychiatry. 2007; 30:6:28.
35. Altındağ A, Taşdemir N, Özen Ş ve ark. Epilepsi hastalarında psikiyatrik belirti dağılımı. Dicle Tıp Dergisi, 2001; 28:1-6.
36. Russo J, Roy-Byrne P, Reeder D et al. Longitudinal assessment of quality of life in acute psychiatric in patients: reliability and validity. J Nerv Ment Dis 1997; 185:166-75.
37. Gilliam F, Kuzniecky R, Faught E et al. Patient-validated content of epilepsy-specific quality-of-life measurement. Epilepsia 1997; 38: 233-6.
38. Devinsky O, Vickrey BG, Cramer J et al. Development of the quality of life in epilepsy inventory. Epilepsia 1995; 36:1089-104.
39. Stavem K, Bjornaes H, Lossius MI. Reliability and validity of a Norwegian version of the quality of life in epilepsy inventory (QOLIE-89). Epilepsia 2000; 41:91-7.

APA	AKÇALI A, ALTINDAĞ A, GEYİK S, CANSEL N (2009). Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek. , 91 - 97.
Chicago	AKÇALI Aylin,ALTINDAĞ Andurrahman,GEYİK SIRMA,CANSEL Neslihan Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek. (2009): 91 - 97.
MLA	AKÇALI Aylin,ALTINDAĞ Andurrahman,GEYİK SIRMA,CANSEL Neslihan Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek. , 2009, ss.91 - 97.
AMA	AKÇALI A,ALTINDAĞ A,GEYİK S,CANSEL N Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek. . 2009; 91 - 97.
Vancouver	AKÇALI A,ALTINDAĞ A,GEYİK S,CANSEL N Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek. . 2009; 91 - 97.
IEEE	AKÇALI A,ALTINDAĞ A,GEYİK S,CANSEL N "Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek." , ss.91 - 97, 2009.
ISNAD	AKÇALI, Aylin vd. "Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek". (2009), 91-97.

APA	AKÇALI A, ALTINDAĞ A, GEYİK S, CANSEL N (2009). Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek. Nöropsikiyatri Arşivi, 46(3), 91 - 97.
Chicago	AKÇALI Aylin,ALTINDAĞ Andurrahman,GEYİK SIRMA,CANSEL Neslihan Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek. Nöropsikiyatri Arşivi 46, no.3 (2009): 91 - 97.
MLA	AKÇALI Aylin,ALTINDAĞ Andurrahman,GEYİK SIRMA,CANSEL Neslihan Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek. Nöropsikiyatri Arşivi, vol.46, no.3, 2009, ss.91 - 97.
AMA	AKÇALI A,ALTINDAĞ A,GEYİK S,CANSEL N Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek. Nöropsikiyatri Arşivi. 2009; 46(3): 91 - 97.
Vancouver	AKÇALI A,ALTINDAĞ A,GEYİK S,CANSEL N Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek. Nöropsikiyatri Arşivi. 2009; 46(3): 91 - 97.
IEEE	AKÇALI A,ALTINDAĞ A,GEYİK S,CANSEL N "Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek." Nöropsikiyatri Arşivi, 46, ss.91 - 97, 2009.
ISNAD	AKÇALI, Aylin vd. "Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek". Nöropsikiyatri Arşivi 46/3 (2009), 91-97.